Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 12 TEMMUZ 2021 PAZARTESİ11 İktidarın enflasyona göre zam politikası emekliyi perişan etti, maaşlar eridi Emekli açlık sınırında Büyük oyun, büyük ödül - 1 İşçi, esnaf ve memur emeklilerinin Ancak üretici fiyatlarındaki artış ise yüzde Özellikle işçi ve esnaf emeklisinin geliri maaşları temmuz ayı itibarıyla ilk altı 42.89. Bu da önümüzdeki dönemde zam uzun zamandır ilk kez 2 bin 865 TL olan iden, ABD’yi Afganistan’dan apar topar çıkarıyor; medyanın aylık enflasyon oranında yani yüzde 8.45 yağmurlarının devam edeceğini gösteriyor. açlık sınırının altında kaldı. Emekliler artık Bkonuyla ilgili sorularını cevapla- artıyor. Haziranda açıklanan verilere göre Üstelik gerçek enflasyonu yansıtmayan bu geçmiş enflasyona göre değil seyyanen mak istemiyor. Taliban, hızla ilerler- 4 yıllık enflasyon tüketici için yüzde 17.53. 4 artışlar cebe girmeden eriyor. 4 zam istiyor. ken ülkenin yüzde 85’inin elinde ol- duğunu iddia ediyor. ABD kuklası Af- gan rejiminin çöküşü hızlanıyor. Bu resmin iki boyutu var. Birincisi, “11 Eylül olayının” erte- Enflasyona dayalı sinde, Afganistan ve Irak işgalleriyle başlayan ABD hegemonyasını restore sistem değişmeli etme projesi (o projenin belgesi ola- mekliler maaş zamlarının geçmiş rak yayımlanan QDR 2001 -dört yıllık Eenflasyona göre belirlenmesine savunma- raporunu değerlendirirken tepki gösteriyor. DİSK Emekli-Sen öngördüğümüz gibi) başarılı olamadı. Genel Başkanı Cengiz Yavuz, maaş ABD merkezli hegemonya düzeni çö- ürkiye’de enflasyon rekorlar zamlarına temel oluşturan enflas- zülmeye devam ediyor. kırarken çalışan ve emeklilere yon verilerinin “bilimsel ve objek- İkincisi, büyük güçler arası, yeni Tyapılan artışlar cebe girmeden tif değerlendirmelerden son de- düzeni şekillendirme, dünyanın kay- eriyor. Temmuz ayında yeni maaşla- rece uzak bir biçimde belirlendiği- naklarını paylaşma rekabetinin mer- ne” dikkat çekti. Emekli zamlarının rını almaya hazırlanan işçi, esnaf ve kezi, emperyalist sistemin tarihin- 6 aylık “resmi” enflasyon oranında memur emeklisi, enflasyon oranında de Avrasya kara parçasının “Büyük belirlendiğine işaret eden Yavuz, yapılan zamlarla aslında neredeyse Oyun” olarak adlandırılan coğrafyası- “En düşük memur emeklisi 247 lira, sıfır zam alacak. Emeklinin ortala- na kayıyor. işçi emeklisi 127 lira, esnaf emekli- Bu ikisini bir araya koyunca, spe- ma geliri uzun zamandır ilk kez aç- si 149 lira artış alacak. Gerçek enf- külatif bir yaklaşımla sorabiliriz. Sa- lık sınırının altında kaldı. lasyonun yüzde 50’leri bulduğu bir kın, Biden yönetimi, bir taraftan “Ba- 2021 için memur emeklilerinin dönemde hükümet, “kepçe ile alır- tı Bloku”nu canlandırmaya, NATO’yu maaşlarında geçen 6 ayda oluşan ken kaşık ile veriyor” dedi. küreselleştirmeye, diğer taraftan stra- yüzde 5.45’lik enflasyon farkı ve tejik rakip olarak gördüğü Çin ve toplusözleşmeden gelen yüzde 3’lük Rusya’yı büyük ekonomik ve askeri da “sıfır zam” anlamına geliyor. Yı- sulluk sınırı 9 bin 332 lira. Bekâr zamla birlikte toplam yüzde 8.45 ‘Seyyanen kaynak harcamaya zorlayacak jeopo- lın ikinci yarısında en düşük memur bir çalışanın yaşayabilmesi için yap- oranında artış olacak. İşçi, esnaf-ta- litik istikrarsızlıklara yatırım yapıyor ol- emekli aylığı ek ödemelerle birlikte ması gereken aylık en az harcama rım Bağ-Kur emeklilerinin maaşları zam yapılsın’ masın? 3 bin 21 liradan 3 bin 276 liraya çık- tutarı da 3 bin 473 lira. da 6 aylık enflasyon olan yüzde 8.45 ürkiye Emekliler Derneği (TÜ- tı. En düşük işçi ve Bağ-Kur emekli Bu rakamlara göre işçi ve Bağ-Kur oranında artacak. BOP’tan KYİ’ye TED) Genel Başkanı Kazım Ergün aylıkları da şöyle oldu: emeklilerinin maaşları açlık sınırı- Dün, QDR 2001 yayımlandığın- ise “Bu hesap yanlış” dedi. Emek- 4 SSK’de 2000 öncesi emekli nın çok altında. Asgari ücret 2 bin Aslında ‘sıfır zam!’ da hegemonya restorasyon proje- linin enflasyonunun bu olmadığı- olanların maaşı 2 bin 420 liradan 2 825 lira. Türkiye’de memur emeklisinin sinin merkezinde, hidrokarbon kay- na dikkat çeken Ergün, rakamla- bin 624 liraya çıktı. 2000 sonrasın- Emeklinin aylığı asgari ücretin zammı toplusözleşmeye göre 2 yılda naklarıyla, huzursuz genç nüfusuy- rın gerçeği yansıtmadığını, TÜİK’in da emekli olanlar için en düşük işçi de altında. İktidar Ramazan ve Kur- la “Avrasya kara-parçası” karşısın- bir tespit ediliyor. Son 6 aylık enf- adeta “emeklilere düşük zam ve- emekli aylığının ise bin 500 liradan ban bayramlarında emekliye verilen da stratejik konumuyla “Büyük Orta- lasyon, belirlenen rakamları aşar- rilmesini sağlayacak şekilde kur- doğu” (BOP) vardı. Afganistan ikin- bin 627 liraya çıkması bekleniyor. bayram ikramiyesini de artan enf- gulandığını” ileri sürdü. 10 milyo- sa fark yansıtılıyor. SGK ve Bağ- cil bir hedefti. Esas hedef Irak, daha 4 Esnaf Bağ-Kur emekli maaşları lasyona karşın yıllarca bin lirada sa- nu aşkın emeklinin TÜİK’in insafına Kur emeklisine yapılacak zamlar ise da önemlisi İran’dı. Sonra jeopolitiğin terk edildiğini belirten Ergün, şun- bin 763 liradan bin 912 liraya çıktı. bit tuttu. Emekliler ikramiyenin en doğrudan enflasyona endeksli. 6 ay- kaleydoskopu 2008 finans krizi, 2011 ları kaydetti: “Son 6 ayda emek- 4 Tarım Bağ-Kur emeklilerinin azından bin 500 lira olmasını istedi. da gerçekleşen enflasyon kadar zam Arap isyanları, Suriye iç savaşı da ol- lilerimizin harcamalarına bakıldı- maaşları da bin 662 liradan bin 802 İktidar ise ikramiyeyi sadece 100 li- yapılıyor. İşte bu nedenle iktidarın mak üzere birkaç kez döndü, bu sıra- ğında; gıda maddelerinde düş- liraya yükseldi. ra artırdı. maaş zammında geçmiş 6 aylık en- me mevsimlik özellik taşıyor. Di- da teknolojik atılımlar birbirini izledi. Ayrıca elektriğe yapılan yüzde 15, fasyona mahkûm ettiği işçi ve Bağ- ğer mutfak harcamalarında ise ar- Bugün karşımıza 2001’den çok farklı Satın alma gücü eriyor doğalgaza yapılan yüzde 12 oranın- Kur emeklisi bu yıl da perişan. Ma- tış var. Bu nedenle, emekli aylıkla- bir manzara var. Türk-İş’in verilerine göre çalışan- daki zam da emekli aylıklarına yapı- aşlar asgari ücret bir yana açlık sını- rına yüzdeli zamlar yerine seyya- Rusya, Ortadoğu’ya indi. Çin, uzay ların satın alma gücü günbegün eri- lan zammın en az 1 puanını daha ce- rının bile altında kaldı. nen zamlar yapılmalıdır.” çalışmaları, quantum bilgisayarları, yor. Açlık sınırı 2 bin 865 lira, yok- be girmeden götürecek. l ANKARA Enflasyon oranında zam aslın- yapay zekâ teknolojileri gibi alanlarda dünya liderliğine oynuyor. ABD he- gemonyasının ifadesi olan neo-liberal küreselleşme çözülmeye devam edi- Karcher Türkiye Genel Müdürü Gökhan Hasan Gökmen: Kur artışını yönetmesi çok zor yor. Buna karşılık, Çin Kemer ve Yol İnisiyatifi (KYİ) adını verdiği bir proje bağlamında, kara ve demiryolları, de- niz ulaşım hatlarıyla yaklaşık 60 ülke- yi kaplayan bir ağ üzerinden Asya’yı Avrupa’ya ve Afrika’ya bağlayarak Kur ithalatçıyı zorluyor kendi ekonomik jeopolitik gereksi- nimlerine uygun bir alternatif küre- 98’i Türkiye pazarında da satılıyor. ŞEHRİBAN KIRAÇ son rakam yüzde 42 çıktı. Bu, yarın selleşme inşa etmeye başladı. ULAŞIMDA PAYI YÜZDE 3 Türkiye’de 22 milyon hane var. Bu TÜFE’ye yansıyacak. KYİ projesinin jeopolitiği, jeo-eko- emizlik makineleri sektörü pan- da potansiyelin güçlü olduğunu gös- 4 Kur artışında ithalatçılar hep nomisi, BOP’tan farklı olarak, altın, Tdemi ile büyümesini artırdı. teriyor” dedi. Gökhan Gökmen, şu Pedal çeviren fayda görür gibi algılanıyor ama za- gümüş, platin, demir, bakır gibi stra- Elektrikli süpürge alanı Türkiye’de açıklamalarda bulundu: tejik madenleri, iletişim ve savaş rar görüyor. Ben hangi kurla fiyat yaklaşık 4 milyon adetlik bir pa- teknolojilerinin stratejik girdisi en- vereceğim? Pazarda en önemli so- sayısı artıyor Tüketici için zor der mineralleri kaynak paylaşımı pa- zar büyüklüğüne ulaşırken özellikle run tahsilat. Faizlerin geldiği nokta- 4 Tamamen ithalat yaptığımız radigmasının merkezine koyuyor. AVM, hastane, büyük kamu binala- isiklet Endüstrisi Derneği (Bİ- da ayda yüzde 1.5’lik bir finansman için fiyat politikamız yüzde 100 dö- Mekân düzenlenmesi açısından da BSED) Yönetim Kurulu Başka- rının temizliğini kapsayan profesyo- maliyeti var. Ödeme vadeleri uzadı. ekonomik ve askeri kaynakların ula- viz kuruyla alakalı. Kur ne kadar ar- nı Esat Emanet, kentlerde bisik- nel temizlik makinelerinin büyüklü- 4 Bu yıl dünyada 3 milyar Avro ci- şım yolları, elektronik iletişim ağları, tarsa teorik olarak o kadar zam yap- let yollarının artmasının pedal ğü ise 100 milyon Avro civarında. ro hedefimiz var. Biz Türkiye’de yüz- ülkeler arası bağımlılık ilişkileri strate- mamız lazım. Ama onu yapamıyo- çeviren kitleyi çeşitlendirdiğini Temizlik makineleri sektörünün de 40 büyüme hedefliyoruz. Umarım jik öneme sahip. söyledi. ruz, bazen cepten yiyelim diyoruz. önde gelen firmalarından Alman- seneye bir atılım yılı olacak. Türkiye Bu değişimin merceğinden bakın- Türkiye genelinde bisikletin Yönetmesi çok zor. Geçen yıl kurun ya merkezli Karcher’in Türkiye Ge- ciromuz 20-30 milyon Avro civarında. ca da Afganistan’ın stratejik önemi, ulaşımdaki payının yüzde 3 civa- artışının yarısı kadar zam yaptık, nel Müdürü Gökhan Hasan Gökmen, 11 mağazamız var. 2022’de en az 2 ta- özellikle Çin açısından daha bir belir- rında olduğuna işaret eden Ema- ama tüketici ona bakmı- pandemi süresince insanların da- ne İstanbul’da mağaza açacağız. ginleşmeye başlıyor. KYİ projesi bağ- net, Avrupa Birliği’nde (AB) bu yor. Cebindeki parayla ha fazla temizlik cihazı satın aldığı- lamında Çin 62 milyar dolarlık bir ya- oranın yüzde 45’in üzerinde ol- orantılı bakıyor. Anıt temizlemek istiyoruz nı açıkladı. Bu dönemde Türkiye’de tırımla “Çin Pakistan Ekonomik Ko- duğunu vurguladı. Emanet, bi- 4 Geçen hafta Avro özellikle bireysel kullanımın da ol- 4 Bizde anıt temizliği denen bir ridoru” (CPEK) olarak adlandırdı- sikletin salgınla birlikte daha da 10.60-10.70 TL’yi gör- duğu buharlı temizlik makinesinin proje var. Brezilya’daki İsa Heyke- ğı bir projeyi yaşama geçirmeye ça- önem kazandığının altını çize- dü. Sonra sabah kalkı- lışıyor. Bunun yanı sıra geçen yıllar- satışında büyük artış yaşandığını li, London Eye, Vatikan Meydanı gi- rek, “Dijital platformlardaki gra- anlatan Gökmen, “Türkiye’de 2 yıl- yorsunuz 10.30 TL’ye da, Hindistan’ın ve ABD’nin basıncıy- bi anıt temizleme projelerimiz var. fikler yılın ilk 5 ayında da outdo- la engellenen Peşaver-Kâbil karayo- da satacağımız cihaz miktarını kı- inmiş. Fiyat ayarlama- Türkiye’de de Galata Kulesi, Aya- or amaçlı bisikletlerde yüzde 41 lu projesi var. sa sürede sattık. Almanya’da larını aylık yapıyoruz. sofya gibi yerleri sosyal sorumluluk artışa işaret ediyor. Satışlardaki ABD, Afganistan’dan çıkışını ta- bu alanda 1 milyon adedin Geçen yıl 1000 projesi kapsamında temizlemek iste- artış bisikletin artık yetişkinleri- mamlamaya çalışırken Taliban iler- üzerinde satış yapıyoruz. TL’ye sattığımız riz. Anıt temizleyemediğimizde Ye- miz için de bir sağlık ve ekolojik lemeye devam ediyor ve Çin’i ma- Karcher bünyesinde 4 ürünler şu anda dikule Hayvan Barınağı’nı temizliyo- motife dönüştüğünü anlatmak- denciliğe ve yol projelerine yatı- bin civarında ürün çeşi- 1490 TL olmuş. ruz. Yılda en az 2 kere derin temiz- tadır” dedi. l Ekonomi Servisi rım yapmaya davet ediyor. Böylece di var, bunların yüzde ÜFE tarafında lik yapıyoruz. Peşaver-Kâbil projesinin gerçekleş- Gökhan Hasan Gökmen me, Afganistan’ın, yaklaşık 1-3 trilyon ÇİMSA BUÑOL’U SATIN ALDI dolar değerinde olduğu hesaplanan doğal kaynaklarını Çin’in küreselleş- Erdoğan Toprak, IMF’nin 6.5 milyar dolar vereceğini açıkladı KISA... KISA... Çimsa dünyada me projesine ekleme olasılığı artıyor. Bu söz konusu doğal kaynaklar üçüncü oldu içinde, dünyanın henüz işletime açıl- l 17. Uluslararası İstanbul Mo- mamış, 88 milyar dolar değerinde ol- bilya Fuarı, 3-8 Ağustos 2021 abancı Holding ve Çimsa işti- ‘Hibe için acı reçete’ duğu hesaplanan en büyük bakır re- tarihleri arasında dünyanın Sraki Cimsa Sabancı Cement zervlerinin yanı sıra, demir, pla- önde gelen firmalarını CNR’da BV, İspanya’daki beyaz çimento HP İstanbul milletvekili ve Genel eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şim- tin, altın (Taliban altından, yılda ya- buluşturacak. Fuar 500’ün fabrikası Buñol’u 155.2 milyon rım miyar dolar gelir elde ediyormuş), CBaşkan Koordinatör Başdanışma- di dört gözle IMF’den hibe bekliyor. üzerinde firma ve 135 ülke- dolar karşılığında satın aldı. Bu krom, uranyum ve alüminyum, cı- nı Erdoğan Toprak, Uluslararası Pa- Hani 128 milyar dolar kasada duru- den 150 bini aşkın satın al- yatırımın Sabancı Topluluğu’nun va, çinko, lityum rezervleri, eme- ra Fonu’nun (IMF) Covid salgını ne- yordu? IMF Başkanı’na göre bu para, macıya ev sahipliği yapacak. son yıllarda yaptığı en büyük ral, rubi, safir, turkuaz, lapis lazuli deniyle üye ülkelere 650 milyar do- önümüzdeki ay Merkez Bankası’na Ceyda Erem, “60’ın üzerinde uluslararası satın almalardan biri gibi değerli taş kaynakları ve belki de lar dağıtacağını hatırlatarak Cumhur- gelecek. Muhtemelen Cumhurbaş- yabancı marka fuarımıza ayrı olduğuna dikkat çeken, Sabancı stratejik olarak hepsinden önemli, başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dört kanı çıkıp, rezervlerimizin 6.5 mil- bir renk katacak” dedi. Holding Yapı Malzemeleri Grup ender mineraller olarak anılan lan- gözle Türkiye’nin payına düşen 6.5 yar dolar arttığını söyleyip, övünecek. l Enerji Piyasası Düzenleme Başkanı Burak Orhun, devir sü- tan, seryum, neodimyum rezervle- milyar doları beklediğini söy- Eğer Cumhurbaşkanı gerçekten sami- Kurumu (EPDK) tarafından recine ilişkin şunları söyledi: ri var. Ek olarak Afganistan’ın henüz elektrik piyasasında 85 şir- ledi. mi ise çıksın ortaya ‘Ey IMF biz senin “Çimsa markası ile attığımız işletilemeyen, 1.6 milyar varil petrol, kete üretim lisansı verildi. Son günlerde art arda ge- 6.5 milyar dolarını istemiyoruz’ desin. 500 milyar metreküp kapasiteli gaz bu adımla uluslararası yatırım EPDK’nin konuya ilişkin kurul len zamların ve özellleştir- İktidar ve ekonomi yönetimi IMF’nin ağımızı Buñol ile taçlandırmış rezervleri var. kararları, Resmi Gazete’de ya- me kararlarının da IMF tav- son Türkiye raporunda önerdiği tavsi- Kısacası, büyük güçler arası yeni- oluyoruz. Bu, büyüme taahhütle- yımlandı. Sıvılaştırılmış Pet- siyesi olduğunu ve iktida- yelerini ve önlemleri örtülü bir şekil- den-paylaşım rekabeti bağlamında rimizden biriydi. Yerine getirdik. rol Gazları Piyasası Lisans Yö- Afganistan’ın kaynaklarına ulaşmak, rın IMF’ye şirin görünmeye de uyguluyor. Şimdi kamudaki toplu- Böylece dünya liginde 3. sıradan netmeliği kapsamında 2 şir- çok büyük bir avantaj elde etmek an- 2’inciliğe yükselerek öncü oyun- çalıştığını dile getiren sözleşmelerde ve memurlarla yapıla- kete de dağıtıcı lisansı verildi, lamına geliyor; ABD çıkarken Çin gir- culardan biri olma pozisyonumu- Toprak, şunları di- cak zam müzakerelerinde de maaş ar- bir şirketin depolama lisan- meye hazırlanıyor. Ancaaak… (Per- zu daha da güçlendirmiş olduk.” le getirdi: “IMF’ye tışlarını yükselen enflasyona rağmen, sı uzatıldı. şembeye devam ediyorum) l Ekonomi Servisi 5 milyar dolar borç IMF’nin önerisi doğrultusunda çok Erdoğan Toprak vermekten söz düşük tutacaklar.”