Katalog

20 AĞUSTOS 2021 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 8.5200 9.9550 11.6870 18.97 3291.64 488.77 1440 3.5 kuruş 2 kuruş 2 kuruş Sabit 7.97 lira 1.24 lira 9.73 puan Kamudaki yüz binlerce sözleşmeli personel iktidardan kadro sözünü tutmasını bekliyor ‘Bize kesin tarih verin’ Çağdaşlığın mumu KPSS ile atanıp, kadrolu memurlar ile aynı işi yapan ‘menfaat’a kadar... süresiz sözleşmeli memurlar, özellikle maaş, tayin hakkı, Tekgıda-İş Sendikası, işvereni, endisini “çağdaş” olarak tanım- “Sendikalar ve Toplu İş layan Batı, Afganistan’da ışıkları görevde yükselme gibi konularda sorun yaşıyor. Sözleşmesi Kanunu’na göre Ksöndürdü. Kapıyı kapattı ve arka- greve çıkan işçiler hiçbir şekilde sına bakmadan çekip gitti. Afgan hal- ürkiye’de halen 500 binin üze- roya alınan 4B sözleşmeli memurlar- işten çıkarılamaz” diye uyardı. kını, özellikle de Afgan kadınlarını Tali- rinde sözleşmeli personel var. la ilgili yıllar sonra ilk defa iktidar ban terörüne, zulmüne terk etti. Karan- TYıllardır kadro bekliyorlar. Ça- kanadından olumlu bir yaklaşım ol- lığın içinde bıraktı. lışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı masına karşın belirsizliğin devam et- Aynı çağdaş Batı, kendi coğrafyasın- Vedat Bilgin’in kısa süre önce me- mesi ailelerine kavuşmayı bekleyen da bile farklı davranmamıştı. Hatırlarsınız. mur toplu sözleşme gö- sözleşmelileri endişelendirdi. 1992 yılında başlayan 1995 yılına kadar rüşmelerinin ilk toplan- 663 sayılı KHK ile ilk önce “4+2” süren 150 bine yakın insanın yaşamını tısında sözleşmeli per- olarak getirilen daha sonra “3+1” ola- kaybettiği “Bosna Savaşı” burnumuzun sonelin hakları konusu- rak revize edilen sisteme göre birçok dibindeydi. Toplu katliamlarla, sistematik nun bu sözleşme süreci kurumda 29 Ekim 2016 tarihinden tecavüzlerle dolu koca üç yıl... Olan bite- MUSTAFA içerisinde çözüleceğini önceki sözleşmeli personeller “süresiz ni televizyonlarda izledi dünya ve sustu. ÇAKIR Resim aynı. Halkların kaderi kimse- belirtmesi ise yüz bin- sözleşmeli”, bu tarihten sonraki söz- nin umurunda değil. Hiç olmadı. Ve ol- lerce sözleşmeli personeli umutlan- leşmeli personeller ise “3+1” sistemi- mayacak da. Önemli olan çıkarlar. dırdı. Ancak kesin bir tarih verilme- ne dahil edildi. 29 Ekim 2016 tarihin- Menfaatlar. Orada mutabakat sağlandı mesi belirsizlik yarattı. den önce işe başlayan bir hemşire sü- mı gerisi kolay. KPSS ile atanıp, kadrolu memurlar resiz sözleşmeli olarak çalışırken, bu 1994 yılında Ruanda’da korkunç bir ile aynı işi yapan “süresiz sözleşmeli tarihten sonra aynı şartlarla işe alı- iç savaş yaşanmıştı. Hutu hükümeti 100 memurlar”, ailelerinden ayrı, kamu- nan başka bir hemşire ise 3 yıl çalışa- gün içinde 800 bin Tutsi’yi katletmişti. Grev öncesi ‘atma’ tehdidi da kariyer planı yapamadan mutsuz rak kadroya geçip, 1 yıl sonra da ta- Soykırım gibi.. Ve o dönem Hutu hükü- bir şekilde çalışma hayatını devam yin isteme hakkına sahip olabiliyor. metinin en büyük destekçisi Fransa idi. ekgıda-İş Sendikası, 23 Ağustos’ta zorunlu olan kanuni grev kararını ettiriyor. En son Haziran 2013’te kad- Kamuda ortaya çıkartılan aynı statü- Hiçbiri sorgulanmadı. Şimdi de Tgreve çıkacakları AdkoTürk’te işve- aldı. Sendikanın işverenin tutumuy- ye çok farklı uygulamalar, çalışanlar Afganistan’ı kana, felakete, kaosa ve çok renin işçilere baskı yaptığını, işten at- la ilgili açıklamasında şu noktalar arasında eşitsizliklere yol açıyor. yönlü içinden çıkılmaz sorunlar yumağı- makla tehdit ettiğini belirtti. dikkat çekti: KESK’İN YÜRÜYÜŞÜ na götüren ABD politikası sorgulanmaya- Sendika, Indomie Hazır Noodle’ın “Yönetim her işçinin başına bir ‘Hakem’e kalmasın cak. Hesap sorulmayacak. Biraz ortalığın SONA YAKLAŞIYOR Türkiye’deki üreticisi olan postabaşı dikerek sendika ile irtiba- sakinleşmesi beklenecek ve Taliban yö- Gazetemize ulaşan sözleşmeliler, AdkoTürk’te 4 yıl önce örgütlenmeye tını engellemeye çalışıyor. İşçiler ka- netimi ile masaya oturulacak. “Kadro istiyoruz. Kadrolu memur- ESK’in toplusözleşme görüşme- başladı. Ancak işveren yetki tespiti- mera olmayan revir bölümüne götü- larla aynı işi yapıyoruz ancak tayin Kleri kapsamında önceki gün Edir- ne itiraz etti. 4 yıl süren hukuk mü- rülerek e-Devlet’ten sendikaya üye Afgan madenleri: Üç trilyon ne ve Batman’dan başlattığı yü- hakkımız yok. Görevde yükselme cadelesini geçen şubatta kazanan olup olmadıkları kontrol ediliyor. İş- rüyüş dün de devam etti. Bu kap- dolarlık servet yok. Maaşlarımız daha düşük. Oy- sendika, Çalışma Bakanlığı tarafın- yerindeki toplantılarda sendikadan samda dün Edirne yürüyüş kolunun Afganistan, kişi başına 559 dolar mil- sa hepimiz aynı işi yapıyoruz. So- dan taraflara gönderilen toplu iş söz- sürekli ‘örgüt’ olarak bahsedilerek ulaştığı İzmit’te KESK Kocaeli Plat- li geliri ile dünyada 190 ülke arasında runun çözülmesini, kesin tarih ve- leşme yetki belgesi sonrasında top- ‘terör örgütü’ ima edilmeye çalışılı- formu basın açıklaması yaptı. KESK 179’uncu sırada. Ancak ülkede üç trilyon lusözleşme sürecine girdi. İşveren yor. Greve çıkılması halinde işçilerin rilmesini istiyoruz. Süreç hakeme İzmir Şubeler Platformu da “Ortak dolarlık henüz işlenmemiş maden yatak- ise toplusözleşme sürecinin hiçbir tazminat alamayacağı, başka yerler- kalırsa yine kadro alamayacağımız talepler etrafında üretimden gelen larının bulunduğu biliniyor. aşamasına uymadı ve sözleşme tas- de iş bulamayacağı söylenerek hem endişesini taşıyoruz. Bu kez verilen gücün kullanılmasından başka çare Bakır, lityum ve doğalgaz... Bir Çin lağını da kabul etmedi. Bunun üze- işçilerin kafası karıştırılıyor hem teh- sözün tutulmasını, sesimizin du- kalmamıştır” dedi. Son buluşma bu- metalurji şirketi (MCC) altı yıl önce Kâbil rine sendika, yasal sürecin sonunda dit ediliyor.” l ANKARA yulmasını istiyoruz” diyerek talep- gün Ankara’da olacak. yakınlarında bakır zengini bir araziyi ki- lerini dile getirdi. l ANKARA raladı. 100 milyar dolar değerinde ba- kır çıkarmayı planladığını açıkladı. Ül- kenin kuzeyi doğalgaz rezervleri açısın- Fed tutanaklarından tedirgin olanlar, doları 8.56 liranın üstüne taşıdı dan çok zengin. Beş trilyon metreküp civarında olduğu belirtiliyor. Burada da Rusya devrede. Lityum... Akıllı telefonlar ve elektrikli araçlardaki bataryaların en önemli bileşe- ni. Dünyanın peşinde koştuğu değerli bir Dolar yukarı bakıyor! maden. Ve Afganistan Bolivya’dan sonra lityum rezervine sahip ikinci ülke. Dolayısıyla ülke fakir ve pasta büyük. ÖZELLEŞTİRME SÜRÜYOR erkez Bankası’nın faizleri sa- Reuters’e yorumlayan bir bankanın yapıldı. Enflasyon-faiz tartışmaları- Çok büyük. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mbit tutması ve önümüzdeki dö- döviz masası işlemcisi, “Fed tutanak- na katılan, hizmet ve ürünlerin vergi Çin ve Rusya’nın ardından hamlesini ÖİB 20 taşınmaz nem için faiz indirimi mesajı içer- ları TL ve gelişmekte olan ülke para oranlarındaki indirimine dayalı enf- yaptı ve önceki gün “Türkiye’nin Afganis- meyen son Para Politikası Kurulu birimleri için negatif fiyatlama getir- lasyonda düş beklentisi oluşturula- tan’daki varlığı yeni yönetimin uluslararası için ihale yapacak (PPK) metni ardından gerileyen an- di. ABD’nin eylül ve yıl sonu arasın- rak, politika faizinde indirime hazır- alanda işini kolaylaştıracaktır” diyerek ye- şil ışığı yaktığını vurguladı. cak önceki gün yeniden da tahvil alımlarını azaltacağı bir se- lanılmasının yeni bir kaosu daha baş- azine ve Maliye Bakanlığı Özel- Afganistan’da yeni dönemin ekonomik, 8.50’nin üstüne çıkan do- naryo için güçlü birkaç istihdam ve- latacağını ifade eden Sesmir Başkanı Hleştirme İdaresi Başkanlığı siyasi ve toplumsal çok ciddi etkileri, ola- lar/TL, dün de yükselişini risi yeterli olacak. Bu gelişmeler TL Orhan Ökmen de şuna dikkat çekti: (ÖİB), dün Resmi Gazete’de bir ilan cak. Bu, şimdiden belli. Siyasi etki ağır- sürdürdü. Dün en yük- açısından önümüzdeki dönemde da- “Orta vadeli perspektifte enflasyon- yayımlayarak Aydın’dan Tunceli’ye, lıklı olarak Ortadoğu ve Afrika’da kendini sek 9.5625 liraya kadar ha net belirleyici olabilir” dedi. da düşüş olasılığı zayıftır: Hizmet Adana’dan Samsun’a değişik bü- gösterecek. ABD’nin Afganistan’dan çe- çıkan dolar kuru, günü sektöründe pandemi boyunca oluşan yüklüklerdeki taşınmazları 24 Eylül- kilme hamlesinin, Ortadoğu’daki İslamcı- ‘Kaos başlatır’ 8.55 lira seviyesinde ta- gelir kayıplarının fiyatlara yansıtı- 5 Ekim arasında yapılacak ihalelerle lar ve otoriter rejimler arasında uzun sü- mamladı. larak telafi edilme çabaları ve üreti- satacağını duyurdu. Yine dün yayımlanan 12 Ağustos redir devam eden savaşı büyük olasılıkla Avro ise ci fiyatlarından nihai tüketim malla- Muhammen bedeller açıklanmaz- tarihli PPK özetlerinde ise “politika yeniden canlandıracağı belirtiliyor. ken, geçici teminatlar 50 bin-3.5 9.9953 li- rına yönelik devam eden geçişgenlik duruşu, dezenflasyon sürecini en kı- Otokratik rejimler bu gelişmeleri, milyon lira arasında değişiyor. 3.5 rayı gör- nedenleriyle orta vadeli perspektifte sa sürede tesis edecek ve sürekliliği- ABD’nin “süreçteki çıkarlarımızı tehdit et- milyon TL geçici teminatla satışa dü. Sü- enflasyonda düşüş olasılığı zaten za- ni sağlayacak bir sıkılık düzeyinde mediğiniz sürece halkınızı öldürebilir veya sunulan 8 bin 287 metrekarelik ta- Orhan Ökmen reci yıflamıştır.” l Ekonomi Servisi onlara baskı yapabilirsiniz” sinyali olarak belirlenecek” vurgusu bir kez daha şınmaz Ankara Çankaya’da bulunu- okuyor olabilirler. Neden okumasınlar ki? yor. l Ekonomi Servisi Ve halklar... İletişim teknolojilerinin dünyayı bu kadar birbirine yakınlaştırdı- ğı, olupbiten her şeyin anlık olarak önü- GELİR İDARESİ’NE MEKTUP müzdeki ekranlara yansıdığı bu modern Merkez’in revizyonu borçları hafifletti! çağda bu kadar insanlık dışılık, bu den- ATO, vergi ödemede li zorbalık, köle düzeni... İnsanın bu den- erkez Bankası dün kısa vade- la ithalat borçları 56.5 dolar iken, re- li çaresizliği... Ne garip bir çelişki, ne bü- kart kolaylığı istedi Mli dış borç istatistikleri başta ol- vizyon sonrası haziran ayında 30.9 yük bir utanç yumağı... Ama belli ki onun mak üzere dört veriye ilişkin yöntem milyar dolar oldu. Revizyon sonrası nkara Ticaret Odası (ATO) Yöne- da bir yolu bulunuyor. Ülkeyi terk etmek revizyonu yaptı. Bunların tamamı uluslararası yatırım net pozisyon açı- Atim Kurulu Başkanı Gürsel Ba- isteyen Afganlar, Uganda’ya; Suriyeli- Türkiye’nin dış borç göstergelerinde ğı haziran itibarıyla 280.6 milyar do- ran, üyelerinin vergi ödemelerine ler, Türkiye’ye... Çağdaş ve zengin, para- aşağı yönlü belirgin düşüşler yarattı. lar olurken, bu rakam revizyon önce- ilişkin görüş ve önerilerini ve kolay- yı bastırınca, “çökerttiği ülke”nin halkına Örneğin kısa vadeli dış borç sto- si mayıs ayında 327.8 milyar dolardı. lık taleplerini Gelir İdaresi Başkanı yeni vatan bulur nasıl olsa... Değil mi? ku haziran için 121.7 milyar dolar Firmaların net döviz pozisyonu açığı Bekir Bayrakdar’a yazdığı mektupla olarak açıklanırken, revizyon öncesi da haziran itibarıyla 128 milyar do- iletti. Baran “Üyelerimiz, kredi kar- Revizyonlarla öne çıkan en büyük değişim ti- mayıs verisi 144.9 milyar dolardı. Yi- lar oldu. Rakam mayıs ayında 168.6 cari kredilerin firmalardan doğrudan raporla- tıyla vergi tahsilatında 100 bin lira ne revizyon öncesi mayıs ayı itibarıy- milyar dolardı.l Reuters ma yoluyla derlenmesi ile gerçekleşti. limitinin kaldırılması, kredi kartı li- mitleri uygun olduğu miktara kadar ödeme yapmalarına izin verilmesi konusunda beklenti içinde. Ayrıca Bankalararası Kart Merkezi temmuz ayı verilerini açıkladı vergi ödemelerinde tek seferde tah- KISA... KISA... silat yerine farklı kredi kartlarıyla tahsilat imkânı verilmesi hem üye- l Borsa İstanbul Genel Müdürü Kartlı ödeme yüzde 35 arttı lerimiz hem de vergi dairelerinin ya- Korkmaz Ergun, dün şirketlerin rarına olacaktır” dedi. döviz riskini yönetebilmeleri için, ankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) ternetten ödeme tercih edildi. yeni bir finansal ürün üzerinde ça- Bverilerine göre, temmuz ayında kart- 19-23 Temmuz tarihlerine denk ge- AKİB, dış ticaret lisesi RESMİ GAZETE’DEN lışmaların son aşamada olduğunu lı ödeme tutarı geçen yılın aynı dönemi- len arife günü dahil Kurban Bayramı sü- açıkladı. ne göre yüzde 35’lik büyümeyle 151 mil- resince kartlarla harcanan tutar ise ile eleman yetiştirecek 6 madende devlet l SGK Başkanı İsmail Yılmaz, tem- yar TL’ye ulaştı. Temmuz ayındaki kart- 14,5 milyar TL oldu. 2020 yılının Kurban muz ayıyla sona eren işten çıkar- lı ödeme tutarının 122,2 milyar TL’si Bayramı’na göre bu yıl kartlı ödemelerde hakkı yüzde 5 oldu kdeniz İhracatçı Birlikleri’nin (AKİB), ih- ma yasağı sonrası dönemde sigor- kredi kartları ile yapılırken, 26,9 mil- yüzde 36 oranında büyüme gerçekleşti. Aracatta ara eleman ihtiyacına çözüm bul- talı çalışan sayısında 200 bin kişi- esmi Gazete’de dün yayımla- yar TL’sinde banka kartları ve 2,2 milyar Kurban Bayramı’nda yapılan kart- mak için ikinci önemli adımı attığı açıklandı. lik artış yaşandığını söyledi. Rnan 18 Ağustos tarihli Cum- TL’sinde ise ön ödemeli kartlar kullanıl- lı ödemeler sektör bazlı incelendiğin- AKİB, Mersin’in ardından Kayseri’nin Melik- l Vestel, Almanya’da enerji şirketi hurbaşkanı Kararı ile IV. Grup ma- dı. Kredi kartı ile ödemelerde önceki yılın de en fazla kartlı ödeme yüzde 31 pay gazi ilçesinde de bir dış ticaret lisesi kuracak. E.ON için elektrikli araç şarj cihaz- denler arasında yer alan alümin- aynı dönemine göre büyüme oranı yüz- ile “market-gıda” sektöründe gerçekleş- Melikgazi Belediyesi ile işbirliğiyle hayata ge- ları üreteceğini açıkladı. yum, bakır, çinko, demir, krom ve de 32, banka kartı ile ödemeler- ti. Bu sektörü yüzde 11 pay ile çirilecek 24 derslikli lise lojistik ve dış ticaret l BDDK, yeni bir tebliğ yayımlayarak kurşun için alınan “devlet hakkı” de yüzde 44 olurken ön öde- “akaryakıt istasyonları” ve ağırlıklı eğitim verecek. “Risk Merkezi” ve bilgi alışverişi oranı yüzde 25 artırılarak yüzde 5 meli kartlar ile yapılan öde- yüzde 9 pay ile “giyim ve AKİB’in kalifiye eleman açığını kapatmak için kuruluşlarının faaliyetlerinin ifasın- olarak uygulanacak. Devlet hakkı, melerde ise bu oran yüz- aksesuar” yüzde 9 pay yaptıracağı okulun ilçede kurulmasına öncülük da kullandıkları bilgi sistemleri yö- maden sahalarında yapılan üreti- de 171 olarak gerçekleş- ile “yemek” ve yüzde 7 eden Akdeniz Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri netiminde ve denetiminde esas alı- min satışı sırasında devlete öde- ti. Kartlarla yapılan ka- pay ile “elektronik eş- İhracatçıları Birliği Başkanı Onur Kılıçer, “Okulu nacak asgari şartları belirledi. nen bir pay olarak tanımlanıyor. mu vergi ödeme tutarı- ya” sektörü takip etti. bir yılda bitirip önümüzdeki eğitim sezonunda nın yüzde 57’sinde in- l Ekonomi Servisi faaliyete geçirmeyi hedefliyoruz ” dedi.