Katalog

31 ARALIK 2021 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Ege İhracatçı Birlikleri Başkanı Jak Eskinazi: Yüksek değil, istikrarlı döviz istiyoruz İhracatçıda kur korkusu 2022’ye girerken... Umut... İnadına Kurlardaki oynaklıkla ilgili “Bu ortam biraz daha böyle devam ederse 2021’i arar duruma geliriz” diyen Eskinazi, ihracatçı- umut... nın fiyat veremediğini ve zor durumda olduğunu söyledi. er şey değişir. Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.” Efes- ge İhracatçı Birlikleri (EİB) Ko- nın ücretleri eridiği zaman siz ucuz “Hli filozof Herakleitos’un yüzyıllar ordinatör Başkanı Jak Eskina- bir ülke oluyorsunuz. Biz ucuz ülke önce söylediği bir söz... Ezi, döviz kurlarında yaşanan imajı yaratmak değil, mutlu bir ülke Her şey değişirken “sanki değişmiyor- 13.5520 oynaklığın ihracatçıyı tedirgin et- imajı yaratmak istiyoruz.. 8.6 muş gibi” davranmanın, düşünmenin an- Dolar/ TL’nin tiğini açıklayarak, “İh- 4 2022’de Türkiye’de 250 mil- lamı ne peki? milyar dün gördüğü Yılın son günü... Zorlu bir 2021’i uğurla- racatçı oynak kuru sev- yar dolar, İzmir’de 18 milyar do- dolar en yüksek yacağız birazdan... mez. Kurların istikrar- lar, Ege’de ise 35 milyar dolar ih- TCMB’nin net seviye Yoksullaştırma, daha doğrusu bilerek uluslararası lı olması bizi memnun racat hedefi koyduk. Bu hedefi ger- yoksullaştırma; kısıtlar; siyasi baskılar; rezerv miktarı eder” dedi. İhracatçının çekleştirmek istiyoruz. Ama bu bi- doğru yönetilemeyen pandemi; bitmek mehmet krediye ulaşmakta zor- zim isteğimiz ile olmuyor. Yakala- bilmeyen “kadına yönelik şiddet”; “öte- inmeZ landığını da belirten Es- yacak potansiyel Türkiye’de var, kileştirme” ve “öteki” olana bitmeyen öf- ke; din sömürüsü; yurtların tarikatların gü- kinazi, yeni uygulanan ekonomik bunlar hayali hedefler değil. Ama dümüne sokulması; rakamlarla oynanıp modeli ise “Başarısının bilinmediği negatif etkiler arttıkça bu hedefler- çarpıtılması... Liste uzayıp gidiyor... Bakı- bir ekonomik model. Altyapısı yok” den uzaklaşırız. yoruz bir önceki seneye, daha öncesine, sözleriyle yorumladı. Jak Eskina- 4 Bu ortam biraz daha böyle de- daha geriye... Ne değişmiş? Hiçbir şey... zi yeni yıl yaklaşırken, Türkiye eko- vam ederse biz 2021’i arar duruma “Konuşmayın ses çıkarmayın.. Biz ne dersek onu yapın” tavrı, dozunu artırarak nomisinde yaşanan son gelişmeleri geliriz. Siparişlerde iptaller yok ama sürüyor. ve yeni uygulanan ekonomik modeli gecikme ve gelmeme durumları var. Cumhuriyet’e değerlendirdi. Kurlar- Oyalama durumları var. Sipariş baş- Sopa ile yürütüyor da devam eden oynaklığı değerlen- ka ülkelere kayabilir. Bir an önce Merkez’de erime hızlandı! iktidarını... diren Eskinazi, şunları söyledi: ekonomik durumun düzelmesi, oy- Ekonomik ve siyasi sopa bankacıya da nak kurların stabil olması, ihracatçı- KP iktidarının her alanda uygu- yar dolara geriledi. sallanıyor, halka da sanayiciye de... Mu- Ucuz değil, mutlu ülke Alandığı yanlış politikalar hem n Yine TCMB verilerine göre yurti- nın kredibilitesinin açılması şart. halefete de sosyal medya üzerinden ya- yurttaşı fakirleştiriyor hem ülkeyi çi yerleşiklerin kıymetli maden dahil 4 Döviz kurunun yükselmesi ihra- 4 Enflasyon Türkiye için büyük pılanlara itiraz edip gerçekleri söylemeye ekonomik olarak kırılganlaştırıyor. yabancı para (YP) mevduat ve fon- catçıya yaramaz. Tek yarayacak şey problem. Ama enflasyon da bugün- çalışana da... Açıklanan her yeni veri bunu açıkça ları 24 Aralık ile biten haftada 239 istikrarlı kurdur. İhracatçı fiyat ve- kü politikalar ile aşağı çekilemez. Osman Kavala 1522 gündür ortaya koyuyor. İşte bunun yeni ör- milyar dolar oldu. Bu, 17 Aralık haf- remediği zaman zor du- Yeni uygulanan ekonomik mode- tutuklu...“İşlenmeyen suçlar” üzerine atı- nekleri: tasında 237.8 milyar dolardı. 24 larak yıllarını hapiste geçiriyor. Demans rumda kalır. Oynak li akademik veriye dayanmıyor. İn- n Merkez Bankası’nın (TCMB) net Aralık haftasında parite etkisinden hastalığı giderek ilerleyen Aysel Tuğluk fiyatlama yöntemi şallah başarılı olur. Hepimiz bu ge- uluslararası rezervleri 24 Aralık itiba- arındırılmış rakam 1.5 milyar dolar neden hâlâ bırakılmıyor... 80 yaşın üze- ile müşterinin kar- mideyiz. Geminin kaptanına güven- rıyla bir önceki haftaya göre 3.5 mil- arttı. Bu kapsamda gerçek kişilerin rinde ve ciddi sağlık sorunları olan 28 Şu- şısına çıkmak çok mek mecburiyetindeyiz. Ama kap- yar dolar düşüşle 8.6 milyar dolara birikimi 24 Aralık haftasında parite bat generalleri neden tutuksuz yargılan- risk. tanın da sağlıklı karar alması lazım. geriledi. Böylece bu rezervler bu yıl etkisinden arındırılmış 136 milyon mıyor? 4 Yüksek kurun daha önce görülen dip seviyelerin de dolar azaldı. Bu soruların yanıtları yok. Verilmiyor... Okyanusun ortasında denizcilerle Erken seçim hamleleri şiddetlendi ve altına inerek Ağustos 2002’den bu n Bankanın swap hariç net rezer- kimseye faydası kavga etmemesi gerekir. her şeyi göze almaya hazır bir iktidar var yana en düşük seviyeyi gördü. Bu re- vi de 9 milyar dolarlık düşüşle -55.7 yok. Rakipler 4 Türkiye’nin yatırıma ihtiyacı karşımızda. HDP’yi bile kapatabilir; İBB zervler bu ay TCMB’nin döviz piyasa- milyar dolar oldu. var. Sizden var ama yatırım ortamı yok. Mut- Başkanı İmamoğlu’na kıskacın dozu gi- sına doğrudan müdahalesini takiben Mali piyasalarda ise dolar/TL dün ucuz fiyat laka yabancı sermayeye ihtiyacı derek artıyor... bir önceki hafta 21.2 milyardan 12.2 de 13’ü aştı. Güne 12.92’de başla- verme şan- var. Yabancı sermayenin ülkeye Neden? Neden bu kısır çekişmeler- milyar dolara inmişti. TCMB’nin brüt yan dolar/TL hemen açılış sonrası sı var. Oynak den sıyrılıp ileriye atılamıyoruz? Geleceğe gelebilmesi için güven ortamı, hu- döviz rezervleri de geçen hafta 5.8 13.5520’yi gördü. Gün boyu 1257- umutla bakabilen insanların yaşadığı bir kurda işçi üc- kuk sisteminin işlediği bir ortama milyar dolar düşüşle 72.6 milyar 13.30 arasında hareket eden dolar/ ülke olamıyoruz? Neden “değişimi” gö- retlerinde ihtiyaç var. Bunlar olduktan son- dolara, toplam rezervleri ise yakla- TL günü de 13.25 seviyesinde kapat- rebilen, kendini ona hazırlayan ülkelerin erimeler olu- ra ülkede biz de huzuru yakalamış şık 6 milyar dolar düşüşle 111 mil- tı. l Ekonomi Servisi arasına giremiyoruz? Jak Eskinazi yor. Çalışa- oluruz. l İZMİR Bir teleskop ve evrenin TL’deki değer kaybı ve artan yabancı talebiyle iç pazar fiyatları yüzde 25-30 artacak sırları Ve biz böylesine tıkanmışken dünyada neler oluyor? 24 Aralık’ta fırlatıldı James Webb Uzay Teleskopu. NASA’nın başkanlığında 15 Rezervasyona ‘varyant’ arası farklı devletin, Avrupa Uzay Ajansı ve Ka- nada Uzay Ajansı’nın ortak yürüttüğü bir proje. Kızılötesi ışığı gözlemlemek için vasyonların çok iyi gittiğini söyle- buralarda kalırsa ve yeni varyan- Ali CAn PolAt ayarlanmış olan 6.5 metrelik bu teleskop, yen Alşan, yılbaşı tatili ve kurdaki tı da yenebilirsek Türkiye’de cid- Dünya’dan neredeyse 1.5 milyon kilomet- urizmci, önümüzdeki sezon artışla birlikte iç pazar rezervas- di bir turist akını olacak. Ama biz, re uzaklıkta yörüngeye yerleştirildi. Thazırlıklarına erken rezervas- yonlarında da bir yavaşlama oldu- ucuz ülke imajıyla turist çekilme- Taa 1989 yılında, 32 yıl önce konu- Güven ‘kötümser’ şulmaya başlanmıştı evrenin ilk ışıklarını yonlarla başlamıştı. Ancak Omic- ğunu aktardı. Alşan, kurdaki artış- sini desteklemiyoruz. Çünkü tu- ve ilk yıldızlarını, yani en uzağı ve eski- ron varyantının Avrupa’da yarat- rizm gelirlerine bakıyorsunuz 25- la birlikte TL fiyatların da yüksel- tarafta güçleniyor yi görebilmek için büyük bir aynaya sa- tığı endişe, erken rezervasyon- diğini ve hâlâ yükselme riski bu- 35 milyar dolarlar havada uçuyor hip olunması gerektiği... O günün tek- ÜİK’in dün açıkladığı “Ekonomik larda durulmaya sebep oldu. Dö- ama otellere bakıyorsunuz hep- lunduğunu belirtti. nolojileri ile imkânsızdı; hatta geleceğin TGüven Endeksi, Aralık 2021” ra- viz kurlarındaki yükseliş ve ar- si borç batağında kredilerle ayak- teknolojileri ile de olmasına imkânsız gö- poruna göre, bu endeks geçen ay Yerli turiste tatil zor tan yabancı turist talebi ile birlik- ta duruyor.” zü ile bakılıyordu. Bu büyüklükte ve bu 99.3 puanken, bu ay yüzde 1.8 aza- Küçük otellerde hareketlili- ağırlıkta bir şeyin yukarı çıkarılması ve te Ocaktan itibaren fiyatların yüz- 2022’de dövizdeki artış ve yurt- larak 97.6 oldu. orada konuşlandırılması. Vazgeçilme- de 25-30 bandında artacağını be- ğin mart ayında başladığını söy- dışı pazarlarından gelen talepler- Bu kapsamda tüketici güven en- di yine de... leyen Türkiye Küçük Oteller Der- lirten sektör mensupları, yerli tu- le fiyatların artabileceğini söyleyen deksi yüzde 3.1 azalarak 68.9, ima- 25 yıl önce 1996’da 500 milyon dolar ristin erken rezervasyon için ace- neği Başkanı Ertan Ustaoğlu ise Türkiye Seyahat Acenteleri Birli- bütçe ile başlandı. 2007’de fırlatılması he- lat sanayi ile ilgili reel kesim güven le etmesini öneriyor. “Önümüzdeki sene için beklenti- ği Başkanı Firuz Bağlıkaya ise yurt- deflenmişti. Sayısız test, yüzlerce mühen- endeksi yüzde 1.7 azalarak 110.1, Bir ay önce özellikle miz çok iyi ama yeni varyantın et- dis, 14 milyar dolar maliyet ve 14 yıl ge- taşları ucuz tatil için erken hizmet sektörü güven endeksi yüz- cikme ile nihayet başarıldı. İnsanlığın en Avrupa’dan gelen rezer- kileri korkutuyor. Ocak ve şubat de 0.5 azalarak 118.8, peraken- rezervasyonlara yön- büyük adımlarından biri oldu. Kızılötesi vasyonların 2019’un bi- kritik, bu varyantı atlatırsak önü- de ticaret sektörü güven endeksi lendirdi. 2022’de tu- görüşle çalışacak bu teleskopun evrene yüzde 0.4 azalarak 121.5 ve inşaat le üzerinde olduğunu müz açık. Fiyatların ocaktan son- rizm gelirlerinin 35 ait anlayışımızda devrim yaratması bek- sektörü güven endeksi yüzde 3.9 söyleyen Antalya’da- ra yüzde 25-30 artacağını düşünü- milyar doları bulaca- leniyor. Yıldız ve galaksilerin oluşumunu azalarak 90,0 puan oldu. Ekonomik ki Nirvana Hotel’s Üst yorum. Bu maliyetlerle yükselme- anlamaya, Big Bang’den sonra ortaya çı- ğını söyleyen Bağlı- güven endeksinin 100’den büyük Düzey Yöneticisi (CEO) mesi mümkün değil. Döviz artın- kan ilk ışıkları gözlemleyebilmeye; ötege- kaya, 40 milyonu ya- olması genel ekonomik duruma iliş- zegenlerde yaşam olup olmadığını öğren- Korhan Alşan, bu tale- ca yabancı müşteri daha çok gele- bancı, 5 milyonu da kin iyimserliği, 100’den küçük ol- meye artık bir adım daha yakın insanlık. bin yeni varyant te- cek, onlar için fiyatlar komik dü- ması ise kötümserliği gösteriyor. gurbetçi ol- Bir yüzünün artı 90 derece, diğer yüzünün reddütleri ile zeylerde. Ama yerli pazar için fi- l Ekonomi Servisi mak üzere eksi 240 dereceye dayanıklı olmasını sağ- tempo kaybet- yatlar artınca bu yaz tatil zor görü- lamak, berilyum madenini kullanarak mal- 45 milyon tiğini söyledi. nüyor şimdilik onların alım gücü- zemeyi hafifletmek; dayanıklılığını, has- k Üç Ük ÖZMEn ’DEn turist he- nün ne olacağını bilmiyoruz” diye saslığını artırmak için yeni yaratıcı tekno- Kurdaki ha- defleri lojiler geliştirildi, sınırlar zorlandı... reketlilikten konuştu. ‘Yeni uygulama olduğu- Yine son aylarda gündeme bir kav- Bodrum Profesyonel Otel Yöneti- önce iç pa- nu da ram Metaverse... Zaten uzun bir süreden zarda da er- cileri Derneği Başkanı Serdar Kar- bütçeyi vuracak’ beri dijital dünyanın içinde zamansızlı- belirtti. Korhan Alşan Ertan Ustaoğlu cıoğlu ise şöyle konuştu: “Döviz ken rezer- ğı deneyimliyoruz. Sonsuz bir şimdiki za- zmir Ekonomi Üniversitesi’nden man içindeyiz. Şimdi sıra Metaverse ile İProf. Dr. Coşkun Küçüközmen, mekânsızlığı deneyimlemede.. hızlı tırmanan döviz kurlarının dü- Bunların hepsi değişen dünyanın iste- Limanlarda şürülmesi için “muhtelif isim ve sek de istemesek de gerçekleri... İyisi de Mevduat garantisi 200 bin TL yaklaşımlarla anılan değişik ve var, kötüsü de.. Dünyaya hangi gözlükler- rekor kruvaziyer farklı bir program” uygulandığına le baktığınla, bakmak istediğin ile ilgili... asarruf Mevduatı Sigorta Fo- re 200 bin TL’ye çıkarıldı. Kararla, ge- beklentisi Bu yüzden 2022’ye girerken “umut” , işaret ederek şöyle devam etti: Tnu (TMSF) garantisi üst limiti 150 rekli işlemleri yerine getirmek üzere “inadına umut” diyoruz... “Ancak bu programın elimizde ka- bin TL’den 200 bin TL’ye çıkarıldı. Sigorta ve Risk İzleme Daire Başkan- ürkiye’deki limancılık sektörü- lan en önemli koz olan sağlam büt- TMSF’nin Mevduat Katılım Fonu tuta- lığı yetkili kılındı. Resmi Gazete’de 16 Tnün 2021 rakamlarını ve 2022 çeyi vurması kaçınılmaz. Zira bu rını yeniden belirleyen kararı Resmi Aralık’ta yayımlanan yönetmelikle ga- beklentilerini paylaşan Türkiye Li- programın maliyetini bütçeden kar- Gazete’de yayımlandı. rantinin TMSF tarafından her yıl yeni- man İşletmecileri Derneği (TÜRK- ‘Kamu müteahhidine şılayacak hamleler ile üstlenmeyi 2019 yılında 150 bin TL olarak be- den değerleme oranı nispetinde artırıl- LİM) Başkanı Aydın Erdemir, planlıyoruz. Örneğin döviz koruma- lirlenen TL mevduata devlet güvence- masına yönelik hüküm konulmuştu. 2021’i 521 milyon tonun üzerinde lı TL mevduata verilen garanti gibi. fiyat farkı verilsin’ si tutarı 2022 yılında uygulanmak üze- l Ekonomi Servisi elleçleme ve yüzde 5 büyüme ora- Bütçenin çok iyi anlatılması ve an- nı ile kapattıklarını söyledi. 2022 nkara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu laşılması gerekiyor. İkiz açık sarma- yılında ise yine yüzde 5 büyüme ABaşkanı Gürsel Baran, kamuya iş yapan oda lı girilmesi kolay, çıkılması zor bir ve 540 milyon tonun üzerinde bir üyesi müteahhitlerin kurdaki artış nedeniyle or- sarmal. Bu çerçevede ne yapılmalı? Cepte taksit tavanı 5 bin TL oldu yük miktarı beklediklerini belirten taya çıkan fiyat farkları nedeniyle sıkıntılı oldu- Hesaplamalara dayalı ciddi tasarruf Erdemir, 2022’de minimum 900 ğunu açıkladı. Baran’ı ziyaret eden oda üyeleri tedbirleri açıklanmalı ve gerekçeleri ep telefonu satışlarında üç liğine göre, yenileme mer- kruvaziyer gemisiyle 1.5 milyon fiyat artışları nedeniyle taahhütlerini yerine ge- ile anlatılmalı.” l DHA yolcu ağırlamayı hedeflediklerini Caylık taksitlendirme sını- kezleri veya yetkili satıcı- tirememe riskiyle karşı karşıya olduklarını be- rına tabi tutar üç bin 500 larca gerçekleştirilme- de duyurdu. Erdemir, açıklamasın- lirtti. Müteahhit üyeler İlave Fiyat Farkı Kararna- da şu ifadelere yer verdi: “Önemli TL’den 5 bin TL’ye çıkarıl- si kaydıyla, fiyatı 5 bin mesi ile tanınan şartlarla bile projelerini yürüte- dı. Resmi Gazete’nin dün- TL’nin üzerinde olan ye- aksilik olmazsa rakamlar daha da meyecek durumda olan firmalar için de tasfiye artacak ve kruvaziyer tarihinde- kü sayısında yayımlanan nilenmiş ürün niteliğin- ve devir hakkının tanınması talebinde bulundu. ve perakende ticarette uy- deki cep telefonu satışla- ki en yüksek yolcu sayısına 2022 Baran da döviz kurunda gerçekleşen spekülatif yılında ulaşma imkânımız olabile- gulanacak ilke ve kurallar rında taksitlendirme süresi artış nedeniyle hammadde fiyatlarının yükseldi- hakkında yönetmelikte değişik- ise 6 ay olarak belirlendi. cek.” l Ekonomi Servisi Coşkun Küçüközmen ğini, bu durumun birçok sektörü olumsuz etkile- likler yapan Ticaret Bakanlığı yönetme- l Ekonomi Servisi diğini ifade etti. l Ekonomi Servisi uyarı aralık ayı sonuçları