Katalog

31 TEMMUZ 2021 CUMARTESİ 12 YORUM/HABER BD; her ne kadar Afganis- racak. Ancak birçok ül- Atan ve Irak’tan askerleri- kede ABD’nin rekabetiy- ni çekeceğini açıklasa da da- le karşılaşıyor. ha önce bu ülkelerden kaç Çin; 2016 - 2020 ara- kez “çekildiği” anımsandığın- sında dünyanın 5. si- da bu açıklama inandırıcı gel- lah ihracatçısı olmuş. İh- miyor. Kaldı ki Orta Asya’da racat rakamları, 2016 - ve Ortadoğu’da etkili olmak, 2020 arasında, 2011 - Rusya ve Çin’i kuşatmak is- 2015 dönemine göre, yüzde 7.8 Büyük güçler, ABD’nin, Çin’e karşı teyen ABD’nin, bu bölgele- azalmış. Çin’in 2016 - 2020 ara- Tunus’un Fotokopisi re yönelik ilgisi çok yönlü, sında, dünya silah ihracatında- bölgesel rekabet Hindistan çok boyutlu. Bu ilginin jeopo- ki payı yüzde 5.2, en çok ihra- tatürk’ten ve Türk devriminden esinlenen litik, stratejik, ekonomik, dip- cat yaptığı ülkeler ise Pakistan, ve silah ticareti ortaklığı arayışı Habib Burgiba’nın kurduğu laik Tunus’un, lomatik yönleri var. Dünyanın Bangladeş ve Mısır. Adünya egemenlerinin “Arap Baharı” dedikle- en büyük silah üreticisi ve sa- 24’ünü Suudi Arabistan’a yap- egemonyası zayıflayan ABD’nin Çin’e ri “sahte demokrasi” bulamacı olan yeni sömürge- karşı, hele de Çin-Rusya ortaklığına tıcısı olan ABD’nin; dünyayı si- mış. ABD; silah ihracatında ikin- Ortadoğu en büyük cilik atağından bu yana başı beladan bir türlü kur- Hkarşı Hindistan’sız bir seçeneği yok. lah satmak için geniş bir pazar ci sırada olan Rusya ile arasın- pazar tulamadı. Peki, Hindistan gerçekçi bir seçenek mi? olarak gördüğünü de biliyoruz. daki farkı da açmış. Türkiye’nin 2016 - 2020 ara- O da oldukça soru işaretli Washington Solda siyaset yapan Demokrat Yurtseverler Par- Büyük devletlerin silah satışın- Fransa; 2016 - 2020 arasında sındaki silah ithalatı, önceki dö- açısından… tisi Genel Sekreteri Şükrü Belid, Hal- dan elde ettiği kazanç, İsveç’in silah ihracatını, 2011 - 2015 döne- neme, yani 2011 - 2015 yılları- kın Hareketi Partisi’nin lideri Muham- başkenti Stockholm merkez- mine göre yüzde 44 artırmış. Top- na göre, yüzde 59 azalmış. Bu- Beş merkezli yeni dünya med Brahmi öldürüldü. Siyasi dinci- li Uluslararası Barış Araştırmala- lam silah ihracatındaki payı yüz- nun en büyük nedeni, ABD’nin lik ve İhvancılık, ülkenin gerçekleştir- Amerikan Hegemonyasının Sonu (Kırmı- rı Enstitüsü’nün (SIPRI) yıllık ra- de 8.2 olmuş. En çok silah sattığı diği atılımları, geleceğe dönük umut- 2019 yılında F-35 savaş uçakla- zı Kedi Yayınevi - 2019) isimli kitabımda, porlarına da yansıyor zaten. Ra- ülkeler Hindistan, Mısır ve Katar. hem ABD’nin hegemonyasının zayıflaması- larını ve bütünlüğünü yıllardır kemi- rını, söz verdiği ve parasını aldığı pordaki önemli bulguları birlikte Üçüne yapılan silah satışı, toplam nı hem de şekillenmekte olan “beş merkezli halde Türkiye’ye teslim etmeme- rip durdu. inceleyelim… silah satışının yüzde 59’u. dünya”yı incelemiştim: Hegemonyası zayıfla- Geçen hafta Tunus Cumhurbaşka- si. Ayrıca Türkiye’de yerli üreti- Enstitünün, uluslararası silah ti- Almanya; 2016 - 2020 ara- yan ABD’nin hâlâ en güçlü birinci merkez ol- nı Kays Said, “meşruiyet ve özgür- min artması da ithalatın azalma- caretini incelediği Mart 2021 tarihli sında, önceki döneme göre, si- duğunu, yükselen ekonomisi ve teknoloji ma- lüklere saygı konusunda istekli oldu- sında etkili olmuş. rapora göre, dünyada en fazla si- lah ihracatını yüzde 21 artırmış. kasını kapatmaya başlamasıyla Çin’in onu iz- ğunu” belirterek Tunus’taki İhvan- Ortadoğu’daki silah ithalatı, en lah ihracatı yapan beş ülke, ABD, Bu, dünyadaki toplam silah ihra- leyen ikinci merkez olduğunu, ekonomik gü- cı Nahda Hareketi’ne karşı “anayasal kurumları ko- fazla büyüdüğü dönemlerden bi- Fransa, Almanya, Rusya ve Çin. catının yüzde 5.5’ini oluşturuyor. cüyle AB’nin üçüncü, SSCB’den miras nükle- rumak, devleti korumak ve toplumsal barışı sağla- rini yaşıyor. Ortadoğu ülkeleri- Bu beş ülkeden ABD, Fransa ve Almanya’nın silah sattığı ülkele- er gücüyle Rusya’nın dördüncü, Hindistan’ın mak” amacıyla anayasayı dayanak göstererek sert ne yapılan silah ihracatı 2016 - Almanya’nın silah ihracatı artıyor. rin başında Güney Kore, Tunus da potansiyeli nedeniyle beşinci merkez ol- önlemlere başvurdu. 2020 arasında, önceki döneme, Rusya ve Çin’in azalıyor. ve Mısır geliyor. duğunu yazmıştım. Geçmişte Mısır’daki İhvancılara karşı yürütü- yani 2011- 2015 yıllarına gö- ABD; yıllardır silah ihracatın- Rusya’nın 2016 - 2020 ara- 21. yüzyılın ikinci çeyreğinden itibaren, kü- len harekete karşı gösterdiği gibi, AKP kadroları yi- re, yüzde 25 artmış. En çok it- daki liderliğini koruyor. Toplam sında, dünya silah ihracatında- resel güç mücadelesi bu beş merkez arasın- ne ayağa kalktı. Onlara göre, İhvancı Nahda, de- halat yapan Ortadoğu ülkeleri silah ihracatındaki payı, 2011 - ki payı yüzde 20. Bu oran, ka- daki mücadele olacak bir bakıma. Bu beş mokrasinin simgesiydi, Tunus’ta alınan önlemler ise şunlar: Suudi Arabistan, Mı- 2015 arasında yüzde 32, 2016 baca 2006 - 2010 yılları sevi- merkezin ikili ya da üçlü ittifakları da mücade- bir darbeydi... sır ve Katar. Bölgesel rekabet, leyi belirleyecek en önemli etken durumunda. - 2020 arasında yüzde 37 ol- yesinde. Rusya’nın silah satışı- Oysa, ülkede olup biteni en açık seçik biçimde Ortadoğu ülkelerinin silah alma- muş. Salgın hastalık ekonomi- nın düşmesinin en büyük nede- özetleyen Tunus Özgün Anayasa Partisi’nin kadın sındaki en önemli neden. Suu- yi vurmasına rağmen, bazı ülke- ni, Hindistan’a yaptığı satışlar- ‘Geniş Batı’ Putin’e takıldı genel başkanı Abir Musa’ydı. İhvancı Nahda’yı ve lerin silah alımı da artmış. ABD; daki yüzde 53 oranındaki geri- di Arabistan’ın silah ithalatındaki ABD’nin “Çin’e karşı geniş Batı” stratejisi onun liderlerinin uygulamalarını bir bir sıraladı: 2016 - 2020 arasında 96 ülke- artışın yüzde 61, Mısır’ın yüzde içinde Rusya’yı Batı’ya eklemleme hedefi Pu- leme. Son dönemde Rusya, bir- “Geldiğinizden beri ülkenin bağımsızlığını, tarihini 136, Katar’ın yüzde 361 olması, tin engeline takıldı. Çünkü Kremlin bu eklem- ye silah satmış. Sattığı silahın çok devletle büyük silah satış sorguluyor, ülkeyi kılıçla yönetiyorsunuz. Gelir gel- lenmenin SSCB alanlarının parçalanmasının yüzde 47’sini, Ortadoğu ülkele- anlaşmaları yaptığından, gele- bölgesel rekabetin, silah pazarı- mez ülkenin tarihini çarpıtmaya başladınız. İnsanları ötesine geçip Rusya’nın federasyon halini de ri almış. Silah ihracatının yüzde cek yıllarda silah ihracatını artı- nı nasıl büyüttüğünü gösteriyor. kâfir ve Müslüman diye bölüp fitne yarattınız. tehdit ettiğini gördü. Moskova’ya gittikçe ya- Tunusluların, güvenlik kurumunun, askeri kuru- kınlaşan NATO varlığı, Kremlin’in yeni baştan munun kanını döktünüz. Yargıyı yok ettiniz, insan strateji oluşturmasını sağladı. Kısacası ABD IŞİD operasyonu Mardin’de bir Irak’ın kuzeyine için Çin’e karşı Rusya’yı yanına çekme defte- haklarını bitirdiniz. ri çoktan kapandı. Bize her gün sahte demokrasi ile yalan söylüyor- terörist yakalandı hava harekâtı Zaten Washington artık Çin ve Rusya’yı stanbul Terörle Mücadele Şu- sunuz.” “birlikte” düşünerek strateji oluşturuyor. Ocak Sanki bir fotokopiye bakıyormuşuz gibi... İbe Müdürlüğü ekipleri, kent- ardin’de bombalı eylem ha- ürk Silahlı Kuvvetleri (TSK), 2019’daki, CIA başta tüm istihbarat kurum- te IŞİD adına faaliyette bulunan Mzırlığındaki terör örgütü TIrak’ın kuzeyindeki Kandil, Ha- larının başkanlarının bulunduğu Senato İstih- ve eylem hazırlığında olduğu be- PKK/KCK mensubu, yol uygula- kurk, Zap ve Gara bölgelerinde barat Komisyonu oturumunda ABD Ulusal İs- lirlenen şüphelilerin yakalanma- ması sırasında iki kilogram plas- terör örgütü PKK tarafından kul- tihbarat Direktörü Dan Coats’ın yaptığı “Çin ABD Kuşatması sı için çalışma başlattı. Soruştur- ve Rusya, hiç olmadığı kadar ABD’ye karşı tik patlayıcı ile yakalandı. lanılan hedeflere hava harekâtı ma kapsamında, sekiz ilçede be- BD, Irak’ı işgal ettiğinde doğru bir saptama ya- birleşmiş durumda” saptaması ABD’nin res- Açıklamaya göre, Mardin-Kı- düzenledi. Harekâtta 40’a yakın Apılmıştı: lirlenen 10 adrese dün eşzaman- mi görüşüdür. zıltepe yolunda Mardin Emniyet hedef vuruldu. Artık Türkiye’nin güneydoğu komşusu Irak de- lı operasyon düzenleyen ekip- Müdürlüğü KOM Şubesi ekipleri, Milli Savunma Bakanlığı’ndan ğil, ABD’dir. ler, örgüt üyesi olduğu iddia edi- ABD AB’yi ikna edemedi önceki akşam uygulama sırasın- açıklanan verilere göre terörle AKP’nin Meclis’e taşıdığı, yurtseverlerin direnişiy- len altı şüpheliyi gözaltına aldı. Washington, bu gerçek nedeniyle sadece da durdurdukları bir araçta ara- mücadele operasyonları kapsa- le kabul edilmeyen 1 Mart tezkeresiyle; Türkiye’nin Adreslerde arama yapan ekipler, AB’yi değil, Hindistan’ı da yanına almaya ça- ma yaptı. Aramada, araç altına mında son iki ay içinde yurtiçin- kuzeyinden güneyine, doğusundan batısına ABD çok sayıda örgütsel doküman ve lışıyor. Hindistan’a geleceğiz ama öncelikle yerleştirilecek şekilde mıknatıs- de ve sınır ötesinde 10’u büyük, askeri güçlerinin konuşlandırılması öngörülüyordu. dijital malzeme ele geçirdi. Şüp- ABD’nin AB’yi bu mücadelede ne oranda ya- lı ve telefon düzenekli el yapımı 30’u orta çaplı olmak üzere 40 O gün Türkiye içinden gerçekleştirilmeyen ABD helilerin Emniyette’ki işlemleri nına katabildiğine değinelim. plastik patlayıcı ele geçirildi. operasyon gerçekleştirildi. 215 kuşatması, bugün sınırlarımız açısından bakıldığın- Hazirandaki sıralı ABD-İngiltere, G7, NATO sürüyor. l AA l ANKARA / Cumhuriyet terörist etkisiz duruma getirildi. da hemen hemen gerçekleşmiş durumdadır: ve ABD-AB zirvelerinin Biden yönetimi açı- ABD, bir işbirlikçi aşiret reisinin oluşturduğu sından temel hedefi, Çin ve Rusya’yı AB için manda yapısıyla Irak’ın kuzeyinde Güneydoğu sını- “düşman” ilan ettirebilmekti. Washington bu- BULMACA SEDAT YAŞAYAN nu sağlayamadı; evet rakiplerdi, evet risklerdi rına yerleşmiştir. ama düşman değillerdi. Çünkü Avrupa için ka- Güney’de, Suriye sınırında, Amerika’nın petrol SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 çınılmaz ticari ortaklardı. bekçiliğini yapmakla görevlendirilmiş paralı ordusu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ABD yönetimi, Almanya’yı Rusya’yla yürüttü- 1/ Basketbolda, topu elde tutarak PYD-YPG aracılığıyla ABD vardır. 1 1 ğü Kuzey Akım-2 projesinden bile koparama- M E Z G E L D E K Güney’de, Akdeniz’de, denetim altına alınmış üç adımda potaya yönelme kuralı. dı; onca tehdit sonunda Biden-Merkel görüş- 2 2 Kıbrıs Rum kesimi eliyle ABD bu kez denizaşı- 2/ Osmanlı Devleti’nde sivil rüt- A M O R T İ N O mesinde Washington Kuzey Akım-2’yi kabul- rı komşudur. belerden biri... Bektaşi edebiya- 3 K A R E F R E R 3 lenmek zorunda kaldı. Ve son olarak, Yunanistan ile anlaşmalar çerçeve- tında tarikatın yollarını, adap ve 4 Evet, ABD AB’yi ikna edemedi ama İngiltere A N N A E Z A sinde Batı Trakya ve Dedeağaç Limanı’nda üslenme- 4 erkânını anlatmak için yazılmış ABD’nin stratejisine eklemlendi. 15 gün önce 5 ye başlayan ABD, Trakya’da da sınır komşusudur. D E R A L İ Y E şiirlere verilen ad. 3/ Tanrı’nın ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile görüşen 5 Anadolu ve Trakya’dan bakıldığında, Türkiye’nin 6 A T A A L O B birinin suçunu bağışlaması... İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Hint- çevresinde artık Irak, Suriye, Güney Kıbrıs ve Ege 6 7 Pasifik bölgesine odaklanacaklarını duyurdu. Bir nota. 4/ Hint sanatında sıkça M N E E N İ R adaları ile birlikte Yunanistan adıyla anılanacak ül- betimlenen, timsah, yunus ve fil 8 Y E D M E K D O 7 keler yoktur. Ortaklık genişletme sözü karışımı efsanevi su canavarı. 9 Tek bir ülke vardır: ABD! A K A İ T M A Ş 8 Peki, ABD, AB’yi bile “tam” ikna edeme- 5/ Nâzım Hikmet’in bir oyunu... Ve AKP, içeride sıkışmışlığını aşabilmek için mişken, Çin’e karşı Hindistan’ı ikna edebile- Numaranın kısa yazılışı. 6/ Büyük Afganistan’a gönderilecek Mehmetçiklerin kan bedeli bacağın ana atardamarını sıkış- 9 cek mi? Washington yönetimi Hindistan ile pulluk... Sivrisinekleri kovmaya üzerinden işte bu ABD ile pazarlık etmeye kalkışıyor. tırmak ve kanamaları durdur- Çin’in Asya’daki potansiyel çıkar çatışmala- yarayan tablet. 7/ Mısır’ın plaka Çap bu kadar çünkü... mak için kullanılan nesne. 2/ rını ve mevcut Çin-Hindistan sorunlarını ze- renkli. 7/ Bir gıda maddesi... “ak- kodu... Çingene. 8/ Sınır nişanı... Muğla’nın bir ilçesi... Söylev. 3/ min görerek bunu deniyor ve zorluyor. Pen- şamlar bir --- gibi biterdi” (Attilâ Hitit krallarının tanrılara hesap Yağmur... Renyum elementinin tagon bu amaçla “Asya-Pasifik” stratejisinin İlhan). 8/ Silifke ilçesinde antik vermek amacıyla yazdıkları yıllık. adını bile 2019 yılından itibaren “Hint-Pasifik” simgesi. 4/ Üzerine iplik, tel gibi FON bir kent... “Anüsle ilgili” anlamın- stratejisi diye güncelledi. Biden yönetimi de 9/ Baş çoban... Argoda esrar... Lan- şeyler sarılan silindir. 5/ Argoda onlanan gazeteciler bağımlıdır. olanca ağırlığıyla Çin’e karşı Hindistan ortak- da kullanılan tıp terimi. 9/ Kur- tan elementinin simgesi. çok çalışan öğrenciye verilen ad... FFonlandığı halde fonlandığının ayrımında olma- lığı arayışında. Son olarak ABD Dışişleri Ba- YUKARIDAN AŞAĞIYA: naz, açıkgöz... Bilgisiz, kültürsüz Japon lirik dramı. 6/ Pelikan ku- yan gazetecilerse alık bağımlı sınıfına girerler. kanı Antony Blinken, bu amaçla Yeni Delhi’yi 1/ Acil durumlarda kol ya da şuna verilen bir başka ad... Donuk kimse... Bir nota. ziyaret etti ve Hindistan Dışişleri Bakanı Sub- rahmanyam Jaishankar ile görüştü. Bu görüşme sonucunda iki bakan “Çin’in KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK [email protected] 31 TEMMUZ 2021 bölgede artan etkisine karşı iki ülke arasın- SAYI: 34993 daki bağları derinleştirerek güvenlik ortak- lıklarını genişletme sözü verdi.” Evet, resmi İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına bir anlaşma yok ama verilen söz var; bir de “sa- ALEV COŞKUN vunma sanayisi tedariki” konusunda imzalar... Genel Yayın Yönetmeni Sözler içerisinde Blinken’in şu sözü ise AYKUT KÜÇÜKKAYA ABD’nin Çin’e karşı Hindistan’la işbirliğini na- sıl da önemsediğini ortaya koyuyor: “Dünya- Yayın Koordinatörü Serkan Ozan da ABD ile Hindistan arasındaki ilişkiden daha önemli çok az ilişki var.” Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ekler) İkili ve dörtlü model Özetle ABD bir yandan ikili ABD- Görsel Yönetmen Reklam Genel Koordinatörü Münevver Oskay Esra Bozok Hindistan ortaklığı modeli içinde, bir yan- dan da dörtlü ABD-Hindistan-Japonya- l l Haber Merkezi: Murat Hantaş Gece: Ayça Bilgin Demir Avustralya işbirliği modeli içinde Çin’e karşı l l l Dış Haberler: Mine Esen Ekonomi: Jale Özgentürk İç Politika: Ali Açar Hindistan’ı yanına çekmeye çalışıyor. l l l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan Fotoğraf: Uğur Demir Spor: Sami Gürel Peki, Hindistan buna razı olur mu? Soğuk l Savaş boyunca bağlantısızlığını sürdüren, üs- Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 l Ankara Tel: (0312) 442 30 50 Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu telik Rusya’yla iyi ilişkileri olan, dahası artık Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Şanghay İşbirliği Örgütü üyesi de olan Hin- distan ABD’nin stratejisine eklemlenir mi? Bu- Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), nu da bir sonraki yazımızda inceleyeceğiz… Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Mücadeleyi sürdürüyoruz! Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 e-posta: [email protected] ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Desteğinizi bekliyoruz. Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve Bilgi hattı: 0312 231 1923 kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ T.C. Demiroğlu Bilim Üniversitesi’nden İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı almış olduğum öğrenci kimlik kartımı İstanbul 04:07 05:52 13:16 17:10 20:29 22:07 Ankara 03:57 05:39 13:00 16:53 20:11 21:46 kaybettim. Hükümsüzdür. İzmir 04:27 06:06 13:23 17:13 20:30 22:01 FUNDA NOHUT