Katalog

ÇEVREYİ KORUMAK HEPİMİZİN İNSANLIĞA BORCUDUR. e-posta: hazal.ocak@cumhuriyet.com.tr 5 HAZİRAN 2021 CUMARTESİ ÇEVRE 7 CHP: RUHSATLAR DURMALI Dünya Çevre Günü’nde WWF - Türkiye Genel Müdürü Pasinli ile konuştuk JES’lerde denetim şart ERDEM SEVGİ Yok ediYoruz HP’nin hazırladığı “Jeotermal Elektrik CSantralları’nın (JES) Çevresel Etkileri” ugün Dünya Çevre Günü. İk- leyecek ilk beş risk arasında iklim raporunda, jeotermal enerjinin sağlık, dep- lim krizi etkilerini yakından krizi, biyolojik çeşitlilik kaybı ve su rem, tarım ile ilişkisi incelendi. Saha çalış- Bhissettiriyor. İnsanın doğa üze- krizini de kapsayan doğal kaynak Manyas Kuş Gölü, maları ile oluşturulan raporda, “yenilenebi- rindeki yıkıcı etkisi ise durmak bil- krizi var. Türkiye’nin en önemli lir enerji kabulüyle hareket edilerek JES ya- miyor. Tüm dünyada doğal alan ve tırımlarının zararsız olduğunun düşünülme- sulak alanlarından biri. ‘Değişim imkânsız değil’ biyolojik çeşitlilik kaybı alarm veri- mesi, yeni ruhsat verilmemesi, denetimle- yor. WWF’in 2020 Yaşayan Gezegen n Dünya Çevre Günü’nde nasıl rin artırılması gerektiğine dikkat çekildi. Raporu’na göre son 50 bir mesaj vermek isterseniz? CHP Jeotermal Enerji Araştırma yıl içinde omurgalı tür Komisyonu’nun raporu bugün açıklana- Değişim imkânsız değil... Yeter popülasyonları yüz- cak. Raporda, JES’lerin sağlık, deprem, ta- ki, doğanın ve ekosistem hizmetle- rım ile ilişkisine yönelik tespitler yer alı- de 68 oranında azal- rinin vazgeçilmez önemini sürdü- yor. Cumhuriyet’in ulaştığı raporda, özel- dı. Birleşmiş Milletler rülebilir kalkınma günde- likle Ege’de JES’lerin üzüm, incir ve zeytin raporları da dünya ge- mimizin ayrılmaz bir üretimine etkilerine yönelik değerlendirme- nelinde 1 milyon canlı parçası haline ge- ler bulunuyor. Raporun sonuç bölümünde türünün yok olma teh- tirelim. Çünkü özetle şu önerilere yer verildi: likesiyle karşı karşıya doğamız ne ka- l Türkiye’deki mevcut santrallar elekt- olduğunu gösteriyor. dar sağlıklıysa rik üretim kapasitesi ihtiyacının çok üzerin- WWF - Türkiye Genel Müdürü As- biz de o kadar dedir ve atıl yatırımlar var. Öncelikli olarak lı Pasinli ile hem doğal alan ve biyo- sağlıklıyız. enerji tasarrufu, verimliliği ve enerjide talep çeşitlilik kaybını hem de Marmara Doğayı geri tarafı yönetimine ağırlık verilmeli. Denizi’nin durumunu konuştuk. kazanmak ve l Enerji ve maden sektörüne ait izin, n Türkiye’de doğal alan ve biyo- ormanlar, de- ruhsat, lisans gibi işlemler bütüncül havza lojik çeşitlilik kaybı ne durumda? nizler, akar- planları esas alınarak tesis edilmeli. Türkiye’de küresel ölçekte tehlike sular gibi do- l JES tesislerinin, arama ve sondaj kuyu- ‘AcI BİR DERS NİTELİĞİNDE’ altındaki tür sayısı son 10 yılda dört ğal ekosistem- ları ile nakil hatlarının yerleşim yerleri, ev, katına çıktı ve 400’e ulaştı. Üç kuş lerin geri dö- okul gibi kamusal binaları etki alanı içerisi- n Marmara Denizi’nde yaşanan deniz etkilerini doğaya etkileri ile bütüncül türü, telli turna, kadife ördek ve yaz nüşü olmayan ne alacak yakınlıkta inşasını yasaklayan dü- salyası koruma alanlarını etkiler mi? bir şekilde değerlendirmemiz ve tüm ördeği artık ülkemizde görülmüyor. bir noktaya ulaş- zenlemeler getirilmeli. Diğer deniz koruma alanlarının şu an- yatırımlara bu gözle bakmamız gerekti- Aslı Pasinli Son 50 yılda ülkemizin sulak alan- masını önlemek l Kamusal alanlara inşa edilmiş tesis- da Marmara’da gerçekleşen deniz salya- ğini gösteriyor. larının yarısı, yani üç Van Gölü bü- lerin öngörülecek süreler kapsamında söz için bilime dayalı, id- sından etkilenebileceğine dair açıklan- Deniz koruma alanlarının her türlü teh- yüklüğünde alan ekolojik işlevini yi- konusu aykırılığı gidermeleri sağlanmalı. mış bilimsel veri bulunmasa da yaşadı- ditten korunmaları için, ilgili kurumların dialı hedefler belirlemek tirdi. Bu nedenle kuş, balık ve diğer ğımız bu olay, koruma alanı olsun olma- yapısı ve yerel birimleri güçlendirilerek ve o yolda ilerlemekten başka çare- sın doğal ekosistemlerimiz üzerinde kur- daha etkin koruma ve yönetim sağla- ‘Aykırı rapora ceza’ canlı popülasyonları hızla azalıyor. miz yok... duğumuz baskının sonuçlarını göster- yacak (planların uygulanması, izleme, l Gediz ve Menderes havzalarında kirlilik Önümüzdeki on yıl içerisinde mesi açısından acı bir ders niteliğinde. denetleme) STK’ler, uzmanlar ve ye- İnsan etkisi vurgusu giderilmeden yeni izin ve ruhsat verilmemeli. göstereceğimiz performans önü- Marmara’nın içinde bulunduğu durum bi- rel paydaşları da kapsayan ortak izleme l Tarım arazilerinde, doğal, tarihi ve ar- n Doğal alan ve biyolojik çeşit- müzdeki yüzyılları şekillendirecek. ze koruma anlayışını korunan alanların ve yönetim mekanizmaları geliştirilme- keolojik koruma alanlarında jeotermal lilik kaybı sizce neden bu kadar Ekimde Çin’de yapılacak Biyolojik ötesine geçirmemiz, insan faaliyetlerinin si gerekiyor. enerji santralı projelerinden vazgeçilmeli. hızlı ilerliyor? Neler yapmalı? Çeşitlilik Sözleşmesi 15. Taraflar l ÇED süreçlerinde bilime ve gerçeğe ay- Doğa üzerinde 1950’lerden itiba- Konferansı’nda da korunan alan- kırı rapor hazırlayan firmalar hakkında cay- larının vücudunda plastik bulunu- ye için korunan alanlarda hedef ren büyük bir ivme kazanan insan ların artırılması ve daha iyi yöne- dırıcı yaptırımlar uygulanmalı. yor. İnsanın doğal kaynaklara yöne- 2030’a kadar yüzde 30’ diyorsu- etkisi 2000’li yıllarla birlikte zirve- timi için 2030 hedefleri belirlene- l Yenilenebilir enerji kabulüyle hareket lik talebi, doğanın bize bir yılda su- nuz. Bu hedef neden hayati? ye çıktı. Dünya tarihinde insan et- cek. 16. Taraflar Konferansı ise ül- edilerek JES yatırımlarının zararsız olduğu nabileceklerinin yüzde 60 üstüne Korunan alanlar, günümüz dün- kisinin bu denli yoğun hissedildiği kemizde yapılacak ve bir anlamda düşünülmemeli ve önlem alınmalı. çıktı. Bir başka deyişle 1.6 dünya- yasında “son doğal kalelerimiz”. bir dönem yaşanmadı. Karasal alan- bu hedeflerin ilk gözden geçirmesi l JES’lerde kamusal denetim artırılmalı. mız varmış gibi yaşıyoruz. Karala- Beslenmemiz, gıda güvenliğimiz, ların yüzde 75’i insanlar tarafın- olacak. Türkiye’nin yüzde 30 hede- l Toprak, su ve hava kirliliğine ilişkin Ba- rın ve denizlerin en az üçte birinin sağlığımız, esenliğimiz, refahımız, dan önemli ölçüde değiştirildi ve do- fiyle ve konferansın liderlik süre- kanlık tarafından yapılacak düzenli ölçüm- (yüzde 30) koruma altına alınma- temiz suya erişimimiz, dengeli bir ğallığını kaybetti. Denizlerin yüz- cinde göstereceği kararlılıkla dün- lerin sonuçları kamuoyu ile şeffaf şekilde sı, tehlike altındaki yabani bitki ve iklime sahip olabilmemiz için bo- de 60’ından fazlası yoğun insan et- yaya örnek olmasını diliyoruz. Di- paylaşılmalı. hayvan türlerinin, ekosistemlerin zulmamış doğal alanlara ihtiya- kisi altında. Her yıl 8 ila 12 milyon yoruz ki, 2030’a kadar yüzde 30 l Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli korunması için bilinçli çaba ve plan- cımız var. 2021 yılı Küresel Risk ton plastik atık denizlere karışıyor. korunan alanlar hedefi imkânsız Sular Kanunu tekrar değerlendirilerek sant- lı eylem gerekiyor. Raporu’na göre, önümüzdeki 10 yıl Dünya’nın en derin noktası olan değil ancak acil, çünkü korumaz- rallara tanınan ayrıcalıklar gözden geçirilmeli. n ‘Sürdürülebilir bir Türki- boyunca dünya ekonomisini etki- Mariana Çukuru’ndaki deniz canlı- sak kaybederiz! İSTANBUL KADIN KURULUŞLARI BİRLİĞİ (1995) Kirli 5 Haziran Dünya Çevre Günü hava 1972 yılında yapılan Birleşmiş Milletler Çevre Konferansında alınan kararla 5 Haziran’lar, tüm dünyada “Dünya Çevre Günü” olarak kabul edilmiştir. Amaç, doğa dengelerinin korunduğu sağlıklı bir yaşam için, sürdürülebilir soluyoruz kalkınma için, çevreyi koruma görev ve sorumluk bilincinin yaygınlaştırılmasıdır. ünyada hava kirliliği tar havası en kirli ülkeler ol- rağmen veri alımında azalış Yanlış yapılanmaların ve bilimsel, ekonomik, ekolojik dengeler D2019 itibarıyla hâlâ Dün- du. Türkiye ise 106 ülke ara- olduğu belirtildi. Raporda dikkate alınmadan yapılan yatırımların bedellerini ne yazık ki ya Sağlık Örgütü’nün be- sında 46. sırada yer aldı. çevre kirliliği kaynaklı ölüm- lirlediği seviyeye ulaşma- Öte yandan Çevre Mühen- lerin koronavirüs nedeniyle gelecek nesiller ödeyecek ve akla, bilime, hukuka aykırı ve dığı belirtildi. 2020 Dün- disleri Odası da 2020 ha- yaşanan ölümlerden fazla insan sağlığına ve çevreye geri dönülemez zararlar verecektir. ya Hava Kalitesi raporu- va kirliliği verilerini açıkladı. olduğuna dikkat çekilerek na göre, Bangladeş, Pakis- Türkiye’de artan hava kirli- termik santralların olduğu tan, Hindistan, Moğolistan, liğine dikkat çekilen rapor- illerde ölçümlerin az, kirlili- Bu bağlamda, öncelikle Afganistan, Umman ve Ka- da artan istasyon sayısına ğin çok olduğu vurgulandı. ÇOK GEÇ OLMADAN KORUNAN ALANLARDA BİLE KESİM YAPILIYOR KANAL İSTANBUL PROJESİ’NDEN AKP’den AKP’ye orman eleştirisi VAZ GEÇİLMELİDİR ve o ihalede de 2 bin 685 nok- Komisyonda konuşan SARP SAĞKAL Kanallar birbiriyle bağlantısı olmayan denizlerin birleştirilerek ulaşımın tada maden ihalesine çıkıldı. AKP’li Nevzat Ceylan da kolaylaştırılması amacıyla açılır. BMM İklim Değişikli- Sadece bu ihalede çıkarılan odun üretimi konusunda Or- Doğal su yolu olan İstanbul Boğazı’nın hemen yanı başında Tği Komisyonu Başkanı alanların toplamı da Kayseri man Genel Müdürlüğü’nü AKP’li Veysel Eroğlu, ma- ilinden büyük alan” dedi. Ma- eleştirdi. Türkiye’de odun bir kanal açılmasına gerek yoktur. dencilik ve enerji arama fa- den faaliyetleri için verilen üretiminin son beş yılda aliyetleri adı altında kesilen izinlerle ormanlık alanlara yüzde 100 artmasına tep- ağaçlar konusunda yönelti- verilen zarara dikkat çeken ki gösteren Ceylan, koru- len eleştirilere, “Biz çok bü- Ataç, “3 değişik grupta 2015, nan alanlarda da ağaç ke- yük alanlar kazandık. Aşa- 2016, 2017’de toplam 17 bin simi yapıldığını belirterek ğı yukarı 1.5 milyon hektar- 900 adet izin verilmiş, 146 şunları kaydetti: “Planlama- lık alanı orman olarak ilave bin hektar alan orman vasfın- larında Köprülü Kanyon’da ettik” yanıtını verdi. TEMA dan çıkarılmış. Çok parçala- 9 bin 447 metreküp ağaç ke- Vakfı Yönetim Kurulu Baş- mışız ormanları” ifadelerini simi var. Termessos Mil- kanı Deniz Ataç’ın “Artık, 1 kullandı. li Parkı’nda 176 metreküp tane kestik, 3 tane diktik de- planlamaları var, Beyşehir meyelim” eleştirisini getir- OGM’ye eleştiriler Gölü Milli Parkı’nda 5 bin mesi üzerine Eroğlu, “Yok 1 Komisyon Başkanı 703 metreküp planlamaları tanenin yerine en az 5 tane Eroğlu’da yapılan kesimlere var. Yangın koruma, yol aç- diktik” karşılığını verdi. karşı yeni dikimler yaptıkla- ma bahanesiyle üretim ya- TBMM Küresel İklim De- rını savunarak “Biz çok bü- pıldığını biliyoruz. Dolayı- ğişikliği Komisyonu, AKP’li yük alanlar kazandık. Aşa- sıyla dünyanın hiçbir yerin- Veysel Eroğlu başkanlığında ğı yukarı 1.5 milyon hektar- de korunan alanlarda üre- toplandı. Toplantıda sunum lık alanı orman olarak ilave tim yapılamaz. Bizim orman yapan TEMA Vakfı Yönetim ettik” dedi. Ataç’ın “Artık, 1 teşkilatındaki hâkim zihni- Kurulu Başkanı Deniz Ataç, tane kestik, 3 tane diktik de- yet hep üretime dayalı bir madencilik konusunda eleşti- meyelim” eleştirisi üzerine zihniyet olduğu için, öyle riler getirerek “2019 Temmuz Eroğlu, “Yok 1 tanenin ye- yetiştirildikleri için bu tür ile 2020 Ağustos arasında 13 rine en az 5 tane diktik” sa- yanlışlar yapmalarına da şa- ay geçti ve yine bir ihale oldu vunmasını yaptı. hit oluyoruz.” l ANKARA ÇEVREYİ KORUMAK HEPİMİZİN İNSANLIĞA BORCUDUR. ÇEVRE