Katalog

8 HAZİRAN 2021 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Dünya Gıda Güvenliği Günü kutlanan Türkiye’de tarımın durumu parlak değil Gıda güvenliği tehlikede çeyizini gelin Türkiye’de çiftçi sayısı son 12 yılda yüzde 48, tarımsal arabasına ekim alanları da 18 yılda yüzde 12 azaldı. Gıdada güvenli- ği sağlamak için acil strateji değişikliği çağrısı yapılıyor. bırakmış vrupa’nın bahçıvanı mı ğinden geçtiği vurgulanarak şu olacağız?” “Üretmeye ge- görüşlere yer verildi: gelin gibisiniz.. “Arek yok, nerede ucuzsa n Tohum dahil dışa bağımlı olma- ün saat 14.15 kaydıyla YÖK’ten oradan alırız...” mız girdi fiyatlarında yükselmeye, taze bir açıklama, posta adre- Türkiye 1980’li yıllarla birlikte çıktı fiyatlarında da istikrarsızlığa Dsime düştü. YÖK araştırma üni- ALİ CAN tarım politikalarını işte bu anla- neden olmaktadır. “Paramız var versitelerini ülkenin öncelikli sektör- POLAT yışa göre belirledi. Gelinen nok- ki ithal ediyoruz” mantığıyla fiya- lerine göre eşleştirmiş. Besbelli tek tada ise Türkiye artık kendi ken- tı yükselen her gıda maddesi için adam rejiminin her ile, dahası ilçeleri- dine yeten ülke olmaktan çıkıp yılda çözüm olarak görülen ithalat vatanda- ne bile büyük kentlerde kamusu, öze- 16 milyar dolar gıda ithalatı yapan bir şın ucuz, yeterli ve güvenli gıdaya ulaş- li sayılamayacak kadar çoğalmış üni- versitelerle övünme süreci tam bir düş ülke. TÜİK verilerine göre Türkiye’de masını sağlayamadığı gibi yerli üretici- kırıklığına dönüşmüş olarak, gereken çiftçi sayısı son 12 yılda yüzde 48 azal- yi de mağdur etmektedir. uyarılarla çözüm arayışları çabaları dı. Tarım alanları da 18 yılda yüzde n Bu durum ülkemizde gıda egemen- öne çıkmış. 12.3 azaldı. liğini tehlikeye atmaktadır. Bilimin yol Nasıl olmuşsa yükseköğrenimin Pandemi ise dünyada gıda güvenliği- göstericiliğinde ve doğru uygulama- planlanmaması, sağın “plan değil pilav nin önemini ortaya koydu. Dün, 7 Ha- larla tarımsal üretimi yayacak toplum- lazım” sloganından çaresiz geri dönüş ziran Dünya Gıda Güvenliği Günü idi. sal bir hareketi inşa etmek için çalış- gereksinimi ile çok ağır bedeller öden- Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım malıyız. miş olarak yüzleşmenin itiraf edilmesi Örgütü’nün (FAO) “Sağlıklı Bir Yarın Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pak- de siyaseten zor gelmiş olmalı ki.. Ya- İçin Şimdi Güvenli Gıda” sloganı ile demirli ise yaptığı açıklamada, “Ba- şanan tüm olumsuzlukların maskesi yapılmasına en kolay bahane, gerek- kutlanan günde, Türkiye’de çeşitli ku- kanlık olarak üreticilerimize sağladığı- çe virüs salgını, pandemi dönemi tek rumlar tarımda giderek artan dışa ba- mız desteklerle 2020’de yüzde 4.8 bü- TÜİK günah keçisi ilan edilmiş olarak yo- ğımlılığa dikkat çekerek yeni bir stra- yüyen tarım sektörümüz, 2021 yılı- verilerine la çıkılmış.. YÖK’ün “şak-tak” emir ko- teji çağrısı yaptı. nın ilk çeyreğinde de yüzde 7.5 büyü- göre tarım, gıda ve muta zinciri içindeki yıkım getiren ic- TMMOB’ye bağlı Gıda Mühendisleri me kaydetti. Tarım sektörümüz son 10 içecek sektörünün raatlarından, 19 yıllık çok ağır ekono- Odası, Kimya Mühendisleri Odası, Zi- çeyrektir kesintisiz büyüyor. Tarımsal 2021’in ilk dört ayında mik, toplumsal kayıpların biraz olsun raat Mühendisleri Odası ve Veteriner hasılamız ise 2020 yılında 333.3 mil- gerçekleştirdiği ithalat düzeltilebilmesi yolunda yapılabilecek Hekimleri Odası İzmir şubelerinin or- yar liraya yükseldi. Tarımsal hasıla ba- miktarı 6.3 milyar düzeltmeler istenmiş. tak açıklamasında gıda güvenliğinin kımından Avrupa’daki liderliğimiz de- dolar. İçerik açıklamalarından laik Cumhuriye- ilk olarak tarımsal üretimin güvenli- vam ediyor” dedi. tin, o en yoksul, yoksun koşullarda eği- tim odaklı olağanüstü başarılarını yıkma, yok etme sonucu getiren sınırsız olum- suzluklar içinde gelinen noktalarda işlen- Yerli üretim teşvik edilmeli Beyaz et dışa Bağımlı Balıkçı ülkesi olamıyoruz miş suçların gerçekleri üzerinden, yeni- den bilimsel başarılara sıçrama koşulla- HP Niğde Milletveki- için girdi maliyeti şu anda rını unutun.. Öncelik istenmiş aşı üretme on günlerde fiyat ar- söyleyen Kara, “Her ül- ılda 200 bin to- lata harcıyoruz, yaban- Cli Ömer Fethi Gürer, çok yüksek. İlaç, tohum, başarısına bile istenen hızda ulaşılama- Stışlarıyla gündeme ke kendi ırkını çalışıyor. Yna yakın ihracata cı balıkçıya veriyoruz. tarımda plansızlık ve ön- mazot, suyun yeraltından ması gerçekleriyle yüzleşme yapılmadan, gelen beyaz ette de dı- Bizim kendi ırkımızın da karşılık 90 bin ton su Her yıl gittikçe azalan görüsüzlüğün dışa ba- çıkarılması için kullanılan kimi kaçınılmaz adımların atılması zorun- şa bağımlılık sorun. önümüzdeki 5-10 yılda ürünleri ithalatı olduğu- tonajımız var, bu azal- ğımlılığı artırdığını belir- elektrik parası üreticinin luluğu gündemli toplantıların yapılması- Beyaz Et Sanayicile- çok yaygın kullanımı ol- nu söyleyen Su Ürün- mayı durdurmak için terek “İthalat yerine çift- belini büküyor. Önce gir- na bile razıyız. ri Derneği Başkanı Naci maz. Ama hem fiyatları leri Kooperatifleri Bir- acilen kota getirilme- çiye destek verip, üreti- di maliyetlerini düşüre- HHH Kara, bakanlığın açıkla- dengeleyebilmek hem liği Başkanı Ramazan sini istiyoruz. Ava çı- mi teşvik edelim. Yoksa lim. Çiftçiye doğru dürüst “YÖK üzerinden üniversitelerimizde dığı yerli etçi tavuk üre- de güvenli üretim için Özkaya, “3 tarafı deniz- kan teknenin boyutları- gelecekte gıdaya erişim- destek verelim. AKP ikti- yaratılmış yıkımın bile hesaplaşılması timinin pazar payının her alanda dışa bağım- le çevrili bir ülke olma- na göre ne kadar balık zamanı değil” diyerek, bilimin gerçek- de de ciddi sorunlar ya- darı tarımda gerçeği gör- leri üzerinden, plana, programa otur- çok düşük olduğunu lılığı bitirmeliyiz. Yalnız- mıza rağmen bir balıkçı yakalanacağını belir- şarız” uyarısında bulun- mek istemiyor. Tarım Or- tulmuş tüm arayışların, YÖK’ün sö- vurguladı. Türkiye’de ca tavukta değil, yem- ülkesi olamıyoruz. Hâlâ lemeliyiz. Böylece ba- du. Gürer, Cumhurbaşka- man Bakanı, algı ile ger- zü edilen toplantılarının içerikleri üze- kullanılan tavuğun yüz- de de yüzde 85 oranın- halkımızın yıllık balık lıkçı ufak balık yakala- nı Erdoğan’ın “Her karış çeğin göz ardı edileceğini rinden kimi olumlu işlerin yapılabile- de 85’inin İrlanda, yüz- da dışa bağımlı bir sek- tüketimi 6.5-7 kilo ara- makla uğraşmaz ve ba- toprağı ekin” şeklinde- sanıyor. 2 milyon çiftçi- ceğine inanmak isteriz. Tıpkı Marmara de 15’inin ise Ameri- törüz maalesef ki” diye sında kalıyor ve yılda lık çeşitliliği korunmuş ki sözlerine de atıfta bu- nin kredi borcu var” şek- Denizi’nin göz göre göre, bile bile işle- ka menşeili olduğunu konuştu. 189 milyon doları itha- olur” dedi. lunarak “Çiftçinin üretim linde konuştu. nen çevre cinayetleri ile erken ölümü gerçeği ile yüzleşme sonrası geldiği- miz noktalardayız.. Türkiye’nin tarım cenneti en bereketli Tüketici kredisi ve kredi kartları nedeniyle 4 ayda 34.5 milyar TL faiz ödendi topraklarında, Trakya’da “Haliç’i temiz- ledik” savı yalan olduktan sonra, ka- nalizasyonsuz en ağır sanayinin yeraltı sularını en ağır boyutları ile zehir yuva- Vatandaş bankalara çalışıyor sı yapmaları suçlarına karşı bilimin ger- çeklerini anlatamamanın acı reçeteleri Sinan Öncel ile yüz yüzeyiz.. Öğrencinin bilime ay- HP Adana Milletvekili Burhanet- rın verdiği tüketici kredileri ve kre- törün zamanında ödeyemediği için kırı, ekonomik, sosyal gelecek karartıl- Ctin Bulut, esnafın ve yurttaşın di kartlarının 3 trilyon 855 milyar li- bankalar tarafından takibe alınan perAKende SeKTörü mış olarak siyasal İslamın cahil birey- pandemide bankalara çalıştığını söy- raya yükseldiğini belirtti. Küçük ve kredi borcu ise yaklaşık 4.9 milyar leri olarak yetiştirilmesi projelerinin so- ledi. İktidar tarafından yüzüstü bı- orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) ban- lira” ifadelerini kullandı. nuçlarını, cinayetleri görmemenin suç- ’Kaybın telafisi rakılan vatandaşın borcu borçla ka- kalara olan borcunun 939.1 ları ile yüzleşmek siyaseten daha bir patmak zorunda kaldığını be- ‘Kredi-faiz sarmalı’ milyar liraya yükseldi- zor gibi sayılabilir. Trakya toprakla- 5 yılı bulacak’ lirten Bulut, “Bu yılın ilk ğini de belirten Bu- Bulut, icra ve iflas dairelerinde 22 rı üzerindeki zehirlenmiş sulara düşen 4 ayında vatandaşlar tü- lut, “Bu kredilerin milyon 98 bin dosya olduğunu kayde- kuşların ölmesini bile görmemekte di- irleşmiş Markalar Derneği ketici kredisi ve kredi 57.2 milyar lira- derek “Bu durum dahi vatandaşın ya- renmediler mi? Bölgede yaşanan kan- BBaşkanı (BMD) Sinan Öncel, ser patlamalarını yok saymadılar mı? kartı borçları nedeniyle lık kısmını banka- şadığı ekonomik sıkıntıları gösterme- perakende sektörünün küresel Hâlâ hiç yüzleri kızarmadan Haliç’i bankalara toplam 34.5 lar tarafından taki- ye yetti. Pandemi döneminde verilen Covid-19 salgınının sebep olduğu temizleyen belediyelerin siyasi erki, milyar lira faiz ödedi. kayıpları kapatabilmesinin en az 5 be alınanlar oluştu- düşük faizli krediler bile, sanki vatan- başı olmakla övünüp durmuyorlar mı? Bankalar ise aynı dönem yıl alacağı tahmininde bulundu. ruyor. Bankalara bor- daşa destek gibi yansıtılıyor. Oysa ar- Haliç’in dibine yatmış zehirli atıkları ne Bloomberg HT’nin soruları- 20.7 milyar lira kâr etti” dedi. cu bulunan 4 milyon 229 tan faizlere rağmen vatandaş mecbu- yaptılar? Yüzeyde bir süreliğine ba- nı yanıtlayan Öncel, şu noktala- Bankacılık Düzenleme ve Denet- bin KOBİ’den 280 bini borcunu öde- ren borçlanmaya devam ediyor. Va- lıkların yaşamasının olanağı sağlandı. ra dikkat çekti: “Sektörde kulla- leme Kurumu’nun (BDDK) verileri- yemediği için icraya verildi. Tarım tandaş kredi-faiz sarmalında geçin- Onun da gerçeğini ararsanız daha ön- nılan krediler bir yılda 112 milyar ne göre bu yılın ilk dört aylık döne- sektörünün bankalara olan borçla- meye, esnaf dükkânını çevirmeye ça- ceki belediye başkanları dönemlerinde, TL’den 145 milyar TL’ye geldi. Pe- mini değerlendiren Bulut, bankala- en son çarpıcı örnekleri ile Dalan’ın rı 143.6 milyar liraya yükseldi. Sek- lışıyor” dedi. l ANKARA/Cumhuriyet rakende sektörünün kredi borç- döneminde ağır sanayinin zorla taşın- luluk oranı yüzde 28.5 arttı. Kısa masının payı daha büyüktü. çalışma ödeneğinin uzatılmasını Aslında ülkemiz çapında sürek- istiyoruz. Vergi yüklerimiz azaltıl- Geçen hAfTA BAşdöndüren piYASA, SAKinleşTi li benzerleri yaşanan, yaşatılan tra- malı.” Öncel ayrıca sektörün tüm jedilerimiz içinde örnekler katlandık- nakdini stoklarında tuttuğunu, ön- ça katlanmakta; plansız, bilime aykırı programsız yatay-dikey, kuzey-güney görülemeyen fiyat artışlarının fir- Dolar izlemeye geçti ayırımı yapılmaksızın çarpık betonlaş- maları zarara satışa yönlendirdiği- ma, nüfus kaydırmaca ile sömürge ül- ni vurguladı. l Ekonomi Servisi kelerin en çarpık travmaları ile yüzleşi- olar/TL haftaya 8.7’nin hemen al- yitirmesini ve Türkiye gibi gelişmekte veriyoruz.. Dtında güne başlarken, piyasalar- olan ülkelerin para birimleri üzerindeki Başkentgaz’da en Fay hatları üzerinde yapılaşma ile da ABD’deki para politikasının ne za- baskının bir miktar azalmasını sağladı. depremler kırımı, patates tarlalarının man sıkılaşacağı hakkında ipucu vere- Dün ayrıca Hazine’nin düzenledi- büyük pay Torunlar’ın KISA... KISA... üzerinde ağır sanayi, olmayacak yerler- cek olan veriler ve doların seyri yakın- ği dört yıllık sabit kuponlu tahvil ve aşkentgaz’ın 1.7 milyar liralık hal- de, bilime aykırı olamayacak koşullar- l Kripto para borsası dan izleniyor. Dolar/TL gün boyu 8.60- TÜFE’ye endeksli 10 yıllık tahvil ihra- Bka arzında en büyük payı yüzde 58.6 da betonlaşma, kısa günün kirli kârları Thodex’e para yatıran bir mağdu- 8.70 arasında aşağı yönlü hareket et- cıyla ROT’ta 8.7 milyar lira borçlanıldı. ile şirketin sahibi Torunlar grubu aldı. uğruna doğa katliamlarına izin verme.. run başvurusu üzerine, Thodex’in ti. ABD’de geçen cuma günü açıklanan Ortalama bileşik faiz ise yüzde 19.38 Türkiye’de 2018 yılından bu yana yapı- Gözlerin üzerinin dolarla örtülmesi, suç bir bankadaki hesabında bulunan tarım dışı istihdam artışı bir önceki aya oldu. Hazine’nin TÜFE’ye endeksli 10 ekonomisi büyümelerine ortaklıklar.. lan ikinci büyük halka arz olan Başkent yaklaşık 16 milyon TL’ye ve 3 ara- göre hız kazanmış olsa da beklentilerin yıllık tahvili ilk ihracında reel getiri yüz- Haliç’in zehrinden pahalıya ama kıy- Doğalgaz Dağıtım GYO’nun halka arzın- ca yönelik haciz kararı verildi. altında kalarak doların kazanımlarını de 3.21. l Ekonomi Servisi metli değerler bile kazanabilecekken da, Torunlar grubuna en az yüzde 40 l Enerji Bakanı Fatih Dönmez, yüzeysel temizlikle zehrin Marmara’ya pay tahsis edilmişti. Halka arz gerçek- Sakarya doğalgaz sahası için 25 akmasına göz yumulursa? Haliç’ten leşmesi ise Torunlar grubu ve çalışanla- yıl süreli bir işletme planı daha kolay, ucuza ihraç edebilme uğ- rının planlanandan daha yüksek tahsi- yaptıklarını, bu dönem içinde sa- runa, kanalizasyonsuz, Trakya’nın dip sat aldığını gösterdi. l Ekonomi Servisi hadan ortalama yılda 15-20 mil- Villa kiraları salgınla coştu sularına zehir akıtılmasına izin verilir- yar metreküp üretim yapılabilece- se? Çernobil’den kaçan bir küçük bu- ğini söyledi. algın nedeniyle kalabalık yaşamın selirken, Antalya’da havuzlu bir vil- OYAK Yatırım’da yüz lut, nasılsa Batı atladı diyerek sakla- l Küresel düzeydeki siyasal Syoğun olduğu yerlerden kaçmak lanın günlük kirası 2 bin TL’ye ulaş- nırsa, Karadeniz’de çay toplayıcı ka- dinamikleri ve dış politika konula- istenilmesi yazlık ve villa kira- tı. Fethiye’de ise diğer böl- güldüren halka arz dınların yanlarında çocukları kanse- rını disiplinler arası bakışla ele al- larını uçurdu. gelerden farklı olarak re yakalanmaları gerçeği ile yüzle- mak amacıyla TÜSİAD’da Küresel Bu kapsamda Tür- sezonluk kiralama- alka arz için 2-4 Haziran 2021 şilmeyecek miydi? Hâlâ İstanbul’un, Siyaset Forumu oluşturuldu. Fo- kiye Sınai Kalkın- lardan ziyade gün- Htarihleri arasında talep topla- Ege’nin, fay hatları örülü ülkemizin her rumu Prof. Dr. Evren Balta koordi- ma Bankası (TSKB) lük, haftalık ve yıl- yan Oyak Yatırım, sonuçları açıkla- yerinin, çarpık kentleşmesi cinayetleri ne edecek Gayrimenkul lık kiralamalar ön dı. 18.65 TL’lik fiyata sahip halka ar- ile yüzleşme niyeti bile yok. Ancak l AdEx Benchmark Raporu’na Değerleme’nin yeni plana çıkıyor. İl- zın toplam büyüklüğü 525.9 milyon TL yaşanan depremlerin yıkımları üzerin- göre Avrupa’da dijital reklam yatı- araştırması, kirala- çedeki yıllık kira- olarak gerçekleşti. Halka arzda top- den çok azı ile yaraların sarılması ile rımları geçen yıl yüzde 6.3 büyü- malardaki yüksek ar- lama bedelleri, ge- lam 50 bin 834 yatırımcıdan halka arz yetiniliyor.. yerek 70 milyar Avro oldu. Türki- tışları bir kez daha göz çen yıla göre yakla- edilen 28.2 milyon TL nominal değerli Anneannemin çocukluk masalından ye ise yüzde 34.8 (7.5 milyar TL) önüne serdi. Buna göre ör- şık yüzde 15 artarak or- payların 2.1 katına denk gelen 58 mil- ders olarak anlattığı; şalvarını düğü- artışla en fazla büyüme gösteren neğin Alaçatı ve Bodrum’da se- talama 60 bin TL ile 85 bin TL yon TL nominal değerli dağıtıma konu nüne giderken yolda dikmeye çalışan ülke oldu. zonluk villa kiraları geçen yıla oran- arasında seyrediyor. pay talebi geldi. l Ekonomi Servisi gelin gibisiniz.. l Ekonomi Servisi la yüzde 30 artışla 125 bin TL’ye yük-