Katalog

24 EYLÜL 2021 CUMA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 ABD’deki hukuk şirketiyle geçen şubatta yapılan anlaşmanın uzatılma bedeli 1.5 milyon dolar F-35 lobisine artı bir yıl ürkiye, Rusya’dan alınan Türkiye adına ABD’de yürütülecek lobi faaliyetinin öncelikli Erdoğan ile Salgında S-400’ler nedeniyle çıkarıldı- hedefinin “Türk şirketlerinden F-35 parçası alınmaya devam görüşmeye Tğı F-35 programında kal- hazırlanan edilmesini sağlamak” olduğu belirtiliyor. mak için ABD’li hukuk şirke- Putin, geçen ti Arnold and Porter aracılığıy- hafta Esad’la başlayarak bulunduğu 4 SSB yetkilisine CAATSA ağır tablo la başlattığı lobi faaliyetini bir buluşmuştu. 12 ay bo- kapsamında yaptırım uygulamıştı. yıl uzatma kararı aldı. Şubat yunca danış- üresel çapta yeni tip koronavirüs salgı- ayında “Türkiye’nin F-35 prog- Hedef Türk şirketleri manlık hiz- Knında (Covid-19) gözler aşı oranlarına ramında kalmasını sağlamak” çevriliyken kimi ülkelerde Delta varyantının meti sağla- Türkiye’nin F-35 programından çı- amacıyla F-35 programının ti- da etkisiyle vaka ve can kayıplarının artma- kartılmasıyla birlikte bu uçaklar yacak. Türkiye, bu hizmet için şirke- cari ortakları nezdinde lobi yapması sı kaygı yaratıyor. ABD’de önceki gün ya- ABD sonrası te 1.5 milyon dolar ödeyecek. için parça üreten Türk şirketlerin de pılan açıklamada, son 24 saat içinde 2700 için yapılan sözleşme, 1.5 milyon do- programdan çıkartılacağı açıklanmış- kişinin Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi- lar karşılığında bir yıl uzatıldı. CAATSA önlemi tı. Ancak bazı Türk şirketlerinin ha- Rusya mesaisi ği belirtildi. Johns Hopkins Üniversitesi’nin Cumhurbaşkanlı- Sözleşmede Arnold and Porter’ın len F-35 için parça üretmeye devam derlediği verilere göre, ABD’de virüs tespit ğı Savunma Sanayi BD ile Türkiye arasında Rus SSTEK’ye sağlayacağı danışmanlık hiz- ettiği biliniyor. Türkiye adına ABD’de edilenlerin sayısı 42 milyon 547 bini geçti. Asavunma sistemi S-400’den Başkanlığı’nın (SSB) işti- metinin tanımında hiçbir değişikliğe yürütülecek lobi faaliyetinin öncelik- Brezilya’da ise önceki gün itibarıyla son terör örgütü YPG’ye ve FETÖ’ye rakı Savunma Sanayi Tek- gidilmedi, şubat ayındaki sözleşmede- li hedefini “Türk şirketlerinden F-35 24 saatte 876, Rusya’da ise 820 can kay- uzanan kriz başlıkları sürerken nolojileri A.Ş. (SSTEK) ki ifadeler aynı şekliyle korundu. Söz- parçası alınmaya devam edilmesini bının olduğu duyuruldu. İran’da yaşamını HÜSEYIN Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbra- Washington’daki Arnold HAYATSEVER leşme, lobi şirketine, “SSB’nin ve yük- sağlamak” oluşturuyor. yitirenlerin sayısı 317. him Kalın önceki gün ABD Ulu- and Porter’la şubat ayın- lenici Türk şirketlerin F-35 programın- Rusya’dan alınan S-400’ler nedeniy- sal Güvenlik Danışmanı Jake Sul- da “Türkiye’nin F-35 programında kal- Çocuğa yargıdan aşı hakkı da kalmasını sağlamak için bir strateji le Türkiye’yi F-35 programından çıkar- livan ile Beyaz Saray’da görüştü. masını sağlamak” için 750 bin dolar AA’nın haberine göre, Hollanda’nın Gro- önermek” ve “SSB’nin programda kal- tan ve Türkiye için üretilen 6 F-35’in Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ningen şehrinde yaşayan 12 yaşındaki bir karşılığında altı ay süreli danışmanlık masının önemini anlatmak için F-35 teslimatını engelleyen ABD, savunma BM Genel Kurulu için gittiği New çocuk, Covid-19’a karşı aşı olmasına izin hizmeti sözleşmesi imzalamıştı. Ağus- York’tan dün dönerken gözler 29 programının ticari ortak ve paydaşları- bütçe yasasına konulan bir maddey- vermeyen babasına açtığı davayı kazandı. Eylül’de ana gündem başlıkları tos ayında sona eren sözleşmenin de- na ulaşmak” ve ayrıca “(Türkiye’ye yö- le Türkiye’nin F-35 programına dönü- Mahkeme kararında babanın çocuğun aşı arasında Suriye’nin de olacağı be- vamı için 15 Ağustos’ta yeni bir söz- nelik) ihracat kontrolleri ve ticari yaptı- şünü S-400’lerden vazgeçmesi şartı- olmasına engel olamayacağı belirtildi. An- lirtilen Rusya ziyaretine çevrildi. leşme imzalandı. ABD’de yabancı ül- rımları izlemek” görevlerini veriyor. na bağlamıştı. Savunma Sanayii Baş- ne babası ayrı olan çocuğun akciğer kan- Kalın ile Sullivan’ın görüşme- keler adına lobi faaliyeti yürüten şir- Yeni sözleşmeye de şubat ayındaki kanı İsmail Demir, mart ayında “Biz il- seri olan anneannesiyle daha güvenli gö- sinde ikili ilişkiler, Covid-19 ve ketlerin yapması zorunlu olan yasal sözleşmede olduğu gibi ABD’nin S-400 la F-35 programına geri dönelim mo- rüşebilmek için aşı olmak istediği kay- küresel iklim değişikliğinin yanı bildirim gereği Arnold and Porter şir- alımı nedeniyle Amerika’nın Hasım- dunda değiliz. Ortada bir haksızlık dedildi. Anne ve çocuğun avukatı, ilk de- sıra Afganistan, Suriye, Irak, Lib- ketinin, ABD Adalet Bakanlığı’na 20 larıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücade- var. Onun giderilmesini bekliyoruz” fa aile mahkemesinde aşı ile ilgi bir karar ya, Kıbrıs, Doğu Akdeniz ve di- alındığına dikkat çekti. Eylül’de Şubat’ta SSTEK ile yapılan le Yasası (CAATSA) kapsamında yaptı- açıklaması yapmış, mayıs ayında ise ğer bölgesel gelişmelerin ele alın- danışmanlık sözleşmesine ilişkin bil- rım uyguladığı kişilerin sözleşme kap- Türkiye’nin F-35 programından çıkar- dığı belirtildi. Türkiye-ABD ara- dirimde bulundu. Buna göre Arnold samındaki faaliyetlere müdahil olama- tılması nedeniyle oluşan zararın taz- sında ekonomik işbirliğini artır- mak için görüş alışverişinde bu- and Porter, SSTEK’ye “Karmaşık je- yacakları ve lobi şirketinden doğrudan mini için ABD ile diyalog süreci başla- lunulduğu aktarıldı. Beyaz Saray opolitik ve ticari faktörleri de dik- ya da dolaylı olarak bir tavsiye alama- yacağını söylemişti. Buna karşın halen Göçmen krizi Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcü- kate alarak Müşterek Taarruz Uçağı yacaklarına dair hüküm konuldu. Ankara-Washington hattında F-35’lerle sü Emily Horne da “Sullivan, Af- Programı’na (F-35) katılımının deva- ABD yönetimi, Savunma Sanayii ilgili bir diyalog kanalı açıldığına dair ganistan’daki ortak çalışmamız- mını sağlamak” için 15 Ağustos’tan Başkanı İsmail Demir’in de aralarında bir işaret bulunmuyor. lANKARA istifa getirdi dan memnuniyetini dile getirdi ve bu ülkede ihtiyaç sahibi Afganla- BD’nin Haiti Özel Temsilcisi Daniel Fo- ra insani yardımın ulaştırılmasının ALMANYA Aote, ülkelerindeki iç karışıklık ve do- sağlanması da dahil birçok konu- SEÇİMLER Gözler pazar ğal afetler nedeniyle ABD’ye kaçmak iste- da işbirliğinin devam etmesinin İÇİN GERİ yen Haitili göçmenlerin ABD-Meksika sını- günkü seçimlerde. önemini vurguladı” dedi. Kalın ve rında sert müdahale ile karşılaşmasının ar- SAYIMDA Kesin olan tek şey, Sullivan’ın, iki ülke ilişkisinin ge- dından dün görevinden istifa etti. liştirilmesi için diyaloğun sürdü- 16 senelik Merkel ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’a rülmesinin önemi konusunda mu- döneminin sona sunduğu istifa dilekçesinde “ABD’nin Haiti tabık kaldıklarını kaydetti. politikasının “derinden kusurlu” olduğunu ereceği. Sosyal belirten Foote, “Ben ABD’nin binlerce Ha- Demokrat Parti ‘Şam’la müzakereye itili mülteci ve yasa dışı göçmeni, Haiti’ye SPD, anketlerde iknaya çalışacak’ sınır dışı etmekteki insanlık dışı kararına birinci sırada. Bu arada BM 76. Genel Ku- ortak olmak istemiyorum” ifadesini kullan- rul toplantısı için New York’a gi- dı. ABD’nin Meksika sınırında ABD Sınır ve Ancak liberallerle den Erdoğan dün yurda döndü. Gümrük Muhafaza ekiplerinin Haitili göç- de sosyalistlerle Ankara’nın ABD Başkanı Biden menlere atların üzerinde müdahale ettiği de koalisyon ile Erdoğan görüşmesi için zemin anlara ait görüntülerin yayılmasının ardın- kurabilir. yokladığı iddiaları gündeme yan- dan tepkiler gündeme yansımıştı. sımıştı. Ancak ikilinin buluşma- sı gerçekleşmedi. Erdoğan, 29 Eylül’de ise günübirlik ziyaret için Rusya’ya gidecek. Rusya Devlet Said, yetkisini Başkanı Vladimir Putin ile Soçi’de RÜZGÂR SOLDAN ESİYOR gerçekleşecek görüşmede Suri- ye ve İdlib konusu başta bölgesel daha da artırıyor OKTAN ERDIKMEN krizlerin ele alınacağı belirtilmiş- MERKEL’E GÜVEN YÜKSEK ti. Beyrut merkezli haber sitesi unus’ta geçen tem- lmanya’da 26 Eylül 2021 Pazar gü- Al Modon, görüşmede “Putin’in, Tmuz ayında parlamen- nketlere göre, şu anda yüzde 65’le Anü yapılacak federal meclis seçimle- Erdoğan’ı Şam’la müzakere ma- Ahalkın en güvendiği siyasetçi olan toyu feshedip Başbakan ri öncesi geri sayım sürüyor. Aslında seç- sasına oturmaya ikna etmeye ça- Merkel, aday olsaydı çok büyük bir ih- Hişam el Meşişi’yi görev- menlerin önemli bir kesimi, oyunu şimdi- lışacağını” iddia etti. Putin, geçen timalle yeniden başbakan seçilecekti. den alan Cumhurbaşkanı den mektupla kullandı. 2017 seçimlerinde hafta Suriye Devlet Başkanı Beş- Ancak görevden ayrılmayı tercih etti. Kays Said, yasama yet- yüzde 28.6’da kalan mektupla oy oranı- şar Esad’ı Moskova’da ağırlamış- Merkel, başbakanlığı döneminde finans kisini üstlendiğini de du- nın, bu seçimde pandemi nedeniyle yüzde tı. Görüşmede Putin, “BM kara- krizi, göç dalgası, iklim sorunları ve Kays Said yurdu. Said, bundan böy- 50’ye yaklaşması bekleniyor. Özellikle bü- rı ya da Şam’ın daveti olmaksızın pandemi gibi çok büyük sorunla kar- le cumhurbaşkanlığı em- yükşehirlerde, halk kalabalık sandıkların şılaştı. Ekonomiyi genel olarak rayında Suriye’deki yabancı güçlerin ül- ri ile oluşturulan bir komite yardımıyla si- başına gitmek yerine, evine gelen zarftaki cak. Ancak Almanya’da iktidar olabilmek tuttuğu için, bu süreçlerden çok yıp- kede birliğin sağlanmasını engel- yasi reformlar gerçekleştirmek için taslak pusulayı kalemle işaretleyip ücretsiz ola- için, partilerin toplamda yüzde 47’lik bir ranmadan çıkmayı başardı. Ancak kira- lediğini” söylemişti. Ülke adı ver- değişiklikleri yapacak. rak geri göndermeyi tercih ediyor. Örne- oy oranına ulaşmaları gerekiyor. Bu du- ların ve ev fiyatlarının büyük şehirler- mese de Putin’in bu çıkışının Tür- Tunus Cumhurbaşkanlığı tarafından yapı- de neredeyse iki katına çıkması, salgın ğin Münih’te, mektupla kullanılan oy oranı rumda anketlerde yüzde 10-12 bandında kiye ve ABD’ye yönelik olduğu yo- lan açıklamada, “Anayasanın önsözü, birin- döneminde görülen yüksek enflasyon, şimdiden yüzde 50’yi geçmiş durumda. olan sağ liberal Hür Demokrat Parti (FDP) rumları yapılmıştı. ci ve ikinci bölümleri ve anayasal hükümle- dijitalleşmede geri kalınması, iklim po- veya yüzde 6-7 bandında olan sosyalist rin gerektirdiği tüm düzenlemeler üzerinde Anketler arasında litikasında cesur adımlar atılmaması Sol Parti (Die Linke) bir seçenek olarak ‘Türkiye çıkmalı’ çalışmaya devam edilmesinin yanı sıra, ya- nedeniyle eleştiriliyor. öne çıkıyor. SPD ve Yeşiller, mevcut hü- çok fark yok Öte yandan Suriye Dışişleri Ba- sama ve yürütme yetkilerinin gerektiği şe- kümetin büyük ortağı CDU-CSU’nun yeni kanı Faysal Mikdad, Türkiye’nin Almanya’da birçok anket şirketi olma- kilde kullanılacağı” kaydedildi. Açıklamada dönemde hükümette yer almasını tercih sına rağmen, hepsi üç aşağı beş yukarı noktada, sol koalisyona da hazırlar. güçlerini ülkeden çekmesi ge- ayrıca, kanunların anayasaya uygunluğunu etmiyorlar. Oyları yüzde 11-12 bandında rektiği çıkışını yineledi. Sputnik’e aynı sonuçları veriyor. Araştırmalar ara- denetleme yetkisinin geçici olarak kaldırıl- seyreden aşırı sağcı AfD’yi ise hiç kimse sında en fazla yüzde 2 fark var. Birkaç ay verdiği demeçte Mikdad, “Şam’ın Orta sınıfın intikamı masına karar verildiği ifade edildi. “Ilımlı İs- koalisyon ortağı olarak istemiyor. Türkiye’nin Suriye’deki varlığını öncesine kadar, anketlerde sol çevreci Almanya’da 90’lı yıllarda orta sınıfa hi- lam” çizgisindeki, Ankara ile yakın ilişkileri Yeşiller Partisi’nin genç başbakan adayı bir işgal eylemi olarak gördüğünü tap eden bir banka reklamı vardı: Mein bulunan Nahda Hareketi lideri Raşid Gannu- Sol koalisyon ihtimali ve güçlerini derhal geri çekmesini Annalena Baerbock, birinci sıradaydı. An- Auto, mein Boot, mein Haus (Benim ara- şi, Reuters’e verdiği demeçte Said’in yaptı- SPD’nin adayı Olaf Scholz’un, partinin cak isminin bir intihal skandalına karış- istediğini” söyledi. “İdlib’deki ger- bam, benim teknem, benim evim). Ara- ğı açıklamaların anayasanın feshi anlamına sağ kanadından olduğu için, Yeşiller’e ek ginliğin temel nedeninin Türkiye ması, oylarının hızla azalmasına neden ol- dan geçen süre zarfında, orta sınıf bun- geldiği tepkisi verdi. Partisinin bu açıklama- olarak sosyalist parti yerine liberallerle du. Angela Merkel’in liderliğini yaptığı bir- olduğu” suçlamasında bulundu. lardan araba dışındakileri hayal edemez ları kabul etmediğini belirtti. (FDP) bir koalisyon kurmayı tercih etme- lik partileri (CDU-CSU) Kuzey Ren Vest- hale geldi. Ultra zenginlerse servetleri- si bekleniyor. Ancak Berlin, Bremen ve falya Eyaleti Başbakanı Armin Laschet’i ne servet kattılar. Varlıkların yüzde 55’ini Thüringen eyaletlerinde olduğu gibi SPD- başbakan adayı gösterdi. Oysa Bavyera elinde bulunduran yüzde 5’lik kesim, se- Taliban ile Yeşiller-Sol Parti’den oluşan bir sol koa- Başbakanı Markus Söder, anketlerde çok Cezayir, Fas’a hava çimleri varlık vergisi endişesiyle pazar lisyona da kapıyı kapatmıyor. Partinin sol daha önde gidiyordu. Merkel, bu nokta- gününü hiç olmadığı kadar heyecanla ta- görüşme trafiği kanadı da Sol Parti ile işbirliğinden yana. da, başbakanlıktan ayrılmadan doğru bir kip edecek. En dezavantajlı gruplardan sahasını kapadı Hür Demokratlar, temel konularda geri halef bulamamakla eleştiriliyor. biri olan, Alman vatandaşlığı bulunmadı- fganistan’da yönetimi ele ge- adım atmazsa, ibre sol koalisyonu göste- Sosyal demokrat SPD ise başbakanlığa eçen ay Fas’la diplomatik ilişkilerini ke- ğı için oy kullanamayan 8.7 milyon seç- Açiren Taliban yönetiminin “Dı- recek. Sol Parti, NATO’dan çıkma ve silah Maliye Bakanı Olaf Scholz’u aday göster- Gsen Cezayir’den ikinci adım geldi. Ce- mense, büyük ihtimalle sonuçları can- şişleri Bakan Vekili” atadığı Emir- ihracatının sona erdirilmesi gibi söylem- di. CDU’nun adayı Laschet’in sel felaketin- zayir, hava sahasını Fas sivil ve askeri lı yayında bile takip etmeyecek. Sağ par- han Muttaki ile Türkiye’nin Kâbil lerinden taviz verebileceğini ifade etti. Bu den zarar gören bölgeleri ziyareti esnasın- uçaklarına kapattığını açıkladı. tiler CDU-CSU ve aşırı sağcı AfD, bu ki- Büyükelçisi Cihad Erginay’ın ön- da gülmesi ve televizyon tartışma- Cezayir Cumhurbaşkanlığı tarafından ya- şilerin vatandaşlığa geçişini kolay- ceki gün bir araya geldiği bildi- larında Scholz’un gölgesinde kal- pılan açıklamada, “Yüksek Güvenlik Kon- laştırmaya karşı çıkıyor. Sol par- rildi. AA’nın haberine göre Tali- ması, anket sonuçlarını hızla de- seyi, Cezayir hava sahasını tüm Fas sivil ve tilerse, asgari ücrete zam, kirala- ban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, ğiştirdi. INSA-Bild anketine göre, askeri uçaklara, Fas tescil numarası taşı- ra tavan fiyat, zenginlere varlık ver- görüşmede insani yardım, sağ- Laschet’in bu davranışı seçmen yan uçaklara kapatma kararı verdi” ifade- gisi, taşeron firmalara düzenleme, lık, Afgan mülteciler ve öğrenci- tercihlerini yüzde 24 oranında et- leri kullanıldı. Fas Kraliyet Havayolları’ndan çifte vatandaşlık gibi vaatlerle, en ler konularının ele alındığını be- kilemiş. Televizyon programlarının bir kaynak, kararın Tunus, Türkiye ve çok bu kesimin hayatını kolaylaştı- lirtti. Muttaki’nin, Türkiye’den Af- etkisi ise yüzde 19 olmuş. Mısır’a yapılacak 15 seferi etkileyeceği- racak programlar açıkladılar. Belki ganistan’daki projelerini tamam- Son anketlerde 2017’de yüzde ni duyurdu. Cezayir, 24 Ağustos’ta iki ülke milyonlarcasının haberi bile olma- lamasını isteyerek ilişkilerin ve iş- 32.9 oy alarak iktidarın büyük or- arasında yaşanan diplomatik krizin ardın- yacak. Ancak Almanya’da seçimle- birliğinin sürdürülmesi arzusu- tağı olan CDU-CSU grubunun oy- dan Rabat’ı “düşmanca eylemlerde bulun- re birkaç gün kala, rüzgâr, onlardan na vurgu yaptığı aktarıldı. Dün ları, yüzde 20-22 bandına kadar makla” suçlayarak Fas ile diplomatik iliş- yana, soldan esiyor. Yine de, anket- de Türkiye’nin Doha Büyükelçi- düşmüş görünüyor. SPD ise yüz- kilerini kesmişti. Fas, Cezayir’i Batı Sahra lere göre halkın yüzde 55’inin hem- si Mustafa Göksu’nun, Taliban’ın de 20.5’lik oylarını yüzde 25-27 bölgesindeki ayrılıkçı Polisario Cephesi’ni fikir olduğu gibi, “Pazar günü san- “Dışişleri Bakan Vekili Yardımcı- bandına çıkardı. Büyük bir sürpriz desteklemekle suçluyor. Cezayir’in de dıktan her sonuç çıkabilir.” sı” Şir Muhammed Abbas Stanik- olmazsa, yüzde 15-17 bandında Almanya’nın başkenti Berlin’de geçen haftalarda kiralık ev komşusu Fas’ın Batı Sahra’daki adımlarını zai ile görüştüğü duyuruldu. olan Yeşiller’le bir koalisyon kura- fiyatlarındaki yüksek artışa karşı protesto düzenlenmişti. SÜRECEK desteklemediği biliniyor.