Katalog

EKONOMİ 11 14 ŞUBAT 2021 PAZAR Cumhurbaşkanı kararı ile birisi 11.7 milyar TL’lik dev sermayeli 3 yeni şirket kuruldu Yetki süper, denetim yok İyisonuç,iyi Türkiye’nin doğalgazını çıkarmak için kurulan süper yetkili şirketler hakkında 11 yasa ile birçok mevzuat hükmü ya hiç uygulanmayacak ya da kısmi uygulanabilecek. Bu şirketlerin Karadeniz ve Akdeniz’deki doğalgaz aramalarıyla ilgili kurulduğu belirtiliyor. veri ile alınır İşsizlik ve onunla ilgili istatistikleri tek başına değerlendirmek, çoğu zaman karar vericileri yanlış yönlendirir. İşsizlik bir sonuç veCumhurbaşkanı kararı ile BOTAŞ ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) bağlı ortaklığı olan Turkish Petroleum Overseas Company Limited (TPOC) tarafından 3 yeni şirket kuruldu. Aralarında Kamu İhale Yasası’nın da bulunduğu birçok yasa, bu şirketler için uygulanmayaShore Technology Center AŞ’nin sermayesi ise 21.4 milyon TL olarak belirlendi. İstanbul merkezli bu şirkette de hâkim ortak TPOC olacak. Taşeronlaştırma var Yeni şirketler, birçok yasadan da muaf olacak. Aralarında kanun hükya nedendir demek de yanlış olur. Esas olan onu bir bütün içinde düşünmektir. Bu yazımızda kısaca bu bütünün detayına bakmaya çalışacağız. Hadi başlayalım! Önce kısa dönem analizi yapalım... Sermaye birikiminin sabit olduğu, yatırımların fazla kıpırdamadığı, istihdam veya işsizliğin hacim olarak üretimle sıkı sıkıya bağcak. Kurulan şirketlerin münde kararnamelerin de bulundulı olduğu dönemdir bu. İstihdam artışı kısa ortaklık yapısı, yeni şir ğu 11 yasa ile çeşitli mevzuat bu şirdönemde, üretimi yönlendiren belki de tek ket kurabilmesi ya da or ketler için ya hiç uygulanmayacak ya re tabi olmayacak. lü haklarını, taşınırlarını, taşınmazla ekonomik faktördür. tak olabilmesi konusunda da kısmi olarak uygulanabilecek. ŞirKararı değerlendiren Makine Mü rını, gemilerini, taşıtlarını, personeliO yükselirken üretim de artar. tek yetkili ise CumhurMUSTAFA başkanı olacak. ÇAKIR Bu şirketlerden Turkish Petroleum International Anonim Şirketi’nin sermayesi 11.7 milyar TL. Merkezi Ankara’da ketler, Kamu Kuruluşlarının Yurtdışındaki İhalelere Katılması Hakkında Yasa’ya tabi olmaksızın yurtiçinde ve yurtdışında faaliyet yürütebilecek. Bu şirketler hakkında ayrıca Harcırah Yasası, Taşıt Yasası, Devlet hendisleri Odası (MMO) Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, 2 Aralık’ta Resmi Gazete’te yayımlanan “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”a dikkat çekti. Bu yasani devralabilecek. Şirketlere geniş bir hareket serbestisi sağlanıyor, denetim dışına çıkarılıyor” dedi. Bu şirketlerin Karadeniz ve Akdeniz’deki aramalarla ilgili kurulduklarını da ifade eden Türkyılmaz, “TPOC Bu basit yaklaşım uzun dönemde, insan sermayesi ile fiziki sermaye birikimini de içine alır. Hep beraber verimlilik gibi kimsenin fazla da anlamadığı ve aslında faizden enflasyona, dış ticaret dengesinden ücretler genel seviyesine kadar her şeyi etkileyen bir “güzelliği” içine alır. olan şirkette hâkim ortak BOTAŞ. Ku İhale Yasası, Kamu İhale Yasası, Ka nın 9. maddesi ile Doğalgaz Piyasası ve Turkish Petroleum International Öyle bir güzellik ki insan sermayesi, isrulan diğer şirketin ismi BOTAŞ Inmu İhale Sözleşmeleri Yasası, Türk Yasası’na “şirket kurulumu ve devir” Company’nin (TPİC) TPAO ile ilişkitihdam ve fiziki sermayenin oluşturduğu etternational AŞ’nin sermayesi 3.5 mil Ticaret Yasası’nın bazı hükümleri başlıklı yeni bir madde eklendi. Yeni lendirilmesi gerekiyor. Bir taşeronkileşimle son yıllarda, Güney Kore, İsrail ve yon TL. Ankara merkezli şirkette de ile bazı kanun hükmünde kararna şirketler de bu maddeye göre kurul laştırma var. Oysa bunlar ana şirkeTayvan gibi birkaç ülkeyi orta gelir tuzağınhâkim ortak ise yine BOTAŞ olacak. Yeni kurulan Turkish Petroleum Offmeler uygulanmayacak. Yani bu şir du. Bu şirketler en geç 6 ay içerisinketler sayılan yasalardaki hükümle de yurtdışındaki şirketlerin her türte yani TPAO’ya bağlı olsunlar” dedi. l ANKARA dan yüksek gelir seviyesine taşımış ve teknoloji yaratan, ihraç eden ülkeler haline getirmiştir. Diğer bir ifadeyle, verimlilik bu üç bağın birlikteliğinin ortaya çıkardığı bir refah ölçüsü olarak kendini belli etmiştir. TOBB İZİN ALDI Şimdi bu refah ve verimliliği aynı çatı altında inceleyelim... Filistin’e sanayi Ulusların refah seviyesinin verimlilik ile yukarılara taşınması gerçeği ortadayken, bunun verilere de kendini belli etmesi gerekir. bölgesi kuracak Önce güncel verilerle, veri sağlığına bakıp sonra da bu ilişkiye dönelim. Son döTürkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) Filistin’de organize sanayi bölgesi kurmasına izin verildi. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi nemin en sıcak ve gündemi meşgul eden iki istatistik, enflasyon ve işsizlik oranları ve onların günlük yaşam ile uyumsuzluğunu tartışalım. Pandemi başlangıcında yüzde 1314 oranında gezen işsizlik oranımız örneğin pandemi sürecinin en yoGazete’de yayımlandı. Buna göğun yaşandığı dönemde hiçbir ülkede olre TOBB’un iştiraki olan TOBB madığı üzere daha da düşmüş ve nihayeBİS Organize Sanayi ve Teknolotinde en son yüzde 12 seviyelerine çakılji Bölgeleri AŞ, Filistin’in Cenin mıştır. Bu, inanılmaz bir başarı ölçüsüdür, şehrinde organize sanayi bölgeeğer gerçekse! si kurabilecek. Bu başarıyı salgına bütçe fazlası ve iyi TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıekonomik koşullarla girmiş Almanya, ABD oğlu bu konuda 2018’de “Sanave Fransa gibi sanayileşmiş ülkelerde biyi bölgesi kurulup eğer orada 5 bin Filistinli kardeşime iş imkânı sağlanabilirse ne mutlu bize. Filistin’deki siyasi çözümü kolaylaştıracak unsurlardan bir tanesi iş dünyalarıdır. O iş dünyalarının Filistin’de gelip yatırım yapmasıdır” açıklaması yapmıştı. l Ekonomi Servisi Geçen yıl altın mevduatı Türkiye’de yüzde 238, Muğla’da yüzde 326 arttı Muğlalıların altın aşkı le bu dönemde işsizlik iki katına çıkmış ve hâlâ da pandemi öncesi seviyelerde bir konum alamamışlardır. Enflasyon oranını ve bunun sokağın hisleri ile ne kadar ayrıştığını anlatmaya gerek yok. Şimdi gelelim verimliliğin refah seviyesi ile olması gereken bağına... İyi sonuçlar, iyi ve doğru verilerle alınır gerçeği, ekonomi ve tüm diğer disiplinlerde can alıcı noktadır. Bu gerçeği verimlilik artışının refah seviyesi TESK’TEN ÖNERİ Aşıda esnafa SERHAT ALİGİL Her dönemin vazgeçilmez ödeme, yatırım ve hediye aracı olan alla bankalarda 275.6 milyar liralık altın mevduatı var. 2019 yılı sonuna göre artış yüzde 237.6 oldu. Bu kapsamda “gerçek kişi”lerin mevmevduatındaki yüzde 31’lik payıyla bu alanda da lider durumda olan İstanbul’da artış yüzde 239.9 olurken, tutar 86 milyar 95 milyon liraile olan kuvvetli bağında çok açık bir şekilde görürüz. Bu bağı, son dönemde yenilenen PennWorld verilerinden aldığımız Türkiye ekonomisine ait bir gösterge ile inceleyelim. öncelik verilsin Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, esnafın işi gereği gün içinde binlerce kişiyle temas ettiğini belirterek “Öncelikle esnaf aşılanırsa pandeminin hızı kesilir” dedi. Palandöken toplu taşımada faaliyet gösteren esnafın, kaferestın, bu özelliğini değişik formlar altında artırarak sürdürüyor. BDDK tarafından il bazında açıklanan altın mevduatı hesabı bilgileri de bunu çarpıcı şekilde ortaya koyuyor. Altın fiyatlarındaki genel yükseliş, TL’deki değer kaybı gibi nedenler rakamları kısmen etkilese de son yıllarda altın mevduatına hızlı yönelim dikkat çekiyor. ‘Tüzel’de daha yüksek duatı yüzde 231.8 artışla 254.6 milyar TL, “tüzelkişi”lerin mevduatı yüzde 328.7 artışla 20.9 milyar TL’ye çıktı. Altın mevduatının en çok arttığı il ise yüzde 326.1 ile Muğla oldu. Toplam altın mevduatı Muğla’da 919.5 milyon liradan 3 milyar 918 milyon liraya çıktı. Toplam altın mevduatına göre ikinci sırada yüzde 312.6 artış ve 2 milyar 501 milyon TL ile Tekirdağ, üçüncü sırada yüzya çıktı. ‘Yastık altı’ da büyüdü Altın mevduatına olan bu ilgiyi, ING Türkiye’nin peryodik olarak uzun yıllardır yaptığı “Türkiye’nin Tasarruf Eğilimleri Araştırması” da teyit eder nitelikte. Araştırmanın 2020 yılı dördüncü çeyrek sonuçlarına göre tasarruf araçları tercihinde sistem içi altının payı yüzde 18, sistem dışı (yastık altı) altının payı Grafikte düz çizgi 1957 yılından 2019 yılına kadar insan sermayesi, işgücü ve fiziki sermayenin ortaya çıkardığı toplam faktör verimliliğini göstermekte ve bunu toran ve kahvehane gibi yerlerde Yurttaşın elindeki altını sistem içi de 304.8 artış ve 8 milyar 595 milyüzde 11 oldu ve toplamda ilk sıra2017 yılını baz alarak yapmaktadır. Diğer çalışanların, berber, kuaför, büne çekmekle ilgili teşviklerin yanın yon lirayla Antalya, dördüncü sıra da yer aldı. Yine dördüncü çeyrekler bir ifade ile Türkiye ekonomisindeki vefe, kasap, terzi, manav ve bakda, esas olarak küçükbüyük birikim da yüzde 299.4 artış ve 962 milyon itibarıyla, bu oranlar 2016’da sisrimliliği bir endeks halinde bize vermekkal gibi vatandaşla bire bir temas edenlerin öncelikli olarak aşılanması gerektiğini savundu. Bunun salgınının hızını keseceğini vurgulayan Palandöken, vatandaşların da daha güvenilir şekilde esnaftan alışveriş yapabileceğini bildirdi. l Ekonomi Servisi leri her anlamda güvende tutma ihtiyacı son dönem daha öne çıkıyor. Veriler göre 2020 sonu itibarıylirayla Edirne, beşinci sırada yüzde 284.9 artış ve 16 milyar 895 milyon lirayla İzmir var. Toplam altın tem içi yüzde 4, sistem dışı yüzde 8, 2019’da sistem içi yüzde 15, sistem dışı yüzde 8 idi. SEVGILILER GÜNÜ HAREKET GETIRDI tedir. Kesikli çizgi ise bu verimliliğin refah seviyesi artışı doğurup doğurmadığını yani verimlilik ve refah etkileşimini, yine aynı baz yılına göre göstermektedir. Peki, ne anlama geliyor bu iki yönelim? Öncelikle, l Verimlilik 1957’den günümüze sürekli düşüş trendinde bir seyir izliyor. l Verimliliğin refah yaratma etkisi (kesikli çizgi) yalancı zenginliğin yaşandığı TEB BİLANÇO AÇIKLADI Kredilerin aktife Bu yıl pandemi koşullarında kutlanan 14 Şubat Sevgililer Günü’nün alışverişe getirdiği hareketin 10 milyar TL’ye belirli dönemler hariç, devamlı yalın verimliliğin altında seyrediyor. l Türkiye’de çok çalışıp kullandığımız beyin gücü ve sermaye birikimimiz başka ulusların refahını artırıyor. oranı yüzde 59 Türk Ekonomi Bankası’nın (TEB), 31 Aralık 2020 tarihli bilançosuna göre bankanın aktifi yüzde 30 artarak 140 milyar TL, toplam kredileri yüzde 26 artarak 82.9 milyar TL, mevduatı yüzde 30 artarak 93.8 milyar TL oldu. DöKentsel dönüşümde kredi desteği arttı ulaşması bekleniyor. Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, perakende sektöründe Sevgililer Günü haftasında az da olsa bir hareketlilik yaşadıklarını belirtti. Pandemi nedeniyle en büyük payı ise online alışverişin alacağı belirtildi. Elektronik Tical Fakirleştiren büyümenin detayı gözlemleniyor. l Orta gelir tuzağının neden bu kadar uzun süreli bir hastalık haline geldiği belli oluyor. l Faiz ile enflasyonun bu kadar yüksek, yapışkan ve sürekli olduğu gerçeği ortaya çıkıyor. l 2018 yılından günümüze verimliliğin refah yaratma etkisi düşmeye başlıyor. nemsel net kâr da 1.2 milyar TL. Ayrıca özkaynaklar 11.4 milyar TL olurken, sermaye yeterlilik rasyosu yüzde 18.51 oranında gerçekleşti. Yetkililerin yaptığı açıklamaya göre bankanın ekonomiye ve müşterilerine sağladığı desteğin en önemli göstergesi olan kredilerin, toplam aktiflere oranı yüzde 59 oldu. Yetkililer “Salgın koşullarının etkili olduğu 2020 boyunca çalışanlarının ve müşterilerinin sağlığını korumayı esas alan TEB, ülke ekonomisine katkı sağlamayı sürdürdü” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Kentsel dönüşüm kapsamında hak sahiplerince bankalardan kullanılacak kredilere sağlanacak faiz desteklerinde, kredi anapara tutarı için belirlenen üst limitler yüzde 60 artırıldı. Faiz Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yürütülecek karara göre hak sahipliği bazında destek sağlanacak kredi anapara tutarı için üst limit, “güçlendirme kredisi”nde 50 binden 80 bin liraya, “konut yapım”, “konut edindirme”, “işyeri yapım” ve “işyeri edindirme” kredilerinde ise 125 binden 200 bin liraya yükseltildi. Bir hak sahibi adına faiz desteği sağladan 1 milyon liraya çıkarıldı. Kentsel dönüşüm ve güçlendirme kredileri üst limitlerinin yüzde 60 artırılması sektör temsilcilerini sevindirdi. Bu artışların vatandaşların elini güçlendireceği, dönüşüm ve güçlendirmeyi hızlandıracağı belirtiliyor. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, kentsel dönüşüm ve güçlendirme kredisinden faydalanabilmek için tahliye tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde bankaya başvurmak gerektiğini söyledi. Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Başkanı Haluk Sur da “Bu oldukça hayati ve kıymetli bir gelişme. KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi ve kredi limiti artışı gibi teşviklerin dönüşümü hızret İşletmecileri Derneği (ETİD) Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi, “Sevgililer Günü alışverişlerinin eticarete yüzde 2530 oranında trafik ve ciro artışı getirmesini bekliyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi Daha ne olsun? ‘İhtiyaçlara çevre dostu ürünlerle yanıt verdik’ İklimlendirme sektöründe faaliyet gösteren Baymak’ın, pandemiye rağmen 2020’de yüzde 30 artışla 1.1 milyar TL net ciro elde ettiği açıklandı. Bu yıl da yüzde 30 büyüme hedefleniyor. Sonuçlara ilişkin açıklamada bulunan Baymak Üst Yöneticisi Ender Çolak, şu vurguyu yaptı: “Sürdürülebilir büyümemizi, dünyadaki gelişmeleri çok yakından takip ederek değişen iklimlendirme ihtiyaçlarına ürettiğimiz yüksek verimli ve çevre dostu ürünlerimizle en hızlı şekilde cevap nacak toplam kredi tutarı da 625 bin lira landırmasını bekliyoruz” dedi. verebilme başarımıza bağlıyorum.”