Katalog

11 ARALIK 2021 CUMARTESİ 12 KÜLTÜR ‘İçimdeki Kovacs’ın şeytanlar...’ n Her albümünüz o dönem- Cinayeti herkes deki duygu durumunuzu da bizlere yansıtıyor. Örneğin gördü! “Cheap Smell”in bir iyileşme albümü olduğunu dile getiri- Aralık 1979 sabahı, İstanbul İç le- büyük yorsunuz. Yeni çıkacak albü- vent otobüs durağının birkaç adım münüzdeki duygu durumunuzu 7 ötesinde bir cinayet işlendi. Öl- nasıl açıklarsınız? dürülen kişi, İstanbul Üniversitesi İk- tisat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Baş- Düşündüğüm şeylerle ilgili bir- kanı, Cumhuriyet gazetesi yazarı Prof. çok yoğun şarkı getirdi bu. Çün- Dr. Cavit Orhan Tütengil’di. Yıllar son- kü kendimle ilgili de konuşuyo- ra babasının öldürümünden sonra ya- rum aslında ve kendimi daha iyi enerjisi... şadıklarını Deniz Tütengil bir anmada tanıyorum. İçimdeki şeytanları şöyle anlatmıştı: “Babam öldürülmüş, buluyorum, yaptığım bu (kişisel) yerde boylu boyunca yatıyordu. Annem müzik onlarla yüzleşmemi sağlı- ise babamın fotoğrafını çeken gazeteci- Türkiye’de verdiği lere, ‘Kocamın değil katillerin fotoğrafını yor. Böylece son albümüm, ap- konserleri büyük ilgi gören çekin!’ diye bağırıyordu.” talca demek istemiyorum ama Hollandalı sanatçı, yarın Oysa katillerin kimliğini herkes bili- çok çıplak oldu. Çok savunma- yordu. Adeta Attilâ İlhan’ın, “Cinaye- akşam (21.00) yine Zorlu sızım ama bir yanıyla da tam bu ti kör bir kayıkçı gördü/ ben gördüm ku- ORHUN sebepten güçleniyorum. Bu ka- PSM’de sahneye çıkacak. Kovacs ATMIŞ laklarım gördü/ vapur kudurdu kuduz tarsis gibi. Ve evet bu bir korku. gibi böğürdü/ hiçbiriniz orada yoktu- nuz” dizeleri gerçeğe dönüşüyordu. O gün, anma toplantısında Deniz la bu süreçte dijital ortamda bağ ollanda’nın Eindoven kentin- Yani sanatla ugˆ raşmak, bir sürü re- sa da tabii ki canlı izlemek kesin- Tütengil’in bir daha kulağımdan hiç çık- kurdunuz. Ama sizi canlı can- de ögˆrenimini tamamlayıp sim, heykel yapmak... Aynı zaman- likle daha iyi. mayacak titreyen sesi ailenin yaşaya- lı sahnede izlemek gerektiği- Haçık mikrofon gecelerindeki da bunlar yeni albümle bagˆ lantı ku- n Salgına kadar neredeyse her cağı büyük acının başlangıcını vurgu- ni düşünenlerdenim. Sizce diji- performansıyla adından söz ettiren rabilecegˆ im şeyler; çünkü o da he- sene Türkiye’de konser veri- luyordu. Çünkü resmi kayıtlara göre, tal ortam bir alternatif mi olma- kimliği meçhul dört şahıs ateş açtıktan Kovacs, önceki yıllarda Türkiye’de nüz yapım aşamasında. Bence ger- yordunuz hatta 2020’de dijital sonra çalıntı bir araçla kaçmış, olay ye- lı, yoksa fiziksel konserler gibi çok sayıda konser verdi. Hatta sal- çekten ne istedigˆ imi düşünmek için bir konserle yine Türk hayran- rine de, “Ne Amerika ne Rusya, her şey dijital konserler vermek de yay- daha fazla zamana sahip olmak, be- gın öncesi yine Zorlu PSM’de ver- larınızla buluştunuz. Türkiye’de- bağımsız demokratik Türkiye için. Sava- gınlaşmalı mı? digˆ i konser yogˆ un ilgi görünce üç nim için iyi olacagˆ ını düşündügˆ üm ki size olan bu ilgi nasıl hisset- şımız sürecektir. Anti-Terör Birliği” yazılı Bence de öyle. Ayrıca konserin güne uzatıldı ve ardı ardına kapa- bazı degˆ işiklikler yapmak ve tera- tiriyor? bir kâğıt bırakmıştı. 12 Eylül’den hemen piler iyi geldi. Geçen 10 yılda ger- enerjisini hissetmek isteyen biri lı gişe sahneye çıktı. Kovacs, per- Türk insanının her zaman kolları- sonra, yakalanan Yılma Durak’ın 30 formansları ve aykırı imajı ile adını çekten çok çalışıyor ve sürekli sah- oldugˆ umu düşünüyorum. Ama di- nı açıp beni davet etmesinden dola- Ekim 1980’de verdiği ifade, olayı net- neye çıkıyordum; bu aslında inanıl- jital konserler de birazcık garip, leştirir nitelikteydi. Durak, cinayeti işle- günümüzün soul pop yıldızları ara- yı çok mutluyum. Hep harika kon- yenlerin kim ya da kimler olduğunu an- maz. Böyle olunca da kendi duygu- konuşurken kendimi TV sunucu- sına yazdırmayı da başardı. Biz de serlerim oldu. Zaten birçok Türk ar- latıyor ancak iz sürülmüyordu. Böyle- konser öncesi sanatçıyla konuştuk. larıma çok fazla dikkat veremedim, su gibi hissediyorum, çok fark- kadaşım da var. Ve evet, gerçekten ce, bir süre sonra bu bilgi yalnızca ai- hâlâ bunn üzerine çalışıyorum. Ben n İlk olarak salgın sürecini na- lı bir durum. Ama dünyanın bir Türkiye’yi özledim. Tabii ki bakla- lenin takip ettiği, tozlu raflar arasında bunları yapmayı tercih ettim ve her- başka yerinden, bir mekânın baş- sıl geçirdiğinizle başlayalım. Neler vayı da yolculukları da özledim... kalan bir dosyaya dönüşüyordu. Fail- kese de öneririm; çünkü kendinizin yaptınız? ka bir noktasından hatta konse- n Onlara bir mesajınız var mı? ler bu sayede aklanıyor, süreçte “say- üzerinde çalışmak iyidir. Çok fazla ruh arayışı... Aslın- re gitmenin yasak oldugˆ u yerler- Dayanın. Her şey düzelecek. Bu gın bir insan” olarak yaşamlarına de- vam ediyor, milletvekili olarak Meclis’e da bilmiyorum, normalde sahne- den bile izleniyor olmanın ilginç salgın yakında bitecek. Ülkenizde ‘Dijital konserler bile giriyordu. Aslında bu yaklaşım, Ca- oldugˆ unu düşünüyorum. Çok il- ye çıkmak benim için gerçekten te- hâlâ konser verebiliyor olmak gü- vit Orhan Tütengil özelinde görünse de biraz garip’ rapi gibidir ve bu terapi durdugˆ un- ginç çünkü insanlar hâlâ katılı- zel. Türk izleyicisinin karşısında hemen hemen bütün siyasi cinayetler- da, kendimi ifade etmenin gerçek- n Siz de son dönemde çevrimiçi yor, hâlâ konserin bir parçası ola- sahneye çıkıyor olmayı dört gözle de görülen “cezasızlık” olgusuyla birle- ten farklı yollarını bulmam gerekti. konserler verdiniz. Hayranlarınız- biliyor. Her ne kadar iyi bir şey ol- bekliyorum. şiyordu. Bu da yeni cinayetlerin işlen- mesine kapı aralıyordu. İtalya’da oldu- ğu gibi bir “temiz eller” operasyonu hiç- bir zaman gerçekleştirilmediği için de mazlumlar çoğalıyordu. HHH Ne acı ki toplumsal belleksizlik, da- Görek ve Gül ‘en iyi oyuncu’ hası ülkemizde yaşanan siyasi cinayet- lere dair kuşaklar arası bir aktarımın ol- mayışı pek çok ismin unutturulması- yandığımda Sesim Yoktu” tiyatro oyu- ması gereken anma konuşması üzerinden içine na yol açtı. Bugün üniversite öğrenci- ‘BENDEKİ “Unundaki performansları oldukça beğe- düştüğü yalnızlıkla birlikte kadına yönelik her leri arasında bir anket yapılsa, örneğin nilen Burcu Görek ve Dilara Gül, Kosova’da türlü baskı ve şiddeti sorgulamaya ve özeleştiri NÂZIM’ Ümit Yaşar Doğanay, Bedri Karafa- düzenlenen 5. Priştine Uluslararası Tiyat- yapmaya başlıyor. kıoğlu, Cavit Orhan Tütengil, Bedret- BAŞLIKLI ro Festivali’nden ödülle döndü. En iyi oyun- “Uyandığımda tin Cömert, Orhan Yavuz’un isimle- cu ödülüne değer görülen Görek ve Gül, bas- Aralık programı Sesim Yoktu” ri sorulsa sonucu az buçuk tahmin edi- KONUŞMA kı ve şiddet gören kadınların hikâyelerini an- oyununda “Uyandığımda Sesim Yoktu” aralık takvi- yoruz. Bir dönemin aydınlık, üniversite- Burcu Görek latarak onların sesi olmaya devam edecekle- mi şöyle: 14 Aralık 19.00 - İstanbul - İBB Bü- âzım Hikmet’i lerde ders veren ama öldürülen aydın- ve Dilara Gül rini söylediler. “NTanımak ve An- lent Ecevit Kültür Merkezi. 15 Aralık 20.30 - İs- ları her biri. Aynı zamanda sistemli bir rol alıyor. Yapımcılığını Bu Yapım’ın üstlendiği ve us- lamak” başlığıyla tanbul - Beyoğlu BiTiyatro Bisahne. 16 Aralık unutturuluşun kurbanları... ta yönetmen Tamer Levent rejisiyle seyirci- Nâzım Hikmet Kültür 20.00 - Düzce Belediyesi Kültür Merkezi, Celil HHH ve Sanat Vakfı tarafın- nin karşısına çıkan oyun, dünyanın birçok nok- Yağız Sahnesi. 17 Aralık 20.30 - İstanbul - Ko- Ya aileleri? Biliyorum, kimse anlamak dan sürdürülen söy- tasında seyircilerle buluşmaya devam ediyor. ma Sahne. 23 Aralık 20.30 - İstanbul - Atlas istemez, Sabahattin Ali öldürüldükten leşiler aralık ayında da Oyunda, bir sabah uyandığında annesinin öldü- 1948 Sineması & Sahnesi. 26 Aralık - İzmir Ko- sonra eşinin, kızı Filiz’le sabaha kadar devam ediyor. Nâzım ğünü öğrenen Cassandra, annesi için hazırla- uyuyamadığını... Kimse bilmez, Ümit nak Devlet Tiyatrosu Sahnesi. Hikmet’i tüm yönleriy- Kaftancıoğlu’nun çocuklarına bağlan- le anlatmayı ve tanıt- ması gereken maaşın esirgendiğini, aile- mayı amaçlayan söy- nin ne çileler çektiğini... Kimse görmez, leşiler, vakıf ve Şiş- eşi öldürüldükten sonra iki yavrusuyla baş Her hafta bir li Belediyesi işbirli- başa kalan Gül Erdost’un her hafta sonu konuğun yer aldığı İKSV Alt Kat’tan yeni yıl sürprizi ğiyle Şişli Nâzım Hik- kızlarından gizli, İlhan Erdost’un sevdiği gösterinin ilk konuğu met Kültür ve Sanat türküleri dinleyip ağladığını... Demet Evgar. Evi’nde düzenleniyor. . İstanbul Tiyatro Festivali’nde yer alan Ani Haddeler’in tasarlayıp yazdığı “Mitolojik HHH Bu yılın son konuş- 25İKSV Alt Kat ve Anuşka’nın Atölyesi’nin Hikâyeler”in her bölümünde ayrı bir mit an- Victor Hugo’nun ünlü “Sefiller” romanın- macısı ise yazar, siya- ortaklaşa ürettiği kuklalı çocuk gösterisi “Mi- latılıyor. Coğrafyamızda geçen çeşitli efsane- da Jean Valjean kızı gibi sevdiği Cosette’yi setçi, 26. dönem CHP tolojik Hikâyeler”i kaçıranlar ve tekrar izle- leri, tahta kuklalar ve ana karakter Afrodit’in sevdiği erkeğe kavuşturduktan sonra tes- Milletvekili, Nâzım mek isteyenler için şimdi çevrimiçinde. Her anlatımıyla izlediğimiz gösteride, sahnelenen lim olmak için geri döner. Çünkü polis mü- Hikmet Vakfı Yöne- hafta bir bölümün paylaşılacağı serinin ilk bö- altı farklı hikâyenin her bir bölümünde ekibe dürü Javert, yıllardır peşindedir. Bu de- tim Kurulu üyesi Zey- lümü “Pandora’nın Kutusu”, İKSV YouTube bir de konuk sanatçı katılıyor. İlk bölümü 9 fa Valjean ondan kaçmayacak, kötücül nep Altıok Akatlı ola- kanalında yayına girdi. Serinin ilk konuğu, ti- Aralık Perşembe günü İKSV YouTube kanalın- adamın karşısına dikilecektir. cak. Füsun Akatlı’dan Bunun üzerine minnet duygusuyla ezi- yatro sanatçısı Demet Evgar oldu. Gösteri, da yayımlanan gösteri, altı hafta boyunca her Metin Altıok’a uza- toplam altı bölümden oluşuyor. perşembe kanalda yerini alacak. lir Javert. Görevini yapamadığını düşü- nan edebiyat, şiir, sa- nür, inandığı bütün değerler buharlaşmış, nat ve mücadele do- darmadağın olmuş, yitip gitmiştir. Mutlak lu yaşamları, kendi iz- kötülüğün sarmalından arınmak için Sen lenimiyle ve yaşamına 000’li yılların başında tanıdığım, gü- nusundaki görüşleriyle açıkladı. Nehri’ne atar kendini. Bireysel bir yüz- dokunduğu noktala- venli bakışları ve konuşması umut leşme olarak görünebilir Javert’in yap- rıyla “Bendeki Nâzım” 2veren, coşkusu, merakı, sevgisi sesi- Yüzyılın pusulası tığı. Oysa vicdan tartımıyla kendi alanını başlıklı konuşmasıy- ne, bakışlarına yansıyan Şavşatlı bir genç “Yakın tarih konusunda yeterli bilgi biri- sorgulayabilme toplumsal bilinçle olur. la paylaşacak. 16 Ara- tarihçi Sinan Meydan. kimine sahip olmayan insanların, özellikle Deniz Tütengil yıllardır babasının bir lık Perşembe günü sa- Türk tarihi üzerine araştırmaları sonu- genç kuşakların yolunu kaybetmesi hiç de otobüs durağında kurşunlanmış ve yerde at 19.30’da yapılacak cu yazdığı kitaplarında eski tarihten baş- zayıf bir olasılık değildir” diyen Meydan, Yüz- uzanan fotoğrafına bakarken kendi tartı- söyleşi ücretsiz. Ge- layarak çeşitli yönleriyle Atatürk’ü, yakın yılın Kitabı’nda bugün yaşadıklarımızın, 19. mını ülkenin vicdanına yaslanarak yapı- lenekselleşen edebi- tarihimizi, Cumhuriyet Devrimi’ni anlattı: yüzyılın ikinci yarısına uzanan tarihsel arka yor. Oysa failler uzun süren yaşamların- yat toplantıları, 2022 Mustafa Kemal Atatürk ve Kayıp Kıta Mu, Son Truvalılar, Ata- planına bakınca karşımıza “Yüzyılın Lideri” da Javert gibi davranmaya mecbur kılın- yılında da düzenli ola- türk ve Türklerin Saklı Tarihi, Sarı Lacivert Atatürk’ün çıktığını söyleyerek onu anlatmak malı, yüzleşmenin en ağır sancısını yaşa- rak, her ay yapılacak. genci bir tarihçi Kurtuluş, Parola Nuh, Akl-ı Kemal (5 c.), Pan- için yakın tarihimize ışık tuttu. malı, yargılanmalıydı! Öyle mi oldu peki? Programın ayrıntıları- zehir, 1923/ Kuruluş Ayarlarına Dönmek... Yakın tarihin amansızca çarpıtıldığı gü- HHH na vakfın sosyal med- şünsel zenginliğini, liderlik sırlarını ve Nu- nümüzde aynı yaklaşımla yazdığı Cum- Hesaplaşamamış olmanın en şiddetli ya hesaplarından ve Atatürk’ü doğru anlamak tuk’taki devrim stratejisini anlattı. huriyet Tarihi Yalanları, El-Cevap, Ata- hali için henüz bir kelime üretilemedi. www.nazimhikmet. Server Tanilli, “Sunuşlar, önsözler, giriş- türk Etkisi ve Hafıza’dan sonra, Pusula’yı, org.tr web sitesinden ler bir kitabın can damarıdır. Bir daha lütfen ‘Bir Ömrün Öteki Hikâyesi’ “Türkiye’de yakın tarihi doğru anlamak is- ulaşılabilir. kitabı okumaya eğer varsa önsöz ve muhak- Atatürk Modernizm ve Din adlı dev boyut- teyenlere sağlam bir ‘yakın tarih pusulası’ kak girişten başlayın!” derken çok haklıymış. lu çalışmasında (büyük boy, 1016 sayfa), bir vermek” amacıyla ve şu sözlerle sundu: Korolar Günü Atatürk’ün yolunun emperyalizme karşı tam İslam imparatorluğundan çağdaş ve laik bir “Pusula, belgelere dayalı gerçek tarihi göz- bağımsızlık, saraya/sultana karşı ulusal ege- ler önüne sererek yakın tarihte kaybolmanızı ulus devlet yaratma düşüncesini gerçekleş- buluşması menlik, bağnazlığa karşı akılla, bilimle çağ- engellemek; yalan, yanlış ve çarpıtma bom- tirme konusundaki araştırmalarını derinleş- daş uygarlık olduğunu söyleyen Meydan’ın tirdikçe “bir ömrün öteki hikâyesi” ile karşı- bardımanı arasında güvenle yolunuzu bul- er yıl aralık ayının ikinci pazar günü kut- kitaplarını önsözlerinden okumaya başlayın- laştığını ve Atatürk’ün cesur, kararlı, aynı za- manıza yardım etmek için yazılmıştır. Bir ke- Hlanan Dünya Koro Günü’ne Türkiye, ta- ca elinizden bırakamıyorsunuz. manda sıcak, duygu dolu, cana yakın, me- re daha ulusça sahip olduğumuz en doğru rihi CSO binasında Kültür ve Turizm Bakan- Sarı Paşam’da, bakışları II. Abdülhamit’in pusulanın Mustafa Kemal Atatürk olduğunu raklı, hayat dolu, yalnız, yurtsever, bizden lığı Devlet Çok Sesli Korosu’nun düzenledi- baskı döneminde, Jön Türklerin ve İttihatçı- gördüm. Türkiye’nin bağımsızlığından, Türk biri olduğunu aktardı. ği korolar buluşması etkinliği ile katılacak.12 ların direnişi koşullarında yaşayan Mustafa Elden bırakılmayacak, sürekli başvuru- ulusunun egemenliğinden ve çağdaşlığından, Aralık Pazar günü ilk kez düzenlenecek Dün- Kemal’in çocukluk düşlerine, gençlik tasa- lacak bu yapıtında, asker, devlet, düşün- yurt ve dünya barışından yana olan her yurt- ya Korolar Günü “Korolar Buluşması”ndaki rılarına, bir ulusun önderine dönüşmesinin ce ve eylem adamı Atatürk’ün aynı za- taşın şaşmaz pusulası Atatürk olmalıdır. Pu- 13.00 ve 15.30’da başlayacak iki oturumda temellerine yoğunlaştı. sulanız Atatürk olsun.” manda kuramcı olduğunu, kuramcılığını Türkiye’nin dört şehrinden 12 katılımcı ko- Meydan, Atatürk’ü doğru anlama- HHH besleyen kaynağın göz kamaştıran -ama ronun dinletileri halka açık olarak yapılacak. nın ilk adımının Nutuk olduğunu söyle- genellikle ihmal edilen- düşünce dünya- Sinan Meydan’ın belge ve kaynaklarla zen- Sevda-Cenap And Müzik Vakfı da Cihan Can di ve Nutuk’un Deşifresi’nde neden ve na- sının zenginliğini, onun modernleşme, ginleştirdiği kitaplarına (İnkılap Kitabevi) yo- yönetimindeki Sevda-Cenap And Müzik Vakfı sıl yazıldığından başlayarak Atatürk’ün dü- felsefe, laiklik, din ve devlet ilişkileri ko- ğunlaşmak, umudunu çoğaltıyor insanın. Kadınlar Korosu ile kutlamalara katılacak.