Katalog

Sağnak 24 AĞUSTOS 2021 SALI 8 SAĞLIK [email protected] KOLON KANSERİ BELİRTİSİNİN HEMOROİT İLE KARIŞTIRILMASI TANIYI GECİKTİREBİLİR 50 yaş sonrası riskli Afganistan DOÇ. DR. KARTAL: Kolon kanseri en sık görülen ilk 5 kanser alınbağırsak (kolon) ve rek- batağında yalan tum kanserleri tüm dünyada arasında geliyor. Kolon kanserinin ortalama görülme yaşı 63. DÜZENLI Kher geçen gün yaygınlaşıyor. Fiziksel egzersiz, aşırı kilolardan kurtulmak, sigara kullanmamak, rüzgârı Sağlık Bakanlığı’nın istatistiklerine yüksek lifli, düşük yağ içerikli gıdaları tüketmek kolon kanseri KONTROL göre kolon kanserinin en sık görü- arih 8 Temmuz 2021. riskini azaltıyor. len ilk beş kanser arasında yer aldı- Beyaz Saray’ın Doğu Odası’nda ÖNEMLI ğını anımsatan cerrahi uzmanı Doç. TABD Başkanı Joe Biden, basın Dr. Abdulcabbar Kartal, “Her yaş- toplantısında soruları yanıtlıyor. Konu, iğer kanserlerde olduğu gibi ko- Amerikan güçlerinin Afganistan’dan ta görülebilmesine rağmen en sık Dlon kanserlerinin de tümör iyice çekilmesi… 50 yaşından sonra kolon kanserine büyüyene kadar belirti vermeyebil- Bir basın mensubu söz alıyor ve şu so- rastlanıyor. Kolon kanserlerinin ke- diğine dikkat çeken Doç. Dr. Kartal, ruyu soruyor. sin sebebi bilinmemekle birlikte ile- “Bu nedenle amaç, daha kanserde “Sayın Başkan, ben Afgan bir kadınım. ri yaş, polipler, ailede belirti yokken tümörü ortaya koy- Afgan kadınlarına gelecek için iyi bir me- kolorektal kanser öy- mak olmalıdır. Belirtiler gelişmeden sajınız var mı? Çünkü kazanımları konu- küsü, ülseratif kolit önce bir kişinin kanser için taran- sunda gerçekten endişeliler.” veya Crohn hastalığı, “Haklı sebeplerle çok endişeliler” diyen ması poliplerin ve kanserin erken genetik bozukluklar, tanınmasında yardımcı olur. Poliple- Biden, bir anısını anlatarak sözlerine de- familyal adenomatöz vam ediyor. rin erkenden tanınıp çıkarılması, ko- Sibel polipozis (FAP), siga- “Ben Afganistan’dayken -orada birkaç lorektal kanseri önleyebilir. Erken ra ve hayvansal yağ- kez bulundum- dışarıda bir okulda oldu- BAHÇETEPE tanı konulduğunda, kolorektal kan- Kolon kanseri ğumu hatırlıyorum. Bir grup genç kadınla dan zengin beslenme serin tedavisi daha etkin olabilir. belirtisinin konuşurken, sanırım 14 -15 yaşındaydılar. bu hastalık için risk Bu nedenle 50 yaş üstündeki kişiler Dedim ki: ‘Birleşik Devletler, buraya terö- faktörüdür” dedi. izlenmeli ve kolorektal kanser için hemoroit ile rist Usame bin Ladin’i ele geçirdiğimiz- Kalınbağırsak kanserlerinden ko- artmış riski olan kişiler daha erken karıştırılması den ve teröristlerin bir daha ülkemizin pe- tarama programına alınmalı. Tedavi, runmada tarama yöntemlerinin yanı şine düşmek amacıyla bir araya gelme- tanıyı tümörün yerleşim yeri ve evresine sıra riski azaltıcı bazı basamakların diklerinden emin olmak için geldi, sonra göre değişir” diye konuştu. geciktirebilir olduğunu anımsatan Doç. Dr. Kartal, ayrılmak zorunda kalacağız.’ Genç bir ka- “Örneğin fiziksel egzersiz, aşırı kilo- dın, ‘Gidemezsiniz! Doktor olmak istiyo- lardan kurtulmak, sigara kullanma- ğırsağın tam tıkanmasıdır. Bundan rum. Giderseniz asla doktor olamam’ de- mak, yüksek lifli, düşük yağ içerikli di. Yürek parçalayıcıydı. İşte bu yüzden başka oluşabilecek durumlar arasın- şikâyetlerin görülebildiğine dikkat ması olduğunu anımsatan Kartal, gıdaları tüketmek, kolon kanseri ris- Afgan Güvenlik Güçlerini savunma konu- da büyük damarın duvarının yıkıl- çeken Kartal, “Kalınbağırsak kan- şöyle devam etti: kini azaltıyor” diye konuştu. sunda eğitmek için çok fazla zaman ve ması sonucu ciddi kanamalar, tümö- serlerindeki bulgu ve belirtiler, tü- “Burada dikkat edilecek durumlar- para harcadık. Durumun farkındayım.” rün bağırsak duvarını delmesi, bu- mörün evresine ve tümörün bulun- dan birisi şu: Hemoroit denen hasta- İnanılmaz ama Biden, ABD’nin 2011’de Kabızlık ve şişkinlik na bağlı kalınbağırsaktaki mikrop- duğu yere göre değişir. Tümör, ba- lıkta da dışkıda kan gözlenir ve ki- Usame bin Ladin’i öldürdükten sonra, Kolorektal kanser gelişen bir has- ların karın zarına yayılması, karın ğırsak içine doğru büyürken bul- şi bu durumu karıştırarak tanı ve te- Amerikan askeri gücünün 10 yılı aşkın bir tada bağırsak alışkanlıklarında de- boşluğunda sıvı toplanması şeklin- gu vermezken, bağırsak tam tıkan- daviyi geciktirebilir. Dışkılama alış- süre daha Afganistan’da kalmasının ne- ğişiklikler, ishal, kabızlık, bağırsak- dedir. Bu belirtiler her zaman kan- dığında, hastanın gazını ve dışkısını kanlıklarında değişiklik, dışkı ça- denini, bu örnekle açıklıyor… ta tam boşalmama hissi, dışkıda kan çıkaramadığı duruma kadar değişen pının incelmesi, kabızlık, dışkıla- sere bağlı olmayabilir ve başka sağ- Oysa daha Trump döneminde ABD, (parlak ya da koyu kırmızı), normal- belirtiler görülebilir” dedi. ma sonrası tam boşalamama, karın- lık problemleri de bu belirtilere yol Taliban ile anlaşma yaptı ve Biden da bu de olduğundan daha ince dışkılama, açabilir. Ancak bunlardan herhan- anlaşmaya uydu. Anlaşma uyarınca, Ta- da şişkinlik gözlenen diğer bulgular- genel abdominal rahatsızlık (gaz, liban kontrol ettiği bölgelerde El Kaide ya Tanı gecikebilir gi birine sahip kişilerin, erken tanı dır. Bu bulgulardan şüphelendiğiniz- da radikal bir başka örgütün faaliyet gös- kramplar, şişkinlik), bilinen bir ne- Rektum tarafında yani makata ya- de doktora başvurmalısınız. Geç dö- ve tedavi için doktora başvurması termesine izin vermeyecekti. den olmaksızın kilo kaybı, sürek- kın kısımdaki tümörlerde en sık gö- nemde kalın bağırsak kanserlerinin önerilir. Genelde kanserin erken dö- Asıl kandırmaca da buydu. Kendi bes- li yorgunluk, bulantı ve kusma gibi rülen bulgunun dışkıya kan bulaş- istenmeyen durumlarından biri ba- nemlerinde ağrı olmaz.” leyip büyüttüğü köktendinci terörist ör- güt El Kaide’nin peşine düşmek için Afganistan’ı işgal eden ABD, 20 yıl sonra bir başka köktendinci terörist örgüt Tali- SAĞLIK REHBERI ban ile anlaşma imzaladı! Kadın kalbi ihmal ediliyor İstihbarat raporları uyarmıştı ABD’nin Afganistan’da Afgan halkı ya- rarına kaldığı iddiası safsatadır. Biden’ın Taliban’ın kontrolü ele geçirmesi karşısında AŞIRI SICAKLAR STRES NEDENI şaşırmış gibi görünmesi de şovdur. 8 Temmuz’da “Afganistan’ın Kaygıya bağlı tarafımızdan eğitilmiş ve iyi donatılmış 300 bin askeri ve subayı var. Taliban ise sadece 75 bin kişi. Daha iyi eğitimli ve rahatsızlıklar UYKU savaş konusunda daha yetkin olan Afgan ordusunun kapasitesine güveniyorum” diyen Biden’ın gerçeği bilmemesi sorunlarına iyi şiddetlenebilir mümkün değildir. Amerikan istihbarat örgütleri, ABD’nin şırı yüksek hava sıcaklıkları, aşı- gelen 9 besin çekilme kararından sonra Afgan Arı terleme, su kaybı, konforsuz ve ykuya dalmakta güçlük çekme, bölünmüş uykular ve aşırı nemin be- ordusunun büyük olasılıkla en fazla altı Ugünümüzde en yaygın sorunlar- denin dengesini bozduğunu belirten ay içinde çökeceği ve Taliban’ın gücü dan biri. Dr. Sıla Gürel, günlük olarak uzmanlar, bu durumun kişide stres ele geçireceği konusunda uyarmıştı. Bu yeterli ve sağlıklı bir uykunun, vücu- oluşturduğuna dikkat çekti. Strese konuda Amerikan Kongresi’ne rapor da dumuzun tüm fonksiyonlarının dü- bağlı olarak iş ve sorumluluklarda ge- sunulmuştu. zenli çalışmasını sağladığını belir- cikme, performans kaybı, dikkat azal- 8 Temmuz’daki basın toplantısında terek “Uyku ritminin ve vücut ısısı- ması ve tahammülsüzlük yaşanabi- Biden’a bu raporlar hatırlatıldığında ya- nın düzenlenmesi üzerinde önem- leceğini belirten uzmanlar, kaygıya lanladı ve böyle bir sonucun öngörülme- li bir paya sahip olan melatonin hor- bağlı rahatsızlıkların şiddetinde artış diğini iddia etti. Afgan ordusunun ve hü- monu gece 02.00-04.00 saatleri ara- görülebileceğini vurguladı. kümetinin çökmeyeceğine ne kadar gü- sında maksimum salgılanmayı göste- Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, aşırı ven duyulduğu sorulunca verdiği yanıt ise Kalp hastalıkları denilince akla ilk olarak erkekler geliyor. Oysa, rir. Vücudun sirkadiyen ritminin ayar- sıcak havaların psikoloji üzerindeki etki- aslında gerçeği bildiğini gösteriyor: lanması için bu saatleri uykuda geçir- erkeklerde kalp krizi riski ve görülme sıklığı daha fazla olsa da lerine dikkat çekti. Insanın içinde yaşa- “Afgan hükümeti ve liderliği bir araya mek oldukça önemlidir” diyerek uy- dığı ekosistem ile etkileşim halinde ol- kalp krizine bağlı ölüm oranı kadınlara göre daha az. Çünkü kadın gelmeli. Açıkça hükümeti yerinde tutacak ku sorununa iyi gelen besinleri şöy- duğunu ve çevresel şartlara uyum sağ- kapasiteye sahipler. Soru, bu kapasite- kalbinin verdiği işaretler çok farklı. Yani acil bir kalp sorunu le sıraladı: lamada başarılı bir canlı olduğunu belir- ye sahip olup olmadıklarıyla ilgili bir soru n SÜT VE SÜT ÜRÜNLERI: Protein- yaşayan bir kadının yanlış teşhisle evine gönderilme olasılığı, bir ten Bayar, “Ancak çevresel şartlar zor- değil. Kapasiteleri var. Güçleri var. Ekip- den zengin olan süt, bedeni rahatla- layıcı sınırlara yaklaştığında uyum sağla- erkeğe kıyasla katbekat fazla oluyor. manları var. Soru şu: Yapacaklar mı?” tan ve hızlı uykuya dalmayı kolaylaştı- mada güçlükler ortaya çıkar. Aşırı sıcak- Yapmadıkları görüldü ama yapamaya- ran aminoasitler yönünden de zengin- ardiyoloji uzmanı Dr. Utku Zor, deneyimlenebilir. Erkeklerin ak- lar da zorlayıcı koşullardan bir tanesi- cakları ya da yapmayacakları da zaten dir. Yatmadan önce yarım bardak ılık Kkadın kalbiyle erkek kalbinin sine kalp krizi geçiren kadınların dir ve insanı fiziksel olarak zorladığı ka- süt içmek uyku kalitesini önemli ölçü- biliniyordu! dar psikolojik anlamda da olumsuz etki- farklarını anlattı. yüzde 42’si hiç göğüs ağrısı tanım- de artırır. leyebilir” dedi. Sıcakların doğrudan psi- Kalp damar hastalıklarında kadın- lamaz” diye konuştu. n MUZ: Güçlü bir potasyum kaynağı Hayalet askerler ve hayal kolojiyi etkilemese dahi dolaylı olarak larda görülen semptomların erkek- olan muz aynı zamanda melatonin hor- pazarlayanlar etkileri ortaya çıkabileceğini kaydeden Bilinçlendirilme önemli lerden farklı olduğunu anımsatan monunu da artırır. Bu durum vücudun Bayar, şöyle devam etti: “Aşırı terleme, Peki, ABD, milyarlarca dolar fazla har- gevşemesinde rol oynayarak uykuya Zor, “Kadınlarda kalp hastalığıyla Kadınlar için durumu zorlaştı- su kaybı, konforsuz ve bölünmüş uyku- cayarak Afganistan’da niye kaldı? dalma sürecini hızlandırır. ilgili kafa karıştıran bir diğer sorun ran faktörlerden birinin, kimi za- lar, aşırı nem veya nemin çok azalma- ABD yönetimine sorarsanız amaçlarını n YULAF: Zengin lif içeriği ile sindirim da herhangi bir atardamar tıkanma- man kendileri yerine “başkalarıy- sı gibi nedenlerle bedenin dengesi bo- şöyle özetliyorlar: “Terörle mücadele et- sisteminin düzenlenmesine yardımcı dan bile kalp krizinin meydana ge- la ilgilenme” duygusunun ağır bas- zulmaya başlar ve kişide stres meyda- mek ve demokrasi götürmek için Afganis- olur. Beslenme programında yulafa yer lebiliyor olması. Bu, kalp atardama- ması olduğunu kaydeden Zor, özet- na getirir. Strese bağlı olarak isteksiz- tan ordusunu silahlandırmak ve donatmak.” vermek rahat bir şekilde uykuya dal- rının aniden kendi üzerine kapan- le şunları söyledi: lik, motivasyon kaybı, iştahsızlık, ener- ABD’nin demokrasi ihracına inanan kal- manızı sağlar. jide düşüş ve halsizlik yaşanabilir. Bun- dığı bir ‘koroner arter spaz- “Bu, kadınların kalp krizi dı mı bilmiyorum ama tam da bu nokta- n BITKI ÇAYLARI: Papatya çayı, me- dan dolayı günlük iş ve sorumluluklarda mı’ ile görülüyor. Aynı za- belirtilerini ve semptom- RISK lisa çayı gibi bitki çayları sakinleştirici da hayalet askerler meselesi ortaya çıktı. gecikme, performans kaybı, azalan dik- manda, kalp atardama- larını görmezden gel- özellikleri ile yatmadan önce tüketildi- Meğer Afgan komutanlar, gerçekte var FAKTÖRLERI katle birlikte artan hatalar kişide öfke, ğinde uykuya geçişi oldukça rahat bir olmayan 100 bine yakın askerin maaşı- rının iç kısmının yır- melerinin ve genellik- tahammülsüzlük, sabırsızlık gibi duygu- hale getirir. nı alıp cebe indiriyor, mevcut askerleri- tıldığı ve bir kan pıh- le hayatlarını kurtar- Kadınlar için geleneksel sal tepkilere dönüşebilir. Nem ile birlik- n BAL: İçinde bulunan oreksin beynin nin bile ücretlerini zimmetlerine geçiriyor- tısı oluştuğu ‘spon- mak için hastaneye risk faktörleri arasında te nefes kalitesinde düşüş, kişide bo- dinlenmesine yardımcı olur. Bitki çayla- muş. Böylece ABD’den daha fazla para tan koroner arter diyabet, hipertansiyon, zamanında gelme- ğulma hissi ve kaygıda artışa sebep ola- rına ek bir tatlı kaşığı bal, uykuya dalma- sızdırıyorlarmış. kolestrol, sigara, obezite ve diseksiyonu’ ile de melerinin en önem- bilir. Özellikle kaygı bozukluğu olan ve- ya oldukça yarar sağlar. Kimilerine göre, 88.3 milyar dolarlık fiziksel aktivite eksikliği yer alıyor. olabiliyor” dedi. li nedenlerinden ya kaygıya hassas kişilerde panik atak- n MARUL: İçindeki laktamaz ve phyto- Amerikan bütçesiyle ve bağımsız Yeni yeni tanımlanan, geleneksel biridir. Diğer fak- lar sıklaşabilir, takıntı gibi kaygıya bağ- nutrient sayesinde kasları gevşeten hareket etmek üzere kurulan Afgan Belirtiler olmayan risk faktörlerinden bazıları lı rahatsızlıkların şiddetinde artış gözle- tör, kalp ve inme bir besindir. Akşam saatlerinde yenildi- Ulusal Savunma ve Güvenlik Güçleri’nin da erken doğum, hipertansif nebilir. Uyku düzensizliğinden çabuk et- ğinde bu etkisiyle uykuya geçişi de ko- çok farklı ile ilgili 2 bin ka- (ANDSF) gerçek kapasitesinin ne gebelik bozuklukları, gebelik kilenen bipolar bozukluk, psikotik bo- laylaştırır. dınla yapılan anket- “Çoğu erkekte olduğunu ABD yönetimi de bilmiyormuş, ilişkili diyabet, meme kanseri zukluk gibi ruhsal rahatsızlıkların atakları n BROKOLI: İçerdiği mineraller sa- te görülüyor. 19 ila kalp krizi, sanki bir Biden bile şaşırmış! tedavileri, otoimmün bu dönemlerde sıklaşabilir. ” yesinde kas ve sinirlerin gevşemesi- 29 yaşındaki kadın- Desenize 2001’de Pentagon’un tepe- fil orada oturuyor- hastalıklar ve depresyon ne yardımcı olan brokoli de uykusuzluk ların yalnızca yüzde sine bomba bırakıldığında bile uyuyanlar muş gibi nefes alma- olarak çektiğiniz o uzun gecelerin çözümü ol- yine uyumuş onlara göre… 37’si, 50 ila 69 yaşında- yı zorlaştıran, göğüste tanımlandı. maya adaydır. Sanki WikiLeaks belgelerinde ki kadınların yüzde 58’i, ağır bir baskı hissi ile or- n CEVIZ: Melatonin salgılanmasını artı- ABD’nin ülkedeki brüt değeri 25 milyar kalp hastalığının kadınlarda taya çıkar” diyen Zor, “Ayrı- ran ceviz, sağlıklı bir uyku için gerekli bi- dolar olan Aynak bakır madenini küre- erkeklerden farklı olabileceğine ina- leşenlere sahiptir. Yatmadan önce bir- ca erkeklerde terleme, mide bulan- sel şirketlere nasıl peşkeş çektiği orta- kaç adet ceviz tüketmek hızlı ve kesin- nıyor. Bu bulgu, kalp hastalığının tısı ve göğüs veya üst kol, omuz ağ- ya konmamış gibi… tisiz bir uykuya yardımcı olur. ölümlerin önde gelen nedeni olma- rısı olabilir. Kadınlar için ise semp- Yeni (neo) emperyalizmin, uluslara- n BADEM: İyi kalitede protein ve ya devam ettiği konusunda sağlık tomlar nefes darlığı, baş dönmesi, rası güvenlik seçkinleri için para akla- önemli mineraller içeren badem, uzmanları, özellikle kadınlar ve ge- mide bulantısı, soğuk terleme, iş- manın peşinde olduğu bilinmiyormuş yatmadan önce tüketildiğinde vücudu nel halkı uyarma konusunda büyük tahsızlık, aşırı güçsüzlük, yorgun- gibi yalan rüzgârı estiriliyor. uykuya hazırlarken uyku geçişini bir halk eğitimi görevimiz olduğunu luk hissi, çene veya boyunda ağ- Yerseniz! kolaylaştırır. gösteriyor.” rı ve genel bir halsizlik hissi olarak SAĞLIK