Katalog

6 TEMMUZ 2021 SALI HABER 9 ÇORUM KATLIAMININ 41. YILI 2-5-15 ‘Devrimciler ölmez’ Temmuz… ekilir ekin geliriz emmuz ayının ilk yarısında üç önemli yıldönümü var. Birbirinden ezilir un geliriz Tçok farklı gibi görünen bu olayla- bir gider bin geliriz rı iç barış, demokrasi ve hukuk devleti beni vurmak kurtuluş mu penceresinden ele alınca tablo daha net ve daha korkunç hale geliyor. Hasan Hüseyin 2 Temmuz 1993’te Sivas’ta Pir Sul- tan Abdal Etkinlikleri öncesinde başla- OKAN TOYGAR tılan gerilim, devamında “hareket halin- deki cehalete”, sonrasında “canlı yayın- Eylül 1980 darbesinin yakla- da cinayete” dönüştü. 33 aydın, sanatçı şık dört ay öncesi... Çapa Tıp yaşamını yitirdi. 12Fakültesi birinci sınıf öğren - Böyle bir katliamdan tüm Türkiye’nin cisi Süleyman Atlas, Cevizlibağ Ata- etkileneceğini ama en çok hangi kesim- türk Öğrenci Yurdu’nun merdivenle- 5 Temmuz 1980 lerin büyük yara alacağını, bu alçaklığı rini ağır ağır çıkarken gözü saatlerdir organize edenler çok iyi biliyordu. elinde tuttuğu gazetenin manşetine Madımak yangınından üç gün sonra bir kez daha takıldı. bu kez Erzincan’ın Kemaliye ilçesi Baş- “Sağ terör bu kez de Çorum’u hedef bağlar köyünde bir başka alçaklık sah- aldı”(1) neye kondu. Akşam namazı saatlerinde Başlığın altındaki habere göre MHP Ge- köye gelen teröristler camiden çıkardık- nel Başkan Yardımcısı Gün Sazak’ın 27 ları 33 yurttaşımızı katletti. Böyle bir katliamın da tüm ülkeyi etki- Mayıs’ta Ankara’da öldürülmesinin ar- leyeceği ama en çok hangi kesimi yara- dından Çorum’da olaylar çıkmış, sağcı layacağı bu alçaklığı yapanlarca çok iyi militanlar “Kana kan intikam”, “Ya kan biliniyordu. kusturacağız ya da tam susturacağız” Her iki olay da bu ülkede yaşayan sloganlarıyla solcu ve Alevilere ait tüm sağduyulu yurttaşların ortak acı- olan işyerlerini tahrip etmişler, bir sıdır. kişiyi öldürmüşler, onlarca kişi- HHH yi yaralamışlardı. Militanların Yine temmuz ayında, bu kez 15 Tem- arasında çevre illerden gelen- muz 2016’da Türkiye Cumhuriyeti’nin ler de vardı. Saldırganlar, sol- bütün ortak değerlerine yönelik büyük cu ve Alevilerin yoğun olarak bir alçaklık sahneye kondu. Darbe planı yaşadığı, Süleyman’ın ailesinin yapanlar, “Yurtta Sulh” adını kullanıp ki- Süleyman Atlas de oturduğu Milönü Mahallesi’ne min hedef seçileceğini kendilerince “iyi” planladılar. Sokakta kimin kime düşman doğru yürüyüşe geçmiş, ancak ma- len dumanlar, yakı- nın üzerine çıktı ve halka, Milönü’nün bir” sesleri ile karışık bir uğultu geli- olacağını masada kurgulamaya kalktılar. halle sakinleri barikatlar kurarak sal- lan ağıtlar ve kederle- savunulması gerektiği yönünde etki- yordu ama cadde boyunca baktığında Tıpkı Madımak ve Başbağlar gibi, 15 ri yüzlerinden okunan in- li bir konuşma yaptı. Süleyman’ın ko- sadece komandoları ve panzerleri gö- dırıyı engellemişlerdi. Zaten bir iki haf- Temmuz gecesi aydınlatılmadan iç ba- sanlar... Binlerce yıldır çeşitli kültür ve nuşması devam ettikçe halk kalabalık- rüyordu. Tam bu sırada kardeşi Ufuk ta önce babası Sadık Atlas, nisan ayında rışımız rahat yüzü görmeyecek. Çünkü medeniyete ev sahipliği yapmış olan laştı. “Askerler mahallemize girmeme- ile karşılaştı ve ona hemen eve gitme- Alaca’da bazı bombalama, yaralama ve birbirinden çok farklı kesimlerce organi- bu kadim kentin sokaklarında şimdi li, buna karşı çıkmalıyız, bizi ancak si gerektiğini söyledi. Bombalandığı ve öldürme olayları yaşandığını ve Alevile- ze edilmiş gibi görünen bu olayların or- “Alevilere ve komünistlere ölüm” ses- biz koruyabiliriz” dedi ve kalabalığın yakıldığı söylenen caminin şerefesine re ait dükkânların tahrip edildiğini söy- tak hedefi Türkiye’ydi. leri duyuluyor, duvarlarına “Çorum daha da artmasıyla askerler uzaklaştı. yerleştirilmiş kum torbalarının ardın- lemişti telefonda. 19 Mayıs bayramından 5. yıldönümü yaklaşan 15 Temmuz’da ovası bozkurtların yuvası”, “Dinsizle- At arabasının üzerinde konuşan sanki dan makineli tüfeklerle halka ateş edi- önce de “İslamcı Gençlik” imzalı bir bil- ilk iki gün ölenlerden bazılarının kahra- Süleyman değil de Gorki’nin devrimci diri yayımlanmış ve “Namuslu bacıları- re Çorum’da yer yok”, “Yunusça anla- liyor, panzerler rastgele kurşun yağ- man mı yoksa hain mi olduğu belirlene- kahramanı Pavel’di.(3) mız müstehcen kıyafetlerle teşhir edil- mayana, Yavuzca anlatırız” gibi slogan- dırıyordu. Faşizm her yerden namlu- medi! O belirsizlik birkaç gün daha sür- mek istenmektedir” denilerek halk ci- lar yazılıyordu. Barış yerini çatışmaya, 4 Temmuz günü, sıcak havaya rağ- sunu gösteriyor ama halk direniyor, seydi ne olurdu? Tahmin etmeye çalış- hoşgörü ise düşmanlığa bırakmıştı. men kent alışılmadık bir biçimde ka- geçit vermiyordu. Süleyman, aklında mak bile ürkütücü! hada çağırılmıştı. Çok değil, bir buçuk Madımak yangınında yargılanan so- labalık ve hareketliydi. Valilik hangi az önce eve gönderdiği kardeşi Ufuk, yıl önce, yüreklerde onulmaz yaralar ‘Babama haber verin’ rumluların avukatlığını üstlenenlerden gerekçeyle olduğu bilinmeyen bir ka- Cengiz Topel Caddesi’nden aşağı doğru açan Maraş Katliamı’nın bir benzeri 20 kadarı AKP’den bakan, milletvekili, il Milönü Mahallesi’nde ise saldırgan- rarla sokağa çıkma yasağını kaldır- koşarken bir anda sol omzunda yanma sanki tekrarlanmak isteniyor gibiydi. başkanı oldu. ları içeri sokmamak için olağanüstü mıştı o gün. Yaklaşık kırk gündür di- hissetti. Vurulduğunu anlayarak ken- Süleyman, Çorum’daki ailesini, arka- Aynı AKP, 15 Temmuz’u da “Allah’ın renen Alevi ve solcular, o günün Ço- disini hemen sağındaki üç katlı bir bi- daşlarını düşündü. Bir ağırlık hissetti bir gayret vardı. Mayıs ayının sonun- bir lütfu” olarak gördü! 20 Temmuz’da o rum olaylarının en kanlı günü olacağı- yüreğinin tam üzerinde. Yüzlerce kilo- daki ilk saldırının Maraş’taki gibi bü- nanın bahçesine attı. Nefes nefeseydi. lütufla olağanüstü hal ilan etti. nı biliyormuşçasına tedirgindiler. Gün- metre uzaktaydı ve elinden bir şey gel- yük bir katliama yol açmadan püskür- Balkondan atılan bir bez ile yarasını Hukuk devleti rafa kalktı. lerden cuma idi ve tıpkı Maraş Kat- miyordu. Bir hafta sonra biyoloji sına- tülmesi, halkın moralini yükseltmişti. sarmaya çalışırken “Babama haber ve- Ardından parlamenter sistem rafa liamının başında olduğu gibi sokak- vı vardı. Ona da girip bir an önce mem- Herkeste kısa sürede direniş ruhu ege- rin, ben Sadık Atlas’ın oğluyum” de- kalktı. leketine, Çorum’a gidecekti. Babası bir- men olmuştu. Çeşitli komiteler kurul- larda yabancı insanlar dolaşmaktay- di çevredekilere. Birkaç kişi onu bah- Geldik bugüne... muş, herkes bir komitede mutlaka gö- dı. Güvenlik güçleri sanki katliamın çesine sığındığı eve almaya çalıştılar kaç kez yurdu aramış ve gelmemesini HHH rev üstlenmişti. Süleyman, günlerce ba- önünü açmak için saldıranları değil ama o kısa sürede bu mümkün olmadı söylemişti ama o yerinde duramıyordu. Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü rikattan barikata koştu. Halkın güven- de savunma halinde olanları gözaltı- ve panzerden inen iki polis onu kol- Arslan geçen hafta kurumunun düzen- Yavuzca anlatırız liği için arkadaşlarıyla birlikte hava ay- na almaktaydı. Kentin gergin olduğu larından tutarak panzere doğru sü- lediği sempozyumda şöyle bir değerlen- dirme yaptı: bu saatlerde barut fıçısının fitili yine rükledi. Süleyman, tıp fakültesi öğ- O cuma gecesini hep bunları düşüne- dınlanıncaya kadar Milönü’nün sokak- “Mahkemeler adalet arayışına cevap asılsız bir haberle yakıldı. Çorum’un rek, iki üç saatlik uykuyla geçirdi. Er- larında dolaşıyordu. Barikatların ar- rencisi olduğunu, ölümcül bir yara- vermezse hukuk dışı arayışların ortaya tüm camilerinde cuma namazını kıl- tesi gün Cumhuriyet’in “Faşist terörün kasında sabahladığı günlerin birinde lanmasının olmadığını, kendisini al- çıkması kaçınılmazdır!” makta olan halka komünistlerin Ala- tırmanışı sürüyor” başlıklı haberinde son bir yılı Vezneciler’de, Beyazıt’ta, mamalarını söylese de zorla panze- Bir dönemin içinde yer alan kişi ola- addin Camii’ni bombaladığı söylendi. Çorum’a geniş yer veriliyor ve polisle- Cevizlibağ’da bir arada geçirdikleri yol- rin içine koydular onu. Tam binerken rak Sedat Peker’in açıkladıkları, ge- TRT de “Olaylar Alaaddin Camii’ne daşlarına bir mektup yazdı. Bu mektup- “Devrimciler ölmez” dediği duyuldu. rin kayıtsız tutumu ve olaylara seyirci nel temizlik için büyük önem taşıyor. bomba atılması ve dışardan ateş açıl- ta, yollar maskeli ve silahlı faşistlerce Bir kadın panzerin arkasından “Ne kalmasından cesaret alan faşist grup- Peker’in bilgisinden, ona verilen bilgi- tutulduğu için engelleri güçlükle aşa- masıyla başladı” haberini sık aralıklar- olur onu Sigorta Hastanesi’ne götür- ların tekrar saldırıya geçme olasılığın- lerden ve karıştığı olaylardan yola çı- rak bir akşam vakti Çorum’a girebildi- la vererek bu kışkırtmaya destek sağ- meyin” diye bağırdı ama panzerin dan bahsediliyordu.(2) Kahvaltıda yurt- kıp hukuku tesis etmek ayrı, Peker’den ladı. Büyük bir saldırının eşiğinde ol- yönü alt katı işkencehaneye dönüş- taki arkadaşlarıyla kararını paylaştı. Bir ğini, babasından nöbeti devraldığını ve umut üretmek ayrı şey. Bunu kendisi de duğunu anlayan Milönü halkı, saldır- kısmı, olaylar sakinleştikten sonra git- mahallelinin saldırılara karşı koymak türülmüş olan Sigorta Hastanesi idi. fark etmiş olmalı ki uyarıyor, “Ben kur- ganları mahalleye sokmamak için ca- mesinin daha doğru olacağını söyledi- için sopa, kürek ve çakaralmazlarla ba- tarıcı değilim”diyor. Ancak bunu yapar- minin bulunduğu meydana aktı ade- ken de bir çekim merkezi olma kapısını ğinde, “Benim halkım Çorum’da böyle rikatlar arkasında beklediğini yazıyor- 1. Cumhuriyet gazetesi, 30 Mayıs 1980. açık bırakıyor. ta. Onların içinde Süleyman da vardı. bir mücadele verirken ben burada kala- du. Egemen sınıflara ve ırkçılığa karşı 2. Cumhuriyet gazetesi, 31 Mayıs 1980. Arslan’ın sözlerini bir başka açıdan si- Saat 13.00 sularıydı. Uzaklardan “tek- 3. Maksim Gorki. Ana. mam. Bu faşizme karşı bir direniştir ve sürdürülen direnişin zafere dönüşece- yasete de uyarlamak mümkün: benim de orada olmam gerekir” demişti. ğine inancı tamdı Süleyman’ın. Çorum Siyasi partiler umut üretmekte zorla- asla Maraş gibi olmayacaktı. Onun bu kararı arkadaşları için hiç şa- ACIMASIZCA ÖLDÜRÜLDÜ... nırsa, halk başka umut kapıları arar. Haziran ayı boyunca kentte toplu ça- şırtıcı olmamıştı. Süleyman, yoksulların, AKP’nin de bütün amacı bu: ezilenlerin, işçilerin yanında; sermayenin tışma olmadı ama yer yer bireysel öl- gün Süleyman’dan bir haber alama- ne mezar kazmayı düşünmeye başladıkla- Kendisinden başka umut bağlanacak O yan ailesine ertesi gün onun işken- rı sırada Palabıyık köyüne götürülebileceği ve halka hükmetmeye çalışanların kar- dürmeler, yaralamalar, işkenceler, yan- yer olmadığını dayatmak! ce edilmiş cansız bedeni teslim edildi. söylendi ve kendisiyle aynı gün katledilen şısındaydı. Henüz yirmisinde gencecik gınlar devam ediyordu. Halk, devrimci- Toplumda korku ve belirsizlik egemen Ağabeyi Zihni Atlas ağlayarak kucakla- Raif Erden ile birlikte güç koşullarda oraya bir fidandı ve Deniz gibi, Ulaş gibi, Ma- lerin önderliğinde direnmekteydi. olmaya başladı mı şunlar öne çıkar: dı Süleyman’ı. Göğsünde ve yüzünde si- götürülerek defnedildi. hir gibi kendini halkın eşitlik, özgürlük Temmuz ayı başında ise kentte büyük - Mevcuda sarılma, onunla yetinme. gara yanıkları ve demir beş lira izleri var- “Baba ben ilerde iyi bir doktor olup gari- ve emek mücadelesine adamıştı. Ailesi- bir hareketlilik göze çarpıyordu. Sanki - Mevcudu az bulana karşı çıkma. dı. Vücudunda sivri bir mille delinmiş gi- ban halka yardımcı olacağım” diyen Sü- nin maddi durumu iyi olmasına karşın birileri yeniden düğmeye basmış gibiy- - Bundan da olabiliriz endişesine bi dört tane delik gördü. Sol eli bilekten leyman Atlas, Çorum’da vahşice öldürü- kapılma. yaz aylarında tuğla fabrikasında çalış- di. Belediye hoparlörlerinden “Alevile- kesilmiş, sadece deri tutuyordu. “Doktor len ve geleceği elinden alınan onlarca - Güvende olma duygusunu mış, doktor olma arzusuyla Harbiye’den re ölüm, komünistlere ölüm” anonsları olmayı çok istemişti. Hastanede işken- masum insandan biriydi. Her birinin anı- kaybetme. yapılıyor, sağcı militanlar bildiri dağıtıp ayrılıp üniversite sınavına hazırlandığı ce görerek öldürüldü. Bunu kabul etmek sı önünde saygıyla eğiliyor, devletin hi- - Sağlıklı düşünme gücünü yitirme. çok güç” dediği duyuldu Zihni Atlas’ın. mayesinde ve Emniyet güçlerinin des- yıl bir yandan da İskilip’in Dut köyünde halkı cihada çağırıyorlardı. Başka saymayalım! Atlas ailesi için zulüm bitmemişti. Bu kez teği ile bu kitlesel soykırıma kalkışan vekil öğretmenlik yapmıştı. 1 Temmuz Salı günü, Süleyman ve 2, 5, 15 Temmuz’un kendi içinde pek nereye defnedileceği sorunu baş göster- zorbalara karşı kırk gün boyunca ben- Sınavları bittikten sonra Çorum’a gi- kardeşi Ufuk, Eti Ortaokulu’nun hemen çok boyutu var. Ancak tümü yukarıda di. Her yer faşist işgal altındaydı. Ne köyle- zeri görülmemiş bir direniş gösteren den Süleyman, insanlık tarihine ilk ya- arkasında bir yüzbaşı ve komuta etti- vurguladıklarımızı tetikledi. ri Sevindikalan’a ne de Çorum’un tek me- Çorum’un Alevilerine, sosyalistlerine zılı barış antlaşmasıyla adını yazdırmış ği bir komando birliğinin barikatları aş- Acıları ne kadar ortaklaştırırsak zarlığı olan Ulumezarlık’a defnetmek müm- ve devrimcilerine dayanışma ve minnet olan şehrini tanıyamadı. Silah sesleri, maya çalıştığını gördüler. Süleyman umutları da o kadar büyütürüz. kündü. Çaresizlik içinde evlerinin bahçesi- duygularımızı sunuyoruz. Alevilere ait ev ve işyerlerinden yükse- hemen orada bulunan bir at arabası- BAŞBAĞLAR KATLIAMI’NDA YAŞAMINI YITIRENLER ANILDI rzincan’ın Kemaliye ilçesine ettiyse, Başbağlar’da 33 canımızı da n İYİ Parti Genel Başkanı Me- şürmeye çalışan katilleri sevindir- Siyasiler mesajla andı Ebağlı Başbağlar köyünde, 5 Tem- onlar yaktı. Köyümüzü de onlar yak- ral Akşener: Başbağlar’da sıkılan memek için hiçbir acıya sessiz kal- Siyasi partiler ve siyasi parti li- muz 1993’te PKK’li teröristler tara- tı. Başbağlar’a yapılan saldırı ve kat- kurşunların adresi, tek tek canları- mayacağız. Bir arada ve barış içinde derleri de Başbağlar Katliamı’nda fından katledilen 33 yurttaş, olayın liam, bu birlik, beraberliğe yapılan mız değil vicdanlarımızdı, insanlığı- yaşayacağız. yaşamını yitirenler için anma me- 28’nci yıldönümünde köyde düzen- saldırıdır. Elbette unutmadık, unut- mızdı, bütün milletimizdi. 28 yıl ön- n Gelecek Partisi Genel Başkanı sajları yayımladılar. Mesajlardan lenen törenle anıldı. turmayacağız. Kürt, Türk, Laz ve Ahmet Davutoğlu: Başbağlar’da ço- ce terör örgütü PKK’nin alçakça sal- bazıları şöyle: Başbağlar köyü meydanındaki Kül- Çerkes’i ile bir ve beraber olmakla dırısında şehit olan vatandaşlarımızı cuk, kadın demeden katledilen ma- n CHP Genel Başkanı Kemal tür Evi önünde dün gerçekleştirilen mükellefiz. Bizim bizden gayrı dos- rahmetle anıyorum. sum insanlarımızı rahmetle anıyo- Kılıçdaroğlu: 28 yıl önce bugün anma törenine, katliamda hayatını tumuz yok” dedi. CHP Tokat Mil- n DEVA Partisi Genel Başka- rum. Madımak’ın da Başbağlar’ın da Başbağlar’da terör örgütü mensup- kaybedenlerin yakınlarının yanı sıra letvekili Kadim Durmaz da yaşa- nı Ali Babacan: 5 Temmuz 1993’te alçak failleri olan 28 Şubat’ların ve ları tarafından alçakça katledilen 33 siyasi parti ile sivil toplum kuruluşu nan acıları unutmanın mümkün ol- masum vatandaşımızı rahmetle anı- Başbağlar’da teröristlerce gerçekleş- darbelerin karanlık odaklarını lanet- temsilcileri ve çok sayıda yurttaş ka- madığını belirterek köye gelip hal- yorum. Aynı acıların bu topraklarda tirilen katliamda hayatını kaybeden liyorum. Geleceğimizi şiddete kar- tıldı. Erzincan Valisi Mehmet Makas, kın yasını paylaşmaya devam ede- bir daha yaşanmamasını diliyor ve 33 vatandaşımızı rahmetle anıyo- şı kardeşlik ve barış ilkeleri üzerine “Madımak’ta kim canlarımızı şehit ceğini söyledi. terörü lanetliyorum! rum. Bu ülke insanını birbirine dü- inşa edeceğiz. l Haber Merkezi