Katalog

18 ARALIK 2021 CUMARTESİ KÜLTÜR 13 Oyun içinde oyun... 68 Kuşağı’nın İstanbul Büyükşehir Oyunda, Olivia karakterini Bennu Yıldırımlar canlandırıyor. Belediyesi Şehir belleği Tiyatroları’nın oyunu “On İkinci Gece” bu üzyıllardır süren özgürleşme kav- gasının Jön Türklerle ivme kaza- hafta Muhsin Ertuğrul Ynıp İkinci Meşrutiyet’le, Kuvayı Sahnesi’nde sahneleniyor. Milliye’yle, Ulusal Kurtuluş Savaşımızla, laik Cumhuriyetle taçlanması... hakespeare’in yapıt- “Devrimin kanunu bütün kanunların üs- tündendir” düşüncesiyle başlatılan kül- larını sahnede gör- tür, eğitim seferberliği: Öğretim Birliği, Bennu Smeyi çok özledik. Harf Devrimi, Dil Devrimi, Tercüme Bü- Yıldırımlar Birkaç ödenekli ve özel rosu, Dünya Klasikleri, Köy Enstitüleri, ÖZNUR tiyatro sahneledi yakın OĞRAŞ ÇOLAK Halkevleri... zamanda ve bugün de Oyun, ikiz kardeşler Viola ve Sebastian’ın bir gemi Bu seferberliğin yarattığı genç aydın kazasından sonra birbirlerini öldü sanıp ayrı düşmeleri sahneliyor. Ama ben kla- kuşakların 1960’larda TİP, DİSK, TÖS, ve sonra yaşanan yanlış anlamalar üzerine kurulu. sik severlerdenim. Çağdaş yorum FKF, DEV-GENÇ gibi toplumun her ta- getirdik deyip sahnelenen Shakes- bakasında kuramsal ve eylemsel olarak örgütsel bütünlüğü yakalaması yani öz- peare oyunları gördük daha önce. İyi o gün buraya tiyatroda oyun seyret- tümler gösterişli, eğlenceli ve renk- muş. Bu da oyunun konusuyla ol- gürlükle ekmeği, bilimle emeği, sanatla olanlar da vardı ama klasiğin yerini meye gelmiş. Bir iki oyuncunun rep- li. Yönetmenliğini Serdar Biliş’in dukça benzer. gülmeyi kucaklaştıran “dayanışma” söz- tutmuyor. Shakespeare oyunlarının liklerini sadece kendilerinin duyma- üstlendiği oyunun çevirisi Zeynep Özetlemek gerekirse bu oyun cüğünün can bulması... şiirsel bir ritmi var. Bunu yakalaya- sı, doğal oyunculuk mu bilemedim Avcı’ya ait. bir “yanlışlıklar komedisi”. Illyria Tarihe “68 Kuşağı” olarak geçen kuşa- mazsanız oyun çekilmez bir hal alı- ama keşke biraz seyirci de duyabil- ğın toplumsal mücadelemizdeki unutul- Krallığı’nda geçer. Shakespeare’in yor ve sahnede sadece kitap okur gi- Karşılıksız aşk... mayan serüveni... seydi. Üstelik bu oyuncu, neredeyse bu krallığı İtalya’nın Dalmaçya kıyı- bi konuşan oyuncular oluyor. Oyunun konusu ise kısaca şöy- oyun bitene kadar sahnede. Olivia sında hayal ettiği düşünülüyor. İn- Uzun süredir sahnelenen ve çok ‘Geleceğin ışık saçan le: İkiz kardeşler Viola ve Sebastian, karakterini canlandıran ve oldukça sanların kılık değiştirdiği, kadınla- beğenilen İstanbul Büyükşehir Be- bir gemi kazasından sonra, birbir- çiçekleri’ başarılı olan Bennu Yıldırımlar ve rın erkek, erkeklerin kadın kılığına lediyesi Şehir Tiyatroları’nın oyunu lerini öldü sanıp ayrı düşerler. Vio- Çocukluğunda yaşadığı mücadele bi- aslında hemen hemen bütün oyun- girdiği, birbirlerine âşık olan insan- “On İkinci Gece”yi Muhsin Ertuğrul rikiminin doruğa çıktığı günlerin ma- la, Illyria dükü Orsino’nun hizmeti- cular oyunu yukarı kaldırmaya ça- ların bu karmaşayı anlamaya ça- Sahnesi’nde seyrettim. Oyun iki sa- sal olmadığını anlamaya ve anlatmaya ne girebilmek için erkek kılığına gi- lıştı. Oyunun sonlarına doğru tempo lıştığı ve elbette sonunda her şeyin ömrünü veren bir genç, beş ciltlik Tür- at sürüyor ve tek perde. Salon tıklım rer. Orsino adına güzel Olivia’ya kur biraz da olsa yükseldi, hatta gülen- tatlıya bağlandığı bir yapıt. kiye Gençlik Hareketleri Tarihi: 1944- tıklım. Oyun başladıktan otuz daki- yapmakla görevlendirilir. Olivia ise ler de oldu. Shakespeare’in diğer komedya- 1974 (Sevinç) ile “Milletin bağrından te- ka sonra seyircilerin kafaları düş- kardeşinin ölümünden sonra yasta- larına da benziyor. Soytarılar, sar- miz bir kuşak yetişiyor. Bu eseri ona bı- meye başlıyor. Uyuklayanlar ve of- Noel ve ‘On İkinci Gece’ dır ve ayağına gelen herkesi geri çe- hoşlar, çıkarcılar, mevki düşkün- rakacağım ve gözüm arkamda kalmaya- layanlar. Oyuncuların temposu dü- Shakespeare’in yanlışlıklar üzeri- virmektedir, ta ki şimdi erkek kılı- cak!” diyen Atatürk’ün düşlediği, özledi- leri, müzisyenler, deliler ve soylu- şük. Sonuçta oyuncu da insan ve kö- ne kurulu komedisi “On İkinci Ge- ğındaki Viola’ya âşık olana dek. Bu ği bir genç olarak yaşıyor. ların iç içe, burun buruna olduğu tü bir gün geçiriyor olabilir. Ama se- 1958 doğumlu Turhan Feyizoğlu, ya- ce” başlığının Shakespeare döne- sırada, Olivia’nın dayısı Tobi, tutu- oyun içinde oyun. Oyunda dekor sü- yirci salonda ve sahneye doğru ba- şamda özne olabilmek için emek verir- minde kutlanan Noel’in On İkinci cu hizmetkâr Malvolio’ya şamata- rekli ve kolaylıkla değişebilecek şe- ken yüzyıllarca kullaştırılmış, köleleşti- kan koltuklarda oturuyor. Arkaya Günü şenlikleriyle bağlantılı olduğu lı bir oyun oynayarak bu cümbüşlü kilde tasarlanmış. Canlı orkestranın rilmiş bir toplumdaki özgürlük arayışının bakma şansı yok, hatta sağa sola da düşünülüyor. Bu şenliklerde her şey kimlik yanılması ve karşılıksız aşk yer aldığı ve müziğin devreye gir- doruğa çıkmasını sağlayan Cumhuriyete bakamaz. Karşısında sahne var ve “tepetaklak” ya da “tersyüz” olur- hikâyesini iyice kızıştırır. diği sahneler oldukça keyifli. Kos- olan borcunu ödüyor. Küreselleşmeyle kurulan düzenlerin emperyal dayatmalarının amansızlaştığı koşullarda insanın birikimi, deneyimi, ye- teneği ölçüsünde hayallerini büyütmeye, Giresun Adası’nda tarihi kitabe toplumsal gerçeği görmeye, anlamaya, itolojik ki yapı ve surların ‘dö- algılamaya çalışarak yaşamasıyla özgür- Mhikâyeleri ve ta- nemin Giresun Valisi leşeceğini kanıtlıyor. rihi kalıntılarıyla ön Roustam’ın oğlu Pin- plana çıkan Giresun kernes Kyrikos’un eşi Fırtınalı yıllar Adası’nda, 14. yüz- saygıdeğer Maria Ha- Feyizoğlu, toplumsal yaşamımızın dü- yıla ait kitabe bulun- nımefendi tarafından şünsel, eylemsel, örgütsel birikimini yaz- du. Giresun Üniver- yaptırıldığı’ yazmak- dığı kitaplarla aktarmaya çalışıyor. sitesi Güzel Sanatlar ta. Bu eser bize ada- Bir dönemin yaşanmışlıklarını anla- Fakültesi Öğretim daki yapıların kim ta- mak, sorgulamak için o dönemin özne Üyesi Doç. Dr. Ga- rafından yaptırıldığı olmayı başaran insanlarının bilinçlerini, umutlarını, düşlerini, eylemlerini neden- zanfer İltar, yaptığı hakkında bilgi vermek- açıklamada, ilk kez te. Kitabede geçen Ro- leri ve sonuçlarıyla birlikte değerlendir- mek gerektiğini bilerek ve bunu uygula- yazılı bir eserle kar- ustam ismi, bölgede- GÖÇÜN HIKÂYESI... yarak yazıyor. şılaştıklarını ifade et- ki Türkmen beyleri ile Kitabenin kule yapısının ze- “Bizler Türkiye toplumunun tarihi geç- stanbul Bilgi Üniversitesi, 18 ğin yanı sıra koku gibi farklı du- ti. İltar, kitabenin ada ve Gire- Komnenos hanedanlığı ara- mininde bulunduğunu ve 3. mişinde sağlam olan, ulusal ve devrim- İAralık Uluslararası Göçmenler yulara hitap eden eserler, inte- sun yöresinin tarihine ışık tut- sındaki stratejik evlilikler hak- Aleksios Komnenos döne- ci olan ne varsa onun mirasçısıyız” di- Günü kapsamında göç ve mülte- raktif çalışmalar yer alıyor. Sergi, ması bakımından büyük önem kında da bizlere ipucu ver- mine ait olduğunu dile geti- yen Deniz Gezmiş’in özne olduğu cilik kavramlarına dikkat çekmek bu özelliğiyle seyirciye keşfet- taşıdığının altını çizdi. mektedir” diye konuştu. l AA ren İltar, “Kitabede, adada- 1960’ların fırtınalı yıllarını konuşturuyor, amacıyla “Öteki Hikâyeler” sergi- me alanı açan bir yapıya kavuş- yüz yüze gerçekleştirdiği söyleşilerle, sini sanatseverlerle buluşturdu. muş oluyor” dedi. Sergi, 7 Şubat dönemin tanıklıkları ve belgeleriyle bu- Sergide 12 ayrı ülkeden 50 sanat- 2022’ye kadar İstanbul Bilgi Üni- ÖZMENOĞLU’NUN KİTABI Balkan çının farklı disiplinlerde ürettiği versitesi Santral Kampusu Ener- güne taşıyor: yapıtları bulunuyor. Küratör De- ji Müzesi’nde çeşitli etkinliklerle Fırtınalı Yılların Gençlik Liderleri Konu- VE ESERLERİ ANNA LAUDEL’DE müzikleri nizhan Özer, “Sergide görselli- ziyarete açık olacak. şuyor (Ozan), Fikir Kulüpleri Federasyo- nu (Ozan), Denizler ve Filistin (Alfa), 15- Edirne’de! 16 Haziran 1970/ Türkiye’yi Sarsan İş- rdan Özmenoğlu’nun 2008-2020 yıl- çi Direnişi (Çıngı), Fırtınalı Yıllarda Ül- Aları arasındaki neon eserlerini bir ara- dirne’de, Uluslara- kücü Hareket (Ozan), Akıncılar ve AK- ya topladığı “You Like My Work Ha?” baş- Erası 3. Balkan Mü- Arada Kaldık’tan 3. tekli Gençlik’ten AKP’ye (Tekin), Yılmaz Gü- lıklı, 500 edisyonlu ve imzalı poster kita- zik Festivali başladı. ney/ Bir Çirkin Kral (Tekin)… bı, Anna Laudel tarafından yayımlandı. Eş- lternatif rock müziğin Festival Edirne Büyük zamanlı olarak Anna Laudel’de açılan, Sinagogu’nda düzen- Agenç topluluğu Ara- Öncüler Özmenoğlu’nun eserlerinden oluşan özel da Kaldık’ın üçüncü tekli- leniyor. Mahir Çayan’ın bir şiirinde “Karanlık- seçki sergisi, 7 Ocak 2022’ye kadar Anna Festivalin açılışının si “Bu Hayat”, Moon lar imparatorluğuna kafa tutan adamlar” Laudel’de ziyaret edilebiliyor. Stage etiketiyle tüm diji- ardından ressam Şa- olarak betimlediği 68 Kuşağı’nın öncü ki- Toplum, sanat ve hayat üzerine üretti- ban Tuncer’in “Yer- tal platformlarda yerini al- şiliklerinin yaşamlarını yazıyor: ği kült neon işleriyle bilinen sanatçı Özme- dı. Alternatif rock’ın ya- den göğe” isimli re- Bugünün gençlerine Deniz/ Bir İsyancı- noğlu, kendi dünyamızı tekrar keşfetme- sim sergisi izlenime nı sıra elektronik ve synth nın İzleri’nde (İzan) Deniz Gezmiş’i, Ma- mizi ve yeniden düşünmemizi sağlıyor. Ki- ağırlıklı tınıların da har- sunuldu. Sergiden hir/ On’ların Öyküsü’nde (Totem) Ma- taptaki her ana sayfa poster olarak tasar- sonra Edirne Büyük manlandığı şarkı, günü- hir Çayan’ı, İbo/ İhtilalin Fidanı’nda lanarak pul koparma tekniğiyle basıldı. Be- müz dünyasında yaşayan Sinagogu’nda, Anıl kalde Celal Dikmeci, gitarlarda Efe (Totem) İbrahim Kaypakkaya’yı, İki ğenilen eserler kitaptan koparılıp, örneğin Şallıel&166 Days Bal- toplum geneline gönderme yapıyor. Adalı’da (İzan) Hüseyin Ceva- Öcal ve Orkun Çelebi, bas gitar- duvara asılabiliyor. Adres: Kazancı Yokuşu Müzik hayatına 2018 yılında başla- kan Jazz Project kon- da Denizhan Uzunsoy ile yenilediği hir ve Ulaş Bardakçı’yı, Sinan/ Nurhak 45, Gümüşsuyu, Beyoğlu / İstanbul. ser verdi. l AA yan Arada Kaldık, 2020 yılında vo- Dağları’ndan Sonsuzluğa’da (Alfa) Sinan kadrosuyla yoluna devam ediyor. Cemgil’i, Erikler Çiçek Açtığı Zaman- Dede’de (İzan) Hüseyin İnan’ı anlatıyor. O günün gençlerini, çocukluklarından Şükran Kurdakul gideli ne çok Toplumsal sorumluluk karşısında öz- sü. Yazdığı “Köyün Gücü” kitabını veri- başlayarak nasıl yetiştiklerini, yakın çev- zaman geçmiş! Öyle acılı gün- gür bir birey olmadı Şükran Kurdakul. yor bana. “Oku” diyor, “sonra mektup- releri ve ilişkileriyle birlikte anlatırken ön- ler birbirini kovaladı ki nefes alma- Daha açık söylersem, hayatını toplum- laşalım”. Kutsal emaneti alıp göğsüme cü olmalarının temelini oluşturan gizem- yı bile unuttuk. Ülkemiz, Ahmet sal sorumluluklardan koparmadan bi- sokuyorum. Ankara’ya dönünce Şük- leri tanıklıklarla ve belgelerle besliyor. Erhan’ın kitabının adı olan “Çağ- çimlendirmeyi başardı. Bunu günümüz ran Kurdakul’un işlerinin yoğunluğuna Turhan Feyizoğlu, gençliğe olan umu- daş Yenilgiler Ansiklopedisi”ne dö- insanlarının sıkça başvurduğu süs- rağmen, her şeyi bir kenara bırakıp Ba- du yineleyerek günümüze getirdiği fırtına nüştü. Çoktandır güzel haber yok, lü sunumlarla değil, içeriden, derinden yırları neden ziyarete gittiğini sorgulu- kuşlarının gerçek ama destansı toplum- ortalık toz duman. Ne iyi ki Şükran bir kaynak suyu gibi ilerleyerek yaptı. yorum. Çünkü Cumhuriyet idealizmiyle sal mücadele tarihini titizlikle kitaplaştı- Şükran Kurdakul’u Kurdakul’un yazdıkları bugünü de Balıkesir’de kız yurdu açması bundan- biçimlenen bir düşünce dünyasının yıl- rarak 68 Kuşağı’nın belleği oluyor. kapsıyor: “Darda kaldık seferberlikte dı. Her bayramda Ayvalık yetimhane- maz savunucusu o. gibi / Bakakaldık gidenlerin ardından / sinde lokma tatlısı dağıtması... Bu nedenle 6. Filo’ya karşı yazdı- düşünürken... Ekmeğin şiirini yitirdi ortalık / Türkiye’m HHH ğı İzmir’in İçinde Amerikan Neferi şi- İş Sanat’tan Âşık ’lı yılların ortası. Yirmili yaş- nereye götürüyorlar seni!” Birlikte Foça’da Ferit Oğuz Bayır’ın iri o dönemde bir bildiri gibi dağıtıl- ların henüz başındayım. Ya- HHH evine gidiyoruz. İki katlı bir köy evi... mıştır: “İzmir’in içinde Amerikan ne- Veysel şiir dinletisi 90zar örgütlerinin ortak ses Şükran Kurdakul şairliğinin yanında Tahta merdivenleri çıkıyoruz. Merdive- feri / nereye baksam, / cemseler mi, vermesinin yine zorunlu olduğu za- çok önemli bir edebiyat tarihçisiydi. Ve- nin bittiği yerde, mavi boyalı iskemle- cipler mi arabalar mı... / Bu mu be- ş Sanat, aralık ayı programında âşık ge- manlar... Ankara’da Konur Sokak’ta fasızlık her yanı alabildiğine kuşattığından de Ferit Oğuz Bayır’ın sarı örgülü saç- nim Güzelyalı’m, / Bu mu benim İleneğinin önemli temsilcisi Âşık Veysel’i meşhur İnsan Hakları Heykeli’nin yazınımıza hizmet eden bir kuşak çarça- lı eşi oturuyor. Yaşlılıktan gözleri iyi- Karşıyaka’m, / Bre dostlar gönlünüze “Uzun İnce Bir Yoldayım” başlıklı şiir dinleti- önünde basın açıklaması yapılacak. buk silindi. Mustafa Nihat Özön, Rauf ce mavileşmiş, görmüyor. Beyaz keten sığar mı? İzmir’in içinde Amerikan ne- siyle anıyor. 22’nci sezonunda seyircili kon- Şükran Kurdakul Pen Yazarlar Der- Mutluay, Tahir Alangu gibi isimler unu- elbise üzerinde. Damarları çıkmış in- feri / Yiğit olan evinde duramaz gayrı...” serlerin yanı sıra çevrimiçi programını da iz- neği Başkanı, Ataol Behramoğlu tulanlar mezarlığına gömüldü. ce elleri, ellerimi sıkıca tutuyor. Bir da- HHH leyicilerine sunmaya devam eden İş Sanat’ın Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) Baş- HHH ha bırakmıyor. Yaşı doksanı geçkin ka- Ayvalık’ta bol yıldızlı bir gece... Âşık Veysel dinletisi 20 Aralık Pazartesi saat kanı, Şükrü Erbaş ise Edebiyatçılar Daha dün gibi hatırlıyorum, Bigadiç’e rıkoca yalnız bir hayat sürdürüyor. Fe- Rüzgâr esiyor, içim ürperiyor. Bir balık- 20.30’daki ilk gösteriminden itibaren sezon Derneği Başkanı. Şükran Kurdakul, gittiğimizde karşılaştığımız seksen- rit Oğuz Bayır, Şükran Amca’yı görün- çı ötede palamarı çözüyor. Kediler ıs- boyunca İş Sanat’ın YouTube kanalından izle- metnin eksiksiz okunmasını istiyor. lik rençberi. Köy kahvesinde Şükran ce bir mutlu bir mutlu! Zuladan şerbet rarla balıkçıyı bekliyor. nebilecek. Şöyle bir düşünce oluşturmuş: Ken- Kurdakul’u görür görmez ayağa kalkı- çıkarıyor. İçine buz dolduruyor. Yakıcı “Hey... Sait Faik’in kedileri bunlar...” disi metni okumaya başlayacak, eğer Metin Belgin, Bülent Emin Yarar ve Hakan yor: “Tam kırk yıl sonra hatırladım se- güneş bahçedeki dut ağacının yaprak- Gülüşüyoruz. bir müdahale olursa Ataol Behramoğ- Gerçek’in şiirleri seslendireceği dinletide, ni... Seçimlerde, sana oy vermiştim” larını kımıldatmasına engel oluyor. Fe- Egemenlerin onca gazabına rağmen lu devam edecek. Eski kuşağın örgüt Cengiz Özkan, Âşık Veysel’in türküleri ile şi- diyor bastonunu doğrultarak. Şükran rit Oğuz Bayır, tam bir eğitim emekçisi. umudu hiçbir zaman kaybetmeyen bir adamlığıyla birleşen düşünce dünya- irlere eşlik ediyor. Atilla Birkiye’nin metinleri- Kurdakul, 1965 seçimlerinde, TİP’ten Köy Enstitülerinin kuruluşunda İsma- şair ve edebiyat tarihçisinin onurlu ya- sına tanıklık ediyorum. ni düzenlediği, Mehmet Birkiye’nin ise sahne- milletvekili adayı. Gözleri doluyor, eski il Hakkı Tonguç’un yardımcısı. Ana- şamından vazgeçmeyişin öyküsü... HHH ye uyarladığı dinletinin müzik yönetmenliğini günler aklına gelince... dolu’daki eğitim seferberliğinin öncü- Onun gülümsemesinin öyküsü... Serdar Yalçın üstleniyor.