Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 12 AĞUSTOS 2021 PERŞEMBE 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER HIÇBIR ÇOCUK Vegan Devrimi ve GERIDE KALMAMALI PROF. DR. EBRU AKTAN ACAR Daha az şey öğretmeye razı olarak, öğrenmeyi keyifli hale getirerek, Hayvan Özgürlüğü ÇANAKKALE ONSEKIZ MART ÜNIVERSITESI bildiklerimizin korkmadan dışına çıkıp, bilimin deneyci metodunu azımın başlığı, Cum- HHH çocuklarımızı riske sokmadan uygulayarak bu dönemi daha verimli ünyamız yaşamın tüm boyutla- huriyet yazarlarından Sevgili okurlarım, henüz hale getirebilir; çocuklarımızın akranlarıyla birlikte olma ihtiyaçlarını, rını olumsuz yönde etkileyen bu YZülâl Kalkandelen’in “insan hakları”, “kadın hak- yeni kitabının adı. ları”, “Hak”, “Hukuk”, “Ada- Dkadar büyük bir küresel risk- küçük sınıflar, çok sayıda öğretmen, farklı alternatif okul içi-okul dışı Daha önce yayımlanmış let” gibi konularda bile: le ilk kez karşılaştı. Pandemi ulusal sı- öğrenme ortamları, aşı ve test sayısındaki artış ile sağlayabiliriz. ama ambargo yiyerek satışa Din uğruna, mezhep uğru- nırlarda durmadı, milliyet, eğitim sevi- sunulamamış olan kitap, ye- na, ırk uğruna, milliyetçilik uğ- yük, çocuklarımız bu çabaya değer. Top- çocuklarımıza yönelik programlar oluş- yesi, gelir düzeyine bakmaksızın hepi- ni ve çok önemli eklerle Ye- runa, erkeklik, maçoluk uğru- lumun tüm kesimleri olarak bir eğitim se- turmalıyız. mizi etkiledi ve dikkatleri bugüne ka- ni İnsan Yayınevi tarafın- na birbirinin gırtlağını kesen... İnsanın insanı sömürüsü- dar çözümlenemeyen bir konuya çekti: ferberliği başlatmalıyız. Bu noktada pan- Bir ülkenin refahı ve huzuru- dan, “Türkiye’den ve Dünya- dan Mücadele Örnekleriyle” nü önlemeye çalışan Marxismi “Tüm koşullar altında eğitimi herkes demide ne öğrendik, öğrendiklerimizden 5.nu, o ülkenin eğitim düzeyi ve in - alt başlığı ile basılmış. (İs- dahi “hainlik” sayanlara... için erişilebilir kılmak...” yola çıkarak neler yapabiliriz? vb. soru- san sermayesine yaptığı yatırım belirler. tanbul, 2021) “Hayvan haklarından” söz lar ve bu sorulara vereceğimiz cevaplar STK’lar, yerel yönetimler, kamu ve aka- Pandeminin başladığı Mart 2020 tari- İlk baskıya ulaşabilmiş etme ve hayvanların da insan- önem kazanıyor. deminin yerel ve ulusal bazda işbirliği hinden bu yana “çocuklar” adına aldığı- olanların da bu baskıyı mut- la aynı yaşam haklarına sahip Eğitim tasarımlarını acil durumları yapmasının elzem olduğunu öğrendik. mız kararlarla bu krizi yönetmeye çalış- laka okumalarında yarar var. olmalarını anlatma çabasını 1.öngörerek yeniden yapılandırmamız; Alternatif eğitim modelleri üzerin- Çünkü ilk basımda bulun- neden “Çağımızın en devrim- tık. En başta çocuklarımızın eğitim alma mayan çok önemli tartışma- ci ideolojisi” ve “Çağımızın en çocuklarımızın üstün yararını gözeten, on- 6.de daha çok kafa yormamız gereki - haklarını önceliklerimiz arasında en üst lar ve bu tartışmalara ilişkin devrimci hareketi” olarak nite- yor. Hibrid Eğitim Modeli, köy okulları- sıraya koyabilseydik şu anda çok farklı ların yaşam, eğitim hak ve hizmetlerine eri- lediğimi herhalde hepiniz he- çok önemli yorumlar var. şimini destekleyen, eğitimi yerelde güçlen- nın açılması, açık havada sınıf dışı etkin- bir noktada olabilirdik. Onlar adına aldı- HHH men fark etmişsinizdir: diren bütünleşik ve kapsayıcı politikaları likler, yaz döneminde okulların açılması, ğımız kararlarla mevcut olan eğitimdeki Sevgili okurlarım, Vegan Çünkü “Hayvan Hakları” ve hayata geçirmemiz gerekiyor. toplum temelli modeller (ÇABAÇAM) vb. Devrimi ve Hayvan Özgür- onu gerçekten savunan “Etik fırsat eşitsizliğini daha da körükleyerek lüğü, çağımızın en devrimci ve Politik Veganlar”, yani ve- Okullarımız akademik öğrenme, örnek verilebilir . yoksulluğun ve yoksunluğun derinleşme- ideolojisi ve hareketidir: ganlığı aynı zamanda bir ah- 2.sosyalleşme ve duygusal olgun - Ailelerimizin çocuklarımızın öğ- sine neden olduk. Hayvanların da insanlar gi- laki ve siyasal çözüm olarak laşmanın yanı sıra, çocukların aynı sı- 7.renme yolculuğundaki paha bi - Peki 18 aylık bir aradan sonra pande- bi canlı olduklarını ve onların görenler, önce her türlü sö- ralarda eşitlik hissi paylaştıkları me- çilmez rehberlik rollerinin değerini de- minin halen devam ettiğini ve okulları- da duyguları olduğunu, bu ne- mürüye, dolayısıyla, insanın neyimledik. kanlar. Dezavantajlı gruplardaki çocuk- mızın çok yakında açılacağını düşünecek denle insanlar gibi muamele insanı sömürmesine, yani en başta kapitalizme, sonra, in- larımızın pandemi öncesi mevcut olan Ve en önemlisi Çocuklarımız. Emi- görmelerini savunur. olursak öğretmenler, personel, ebeveyn- Sakın bu hareketi hemen, sanın hayvanı sömürmesi- öğrenme kayıplarının, pandemide daha 8.nim hepsi okullarını, arkadaşlarını ler, çocuklarımız, özellikle de eğitime ula- “Etyemezlerin aktivizmi” fi- ne, etçil beslenmeye, yani en da arttığını, bu çocuklarımızı fırsat eşit- çok özlediler. Onların seslerine de kulak şamayan milyonlarca çocuğumuz (özel başta hayvancılık, tavukçu- lan diye küçümsemeyin. liği kapsamında eğitime dahil etmemiz vermemiz gerekmez mi? gereksinimli, sığınmacı, mevsimlik tarım Elbette sağlıkla, uzun ömür- luk, endüstrilerine ve bunla- gerektiğini öğrendik. Özetle, daha az şey öğretmeye razı işçisi, kırsalda yaşayan çocuklarımız vb.) le, sağlıklı beslenmeyle ilgi- ra dayalı olan bütün bir pazar Nitelikli eğitimi gerçekleştirmenin olarak, öğrenmeyi keyifli hale getirerek, li tarafı da var ama, çok daha sistemine karşıdırlar. ne kadar hazırız? 3.yolu öğretmenden geçiyor. Pande - bildiklerimizin korkmadan dışına çıkıp, derinlerde, ciddi felsefi yak- Bu nedenle de çıkarları- laşımlarına ilave olarak, bu- nı rahatsız ettikleri her yer- Hazır mıyız? bilimin deneyci metodunu çocuklarımı- mide ülkemizdeki 1 milyon öğretmenimiz gün dünyamızı tehdit eden ve den dışlanırlar, rahatsız olan Okullardaki sağlık ve güvenlik tedbirle- değişen şartlara uyum sağlayarak eğitim zı riske sokmadan uygulayarak bu dö- herkes tarafından saldırıya bütün insanları etkileyen, “İk- ri ne durumda? Öğretmen ve okul perso- sistemimizdeki kilit rollerini, değiştiri- nemi daha verimli hale getirebilir; ço- lim Krizi” gibi, su ve havanın uğrarlar. (ss.79-147) neli aşılandı mı? Düzenli aralıklarla test ci ve dönüştürücü güçlerini bir kez daha cuklarımızın akranlarıyla birlikte olma kirlenmesi gibi, yeryüzündeki Ama onlar, sadece insan- yapabilecek miyiz? Okulların fiziksel ko- kanıtladılar.Öğretmenlerimizin bireysel/ ihtiyaçlarını, küçük sınıflar, çok sayıda ların bireysel olarak sağlığına kaynakların giderek tükenme- si gibi, salgınlar ve pandemi- yararlı değil, bütün canlıla- şulları ve alınan önlemler (havalandırma, mesleki pratiklerini güçlendirmemiz ve öğretmen, farklı alternatif okul içi-okul ler gibi insanlığın karşı karşıya rı koruyan ve insanlığın kar- maske, mesafe, hijyen vb.) standartla- meslektaş dayanışmasına teşvik etmemi- dışı öğrenme ortamları, aşı ve test sa- olduğu sorunların çözümüne şı karşıya olduğu COVID-19 ra uygun mu ve yeterli mi? Okulların yüz yısındaki artış ile sağlayabiliriz. Nüfu- zin öneminin altını çizmek isterim. kadar uzanan biyolojik, tekno- dahil, insanlığın bütün sorun- yüze açılamaması durumunda B, C plan- “Uzaktan eğitim” sürecinden en sumuzun %30’unun çocuk olduğu ülke- lojik, toplumsal ve ekonomik larına da çözüm getiren bir larımız var mı? 4.çok etkilenen bölge ve grupların mizde hepimizin tek amacı ve önceliği temelleri de var. ideolojinin, hareketin savu- nucuları oldukları için yılma- Çocuklarımızı okullarına güvenli bir bi- ivedilikle tespit edilerek önceliklendiril- “her koşulda eğitimi tüm çocuklarımız HHH Kalkandelen, kitabına “Türcü- dan mücadelelerini sürdür- çimde kavuşturmak, 6 Eylülde okulla- mesinin gerektiğini öğrendik. Farklı ne- için erişilebilir kılmak olmalı”. Eğitimin lük” teriminin tanımı ile başlıyor: mektedir. (ss.147-163) rımızı çocuk sesleriyle çınlatmak ortak denlerden “uzaktan eğitim” sağlayama- sadece bugün değil “her gün” en mü- HHH “Türcülük” Oxford amacımız olmalı. Sorumluluğumuz bü- yan, dijital okuryazarlık becerileri düşük him gündemimiz olması dileğimle. Sözlüğü’ne göre, “İnsan tü- Hayvan haklarını savunan rünün üstünlüğü varsayımı- ve gerçek bir “etik ve politik na dayanarak belli hayvan vegan” olan Zülâl Kalkande- türlerinin sömürülmesi ya da len, sıradan bir vegan veya ayrımcılığa uğratılması” an- sıradan bir köşe yazarı da YERYÜZÜ KAYGISI lamını taşıyor. değildir: Çok iyi bir müzik yazarı, Bundan 44 yıl önce Camb- nan bir zihniyetin egemenlik alanları genişle- dan payını alıyor. Bu yaygınlaştıkça yıkımın et- FERIDUN ANDAÇ ridge Üniversitesi’nde 150 bi- Türkiye’yi ve ABD’yi en iyi ta- dikçe yoksullaşıp, yoksunlaşıyoruz. kisi daha hissedilir oldu. lim insanının imzaladığı “Tür- nıyan, bu ülkelerin medyalarını “Ve yeryüzünü unutmanın aslında zamanı ve siyasal yapılarını en iyi ana- cülüğe Karşı Deklarasyon” ve mekânı unutmak olduğu hiç aklımıza gel- Düşman yaratmak Kümeleşme ile bütün dünyanın dikkatini liz eden uzmanlardan biridir. medi.” Saldırgan dil egemen her yerde. Söz, bazen Yangınlardan bu yana edilen sözlere dönü- çekti ve o zamandan beri in- Şimdiye kadar yayımlanmış bir sopa gibi salınıp duruyor ötede beride... Bu- yorsun. Bir yanda kümeleşen bir katı/yoz zih- sanlığın tartıştığı en önemli olan kitapları şunlardır: Michel Serres , Doğayla Sözleşme nun nidacısı kesilenler her ân kavgaya hazır. niyet, ötede ise henüz gücünün farkında ol(a) konulardan biri haline geldi. New York’u Yaşamak, mayan kitlelerin dağınıklığı. Sürekli bir yakın- Deklarasyonda şunlar Remzi Kitabevi, 2003. Homeros’un ezgisi ma hali. Sonuçlara bakılıyor. Neden/niçinler yazıyordu: 30 Saniyede Bush, Remzi Yoksun kalmak üzerine düşünülmüyor. Çünkü, zor gelen şey Kitabevi, 2004. Çağrısına kulak verince duyabiliyorsu- “Diğer birçok türün hissede- Tüketiyoruz her şeyi. Farkında olarak, olma- çözüm üretme konusunda eyleme geçmek. bildiğine dair yeterli kanıt ol- Utanmış Sessizlik (roman), nuz ancak. O yüce anlatısının her bir sözü si- yarak... Dokunarak, dokunmayarak... Suskun duğuna inandığımız için, kendi Remzi Kitabevi, 2005. ze bir şey söyler. İnsana, hayata, yeryüzüne, kalarak, umursamaz davranarak. Gelen yangın- İkinci Cumhuriyetçiliğin Doğa/çevre alarmı yararları için gerekli olmadıkça, doğaya dair ne çok şey vardır o destanlarında lar bunun bir göstergesi... kardeş hayvanlarımıza acı çek- Temelleri, Cumhuriyet Kitap- Homeros’un. Onun çağrısına kulak vermeli. Öf- Şu günkü manzara karşısında kaçınılmaz Yeryüzünün bu derin ağrısını hissedebil- tirilmesini ve haklarının azaltıl- ları, 211. kesine yenilenin acısı da vardır orada, yaşamak olandır bu. mek için yaşayıp görmek mi gerekiyordu bun- masını tümüyle kınıyoruz. Veganizm: Ahlakı, Siyase- için savaşmanın nasıl olabileceğinin deneyimi Tastamam oldu bitti zihniyetine dur diyebil- ları, diye sorası geliyor insanın. Çekirge sesle- Yalnızca türlerdeki bir fark- ti ve Mücadelesi, (Can Baş- de. Yaşat ki, yaşayasın. mek için önce içimizdeki sesi harekete geçir- rinin kesilmesi bana kuşların da tedirginliğini lılığın (ırktaki bir farklılıktan kent ile birlikte) e-kitap, Pro- memiz, o alarm zilini çalmamız gerekir. hatırlatıyor. daha fazlası) bilim, spor, yiye- paganda Yayınları, 2013. Barbarlık gelince Yeryüzünün/doğanın bize verdiğini koruma- Yaşadığımızı, yeryüzünün canlılarla bir an- İkinci Cumhuriyetçiliğin cek, ticari kazanç veya diğer mız gerekirken hoyrat davranıyoruz. Barbarlık kurban arar. Doğadaki tüm canlılar lam kazandığını bize anlatan doğa değil midir? insan kazançları adına yapı- Temelleri, İkinci Gruptan onun gözünde kurbandır. Yok edilmelidir. Yıkı- Eğer bir yaşama düsturumuz varsa, bunu do- lan ahlaksız sömürüyü veya Yetmez Ama Evetçi Liberal- Düşman içimizde cıdır, öfkelidir. Ama o kör öfkedir. Bunun yıkıcı- ğaya ve bilime borçlu olduğumuzu düşünürüm. lere 90 Yıllık İhanetin Mirası, baskıyı haklı gösterebileceği- lığından korkmalı... İçimizdeki o yıkıcılığı görmeden yol alamayız. “İnsan aklı majör, dış doğa minör,” diyordu ni kabul etmiyoruz. Kırmızı Kedi Yayınevi, 2018. “Modernleşme artık bu tiksindirici kültürden Yurtseverlikleri cüzdanlarındaki para kadar olan- Michel Serres. İkisinin buluştuğu yerde varlığı- Tüm hayvanların evrimsel HHH yorulmaya başladı.,” diyordu Michel Serres. ların hezeyanları sarmış dört bir yanı. Diyordu mızın anlamı bütünlük kazanır. ve manevi akrabalığına ina- İlginç olaylar, ufuk açıcı Günümüzde barbarlığın çağrısı modernleş- ya, Michel Serres: Ortak yaşam bilincini var edebilmenin yolu nıyoruz. yorumlar, çarpıcı söyleşiler menin getirdiği yıkıcılıkla başlıyor aslında. “Şimdiye kadar dünyayı yönetme biçimimiz buradan geçiyor. Kendine ve doğaya bakmak... Tüm duyarlı canlıların ya- ve akıcı bir üslup: düşmanlıktan geçiyordu, aynı şekilde tarihin Yetmez! Sorgulayarak sahip çıkmak, bunların şama, özgürlük ve mutluluk Beslenmeniz ve sağlığınız Çavlan da sessiz zamanının motoru da kavgaydı. Ufukta topye- da neden niçinlerini bilmek... bir yana, çağımızın sorunla- arayışında bulunma hakkı- kun bir değişiklik var: bizim değişimimiz.” Birinden ya da diğerinden vazgeçiş, yıkım Yöresellikten kopuyoruz. Elimizdeki her şey na sahip olduğuna inancımızı rını öğrenmek, çağımızı ya- Evet, kaçınılmaz olan da bu. Yoksa her tür- getirir. İnsanlığın açmazı da burada değil mi- saldırıya uğrayıp yağmalanıyor. beyan ediyoruz. kalamak, çağ gerisi kalma- lü barbarlık kapımızda. Yangın da bir savaş- dir? Sularımız şişeleniyor, dağlarımız delik deşik. mak istiyorsanız, mutlaka Bu hakların korunması çağ- tır, barbarlıklar karşısında hayatı/doğayı sa- Kolayca gözden çıkarmak... Toprağımız yaban ellere tutsak... rısında bulunuyoruz.” (s.22) bu kitabı okuyunuz. vunarak yaşamak da... Her şeyin “politika”yla yönetilebileceğini sa- Kendine ait olan doğa da bu yağma ve yıkım- Bodrum’un mavi bayraklı Bitez koyunda doğa ile iç içe, "Ne yazık k brçok nsan, aslında denize sıfır, kendine ait büyük plajı, otel bahçesinde geniş alanları mutlu olduğunu mutluluğunu ve alternatif restoranları ile tatil severlerin buluşma noktası. kaybednce anlar." Bertrand Russell Hayatta her şeye sahp, tek eksğ yaşama sevnc olan zengn br Çnldr Kn-Fo. Br gün bütün servetn kaybettğn öğrennce br sgorta şrketne gdp kends çn kapsamlı br hayat sgortası yaptırır. Şmd gerye kalan tek şey ölüp herkes mutlu etmektr... F. Dlek Ünver ve Saadet Akıncı çevrs “Mutluluğun Bedel”, sz olağanüstü br yolculuğa çıkarıyor...