Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 ARALIK 2021 PAZARTESİ EKONOMİ 9 Bakanlık görevine iletişimsizlikten yakınan iş dünyasının gazını alarak başladı Üreticide ‘kur’ kaygısı ‘Çin modeli’ ve anlamadan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, iş dünyası azine ve Maliye Bakanı Nu- nın izleneceğini, bu iyi izlenimin ve reddin Nebati, iş dünyasının iyimserliğin sürmesinin bakanın ic- ile yaptığı 7 saatlik toplantıda her şikâyeti not aldı. İş istemek şaşkınlığı Hşikâyetlerini dinleyerek gö- raatlarına bağlı olacağını kaydetti. insanları toplantıyı olumlu buldu ancak iyimser olmak revine başladı. Bakanın önümüzde- Bakanın kurlardaki hareket için iyasal İslamın seçkinleri, için atılacak adımları bekleyeceklerini söylüyorlar. ki hafta bankacıların şikâyetlerini faiz indirimlerinin üzerinde dur- “Türkiye’nin yeni yol haritası Çin Smodelini örnek alacak” diyor- dinleyeceği belirtilirken madan, piyasadaki aşırı talebi ge- ri söz aldı, ardından da is- lar ama o modelin arkasında, Aydınlan- toplantı iş dünyasın- rekçe gösterdiği, “Tüm bunların teyen işadamları konuştu. ma geleneğinin ve çürümüş bir impara- da, bakanın sıkı iletişim üzerinden birlikte geleceğiz” gibi Yaklaşık 40 kişinin söz al- torluğun, iflas etmiş bir monarşinin yerine içinde kalacağını gös- genel sözlerle konuyu geçiştirdiği- dığı toplantıda iş dünya- çağdaş bir Cumhuriyet kurma arzusu- terdiği için genel olarak ni belirten katılımcılar da oldu. nun yattığının farkında değiller. Üstelik o sının en temel şikâyet ko- ERDAL modelde devleti soyanların başına gelen- olumlu karşılandı. An- Toplantı sonrasında TOBB Başka- SAĞLAM nusu kurların seyri olur- leri de bilmiyorlar! cak iyimser olmak için nı Rıfat Hisarcıklıoğlu attığı twitte ken, bunun ticareti kilit- atılacak adımları bekleyecekler. “Hazine ve Maliye Bakanımız Nu- ler noktaya getirdiği ve İki ‘Mayıs 1919’ Geçen cumartesi günü basına ka- reddin Nebati ile bir araya geldik. kurların da istikrar kazan- Çin modeliyle, Türkiye’de kurulan cum- palı şekilde yedi saat süren toplan- Enerji maliyetlerindeki artış, medi- bazılarının ise her zaman olduğu gi- ması gerektiğinin özellik- huriyetin ilk dönemi arasında, ekonomik tıya, yaklaşık 70 iş dünyası temsil- bi, Bakan’a ve Cumhurbaşkanı’na kal firmalarının ödemeleri, kamuya le vurgulandığı belirtiliyor. Müte- benzerlikleri aşan paralellikler var: Mo- cisi katıldı. Toplantıya katılanlar iş yapan firmaların durumu, fiyat övgüler sıraladığı anlatılıyor. dern Türkiye Cumhuriyeti ve Aydınlanma ahhit alacakları, fiyat farkları, KDV hareketi, bağımsızlık refleksi için 19 Ma- bakanın yaklaşık iki saat boyunca İş dünyasının bu zor dönemde farkı kararnamesi, KDV alacakla- alacakları, medikal firmaların ala- yıs 1919 neyse, Çin için, 4 Mayıs Hare- “yaptıklarımız- yapacaklarımız” bi- rı, piyasadaki dalgalanmanın etki- şikâyetlerini iletme konusunda bü- caklarının ödenmesi gibi gündem- keti (1919) odur! Çin modelinin kaynağın- çiminde özetlenebilecek bir sunum yük sıkıntı çektikleri biliniyor. Bu leri gibi iş dünyasının taleplerini deki ekonomik konular hakkında da da 4 Mayıs Hareketi var. yaptığını belirterek konuşmasın- aktardım” dedi. DEİK Başkanı Na- nedenle hem toplantı hem de baka- şikâyetlerin sıralandığı kaydedildi. I. Dünya Savaşı’nın ardından yapı- da bu zor dönemi aşacaklarını ve nın her bir konuşmayı tek tek not al- il Olpak, “İhtiyacımız olan ilaç gibi lan Versay Antlaşması’nda, emperya- kesinlikle serbest piyasa kuralları- Suçlu aşırı talep bir toplantı gerçekleştirdik” der- ması, şikâyetlerin hepsi için incele- listler Çin’e verdikleri sözden dönerek Şandong’da kurulmuş Alman kolonilerini, nın dışında hareket edilmeyeceğini yeceğini söylemesinin iş dünyasında ken dövizin geldiği seviyeden ra- Söz alan iş insanlarının bazıları- Japonya’ya devrettiler. Halbuki Çin, İtti- vurguladığını kaydettiler. hatsız olduklarını, bakanın “Kur- nın temsil ettikleri kesimin ya da memnuniyet yarattığı belirtiliyor. Bir fak Devletleri’ne, cephede siper kazmaya Verilen bilgilere göre bakanın su- katılımcı toplantıdan memnun olduk- larla ilgili belirsizliği beraber kal- sektörlerin sorunlarını açık bir dil- yardım edecek 100 binden fazla emekçi numunun ardından STK temsilcile- dıracağız” dediğini aktardı. le ama dengeli bir üslupla anlattığı, larını şimdi hangi adımların atıldığı- göndermişti. Bu nedenle Çin entelijansi- yası, üniversite öğrencileri arasında, Ver- say Antlaşması tam anlamıyla bir ihanet, aşağılanma olarak algılandı. ASGARİ’DE AÇIKLAMA YAKIN 4 Mayıs 1919’da üniversite öğrencile- ri Pekin’de öfkeyle sokaklara döküldü. Böyle başlayan 4 Mayıs Hareketi, kısa Son söz zamanda, “Yeni Gençlik” (1915-1921) gi- bi dergilerin tetiklediği Aydınlanma /Mo- dernleşme hareketiyle birleşti. 4 Mayıs Erdoğan’da Hareketi, emperyalizm karşıtı, ulusal- cı ve cumhuriyetçi bir bilincin ifadesiydi. Hareket, modern basın ve telgraf yoluyla MUSTAFA ÇAKIR hızla ülkede yayıldı. “Yeni Gençlik” dergisi ve “Yeni Kül- elecek yıl geçerli olacak tür” hareketi Konfüçyüs düşüncesin- Gyeni asgari ücretin bugün den kurtulmayı amaçlıyordu. “Yeni Kül- ya da bu hafta içerisinde bel- tür” hareketi, o düşünceye sadık sko- li olması bekleniyor. Taraflar lastik kapı kulu entelijansiyanın tekelin- tutumunu netleştirdi. Son ka- deki ve onun ayrıcalıklarını yeniden üre- ten klasik Çincenin herkesin anlaması- rarı ise geçen yıllarda olduğu na, kullanmasına olanak sağlayacak bi- gibi yine Cumhurbaşkanı Re- Pazarda salatalığın kilosu 8-10 TL arasında satılırken domates çimde sadeleştirilmesini savunuyordu. cep Tayyip Erdoğan verecek. 5-15 TL aralığında satılıyor. Kış mahsüllerinden havuç ve manda- Modern Mandarin bu yöndeki çabaların linada ise fiyat aralığı 5-8 TL aralığında değişiyor. Peynirin kilosu Asgari Ücret Tespit Komis- ürünü olarak şekillendi. 70 TL’ye kadar çıkarken zeytinde de fiyatlar 45 TL’yi buluyor yonu şimdiye kadar üç top- “Yeni Gençlik” dergisi ve ait olduğu en- lantı yaptı. Asgari ücretin be- telijansiya, Çin’i emperyalistlerin elinde aşağılanmaktan kurtarmanın, çökmek- lirleneceği son toplantının Çarşı pazarda her gün artan fiyatlar vatandaşın filelerini boşalttı te olan eski imparatorluk düzenini aşma- bu hafta içerisinde yapılma- nın yolu olarak, Batı’daki gelişmeleri ör- sı bekleniyor. Tarafların tavrı nek almak gerektiğine inanıyordu. Bu, bi- netleşti. Türk-İş, 4 bin TL’nin reysel özgürlüklerin, kadın haklarının altına imza atmamakta karar- genişletilmesi, bilimsel ve eleştirel dü- şüncenin, sanatta modernizmin savu- lı. Başkan Ergün Atalay, 4 bin Pazarda taneyle satış nulması anlamına geliyordu. TL’nin “kırmızı çizgileri” ol- duğunu açıkladı. İşveren tara- gün geçtikçe küçülen poşetleri hay- TL veriyorum. Peynirin kilosu 60- İki akım ALI CAN POLAT fı da bu yıl önceki yılların ak- Başlangıçta (1915) entelijansiya arasın- retle izlediğini söylüyor. 70 TL olmuş. Yıllarca bu ülkede ça- sine “hedeflenen değil, ger- da doğan, 1919 sonrasında, “4 Mayıs Ha- arket raflarındaki yangın lıştım geldiğim nokta aralık ayında çekleşen enflasyonu” dikka- reketi”- “Yeni Gençlik” sentezine dönüşen Poşete yüzde 300 zam Mhalk pazarlarına da sıçradı. pazarları tezgâh tezgâh gezip ucuz te aldıklarını açıkladı. İlk top- hareketin içinde biri tutucu, diğeri ilerici Pazarlarda soğan fiyatları 3 TL, pa- Pazarcı esnafı artan maliyetleri, ürün aramak oldu.” lantıdan bu yana çalışanları iki akım vardı. Tutucu yaklaşım, Çin’in ye- satışlar daha da düşer korkusuyla fi- tates ise 6 TL’den başlarken tüke- Ürünlerde yarın fiyatın ne olacağı- nilgisini modern silahlardan yoksun olma- “enflasyona ezdirmeyecekle- ticiler artık pazardan da taneyle yatlara yansıtamadığını belirtiyor. nı bilemediklerini söyleyen peynirci sına bağlıyordu. Bu akım Batı’nın, “düşün- rini” vurguluyorlar. TİSK Baş- Pazarcının en büyük maliyet kalem- cesini (felsefe, sanat, siyaset) değil, tekno- alışveriş yapıyor. esnafı da “Geçen hafta 35 TL’ye sat- kanı Özgür Burak Akkol, “3 lojisini almak gerekir” diyordu. İstanbul’da semt pazarlarında va- lerinden olan poşetin yılbaşından bu tığım ürünü bu hafta 50 TL’ye alıyo- bin 500 TL’yi geçtik, daha faz- İlerici akım, çözümün aydınlanma ha- yana yüzde 300 zamlandığını söy- tandaşın neler yaşadığını görmek rum. O hafta tamamen zararına ça- lası için çalışıyoruz” diyerek reketinin, felsefi, siyasi, bilimsel mirası- için Anadolu ve Avrupa yakasında- leyen esnaf, kilosu 7 TL olan poşe- lışmışım. Kötü olan tarafı da bu za- tavırlarını ortaya koydu. nı edinmekten geçtiğine inanıyordu. Bu tin 22 TL’ye çıktığını söylüyor. Poşet ki iki ayrı pazara gittik. Durumdan ten. Şimdi 65 TL’ye satıyorum bu bağlamda, Aydınlanma geleneğinin, fel- İşveren bunun için iktidar- hem tüketici hem de pazarcı esna- için müşteriden para almayan esna- ürünü ama önümüzdeki hafta top- sefi, siyasi, bilimsel metinleri, moderniz- dan “teşvik, destek, vergi in- fın bir diğer büyük maliyeti de akar- min örnekleri Çinceye çevriliyor, bu me- fı yakınıyor. Pazarcılar, artan mali- tancıdan kaça alacağımı bilmiyo- dirimi” gibi adımlar bekli- tinler ülkenin entelijansiyası arasında ya- yetler nedeniyle fiyatların arttığını yakıt ve otoyol geçiş ücretleri. rum” diye konuşuyor. yor. Bu destekler ise ya büt- yılıyordu. Kimileri Amerika ve Avrupa’ya Pazarda alışverişe gelen yurttaşın bu nedenle tüketimin giderek azal- Pazarda özellikle meyve çeden ya da büyük olasılıkla giderek üniversite eğitimi alıyor, doktora maya başladığını söylüyor. Pazara bu haftaki gündemini ise süt ve süt tezgâhlarının boş olması dikkatimizi İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yapıyordu. Cumhuriyet, demokrasi, ka- ürünlerine gelen zam oluşturuyor. gelen yurttaş ise artık filesini dol- çekince alışveriş yapan bir yurttaş, dın hakları ve nihayet komünizm dü- çıkacak. Fonun varlığı 9 duramadan ayrılıyor pazardan. Esnaf, 600 TL olan bir teneke peyni- “Önce karnımızı doyurmaya çalışı- şünceleri Çin’de hızla gelişmeye başladı. Aralık itibarıyla 88.6 milyar rin 1100 TL’ye çıktığını belirtirken Fatih Fındıkzade’de semt paza- yoruz. Meyve de bizim için lüks ar- Komünist Partisi ve Mao, bu Aydınlan- TL’ye inmiş durumda. Dolay- ma-Modernleşme hamlesinin, emperya- rında tezgâh açan 29 yıllık pazar- yurttaş ise gramaj küçültmeye mec- tık. Biz kimiz ki?” diyor. Esnaf da ay- lı olarak yine emekçinin ce- lizm karşıtı demokratik cumhuriyetçi dal- bur kaldığını söylüyor. Ünalan semt cı Cemil Yel, kilosu 5 TL olan havu- nı şekilde, “İnsanlar pazarı gezdik- binden çıkmış olacak. ganın içinden çıktı ve onunla yükseldi. cu tane ile sattığını söylüyor. Yurt- pazarında 63 yaşındaki emekli bir ten sonra çıkarken meyve reyonuna İktidar kanadı ise bir ra- Siyasal İslamın kendine örnek alma- yurttaş gıdaya gelen zammı şöyle taşın demet olarak satılan brokoli- uğrayıp taneyle elma, muz alıyorlar” kam söylemedi. Ancak kulis- ya çalıştığı Osmanlı İmparatorluğu’nun yi bile taneyle aldığını belirten Yel, değerlendiriyor: “10 tane limona 10 diye konuşuyor. seçkinleri, 19. yüzyılda içine düştükle- lerde Çalışma ve Sosyal Gü- ri derin yaşamsal krizi, “Aydınlanma ha- venlik Bakanı Vedat Bilgin’in reketini” (bilimi felsefeyi) yok sayarak, asgari ücretin 4 bin TL’ye çı- Batı’nın teknolojisine sığınıp aşmayı (iç- karılmasına sıcak bakma- Bankalara ve finansman şirketlerine olan borç 1 trilyon TL’ye yaklaştı lerinde bunu bile reddedenler vardı) ha- dığı konuşuluyor. Bakanın, yal ediyordu. “Asgari ücret 4 bin TL olur- Bugün o imparatorluğun tefessüh et- sa, bunun işverene maliyeti miş hanedanını, ulemasını kendi ecda- dı addeden şaşkınlar, içine düştükleri de- 6 bin 500 TL’ye çıkar” dediği rin krizi, “düşük ücrete” dayalı olduğunu öğrenildi. Bu konuda son ka- Yurttaş borç batağında sandıkları Çin modelini taklit ederek, işçi- rarı ise Cumhurbaşkanı Er- sinin emeğini emperyalizme peşkeş çe- doğan verecek. l ANKARA rak, 998 milyar TL’ye yükseldi. kerek aşmayı hayal ediyorlar. Bu şaşkın MUSTAFA ÇAKIR Bu borcun 23.9 milyar TL’si son haf- debelenmeler de dünkü şaşkın debelen- BORÇ FAIZI meler gibi ülkeyi çöküşe sürüklüyor. An- ğır enflasyon altında ezilen yurttaş, talarda hızla artan vadesinde ödenmedi- cak, bu şaşkın debelenmelerin “Ardından Ahayatını devam ettirebilmek için “bor- ği için takibe alınan kredi ve kredi kartı KISA... KISA... 115 MILYAR TL bir yenilenme gelecek mi?” sorusunun ca” sarıldı. Yurttaşın bankalara ve finans- borçlarından oluşuyor. Yurttaşın kredi ve tatmin edici bir cevabı henüz yok! l Antalya Büyükşehir Belediye- man şirketlerine olan borcu 6.1 milyar TL kredi kartı borçları son bir ayda 30 mil- urttaşların kredi kartı ve tü- si’nin Halk Et Projesi kapsamın- daha artarak, 998 milyar TL’ye yükseldi. yar TL arttı. Tüketici kredilerinde 3.2 mil- Yketici kredisi borçları nede- da 2 yılda 328 bin 967 vatan- Kredi ve kredi kartı borçları son bir ayda yar TL’lik, kredi kartı borçlarında ise 2.9 niyle bu yıl ocak-ekim dönemin- İMAMOĞLU İSYAN ETTİ daşa yaklaşık 749 bin 577 ki- 30 milyar TL arttı. Yurttaşın kredi kartı ve milyar TL’lik artış oldu. Yurttaşın borç- de bankacılık sistemine öde- logram et ve et ürünü satıldı. tüketici kredisi borçları nedeniyle banka- larında yılbaşından bu yana ise toplam diği faiz ise 95.8 milyar TL ola- l Aile ve Sosyal Hizmetler cılık sistemine ödediği faiz 10 ayda, ge- 145.7 milyar TL artış yaşandı. İBB’nin un ihalesinde rak gerçekleşti. Geçen yılın ay- Bakanlığı’na bağlı kuruluşlar- çen yılın tamamındaki ödemenin üzerine Rapora göre, bankaların takipteki bu nı döneminde bu tutar 67.1 mil- da koruma ve bakım altında çıktı. Yılsonuna kadar yurttaş 115 milyar borçlarını düşük bir bedel karşılığında fiyat 2.5 katına yükseldi yar TL olmuştu. BDDK’nin verile- bulunan 985 genç, kamu ku- TL borç faizi ödeyecek. varlık yönetim şirketlerine satıyor olma- rine göre bu yılın ilk 10 aylık dö- rum ve kuruluşlarında istih- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) TBMM ları bu rakamı olduğundan daha düşük stanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ek- neminde ödenen faiz geçen yılın dam edilecek. Grubu’nun haftalık ekonomi raporu- gösteriyor. Satılan borç 30.7 milyar TL İrem İmamoğlu, sosyal medya hesabından yap- tamamındaki 82.7 milyar TL’lik l Vodafone Business’ın Türki- na göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip olarak açıklandı. İcra yoluyla yurttaşlar- tığı paylaşımda un fiyatlarındaki büyük artışa faiz ödemesinin de 13 milyar li- ye İş Bankası ile birlikte haya- Erdoğan’ın “yastık altındaki döviz ve al- dan tahsil edilmeye çalışılan alacak mik- tepki gösterdi. ra üzerine çıktı. Yılın tamamında ta geçirdiği Dijital Tarım Proje- tınlarını” çıkarmaya çağırdığı yurtta- tarı ise 54 milyar TL’yi geçiyor. Yurttaşın Halk Ekmek’in 2022 yılı için un ihalesi yap- ise 115 milyar TL’ye ulaşması si kapsamında ilk etapta kuru- şın, bankalara ve finansman kuruluşları- taksitli konut alımları nedeniyle Toplu tığını duyuran İmamoğlu, bu yıl yapılan ihale- bekleniyor. 2003 - Ekim 2021 lan 27 Dijital Tarım İstasyonu na olan borçları hızla büyüyor. Bireylerin Konut İdaresi’ne (TOKİ) olan borçları ise de bir çuval un için verilen en düşük teklifin 325 döneminde yurttaşların bankala- ile 12 bin 700 üreticiye hizmet bankalara ve finansman şirketlerine olan 27 milyar TL düzeyinde bulunuyor. Yani TL olduğunu açıkladı. Geçen yıl bu rakamın 127 ra ödediği faiz ise 702.8 milyar verilerek 57 milyon liralık eko- konut, taşıt, ihtiyaç ve kredi kartı borcu yurttaşın toplam borcu 1 trilyon 56 mil- TL olduğunu belirten İmamoğlu, “İstanbullulara TL’yi buluyor. nomik katkı sağlandı. takiptekiler de dahil 26 Kasım - 3 Aralık yar lira düzeyinde seyrediyor. ucuz ve sağlıklı ekmek sağlamak için elimizden günleri arasında 6.1 milyar TL daha arta- l ANKARA geleni yapacağız” dedi. l Haber Merkezi