Katalog

28 EYLÜL 2021 SALI DIZI 9 Asgari ücretle beş yıl önce 6.2 adet çeyrek altın alınırken şimdi sadece 2.9 adet alınıyor Yoksulluk biriktiriyoruz Biden’a kafa tut… Putin’e çanak tut! 4 Türkiye’nin, AKP’nin baş- 4 Beş yılda yoksul sayısı 1.6 kanlık sistemiyle birlikte girdi- milyon, işsiz sayısı ise 1 mil- KP döneminde dış politikanın ça- nak tutmakla kafa tutmak arasın- ği ekonomik düzende hızlanan yondan fazla arttı. Gelirden Ada gidip geldiğini sıklıkla vurgula- iki sorun var: İşsizlik ve yok- en fazla pay alanla en az alan mak durumunda kalıyoruz. Zira işin or- tası yok! sulluk. Çalışanların yüzde 55’i arasındaki fark 15 kata çıktı. Ancak her iki tutumun da sonuçta asgari ücret alıyor. 2 bin 826 li- 2013’te 12 bin 500 dolar olan Türkiye’nin ülkesel yararlarını gözeterek ralık bu ücret, 3 bin 49 liraya kişi başı milli gelir, 2020’de değil, iktidarın anlık durumunu dikkate alarak sergilendiği, örnekleriyle sabit. çıkan açlık sınırının altında. 8 bin 597 dolara geriledi. Bunun son örneğini Erdoğan’ın ABD dönüşü cuma nutkunda gördük. mayıs, haziran) yüzde 21.7 büyü- Bir yanda Biden’a yüklenme vardı… düğü iddia edilen Türkiye’de, ar- Bir yanda Putin’den beklenti yüksek- tık kimseyi şaşırtmayan ama üzen liği dile getiriliyordu. insan manzaraları bunlar. Peki, Sözcüğün tam anlamıyla çanak tut- Türkiye neden yıllardır yoksul- ma ile kafa tutma arasında çok tutucu bir davranış. luk biriktiriyor? Önce beş yılda Saray’ın siyaset yapma, dış politika Türkiye’de yoksulluğu biriktiren üretme mantığı dikkate alındığında geli- rakamlara bakmak gerek... nen nokta her türlü yoruma açık. HHH 1.6 milyon kişi umutsuz Önce ABD seferini sütuna yatıralım… Yoksullaşmanın en büyük ne- Erdoğan’ın haber olma konuları şunlardı: deni işsizlik... Türkiye İstatistik - Ülkesinden makam aracı getiren rendyol’un önü... Kuyruk met- Kurumu’nun (TÜİK) verilerine gö- tek lider. relerce uzuyor. Sıra bekleyen - En kalabalık heyetle gelen lider. re Türkiye’de “dar tanımlı işsizlik” Tbine yakın gencin umudu, mo- Eğer bunlar itibarsa gerçekten de ta- oranı Temmuz 2021 itibarıyla yüz- sarruf edilmemiş! tosikletli kurye olmak... Pandemi ile de 12. İşsiz sayısı ise 3 milyon 932 Türkevi’nin inşasında da şuna çok birlikte derinleşen işsizlikte buluna- bin kişi. Bu rakamlar beş yıl ön- özenmişler: bilen tek iş neredeyse canı pahasına ce, Temmuz 2017’de sırasıyla yüz- BM binasından yüksek olsun! ya yemek ya kargo dağıtmak... de 10.6 ve 3 milyon 367 kişiydi. Bu Öyle olmuş, beş metre tepeden ba- Şişli’deki İŞKUR önü... Orada da kıyor. İyi güzel de asıl olan binanın içi. oran, 2020’de yüzde 13.2’ye ulaştı. kuyruk uzanıyor. Gelenler iş başvu- Açılış yapıldı ama önceki binada olan İşsiz sayısı ise 3 milyon 330 binden rusu yapmak amacında. Tabii uygun pek çok kurumun burada olmadığı gö- 4 milyon 61 bine çıktı. rünüyor. Örneğin Atatürk Okulu’nun, bir iş olursa... Özellikle küresel Covid-19 salgı- basın merkezinin eski yerini alıp alma- “Kockoca bir devlet. Avrupa’ya, nı sonrası öne çıkan ve artık TÜİK’in yacağı belli değil. Bunu izleyeceğiz. Amerika’ya bile yardım ederken ben de istatistiklerine yansıtmak zorun- Erdoğan, ABD ziyaretinde bu ül- niye sokaktayım? Benim niye yiye- da kaldığı “geniş tanımlı işsizlik (atıl keden hiçbir makamla görüşeme- cek bir şeyim yok?” diyor Ahmet... yip TBMM Başkanı Mustafa Şentop işgücü)” verileri ise işsizliğin geldi- Uzun yıllardır işsiz. Pandemi ile bir- ve Büyük Birlik Partisi Genel Başka- ği boyutları daha iyi ortaya koyuyor. nı Mustafa Destici ile buluşmasının ar- likte artık tüm umutlarını yitirmiş. Temmuz 2021’de yüzde 23.6 ve 8 mil- dından Türkiye’ye dönüşte açtı ağzını Zaten yoksuldu, şimdi aç... yon 421 kişi olan geniş tanımlı işsiz- yumdu gözünü: “Geleceğe dair hiçbir hayalim altı) sayısı yüzde 45-55 arasında tah- çarpıcı: “Bugün asgari ücretin, geçti- lik oran ve sayısı, Temmuz 2017’de - Ben pek çok ABD Başkanı ile çalış- yok...” Bu sözler de çok değil beş yıl min ediliyor. ğimiz yılki kadar katı ve sıvı yağ ala- yüzde 16 ve 5.3 milyon kişiydi. tım ama böylesini görmedim. önce kriz yönetimi uzmanı olarak Bir anlamda bu ücret “asgari” ol- bilmesi için 3 bin 422 lira, sebze ala- Ayrıca işsizlikle ilgili duruma ba- - Daha önce hiçbir ABD Başkanı ile 4 bin 800 TL maaşla çalışan B.B’ye maktan çıkıp “ortalama”ya dönüştü. bilmek için 3 bin 150 lira, süt ve süt bu durumu yaşamadım. karken, “iş bulma ümidim yok” di- ait... O da 2017’de şirket el değişti- Bu da yoksulluğu destekleyen önem- ürünleri alabilmek için 3 bin 96 lira, - Çarşamba günü Putin’le görüşece- yen 1.6 milyon kişi ve tümü kadın ğim. Ondan daha farklı beklentim var. rince bir anda işsiz kalmış. Ardından li bir kriter. et alabilmek için 3 bin 14 TL lira ol- olan ve “ev işleriyle meşgul” diye ta- - Suriye’de rejim ülkemiz için tehdit bir daha o maaşla iş bulması müm- 2016 yılında 1300 lira olan asgari ması gerekiyor.” nımlanan 10.2 milyon kişi de unutul- oluşturuyor. Bunları Putin’le görüşme- kün olmamış... Güvencesiz, mesle- ücret bugün 2 bin 826 lira olarak uy- Ayrıca, adı üstünde; asgari ücretin mamalı. Bu kişiler, gerekçeleri nede- miz şart. Orayı bir barış havzası haline ği dışında ufak tefek işlerle geçer- gulanıyor. Ancak bu ücretin alım gü- yetersizliğini ortaya koyan bir önem- niyle işgücüne dahil edilmiyor ve iş- getirebiliriz. ken günleri, pandeminin patlaması cündeki erimeyi görmek için sadece li araştırmayı da yıllardır Türk-İş ya- Bu cümleleri Türkçeye şöyle siz sayılmıyor. ile yoksulluğun artık dibini yaşıyor. dolar karşılığına bakmak bile yeter- pıyor: çevirebiliriz: Adını utandığı için vermeyen B.B., - Biden’a çatarsam Putin, “Türki- li. 2016’daki asgari ücretin dolar kar- Türk-İş’in dört kişilik bir aile için ‘Asgari’ eriyor ye ABD’den uzaklaşıyor. Bana yaklaşı- “Bugün memleketimden gelen pey- şılığı 442 dolar iken, bugünkü asga- sadece gıda harcaması ifade eden İşsizlik, kronik bir sorun ola- yor” diye düşünüp İdlib konusunda faz- nir, zeytin olmasa düzgün bir şey yi- ri ücretin dolar karşılığı sadece 318 ve Aralık 2016’da 1432 lira olan aç- rak derinleşirken çalışanların duru- la üzerime gelmez. yemeyeceğiz. Tek şansım eşimin ve- dolar. Yine örneğin beş yıl önce asga- lık sınırı, Eylül 2021’de 3 bin 49 lira- mu da her yıl biraz daha kötüleşi- - ABD de “Türkiye’yi iyice karşımı- jetaryen olması” diyor. ri ücretle 6.2 adet çeyrek altın alınır- ya yükseldi ve hep asgari ücreti ge- yor... İşçisinden memuruna her ke- za alırsak bu çok fena olur. O bölgede B.B’nin yaşadığını uzun süredir on ken, bugün bu sayı 2.9’a düştü. ride bıraktı. Bunların yanında gene- simin gelirinin satın alma gücü aza- Türkiye’yi kaybetme lüksümüz yok” diye binlerce beyaz yakalı diye tabir edi- Ayrıca Birleşik Metal-İş Sendikası li görmek açısından tüketici enflas- bakabilir. Böylece bakarsın yakın gele- lıyor. Çünkü Türkiye’de, Sosyal Gü- cekte yeniden bağ kurarım. len bankacılar, finans uzmanları, Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (Bİ- yonunun (TÜFE), toplamda Aralık venlik Kurumu’nun (SGK)’nin hazi- - Putin’e İdlib’de verdiğimiz, “Ora- grafikerler, yazılımcılar gibi meslek SAM) Ağustos 2021 itibarıyla son bir 2016’dan Aralık 2020’ye yüzde 73, ran sonu verilerine göre yaklaşık 20 yı terör örgütlerinden arındıracağız” sö- grubu üyeleri yaşıyor. yıl için yaptığı “Asgari Ücretin Alım- Ağustos 2021 sonunda yüzde 93 art- milyon ücretli çalışandan asgari üc- zünü tutamadık. Gitmeden ona bağlılık Bu yılın ikinci çeyreğinde (nisan, gücü Araştırması”ndaki şu vurgu da tığı da gözden kaçmamalı. retli olanların (yüzde 10 üstü ya da demeci verirsek bakarsın işe yarar. HHH Türkiye’nin dış politikası hiç bu kadar GELIR DAĞILIMINDAKI BOZULMA SÜRÜYOR ‘25 BIN DOLAR’I UNUTTURMA PEŞINDELER edilgen, kişiliksiz olmamıştı. Biri bize sırtını döndüyse ötekine ürkiye’de yaşanan bu ve benzer bozuk olan gelir dağılımı da geçen ürkiye’de gelir dağılımı bozulurken rakamı artık hiç ağızlarına almıyor. çevirelim! Tgelişmeler, özellikle son beş yılda bu dönemde daha da sorunlu ha- Tgelir de azalıyor. Üstelik kısa süre önce açıklanan ve Erdoğan’ın cuma nutkundan saat- yoksulluğu çok çarpıcı boyutlara ta- le geldi. 2013 yılında 12 bin 582 dolara ka- 2022-2024 yıllarını kapsayan son or- ler sonra Rusya, İdlib’le Afrin arasındaki şıdı. Küresel Covid-19 salgını ise bu Gelir dağılımını gösteren ve sıfıra dar çıkan, 2016 yılında ise 10 bin ta vadeli programda (OVP) 2023 yı- hatta Türkiye destekli, Özgür Suriye Or- durumu daha da görünür hale getir- yaklaştıkça iyileşmeyi ifade eden gini 964 dolara inen kişi başına milli ge- lı için bu gelir hedefi 10 bin 703 do- dusu (ÖSO) üyelerine hava saldırısı dü- di. TÜİK’in resmi verilerine göre bi- katsayısı, 2016’dan 2020’ye daha da lir (gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH)), lar ilan edildi. zenledi. 10’a yakın can kaybının olduğu le, Türkiye’deki yoksul sayısı 2016 kötüleşerek 0.404’ten 0.410’a çıktı. 2020 yılında 8 bin 597 dolara ka- Ayrıca 10. Kalkınma Planı’nda bilgisi var. Yine aynı süreçte Rusya Dı- yılından 2020 yılına 16 milyon 328 Yine gelirden en çok ve en az pay dar geriledi. Bu nedenle, AKP iktida- 2023 yılı için hedeflenen toplam 2 şişleri Bakanı Lavrov konuştu: bin kişiden 17 milyon 921 bin kişiye alan yüzde 10’luk gruplar arasında- rının 10. Kalkınma Planı’na koyduğu trilyon dolarlık GSYH son OVP’de “Putin’le Erdoğan’ın Soçi’de yapaca- yükseldi. Yoksulluk oranı da yüzde ki gelir farkı ise 15 kata ulaştı. 2016 ve 2023 yılı için hedeflediği 25 bin 925 milyar dolar, 500 milyar dolar ğı görüşmede İdlib ele alınacak. Burada 21.2’den yüzde 21.9’a ulaştı. yılında 13.6 kat olan gelir farkı, dolar kişi başına gelir ise çoktan ha- olan yıllık ihracat hedefi de 242 mil- barınan cihatçılarla mücadele yükümlü- Türkiye’nin her zaman adaletsiz ve 2020 yılında 14.6 kata yükseldi. yal oldu. Zaten AKP yöneticileri de bu yar dolar olarak yer aldı. lüğü masada olacak.” Erdoğan, Putin’den iyi şeyler bekledi- ğini söylerken, ABD Suriye’den çekilsin derken, Rus askerlerinin çekilmesinden DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu: Türkiye’de geniş tanımlı işsiz sayısı 8.5 milyona ulaştı hiç söz etmeyerek bir sonuç alabilir mi? Gelen haberler alamayacağını göste- riyor. Putin önceki hafta Esad’ı altı yıl aradan sonra Moskova’da ağırlamış… Hemen her konuda anlaşma çıkmış… İşsizlik, rakam oyunuyla saklanamıyor Siz, “O rejim bana tehdit. Bunu konuşa- lım” diyorsunuz! Yarınki görüşmeden Erdoğan’ın tek evrimci İşçi Sendikaları Konfe- 8.5 milyon kişiye yaklaştığını hatır- yüksek gini katsayısına sahip, yani ten oldukça sınırlı olan kamu destek- beklentisi var: Dderasyonu (DİSK) Başkanı Arzu latıyor. gelir dağılımının en adaletsiz olduğu lerini sermayeye akıttılar. İşsizlik Si- İyi bir fotoğraf vermek! Çerkezoğlu’na göre Türkiye, tarihi- Beş yıllık süreçte Türkiye’nin bir asga- ülke olarak tarihe geçti. gortası Fonu’nu bile böylesi bir dö- Her türlü tavizin geleceği yerden bir nin en ciddi yoksullaşma ve işsizlik ri ücretliler ülkesi haline geldiğini söy- n Ülkeyi yönetenler resmi rakam- nemde işverenler için kullanmaktan fotoğraf niye esirgensin? sorunu ile karşı karşı- leyen Çerkezoğlu’nun yorumları şöyle: lara bile yansıyan bu kara tabloyu çekinmediler. ya... 2017 Aralık’tan n Avrupa Birliği’nde ortalama 100 inkâr ediyor. Rotayı değiştirmek ye- n Artık mızrak çuvala sığmıyor. bu yana geniş ta- işçiden 9’u asgari ücret civarında rine emeği güvencesizleştiren, ücret- Her evde bir işsiz, özellikle de genç Uluslararası yatırım nımlı işsizlik ora- (yüzde 10 altı ve üstü) bir ücretle ça- leri baskı altına alan neoliberal poli- ve kadın işsiz olduğu gerçeği istatis- nının yüzde lışırken Türkiye’de bu oran yüzde tikalarda ısrar ettiler. Hatta kendi ya- tik oyunlarıyla saklanamıyor. girişi dibe vurdu 18.3’ten yüzde 57 olmuş durumda. En zengin yüz- rattıkları krizin çözümü için tüm yet- n Bizler DİSK olarak vergi ve ge- şsizliğin son beş yılda hızla büyümesinin 26.7’ye çıktığı- de 10’luk grup ile en yoksul yüzde kilerin tek kişide toplanmasını dayat- lir adaletine dair alınabilecek somut İnedeni yatırımların durması, özellikle ulus- nı söyleyen Çer- 10’luk grup arasındaki fark 15 kata tılar ve durum daha da kötüleşti. önlemleri önümüzdeki günlerde baş- lararası doğrudan yatırım gelmemesi. Ye- kezoğlu, 6 mil- yaklaştı. Gelir adaletsizliğinin boyu- n Ekonomik krizin ve pandeminin ta işçi sınıfı olmak üzere halkımızla ni fabrika yapılmıyor, yeni iş yaratılmıyor. yon 190 bin tunu gösteren gini katsayısı 2013’te yıkıcı etkileri karşısında, işsizliğin paylaşacak ve bir günde çıkabilecek Türkiye’ye gelen yabancı sermaye son beş olan geniş 0.39 iken 2019’da 0.41 seviyesine ve yoksullaşmanın ağır yükünü taşı- düzenlemelerle halkın ekmeğini ko- yıldır düşmeye başladı. Türkiye’nin dünya- tanımlı iş- yükseldi ve böylece 2009’dan beri yan milyonlarca işçimizi, emekçimi- rumak için alınması gereken tedbir- daki 1.5 trilyon dolardan aldığı pay yüzde siz sayı- en yüksek düzeyine ulaştı. Türkiye, zi, emeklimizi, küçük esnafı, çiftçile- ler doğrultusunda bir mücadele süre- 1.9’a geriledi. 2000’lerin başında 20 milyar sının ise AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında en ri, dar gelirlileri korumak yerine za- ci başlatacağız. Arzu Çerkezoğlu doları geçen yabancı sermaye, beş yıl önce yıllık 11.9 milyar dolara gerilemişti. Geçen yıl ise bu rakam sadece 6.8 mil- Yangın sloganla sönmüyor yar dolarda kaldı. Yurtiçindeki yatırım- arşıdaki, pazardaki, faturalardaki zamlar, cıların toplam yatırım harcamaları da, Ç “Benim vatandaşım gayet memnun” de- 2016-2020 arasında toplamda sadece nince ortadan kalkmıyor, mutfaktaki yangın yüzde 1.4 arttı. Onlar da daha çok tek- sloganlarla sönmüyor. Türkiye adım adım ka- noloji ve makine yenileme ile kapasi- ra bir kışa ilerlerken iktidarın politik tercih- te artırma yatırımları. Yabancı sermaye- lerini acilen değiştirmesi gerekiyor. nin Türkiye’yi tercih etmemesindeki en n TBMM’de Türkiye’nin 2022 yılı bütçesi önemli gerekçenin ise hukuka güven kal- için çalışmalar başlayacak. Bu bütçede ol- maması ve istikrarsız ekonomi olduğunu dukça basit düzenlemeler yapılırsa, bu ül- hatırlatmakta fayda var. ke, bu halk nefes alabilir.