Katalog

9 ARALIK 2021 PERŞEMBE 8 EMEK TÜİK bu kez de Artık sigara zammını bile işçiye kapıyı kapattı yönetemiyorlar ur artışının her alanda yarattığı zam- lar devam ederken, akaryakıt fiyatla- Krı son zamlarla 10 TL’yi aştı, sigara- Yurttaşın hissettiği yüzde 50 Yıllardır Asgari Ücret Tespit ya da paket başına 2 TL’lik zam geldi. Bu enflasyonu yüzde 21 olarak Komisyonu’na önerdiği “asgari geçim zammın da vergilendirme sistemi değişti- rilmediği için, sigaradaki maliyet artışının hesaplamayı başaran TÜİK, tutarı”nı bu yıl henüz açıklamayan çok altında kaldığı, zamların devamının ka- muhalefete kapattığı kapılarını, kurum, verileri toplantıya getirmeyi ve çınılmaz olduğunu söyleyebiliriz. Ekonomi yönetiminin enflasyonla mü- emekçiler için de açmadı. hesaplamanın orada yapılmasını önerdi. 4 4 cadeleyi tümüyle rafa kaldırdığı rahatlık- la söylenebilir. Cumhurbaşkanı hâlâ faizleri üm ülke nefesini tuttu, asgari üc- düşürüp, üretim ve ihracatı artırıp, bununla retin belirlenmesini bekliyor. Çün- enflasyonu da kurları da düşürebileceği te- ‘IŞÇI ALEYHINE’ zini savunuyor. Bunun gerçekleşemeyece- Tkü aralık ayının sonlarında belir- ğini AKP’liler bile görüyor ama hep birlikte lenen ücret, yalnız asgari ücretliyi de- AĞIZ BIRLIĞI bu deneyin yarattığı ve daha da yaratacağı ğil asgari ücret düzeyinde ücret alan ağır hasarları izlemeye devam ediyoruz. milyonlarca işçiyi ilgilendiriyor. Bu arada yönetimin zaafları nedeniyle, ÜİK, Asgari Ücret Tespit Anayasanın 55. maddesinde enflasyon da, kurlar da olması gerekenden TKomisyonu’nda bir işçinin aylık çok daha yüksek noktalarda oluşuyor. “Devlet, çalışanların yaptıkları asgari geçim tutarını “Üzerimize kalı- Sigara zammından yola çıkarsak; yapı- işe uygun, adaletli bir ücret elde lan hatalar o kadar bariz ki insan şaşırma- yor” diyerek hesaplamak istemedi. İş- etmeleri ve diğer sosyal yardım- dan edemiyor. Vergilendirme sistemi özel- veren de işçinin aleyhine olan bu çı- lardan yararlanmaları için gerek- likle yaşadığımız bu tür ekonomik çalkantı kışta TÜİK’le ağız birliği yaptı. li tedbirleri alır” deniliyor. Konu- dönemlerinde enflasyonu olması gereken- Her yıl görüşmelerin ilk toplan- den daha fazla artıracak biçimde hazırlan- ya ilişkin değişik maddelerde de ör- tısında komisyonda işçileri temsil mış. Kabaca baktığımızda sigaradan alı- neğin (Değişik: 3/10/2001-4709/21 nan nispi yani fiyattan alınan vergi yüksek- eden Türk-İş, TÜİK’ten bir işçinin ya- madde de) “Asgari ücretin tespitinde ken, sabit vergi daha düşük tutulmuş. Bel- şayabilmesi için yapma- çalışanların geçim şartları ile ülke- ki fiyat istikrarı olan dönemlerde bu sistem sı gereken asgari harca- nin ekonomik durumu da göz önün- o kadar olumsuz etki yapmıyor ama kur ve ma tutarının belirlenme- enflasyon artışlarının hızlandığı dönemler- de bulundurulur” ifadeleri yer alıyor. sini istiyor. Türk-İş, bu ta- de fiyatların katlanmasına neden oluyor. Bütün bu öneri ve önlemlere karşın Halbuki sabit vergi artırılıp nispi oran azal- lebini anayasa ve yasa- emekçi, bugün OECD ve Avrupa Bir- tılsa zam ihtiyacı daha az olacak. Enflas- MUSTAFA lara dayandırıyor. Türk- liği ülkeleri içinde en düşük asgari ÇAKIR yon oranı daha düşük oranda artacak. İş, anayasanın öngördüğü ücreti alıyor ne yazık ki... Bizdeki nispi yani fiyat üzerinden alınan “çalışanların geçim şartla- verginin yüzde 63, KDV’nin yüzde 18 oldu- Asgari Ücret Tespit Komisyonu ön- rının” TÜİK’in yapacağı hesap ile or- ğu göz önüne alındığında mali çarpan 6.8 ceki gün toplandı. Gözler TÜİK’in açık- oluyor. Yani maliyet artışı için yapılan zam taya çıkmasını istiyor. TÜİK de bekâr layacağı yetişkin bir işçi için hesapla- 6.8 kat fazlasıyla fiyata yansıyor. Halbuki bir işçinin aylık asgari geçim tutarı- nan “asgari geçim tutarı”na çevrildi. 2018 krizinde 28 AB ülkesinden 22’si nis- nı “ağır, orta, hafif” işlerde çalışanlar Ancak TÜİK söz konusu tutarı açıkla- pi oranı azaltıp sabit vergiyi artırmış. Şim- için ayrı ayrı hesaplayarak genellikle di bu ülkelerde mali çarpan 2, yani maliyet madı. Hatta açıklamayacağını açıkladı. komisyonun 3. toplantısında heyete zammının fiyat yansıması sadece iki kat. Bu duruma ilişkin var olan tablo Dün yapılan sigara zamlarına gelecek sunuyor. Örneğin geçen yılki görüş- ve kulislerde ortaya çıkan görüşler olursak... Bir şirketin yaptığı 2 TL’lik zam- melerde TÜİK, bekâr bir işçinin as- özetle şöyle: mı diğer üreticilerin de takip etmesi bekle- gari geçim tutarının ağır işlerde ça- 4 Zaten hesaplamaları gerçekle- niyor, genellikle böyle oluyor. Tüm sektör, lışanlar için 2 bin 792 lira 10 kuruş, 2 TL’lik zam yaptığı takdirde bunun enflas- ri yansıtmadığı uzmanlar ve yurt- orta nitelikteki işlerde çalışanlar yona yüzde 0.5 oranında artırıcı etki yap- taşlarca dile getirilen TÜİK’in ması bekleniyor. Halbuki AB standartla- için 2 bin 507 lira 70 kuruş, hafif iş- bu tavrı nasıl yorumlanacak? rı uygulansa 40 kuruşluk zam fiyata 80 ku- lerde çalışanlar için de 2 bin 339 lira 4 “Pandemi nedeniyle an- ruş olarak yansıyacak, enflasyona katkısı 10 kuruş olarak hesaplamıştı. Asga- ketleri gerektiği gibi yapa- da 0.2 puan olacaktı. ri ücret de bu yıl için net 2 bin 825 madım” gerekçesi, kuru- TL olarak belirlenmişti. Ya bilmiyorlar ya bilinçli mun tüm verilerini tartış- malı hale getirmeyecek mi? yapıyorlar ‘Ben yapmadım...’ 4 Gıda enflasyonunun 2 TL’lik zammın üretici şirketlere katkısı Bu yılki ilk toplantıda da yine sadece 40 kuruş olacak. Son dönemdeki yüzde 35’leri geçtiği ülke- Türk-İş, bu hesabın yapılmasını is- ithal girdi maliyetlerindeki artış, ücret zam- de kurumun bu veriyi neden larındaki artış bu rakamın çok üzerinde. O tedi. Ancak farklı bir durum ortaya açıklamak istemediği anlaşılıyor. nedenle de sigara üreticilerinin maliyet ar- çıktı. Edinilen bilgiye göre Asgari 4 “Verileri getireyim, hesaplama tışları için yeni yılda da zam yapması ka- Ücret Tespit Komisyonu’nun önceki burada yapılsın” diyen kurum, bun- çınılmaz. Eğer ÖTV artışı gelirse bu zam- gün Türk-İş’te yaptığı toplantısında ların çok daha yüksek oranlarda yapılma- dan sonra tüketici ya da üretici enf- TÜİK, bu hesaplamayı yapmak is- sı gerekecek, yeni yılda sigara, enflasyonu lasyon hesaplarını da aynı şekilde mi çok daha yüksek oranlarda artırmaya de- temediğini bildirdi. TÜİK temsilci- yapacak? Yani verileri ve şablonu si- vam edecek. Yüksek rakamlı zamlar sek- si, belirlenen rakamın kamuoyunda teden açıklayacak, hesaplama taraf- törde kaçağı artırdığı için hem Maliye hem sanki “TÜİK’in rakamı” gibi algılan- larca mı yapılacak? de şirketler, küçük küçük çok sayıda zam- dığını, böyle bir hesaplama yapmak 4 O zaman kurumun işlevi tartışı- mı, belli ki tercih edecekler. Bu da sürekli istemediklerini, zaten hesaplamaya enflasyona tütün ürünlerinden gelen artış- lır olmayacak mı? Herkesin enflasyo- ların sürmesi anlamına gelecek. temel oluşturan kalıpları da Hacet- nu kendisine mi olacak? Halbuki enflasyon kaygısı olan ekono- tepe Üniversitesi’nden aldıklarını 4 TÜİK’in enflasyon hesabında oto- mi yöneticileri bu durumu görüyordu. Na- belirtti. TÜİK temsilcisi, bu hesabın mobilden tenis topuna 450 kalem var. ci Ağbal, bakanlığı döneminde sabit ver- “kendi üzerlerine kaldığını” söyle- giyi artırıp nispi oranı azaltmaya başlamış- Oysa işçinin alıp alabileceği kalemler di. Yıllardır her toplantıda böyle bir tı, Berat Albayrak bakan olunca bu siste- 35’i aşmıyor. O nedenle komisyonda ya- mi geriye götürdü. Ağbal, Merkez Bankası hesabın yapılmamasını isteyen iş- pılan hesap, işçinin işine bile gelebilir. Başkanı olarak enflasyonla mücadele gö- veren kesimi de hemen TÜİK’e des- 4 Ancak o zaman kurumun varlığı revini ciddiye aldığı için, yine bu işe el at- tek verdi. l ANKARA Kaynak: Eurostat 2021 verileri DİSK-AR. 1 Avro 12.5 lira olarak baz alınmıştır. iyice tartışılır olmayacak mı? tı, nispi vergiyi düşürmeye çalıştı ama bu çalışmalar yine durdu. “Görevden affı ka- bul edilen” Lütfi Elvan da durumun farkın- Hesap bugün daydı ama yeni Bakan Nebati, Albayrak ile Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda aynı anlayışta olduğu için olsa gerek, bu Türk-İş adına katılan Genel Eğitim Sek- çalışmalar yine durdu. reteri Nazmi Irkgat, kurumun verileri Bu arada, 2021 yılı içinde yapılan sigara Metalde uzlaşma yok bugün TİSK’te yapılacak toplantıya ge- zammının yapıldığı günlerde Gelirler Genel Müdürlüğü uzmanlarının sigara zammıyla tireceğini ve yetişkin bir işçinin beslen- ilgili enflasyonu en az oranda etkileyecek me ve geçim ücretine temel olacak he- ürk Metal Sendika- yal haklara ise birinci yıl formül üzerinde çalıştıklarını öğrendik. Bu saplamanın yapılacağı bilgisini verdi. Tsı ve Metal Sana- için yüzde 19.25, ikinci çalışmalar sürerken “yukarılardan gelen” Şimdi gözler bu hesabın yanı sı- yii İşverenleri Sendika- yıl için de enflasyon ora- talimatla aniden zam yapıldığı, bu zam- ra 3800-4000 lira ekseninde olaca- mın hem şirketleri hem bürokratları şaşırtıp sı (MESS) arasında 12 nı kadar artış teklif edil- morallerini bozduğu söyleniyor. ğı öngörülen asgari ücrete çevril- Ekim 2021’de başlayan miştir. Sergilenen bu uz- Nispi oranın yüksekliği nedeniyle, yüksek miş durumda. grup toplu iş sözleşmesi laşmaz tutum nedeniyle çarpanın olumsuz etkilerine, birçok ulusla- görüşmelerinden uzlaş- sözleşme masasını terk rarası kuruluş raporunun yanı sıra Merkez ma sağlanamadı. Toplu etmiş, uyuşmazlık tuta- Bankası’nın bu yılki “Tütün Ürünlerinde Özel EMEKÇI Tüketim Vergisi Uygulaması Raporu”nda, iş sözleşmesi görüşmele- nağını tutarak arabulu- 2013 1. Enflasyon Raporu ve 2018 3. Enf- rinde bugüne kadar ya- cu sürecini başlatmıştır” ‘Geçinemiyoruz’ lasyon raporlarında yer verilmişti. pılan beş oturumda, 49 denildi. Mevcut ekonomi yönetimi ya gerçek- madde kabul edilmiş, 75 Türk Metal, bugüne ka- ten işi hiç bilmediği için bu hataları yapıyor DIYECEK maddede ve sözleşmenin dar yürütülen bütün söz- ya da enflasyonun bilinçli olarak daha faz- Yılın ilk on ayında işsiz kalanlar çığ gibi büyüdü. la artmasını istiyor. Yapılanların başka bir eki niteliğindeki iki yö- leşme müzakerelerin- İSK, KESK, TMMOB ve TTB An- izahı bulunmuyor. netmelikte ise anlaşma de olduğu gibi, bu sözleş- Dtalya şubeleri “Geçinemiyoruz; Özetle; ekonomideki kötü yönetim ör- 1.2 milyon emekçi işsiz kaldı emekten, halktan yana bir bütçe isti- sağlanamamıştı. Anlaş- me sürecinde de sosyal nekleri gün geçtikçe büyüyor, faturayı da- yoruz” temasıyla 12 Aralık Pazar gü- ma sağlanamayan mad- diyalog anlayışıyla hare- ürkiye İş Kurumu’nun sım ayında geçen yılın ay- ha da ağırlaştırıyor. nü saat 13.00’te düzenleyecekleri deler arasında ücret artı- ket ettiklerini vurgulaya- T(İŞKUR) dün yayımla- nı ayına kıyasla işverenle- mitinge çağrı yaptı. KESK Antalya Şu- nan “Aylık İstatistik Bülte- rin eleman talebini gös- şına ilişkin maddeler ve rak “Sendikamız, ülkemi- beler Platformu dönem sözcüsü Dev- ni, Kasım 2021” raporuna teren “açık iş” sayısı yüz- sosyal haklara bağlı olan zin ekonomik bir krizden rim Mol, “Emekçiler olarak, insanca göre işten çıkarılan emek- de 64.2 artarak 171 bin 997 9 milyar liralık alacak parasal maddeler başta geçtiğinin, dövizdeki dal- koşullarda yaşam talebimiz için, iş- çilerin sayısı artmaya de- adet, “işe yerleştirme” sa- geliyor. galanmalar ve artan enf- sizlik ve yoksulluğun son bulması, ürkiye Sağlık Endüstrisi İşverenleri vam ediyor. yısı ise yüzde 42.2 artarak vahşi çalışma koşulları ve sefalet üc- Türk Metal’den yapı- lasyon karşısında hayatın TSendikası (SEİS) Başkanı Metin Demir, Buna göre işveren tarafın- 121 bin 193 kişi oldu. Ayrıca retlerine karşı, demokrasi, barış, öz- lan açıklamada, “MESS her geçen gün pahalandı- tıbbi cihaz sektörünün kamu ve üniversi- dan işten çıkarılması nede- kasım sonu itibarıyla “ka- gürlük, adalet, laiklik ve hukukun üs- te hastanelerindeki vadesi geçmiş alacak- ile önceki gün yaptığı- ğının, başta ücretliler ol- niyle İŞKUR’a işsizlik öde- yıtlı işsiz” sayısı yüzde 5.9 tünlüğünü talep ediyoruz demek için larının yaklaşık 9 milyar liraya ulaştığını; mız görüşmede sendika- mak üzere halkımızın ge- neği almak için ekim ayın- artışla 3 milyon 182 bin 210 buluşuyoruz” dedi. KESK Antalya Şu- kurdaki sert yükselişin de etkisiyle ithalat da 113 bin 987, ilk 10 ay- kişiye çıktı. Öte yandan mızın kabul edemeyece- çim sıkıntısı yaşadığının beler Platformu KESK Eş Genel Baş- ağırlıklı sektördeki birçok firmada serma- da ise 1 milyon 196 bin 285 ilk 11 ayda yurtdışına gön- ği bir ücret artışı teklifin- bilincinde. Böyle bir dö- kanı Mehmet Bozgeyik, “Her güne ye erimesi yaşandığını söyledi. emekçi başvurdu. İşsiz- derilen işçi sayısı yüzde de bulunulmuştur. Sen- nemde metal işçilerine yeni zamlarla uyanıyoruz. Enflasyon Demir, sektöre acil ödeme yapılmama- lik ödeneğini almaya hak 29.9 artarak 13 bin 171 kişi- aldı başını gidiyor. Zamlar, cebimiz- dikamızın teklifine kar- reva görülen bu teklifi ve sı durumunda kısa süre içinde kapanma- kazanan emekçi sayısı ise ye ulaştı. En çok işçi yüzde deki yangının 2022 yılında daha da şılık ilk 6 ay için yüzde çalışma barışını ortadan lar başlayacağını belirtti. Demir, ayrıca ey- ekim ayında 60 bin 642, ilk 2.3 artış ve 2 bin 466 kişi büyüyeceği, temel yaşam giderleri- 12, diğer 6 aylık periyot- kaldırmayı amaçlayan bu lülde dolar/TL’de başlayan sert yükselişle 10 ayda 505 bin 611 kişi ol- ile Almanya’ya gönderildi. mizi karşılayamaz hale geleceğimizin lar için enflasyon oranın- yaklaşımı kabul etmiyo- du. Yine rapora göre ka- l Ekonomi Servisi birlikte ürün fiyatlarında yüzde 50’ye va- habercisidir” diye konuştu. da artış önermiştir. Sos- ruz” ifadelerini kullandı. ran artış yaşandığını aktardı. MILYONLARCA IŞÇININ BEKLEDIĞI HESABI YAPMADI