Katalog

‘ANTALYA’DA VAKA SAYILARI SÖYLENENLERIN EN AZ 3-4 KATI’ Antalya Ta- gatif sonuçlarının olduğunu belirtti. Şahin, “Antalya’nın şu andaki vaka sayıları, bip Odası Başkanı Prof. Dr. Nursel Şahin, aşılamanın düşük olduğu Rus turistle- nisanda ya da kasım pikinde gördüklerimizin çok üstünde, söylenenlerin en az rin Antalya’ya gelmesinin ve bayram dönemindeki iç turizm hareketlerinin; ne- 3-4 katı düzeylerinde olduğunu biliyoruz” dedi. l Haber Merkezi 3 AĞUSTOS 2021 SALI Herkese Bilim Teknoloji dergisinin katkılarıyla hazırlandı. ‘BIONTECH ÜRETIMINDE AKSAMA VAR’ Ya uzun süren aşırı sıcak dalgaları ya Uyum sağla kentleri sular altında bırakan seller... Farklı bir iklime sahip, Randevu var başka bir gezegene inmiş YA DA ÖL ama aşı yok gibiyiz. şı için randevu alan yurttaşlar yine hastanelerde Aaşı bulmakta zorlanıyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Kendi yarattığımız bu yeni dünyada Koca, geçen günlerde, “BioNTech aşılarında tedarik sorununun yaşanacağı”nı açıklamış, sorunun çözü- müne ilişkin ise “Çarşamba günü aşacağımız bir ge- lişme var. BioNTech aşısının üretimin- yaşamanın yeni koşulları da değişiyor de yaşanan aksama sebebiyle ülkemi- ze sevkıyatta birkaç gün azalma ola- cak. Bu aşıyı tercih edenlerin aşı olma- ya randevu almadan gelmemesini rica ediyorum” demişti. Tedarik sorunu ya- SARP SAĞKAL şanacağını sosyal medyadan öğrendik- ÖZLEM lerini aktaran Aile Hekimleri Dernekle- YÜZAK ri Federasyonu (AHEF) Başkanı Dr. Özlem Sezen, ai- le sağlığı merkezlerine aşı olmaya gelen yurttaşları geri çevirmek zorunda kaldıklarını belirtti. Gerginlik yaşandı Dr. Özlem Sezen, “Aşının olmadığını biz de baka- nımızın Twitter açıklamasıyla öğrendik. Randevula- rımız açılmıştı. Sabah, elimizde olan kadarıyla BioN- Tech aşılarımızı yaptık. Ancak şu an elimizde BioN- Tech yok. O yüzden randevu alan vatandaşlarımı- yum sağla ya da öl”. Kendi yarattığımız zı geri gönderdik” dedi. Bu nedenle gerginlikler ya- bu yeni dünyada yaşamanın yeni koşu- şandığını da aktaran Sezen, “‘Randevu açıyorsunuz, İNSAN BEDENİNİN DAYANACAĞI “Ulu artık bu olacağa benziyor. Ya uzun aşı yapmıyorsunuz. Madem aşınız yok neden rande- vu açıyorsunuz?’ gibi tepkiler oldu. Halbuki bizim de süren aşırı sıcak dalgaları ya kentleri sular altın- EN YÜKSEK SICAKLIK NE? bundan hafta sonu haberimiz oldu” bilgisini paylaş- da bırakan seller... Giderek daha yıkıcı felaket- tı. Sinovac aşılarında şu an bir sorun yaşanmadığını leri bünyesinde bırakan bir iklim krizi ile kar- da belirten Sezen, “Bu sorunlarla ilgili bizi önceden şı karşıyayız. İklim uzmanları sera gazı seviyele- sının giderek arttığı şu günlerde, hava sıcaklığı 46.1 C ve bağıl nem yüzde bilgilendirseler ve biz de ona göre hazırlık yapsak, rinin öngörülenin çok üzerinde artış gösterdiği- Ibu soruyu siz de zaman zaman 30 olduğunda, ıslak termometre sıcaklığı her şey daha kolay olur” önerisini getirdi. ni ve bu durumun insanlık için “yönetilebilir bir aklınızdan geçiriyorsunuzdur: “İn- yalnızca yaklaşık 30.5 C olur. Ancak ha- geleceği” engellediğini vurguluyor. Bir canlı tü- san bedeninin dayanabileceği en va sıcaklığı 38.9 C ve bağıl nem yüzde 77 Tereddütü artırıyor yüksek sıcaklık nedir?” olduğunda, ıslak termometre sıcaklığı 35 rü olarak tanıdığımız ve halen sahip olduğumuz Ankara Tabip Odası (ATO) Genel Sekreteri Mu- Küresel ısınmaya bağlı olarak ha- C’ye çıkar. her şey; tarihimiz, tarımımız, kültürlerimiz, siya- harrem Baytemür de hastanelerden perşembe gü- va sıcaklıkları dünya genelinde artı- İnsanların yüksek ısı ve nemde yaşaya- setimiz, jeopolitiğimiz zaten geride bıraktığımız nüne kadar aşı randevusu alınamadığını açıkla- yor. Aşırı sıcaklar giderek daha faz- mamalarının nedeni artık iç sıcaklıklarını iklim koşullarının sonucunda ortaya çıktı. Ya sü- dı. Baytemür, benzer sorunun hastanelerde de ya- la sağlık tehdidi haline geliyor. İn- düzenleyememeleri. Bu noktada, vücut hi- regeldi ya yok oldu. Şimdi ise sanki farklı bir ik- şandığına dikkat çekerek “Şu anda hastaneler per- san bedeni dayanıklıdır, esnektir. pertermik hale gelir. (40 C üzerinde). Bu lime sahip başka bir gezegene inmiş gibiyiz. Me- şembeye kadar randevu veremiyor. Sonrası için ne Ama nereye kadar? Gerçekten de durum ise hızlı nabız, zihinsel durumda deniyetimizde neler hayatta kalabilecek, neler olacak, bilemiyorum. Aşıyla ilgili yolunda gitmeyen insanların dayanabileceği en yük- değişiklik, terleme eksikliği, baygınlık ve yeniden şekillendirilmeli? Bunlar zor sorular. İk- her şey aşı tereddütünü artırıyor. Siz insanlara, ‘Aşı sek sıcaklık nedir? koma gibi semptomlara yol açabilir. olun’ çağrısı yapıyorsunuz ama sonra birden ‘Aşı lim dilindeki karşılıkları ile “adaptasyon”. Yani Yanıt basit: 2020 yılında yapılan yok’ diyorsunuz. Bu sorunların yaşanmaması la- uyum sağlama. Karbonsuzlaştırmaya alternatif Isınmaya devam edeceğiz ve sonuçları Science Advance der- zım” tepkisini gösterdi. l ANKARA olarak gündeme getiriliyor olması da hayli ürkü- gisinde yayımlanan bir araştırmaya Science Advances çalışmasına göre ka- tücü. Teknoloji, mühendislik tamam ama bir yere göre 35 santigrat derece. Bu yalnız yıtlı tarihte çok az yer ıslak termomet- kadar. Örneğin sel yönetim sistemleri çok geliş- Aşı yaptırmayana ıslak termometre sıcaklığı. Yani ha- re sıcaklığına yani 35 C’ye (95 F) ulaş- ti. Ama gördük ki New Orleans’ta inşa edilen 14 va durumu raporlarındaki sıcaklık ile aynı değil. Islak tı. 1980’lerin sonlarından ve 1990’lardan bu yana, sı- milyar dolar maliyetli setler 5. kategorideki ka- termometre sıcaklığı; suya batırılmış bir bezle kap- cak noktalar, Orta ve Kuzey Pakistan’ın İndus Nehri ekmek satılmayacak sırgalara karşı koruma sağlayamıyor. Dolayısıyla lanmış termometre ile ölçülür ve hem ısıyı hem de Vadisi ve Basra Körfezi’nin güney kıyısı oldu. Ancak stanbul Fırıncılar Odası’nın asıl odaklanılması gereken unsur, korbonsuzlaş- nemi hesaba kadar. Nem son derece önemli. Çünkü Raymond, küresel ısınma ile bunların daha sık olaca- İaltı ilçesinin temsilcisi aşı ol- tırma ve sera gazı etkisi yapan gazları hızla azal- havada fazla su olduğunda terin vücuttan atılması ve ğını söylüyor. “Önümüzdeki 30 ila 50 yıl içinde bu sı- mayana ekmek satılmaması tacak politikaları yaşama geçirmek. kişiyi soğutması daha da zorlaşıyor. caklıklar için risk altında olan yerler arasında kuzey- yönünde karar aldı. Karar, Ba- batı Meksika, kuzey Hindistan, Güneydoğu Asya ve kırköy, Güngören, Bağcılar, Islak termometre Peki, sadece derecelik sıcaklık artışı Batı Afrika yer alıyor” diye ekliyor. Bahçelievler, Bayrampaşa ve NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’nda aşırı ısı Durum iç açıcı değil. Zira Raymond, “Ne yazık ki gezegeni nasıl değiştiriyor? Esenler’i kapsıyor. İstanbul Fı- üzerinde çalışan Colin Raymond, “Nem düşük an- zaten kilitlenmiş olan iklim değişikliği ile bugün se- rıncılar Odası Esenler Temsil- GIDA: İklim değişikliği gıda sağlayan ekosis- cak sıcaklık yüksekse veya tam tersi ise sorun ol- ra gazı salmayı bırakmış olsak bile biraz ısınmaya de- cisi Mustafa Çiçek, “Bu kararın temleri derinden etkiliyor. Ve gıda güvenliğimiz maz. Ancak hem nem hem de sıcaklık çok yüksek ol- vam edeceğiz” dedi. “Sanırım bahsettiğim yerlerin tüm Türkiye’ye yayılmasını istiyoruz. Türkiye’nin bu ekosistemlerin güvenliği ile yakından bağlan- duğunda, ıslak termometre sıcaklığı tehlikeli seviye- yakın gelecekte bu sorunla boğuşması kaçınılmaz ve bir kapanmaya daha gücü yok” dedi. l DHA tılı. Örneğin denizler. İnsanların protein ihtiyacı- lere doğru kayabilir” diyor ve örnek veriyor: Örneğin, umarım bu listeye daha fazla yer eklenmez.” nın yüzde 20’si deniz ve okyanuslardaki canlılar- 91 kişi yaşamını yitirdi dan. İklim değişikliğinin neden olduğu okyanus de olumsuz etkileyecek. Ayrıca soğutma için kli- nin ekonomik risklerine ilişkin Bloomberg rapo- asitlenmesi, istiridye, yengeç ve mercanlar da da- malara yükleniliyor ve klimaların sera gazı artı- runa göre aşırı sıcaklık, inşaat, altyapı bakımı, ağlık Bakanlığı’nın paylaştığı günlük koronavi- hil olmak üzere binlerce türün koruyucu kalkanı şına etkisi çok fazla. İklim değişikliğinin en bü- çevre düzenlemesi ve tarımda çalışanlar da da- Srüs verilerine göre dün, 270 bin 426 test ya- olan kabuklarını oluşturmalarını zorlaştırıyor. Bu yük ironilerinden biri, gezegen ısınırken insan- hil olmak üzere birçok sektörde çalışan verim- pılırken, 22 bin 898 kişi Covid-19’a yakalandı. 91 bu da besin ağını bozuyor. Türkiye’de de biliyor- ların serinleyebilmek için ihtiyaç duyduğu tek- liliğinde yüzde 3’lük bir düşüşe neden olabile- kişi ise yaşamını yitirdi. Sağlık Bakanı Fahrettin sunuz bir süredir toplu balık ölümleri yaşanıyor. nolojinin, iklimi yalnızca daha sıcak hale getir- cek. Raporda, bu düşüşün 1970’lerde, muhte- Koca, “Vaka sayılarındaki artış hızı azalma eğili- NASA’ya göre karada 2 derelik bir sıcaklık artı- mesi. 2050 yılına kadar dünyadaki oda tipi kli- melen yüksek enflasyon ve ekonomik istikrar- minde” dedi. l ANKARA/Cumhuriyet şı, kuraklığı 2 katına çıkaracak ve bu da buğday malarının sayısının 4 kat artarak 4.5 milyara sızlık nedeniyle meydana gelen “verimlilik ya- ve mısır hasadını azaltacak. ulaşması ve en az cep telefonları kadar yaygın vaşlamasının” iki katı olduğu belirtildi. İnal 3. dozu olmamıştı BARINMA: Sıcaklık arttıkça ve buzullar eri- hale gelmesi bekleniyor. https://www.livescience.com/58891-why-2- dikçe deniz suyu seviyesi de yükseliyor. Bu da kı- SAĞLIK: Koronavirüsün etkilerini tüm dün- azetemizin dünkü sayısının 3. sayfasında Göz degrees-celsius-increase-matters.html yı şeridindeki kentleri ve yerleşimleri büyük teh- ya yaşıyor. Virüsler; Lyme hastalığı ve sıtma gi- GHastalıkları Uzmanı Dr. Ali İnal’ın Covid-19’dan https://www.livescience.com/hottest- dit altında bırakıyor. 1901 - 1990 yılları arasında bi vektör kaynaklı hastalıkların (başka bir orga- ölümüyle ilgili yer alan haberde “İnal’ın üçüncü doz temperature-people-can-tolerate.html aşısını olduğu belirtildi” ifadelerine yer verilmişti. deniz seviyesi yılda yaklaşık 1.2 mm. yükseliyor- nizmanın insanlar arasında veya hayvanlardan in- https://www.theguardian.com/ Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve yakınları, Dr. İnal’ın du. Ancak 1993’ten 2010’a kadar yılda yaklaşık 3 sanlara bulaştığı) yayılması iklim değişikliği ile commentisfree/2021/aug/01/adapt-or-die-that- henüz 3. doz aşısını olmadığı bilgisini iletti. Düzeltir mm. artış gösterdi. Yani artış hızı ikiye katlandı. de yakından ilişkili. is-the-stark-challenge-to-living-in-the-new-world- İnal ailesinden ve okurlarımızdan özür dileriz. ENERJI: Azalan karlar ve değişen yağış düzen- ÜRETKENLIK: Aşırı sıcaklıklar, işçiler arasın- we-have-made?CMP=twt_a-environment_b- gdneco leri uzun vadede ülkelerin hidroelektrik güçlerini da üretkenliği de düşürebilir. İklim değişikliği-