Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 11 HAZİRAN 2021 CUMA 2 evgili okurlarım, önümüz- teliğindedir: şı altında tartışılabilecek ya da deki seçim normal bir se- Bu seçimi iktidar uzun bir süre için Demokra- Sçim değildir... kazanırsa, artık De- tik Rejim de siyasal partiler de Bu seçim, Demokrasi ile Dik- mokratik Rejim’e yok olacaklardır. tatörlük arasında bir seçimdir. ve onun vazgeçil- Bu seçimde adaylar değil, HHH mez örgütleri olan baskıdan yana olan iktidar Bu seçimde oylanacak olan ve baskıya karşı olan muha- siyasal partilere de şey ne kişilerdir ne de partiler... bütünüyle veda et- lefet yarışacaktır. Bu seçimde: mek gerekecektir. Demokrasiden yana olan “Tüm formalar hem ter hem çamur Bu seçimde uygarlık Karanlık ile aydınlık... Çünkü bunun işa- adaylar ve adayların kişilikleri içindeydi oysa. Bu sorunun çok saçma Kölelik ile özgürlük... retleri şimdiden, üzerinden yapılan tartışmalar, olduğunu düşündü takıma yeni oylanacaktır Gizlilik ile şeffaflık... HDP’ye açılan ka- muhalif partilerin içindeki san- girenlerden bazıları. Ellerinden geldiğince Haksızlık ile adalet... patma davasında dalye kavgalarının öne çıkarıl- na aktarmalarına karşı... koşmuş, yorulmuşlardı işte... Sömürü ile paylaşma... görülmektedir: ması, Demokratik Rejim’in oy- Düşmanın ülkeyi işgaline karşı... GüçlGüçleri de becerileri de yetmemiştie Yolsuzluk ile dürüstlük... lanacağı bu seçimi hedefinden Yargının tümüyle iktidarın Cehalete karşı... YazıYazıköyspor karşısında durmaya...”kö Yağma ile koruma... emrine verildiği bu ucube re- saptırmak için kullanılan, ikti- İlkelliğe karşı... Yoksulluk ile refah... jimde, bugün HDP, yarın CHP, darın propaganda dilidir. Alper Akçam’dan Milleti, halkı, kendi şahısla- Arasında tercih yapılacaktır. öbür gün İYİ Parti hedeftedir. Önümüzdeki seçimle ilgili ““bitirim futbol öyküleri”... rı ve aileleri için sömürenlere ÖZETLE BU SEÇİM, İL- HHH asıl sorun, yargıyı ve elbette karşıdır. KELLİK İLE UYGARLIK ARA- Sevgili okurlarım, önümüz- YSK’yi de emrine almış olan Atatürk, Türkiye SINDADIR. deki seçim, Parlamenter De- iktidarın, kaybedeceği artık Cumhuriyeti’ni Demokrasi- HHH mokratik Rejim’in ve ona belli olan bu seçimi kazan- yi hedefleyerek, Parlamenter Sevgili okurlarım, bakın mak için ne gibi adaleti ve bağlı olarak, bütün ülkenin ve Rejim mantığıyla kurmuştu. Mustafa Kemal Atatürk, Tür- bütün vatandaşların özgür- şeffaflığı engelleyici, Demok- HHH kiye Cumhuriyeti’ni kimlere, lüklerinin varoluş (beka) so- ratik Rejim’in kurallarına ve Bu iktidar, parlamenter re- nelere karşı kurmuştur: rununu çözecek bir seçimdir: kurumlarına aykırı ve/veya jimi yok etti. Padişahlığa karşı... Ya Demokratik Rejim ve yasa ve anayasa dışı önlem- Demokrasiyi ortadan kal- Din-Tarım toplumundaki çağ onun vazgeçilmez unsurla- lere başvurabileceğinin kes- dırdı. gerisi yönetime karşı... rı olan siyasal partiler, özgürlük tirilebilmesi ve engellenebil- Osman İnci bu kitabında, Bu nedenle önümüzdeki Toplumu sömüren “Efendi ağa- içinde varlıklarını sürdürecek- mesi sorundur. çağdaşlaşmanın, kul/köle köylü” düzenine karşı... seçim, parlamenter demok- ler, ülkenin sorunlarına öneri- HDP’yi kapatma davası- aydınlanmanın, korumacılığın, rasiyi yeniden kurmak için Emperyalistlerin ülkenin bü- len çözümler Demokratik ola- na da bu açılardan bakılması tutumluluğun, bilene ve bilgiye tün kaynaklarını kendi halkları- yapılan bir halkoylaması ni- rak oluşturulan Meclis’in çatı- gerekmektedir. sasaygının, cehaletle mücadeleninyg yayaşamsal öneme sahip olduğunuşa vvurgularken, “Eski Türkiye” ününiversiteleri ile “Yeni Türkiye”i ününiversitelerini karşılaştırıyor. i Yolsuzlukları önlemede etkili bir yol: MERİÇ VELİDEDEOĞLU Tapu kayıtlarında açıklık DEMOKRASİDEN TEOKRASİYE Mİ? PROF. DR. RONA AYBAY Unutulmamalıdır ki yolsuzluklar “karanlık” ortamlarda daha rahat yapılır. Yol- Meriç Velidedeoğlu, suzluklarla savaşmayı önde gelen bir amaç olarak kabul eden siyasetçiler, tapu si- eza hukuku deyişiyle, hakkın- AKP iktidarının "dinsel temelli bir daki “suç örgütü kurup yönet- cillerinin gerçekten herkese açık olmasını savunarak daha inandırıcı olabilirler. dünya görüşü" ile "dünyasal yaşam Cmek” savı nedeniyle, kovuş- alanı"nı düzenleme girişimini ele ulaşmak hiç de kolay değildir. Za- açık olması halinde geçerli olabilir. şünülebilir. Böyle bir durumun, taşın- turmadan kurtulmak için yurtdışı- aldığı kitabındason yıllarda ten Medeni Kanun’un ilgili madde- Dünyada, tapu kayıtlarına herke- maz mal sahiplerinin bazıları açısın- na çıktığı söylenen bir kişinin ya- pusulasız bir gemi durumuna sin kolaylıkla ulaşabildiği devletler si de (m. 1020) birinci tümcesiy- dan istenir bir şey sayılmaması ola- yımladığı videolar haftalardır med- getirilen Türkiye'nin dev le koyduğu “herkese açıktır” ilke- vardır. Oralarda, herkes özel bir ça- naklıdır. Ama çağdaş hukukta toprak yamızın gündeminin başlıca konusu dalgaların ortasına ba harcamasına hiç gerek olmaksı- sini, hemen ardından gelen tüm- mülkiyetinin, bireysel çıkarların öte- oldu. Bu videolarla ortaya dökülen sürülüşünü anlatıyor. zın, tapudaki bilgilere kolayca ulaşa- ceyle değerden düşürmektedir: Ta- sinde, kamuyu ilgilendiren boyutu ol- yolsuzluk savları, sadece Türkiye’de bilmektedir. Örneğin Kanada’da in- pu kütüğündeki bilgiler herkese de- duğu unutulmamalıdır. milyonlarca izleyici bulmasıyla kal- sanların, internet yoluyla bütün ta- ğil sadece “ilgisini inanılır kılanla- mıyor, uluslararası düzeyde de ilgi Sonuç şınmazlarla ilgili bilgileri evlerindeki toplamış görünüyor. Bu savlar, ge- ra” açıktır. Tapu sicilindeki kayıtlar ve bu kayıt- bilgisayarlar aracılığıyla okuyabildik- Demek ki “Tapu sicili herke- rek söz konusu olan paraların bü- MERİÇ lerini duymuştum. Konuk olduğum lardaki değişiklikler, araştırmacı ga- se açıktır” sözü, gerçek durumu yüklüğü gerek doğrudan ya da do- yakınıma durumu sorduğumda bilgi- zeteciler için “verimli” bir alan olabi- laylı biçimde işin içinde olduğu ile- yansıtmamakta Medeni Kanun’un VELİDEDEOĞLU sayarını açtı ve çevredeki evlerden lir. Yolsuzluklarla savaşım, gizlilik de- 1020. maddesinin ilk tümcesi ile ri sürülen kişilerin devlet yöneti- rastgele gösterdiğim birinin mülki- ğil, açıklık ve saydamlık öne çıkarıla- LAİKLİKTEN mindeki yerleri açısından, gerçek- ikinci tümcesi birbiriyle çelişmek- yet durumuna ilişkin temel bilgilere rak yapılırsa daha inandırıcı olur. Me- ten inanılması zor boyutlara ulaş- te, ortaya karışık bir durum çıkmak- ŞERİATA MI? birkaç saniye içinde ulaştık. deni Kanun’un çelişkili düzenlemesi- mış durumda. tadır. Maddenin son tümcesiyle du- Cumhuriyet kadını olmanın ni aşmak ve tapu sicilini gerçekten Kanımca bu yolsuzlukların önem- rum daha da karışmaktadır: “Kimse, sorumluluğu ile Meriç Velidedeoğlu, Kamuyu ilgilendiren herkesçe ulaşılabilir hale getirmek, li bir bölümünde arsa ve araziler ya- tapu sicilindeki bir kaydı bilmediğini çeyrek yüzyıldan özenle seçilmiş ni “taşınmazlar” üzerinde mülkiyet yolsuzlukların önlenmesini sağlayan ileri süremez.” Herkes, tapu kütü- boyut yazılarının ışığında, adım adım çok etkili bir araç olacaktır. kurulması ya da mülkiyetin el de- ğündeki bilgileri bilmek zorundadır Calgary kentinin merkezinde, te- şeriata doğru üstü örtülü ğiştirmesi önemli yer tutuyor. Bunun için İsviçre’deki yeni uygu- ama o bilgilere ulaşmak ancak “ilgi- pesinde döner bir restoran olan ko- gidişin izini sürüyor. Medeni Kanun’a göre “Taşınmaz- lamaları da dikkate alan bir anlayış- sini kanıtlayanlar” için olanaklıdır! caman kulenin bile maliklerinin kim Şeriatın gizlenmeye çalışılan lar üzerindeki hakları göstermek üze- la kamu yararına öncelik verilmelidir. Özetle, “Tapu sicili herkese açık- olduğunu, kule üzerindeki ipotek re tapu sicili tutulur” (m. 997). Tapu- Çünkü çağdaş anlamda taşınmaz mül- ayak seslerini duyuruyor, tır” diyorsak da o kadar açık de- haklarının sahiplerini ve borç tutar- da hakların el değiştirmesi ve benzer toplumu uyarıyor. kiyetinin, sadece malik olan kişilerin ğildir! Çünkü bu açıklık “herkesin” larını, bir bilgisayar çıktısı olarak el- işlemlerin düzgün yürütülmesi devle- değil toplumun bütününün çıkarını il- değil, sadece “ilgisini inanılır kılan- de etmem de hiç zor olmadı. Bunun tin sorumluğundadır; tapu işlemleri- gilendiren yönü vardır. Örneğin gaze- ların” yararlanabildiği bir açıklık- için kentin merkezindeki bir büroya ni yapanlar da devlet memurlarıdır. tır. Ama “ilgisini inanılır kılamamış” tecilerin ve bilim kişilerinin tapu ka- gitmem ve bilgisayar çıktılarını al- yıtlarına ulaşıp birtakım sonuçlar çı- dolayısıyla da tapu sicilindeki ka- mak için bir fincan kahve parası ka- Tapu sicili herkese yıtları görememiş olsa bile herkes karmasında kamunun yararı vardır. dar bir ödeme yapmam yetti. Kim- ERDAL ATABEK Unutulmamalıdır ki yolsuzluklar açık mı? tapu sicilindeki kayıtları bilmekle seye bu bilgileri niçin istediğimi an- DÜRÜSTLÜK yükümlüdür. “karanlık” ortamlarda daha rahat latmam, “ilgimi inanılır kılmam” fi- Hukuk fakültelerimizde daha ilk yapılır. Sokakların elektrik lamba- Buradaki “inanılır kılma”nın içe- derslerden başlayarak öğrencilere lan da gerekmedi. SEVGİLİ riği nedir? Tapu sicilindeki bir kay- larıyla aydınlatılmasının, karanlık- şu bilgi verilir: Medeni Kanun’a gö- Tapu kütüğündeki bilgilerin her- ÇOCUĞUM ta işlenen suçları azaltması gibi ta- dı görmek isteyen kişinin yerine ge- kese açık (aleni) olduğundan ancak re “Tapu sicili herkese açıktır” eski Dürüstlük ahlakın temelidir tirmesi gereken “ilgisini inanılır kıl- pu sicillerinin açıklığı da yolsuzluk- deyimle “aleni”dir. böyle bir ortamda söz edilebilir. Her- ama dürüstlük nedir? ma” yükümlülüğü ne demektir? Sö- ların önlenmesinde etkili bir araçtır. Tapu siciliyle ilgili olarak yasada kesin tapudaki bilgileri bildiği varsa- Değişen ve unutulan sosyal sözü edilen “açık”lığın, bu tanıma zü edilen ilgi ne tür bir “ilgi” olmalı- yımı da ancak orada geçerli olabilir. Yolsuzluklarla savaşmayı önde ge- değerlerimiz karşısında Erdal dır? Buna kim karar verecektir? Kı- len bir amaç olarak kabul eden si- uymadığını, bunun olsa olsa “sanal” Tapu kütüğündeki bilgilerin herkese Atabek'ten doğru bir karakter bir açıklık olduğunu, hepimiz ken- sacası, tapu sicilindeki bilgilerin açık olmasının gerçekten sağlanma- yasetçiler, tapu sicillerinin gerçek- di yaşam deneyimlerimizden bile- herkesçe bilindiği varsayımı ancak sında, kişilerin özel yaşamlarının giz- ten herkese açık olmasını savuna- oluşumunu anlatan bir rehber kitap. Aileler için çocuklarına, biliriz. Tapu sicilinde yazılı bilgilere tapu sicilinin gerçekten herkese liliği açısından sakıncalar olduğu dü- rak daha inandırıcı olabilirler. öğretmenler için öğrencilerine yönelik bir kaynak eser. Zamanında bu projeyi savunanların “Marmara’da oksijen 30 yıldır azalmıyor” iddialarına ve tüm akla- Müsilaj agregat ma çabalarına rağmen durum bu noktaya gelmiştir. +SY?IR?LISY?Ú?@?ÚÎKQÎXJÎIBCQR?LÎ olmak üzere tüm deniz canlılarının alt akıntısına, Karadeniz’e akar olgunun kendisi ve yarattığı duru- M. LEVENT ARTÜZ )YÎI+?LQShLSL boğularak ölümüyle sonuçlanmıştı. umuduyla “derin deniz deşarjı” adı mu “her yıl tekrarlanan bir doğa ola- HIDROBIYOLOG / SEVINÇ-ERDAL F?XÎPJ?WÎNISPESJ?BÎÚÎ altında, arıtılmaksızın basılması Marmara Denizi gözlerimizin yı olduğu”, “Marmara Denizi’nin za- önünde ölüyordu! prensibine dayandırılmıştır. ten sağlıksız olduğu”, “küresel iklim INÖNÜ VAKFI MAREM PROJE LIDERI «MASIJ?PÎLÎXJ? Sarı öküzün hikâyesini bilmeyen değişikliğinin eseri olduğu” gibi ba- FCKCÚJCLGN 989 yılının ekim ayının başı, ev- yoktur. Marmara Denizi’nde de her Sürecin kendisi haneler üreterek küçümsemek veya FCKBCR?PGF@GJEGLGXG 1de büyük bir telaş, çalışma haya- şey “sarı öküzün” verildiği bu ta- “yanan konaktan lazımlık kurtarma” sorgulanmalı tının büyük bir bölümünde İstanbul rihte başlamıştır. Zamanında dün- misali “durumun nasıl kurtarılacağı”, R?XCJCWCACÚGLGX İtiraz eden bilim insanlarının hak- Üniversitesi Hidrobiyoloji Araştırma yanın verimlilik açısından sayılı de- “nasıl temizleneceği”, “biyolojik, fizik- lı oldukları kısa bir sürede görülme- CÚGRGAGTC@GJEGJCLBGPGAG Enstitüsü Şefi olarak görev yapmış nizlerinden biri olan, genç, sağlık- sel veya kimyasal yapısı” gibi detay- sine rağmen uygulamada ısrar edil- olan babam Hidrobiyolog İlham Ar- ISRSMWSLS lı, zengin biyolojik çeşitliliğe sahip ları tartışmak yerine sürecin kendisi- miştir. Bu palyatif uygulama, ne ya- tüz ve elektrik elektronik mühendi- nin sorgulanması şart hale gelmiştir. bu denizimiz bağlamında “sarı ökü- i9?Y?QÎL#SKFSPGWCRj zıktır ki tüm Marmara Denizi gene- si kardeşim Bülent Artüz’ün yüzle- zün” verilmesi çok değil sadece 32 linde hatta yurt genelinde yaygın- QGXJCPJCÖ rinden düşen bin parça! Acı bir ‘ilk’ yıl öncesine dayanmaktadır. laşmıştır. Atıkların kuşaklama ko- Ne acıdır ki 32 sene önce “Bu ka- Bu sorgulamayla Marmara lektörleri ile toplanıp, kirlenen or- ‘Oluyor’ dediğini dar büyük bir proje yapılırken mik- Denizi’ni eski haline getiremesek tam bypass edilerek arıtılmaksızın roskobik canlıların ne önemi olabi- bile bu şekilde doğa ve bilim ile zıt- hatırlıyorum babamın! deniz ortamına basılması yani -pa- lir?” diyen zihniyetin, bugün işlev laşan yeni projelerde ısrar eden, Yaklaşık on senedir sürekli dile ge- saklı hizmetçinin pisliği halı altına ve görünüşü ile bizi rahatsız eden ucuza kaçacağız diye karşımıza çok tirdiği, “yapmayın, etmeyin” diye tüm süpürmesi- işin kolaylığı ve ucuzlu- plankton kökenli olgunun temelini büyük maliyetler çıkaran “cin fikir- bilimsel çalışmalarını önlerine serdiği, ğu bakımından neredeyse tüm ku- attığını söyleyebiliriz. leri” belki engelleyebiliriz. sıkılmadan usanmadan uyardığı Mar- rum ve kuruluşlarca benimsenmiş, Sarı öküzün verilmesi 1971 sene- Ders almamış olmalıyız ki halihazır- mara Denizi’nin ölümü ile sonuçlana- geçen zaman zarfında kolektörler sinde tamamlanan ve İstanbul ken- da dünyanın en kirli nehirlerinden bi- cak o olay, o günlerde gerçekten de (toplayıcı kanallar) ve ön arıtma sis- tinin atıklarının bertarafını arıtarak ri olarak kabul edilen Ergene Nehri’ni göz göre göre gerçekleşiyordu. temleri, kamuoyuna “arıtma” ola- sağlamayı amaçlayan DAMOC pro- kuşaklama kolektörleriyle sarmala- Çok değil sadece birkaç hafta ön- rak lanse edilmiştir. jesinin, 1984 senesinde akla ve bi- yarak pisliğini derin deniz deşarjıyla ce ben, İstanbul Büyükşehir Beledi- Zamanında bu projeyi savunan- lime aykırı bir şekilde ve doğa ve Marmara Denizi’ne basmamıza gün- yesi Meclisi’nde Marmara Belediyeler ların “Marmara’da oksijen 30 yıl- bilim ile inatlaşılarak revize edilme- ler kaldı. Bu da yetmezmiş gibi Saros Birliği çevre sorumlusu olarak sunum dır azalmıyor” iddialarına ve tüm ak- si ve revize edilmiş bu yeni (!) pro- Körfezi’nde FSRU liman çalışmaları, yapmış, bu göz göre göre gelen du- lama çabalarına rağmen durum bu jenin 1989 senesinde fiilen devreye kesilen ağaçlar, yok edilen meralar rum için uyarılarımı dile getirmiştim! noktaya gelmiştir. 1989 yılında bu alınması şeklinde gerçekleşmiştir. vb. nedenlerle kuzey ormanları da iç Ben bir koldan, babam ve kar- nadide ve kapı gibi denizimizin bo- deşim diğer koldan, deniz üzerin- İstanbul Kanalizasyon Projesi ğazına basılmış, nefesi kesilmiş, bo- sularımız ve tüm denizlerimiz de ne Revizyonu’nda (CAMP-Tekser), atık- yazıktır ki aynı yolun yolcusu olacak de ölçümler yaparak süreci izliyor- ğularak taammüden öldürülmüştür. duk. “Haliç gözlerimin renginde ola- ların arıtılmasından vazgeçilmiş, Bugün yaşadıklarımız ve gelecek- gibi gözükmektedir. sistem tüm bilimsel kanıt ve kural- Yadsınamayacak tek şey ise dün- cak” diye başlayan süreç, Marma- te yaşayacaklarımızın hepsi, bu uy- ra Denizi’nde suda çözünmüş oksi- lara aykırı olarak atıkların kolektör- gulamanın açık ve net sonuçlarıdır. yada ilk kez bir denizi planlayarak jenin tükenmesi ve balıklar başta ler ile toplanıp Marmara Denizi’nin Bugün itibarıyla karşılaştığımız bu tümüyle yok etmiş olduğumuzdur. Kupa KKuupapa Orhan Veli CCuumhmhuurriiyyeetttt