Katalog

HABER 11 ARALIK 2021 CUMARTESİ11 EMEKLI MAAŞI YETMEYENLER ÇAREYI ÇALIŞMAKTA BULUYOR, SÖZ SIRASI ONLARDA Yoksulluğun yaşlıları Ekonomik krizin derinleşmesiyle her yeni güne zam haberleriyle uyanan yurttaşlar geçim derdine düştü. Gece gündüz, yaz kış demeden sokakta çalışan 70 yaşlarındaki yurttaşlar, bu yıl derinleşen ekonomik krizden dolayı daha da zorlanıyor. Havaların soğumasıyla hayat koşullarının daha da Süleyman MEHMET zorlaştığı İstanbul sokaklarında çalışarak yaşama tutunan 70 Salim Işık Sarıdoğan KIZMAZ yaşlarındaki yurttaşlar dertlerini Cumhuriyet’e anlattı. ‘BU KRIZ DEĞIL DE NEDIR?’ ‘MISAFIR yaşındaki Mustafa Eren üç ço- 76cuk babası. Tam 30 yıldır Şiş - GELDIĞINDE li Camisi’nin yanında seyyar satıcılık ya- pıyor. Emekli maaşına ve kirada olma- masına rağmen geçinemediğini vurgu- UTANIYORUZ’ layan Mustafa Eren, sabah 10’da açtığı eyyaz Güzel 69 yaşında. Kira- tezgâhı akşam 6’da kapatıyor. Mustafa Fda kalıyor. 17 yıldır Şişli Abide-i Eren, aylık ortalama ancak 1000 TL ka- Mustafa Eren Hürriyet Caddesi üzerinde kurduğu zandığını kaydederek “40 TL’ye aldığım Feyyaz Gürel tezgâhta seyyar satıcılık yapıyor. yağ 127 TL olmuş. Bu kriz değil de ne- Yakın zamanda geçirdiği ameliya- dir? Salı 17 TL’ye aldığım malzemeyi cu- ‘SIRTIMDA ZAM ta ve romatizmaya rağmen tezgâhı martesi 25 TL’ye alıyorum. Nasıl satış kurmak zorunda kaldığını belirten yapacağım? İnsanlar sadece fiyatları so- dır kestane satıyor. Akşam 9’a kadar TAŞIYORUM’ Feyyaz Güzel, yaşına rağmen çalışı- ruyor” diyor. açık tuttuğu kestane tezgâhından gün- yor olmasına ilişkin ise “Emekliyim. Salim Işık ise 66 yaşında. Osmanbey de ortalama 55 TL kazanıyor. Başka hiç- ırtındaki yükün ağırlığı altında dü- Buradan da günlük kazandığım 40 metro çıkışında kestane satıyor. Bu işe bir gelirinin olmadığını vurgulayan Salim Sşecek gibi ağır ağır ilerleyen 70 ya- TL’ye rağmen hep ekside kalıyo- tüm ömrünü vermiş. Tam tamına 40 yıl- ‘SIMIT ALAN YOK’ Işık, kirada kalıyor. şındaki Süleyman Sarıdoğan’ın peşi- rum. Faturalar bile en az 1500 TL ne takılıyorum. Sarıdoğan, Büyük Vali- geliyor. Eve bir misafirimiz geldiğin- üseyin Gökçe 73 yaşında. Osmanbey’de, de Han’a giriyor. Sırtındaki çuvalı yere de eşimle utanıyoruz; çünkü yan- Htezgâhında simit satıyor. 13 yaşından be- ‘ÜÇ AYDA BIR ET YIYEBILIYORUZ’ bıraktığında ise az önceye kadar ade- larına götüreceğimiz bir meyvemiz ri bu işi yapıyor. Sekiz çocuğu olan Gökçe, bir ta dünyayı omuzluyormuş gibi rahatlı- aliç’te bir çay ocağın- tinde olduğunu anlatıyor dahi yok. Alamıyoruz. Benim için oğlu ile birlikte kirada. Emekli değil. Günlük yor. 1985’ten beri hamallık yapan Sarı- Hdan çay dağıtan Ke- ve şunları söylüyor: “Ev- ölüm şu anki halimden daha iyi” di- 30 TL kazandığını vurgulayan ve “Nasıl geçi- doğan da emekli maaşına ve kirada ol- mal Üstündağ 65 yaşın- de altı kişi kalıyoruz. Her yor. Dokuz çocuğundan sekizinin nebilirim?” diye soran Gökçe şöyle devam edi- mamasına rağmen geçinemeyenler- da. Daha önce ise ser- şey pahalı. 5 TL’lik ürün üniversite mezunu olduğunu söyle- yor: “Eskiden tenekeyle yağ alıyordum şimdi den. Sabah 07.00’den akşama kadar vis şoförlüğü yapıyor- 15 TL olmuş. Paranın de- yen Feyyaz Güzel, “Üniversite me- sırtından yükün eksik olmadığını vurgu- ise bir kilo bile alamıyorum. Saat başı zam ge- muş. Emekli maaşına ğeri yok. Markete gitsen zunu çocuklarım mülakatlarda kay- layan Sarıdoğan, “10 kilogramlık yükler liyor. Makarna, şehriye çorbası ve varsa yanın- ve kirada olmamasına 700 TL yetmiyor. Gel de de var 200 kilogramlık olanlar da. İçinde bediyor. Biyoloji, sosyoloji, anasını- da köyden gelen ufak tefek şeyler yiyoruz. Si- rağmen geçinemediği- geçin bakalım. Üç ayda fı öğretmeni, fizyoterapist, bilgisa- elbise ve giysi var. Sırtımıza alıp piyasa- mit bile 3.5 TL oldu. Çevredeki esnaf simit al- Kemal Üstündağ ni vurgulayan Üstündağ bir anca belki et yiyebili- da dağıtıyoruz. Sırtıma aldığım sadece yar mühendisi olan da var. Asker- mak için, 1-2 TL veriyor ‘Gerisini sonra veririm’ da haftanın altı günü sa- yoruz. Pazara da akşam bir torba giysi değil, sırtımıza zammı da de olan çocuğuma harçlık gönderi- diyor. İnsanlar simit dahi alamıyor. Bugün ça- bah 07.30’dan akşam 6’ya kadar çalışı- gidiyoruz. Pazarın sonunda kalan çürük yoksulluğu, adaletsiz gelir dağılımını da yorum. Biri dershaneye gidiyor, biri lışmasam ekmek alacak param olmaz, yarın aç yor. Geçinemedikleri için kızını, damadı- meyveleri almaya çalışıyoruz. Ne bula- alıyoruz. Ama meyve alamıyoruz. Çün- üniversiteyi tekrar okuyor. Bu kriz- kalırım. Günlük çalışıp günlük yaşıyoruz. Pazar nı ve iki torununu yanlarına alan Üstün- biliyorsak onu yiyoruz. Bugün soğan ek- kü kilosu 20 TL’yi aştı. Her şey pahalan- de evlenemiyorlar da. Emekli maa- çalışmıyoruz. Pazartesiye eksiyle giriyorum.” dağ, ölene kadar çalışmak mecburiye- mek, yarın patates haşlama.” dı. Faturalara yetişmek güç” diyor. şı asgari ücret kadar olmalı” diyor. T.C. YARGITAY İLGİLİ HUKUK DAİRESİ’NE GÖNDERİLMEK ÜZERE YURTTAŞLAR KIVRANIYOR T.C. İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 34. HUKUK DAİRESİ Krize karşın ESAS NO:2021/2555 E., 2021/1710 K., (İst. BAM. 34. HD.) 2019/209 E., 2021/122 K., (İst. 12. İş Mahkemesi.) DAVACI: NABİ KAHVECİ iktidar ‘pembe’ VEKİLİ: Av. HAFİZE ÖZDİLEK Kavacık Mah. Okul Cad. Güngör Plaza No:21 K:7 Dr:14 Beykoz/İSTANBUL DAVALI: SGK BAŞKANLIĞI VEKİLİ: Av. HATICE HÜLYA BIRKARDESLER Osmanaga Mah. Kırtasiyeci Sok. Çagdas Han No.48 D.18 Bahariye Kadıköy/ISTANBUL tablo çizdi DAVALI: 1- ALİ DURMUŞ 2- ALİ ŞÜKRÜ KAHRAMAN oksulluk her geçen gün daha da derinleşir- KONU: Av. ERCAN DEMİR Yken ekonomi yönetimi “toz pembe” tablo- (e-tebligat) lar çizmeye devam ediyor. Ticaret Bakanı Meh- AÇIKLAMALAR: I.ANAYASA MAHKEMESİ’NİN KANAATİ DE; YENİ YASA, MALİ HAKLARIN İYİLEŞTİRİLMESİ, KAMU YARARI, KAMU DÜZENİNİN met Muş “yüksek ihracatla” övünürken yeni GEREKTİRMESİ, KAZANILMIŞ HAKLARIN KORUNMASI GİBİ AYRIKSI DURUMLARDA ÖNCEKİ OLAY, İŞLEM VE EYLEMLERE UYGULANABİLİR. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ise MÜVEKKİLİN GEMİ ADAMI OLARAK ÇALIŞTIĞI DA İSPAT EDİLDİĞİNDEN PRİMLERİNİN 2A KAPSAMINDA SAYILMASINA KARAR VERİLMESİNİ Türkiye’nin diğer ülkelerden “pozitif yönde” ay- TALEP ETMEK ZARURETİ HASIL OLMUŞTUR. rıştığını savundu. İki bakanın da Meclis’teki büt- Yeni bir yasanın önceki bir durumu etkilemesi için onun döneminde de varlığını/etkisini sürdüren bir hak/fiil olmalıdır. Yani dayanıklı, zaman boyutu çe görüşmelerinde iktidarın ekonomideki yeni (sürekliliği) olan bir hak/ eylem ancak sonradan çıkan bir normdan etkilenebilir. Dayanıklı olayların etkileri belirli bir süre devam eder. Söz konusu nedenle, yol haritası olan “düşük faiz, yüksek kur” politi- hak/sorumluluk doğurup doğurmadıkları henüz karara bağlanmadan hakkında yeni bir düzenleme yapılabilir. Bu durumda, bir uyuşmazlık çıktığında kasına girmemeleri ise dikkat çekti. çözümü için iki şık ortaya çıkar. 1. Olayın meydana geldiği dönemdeki düzenleme esas alınır. 2. Karara bağlandığı dönemdeki düzenleme esas alınır. Ticaret Bakanı Mehmet Muş, TBMM Genel Önceye etkiyi ilgilendiren bir diğer olgu, önceki kanun döneminde kazanılmış olan bir hakkın, süreklilik taşıması nedeniyle, yeni işlemlere açık olması Kurulu’nda, bakanlığının bütçesine ilişkin yap- durumudur. Önceden kazanılmış olan bir hakkın etkileri yeni kanun döneminde de sürebilir.1 Doğduktan sonra hemen son bulmayıp, dayanıklılık gösteren, tığı konuşmada, olumsuzluklara karşın Türkiye varlıklarını sürdürdükleri dönemde birçok yeni hukuki işleme konu olabilen hak çeşitleri bulunmaktadır. Farklı düzenleme dönemlerinde devam eden, dış ekonomisinin 2021’de yüksek büyüme oranla- etkilere (yeni gelişmelere) açık olan bu haklar yaşayan birer sosyal organizma (statü) sayılabilirler. rını yakalamayı başardığını söyledi. Muş, bir ta- Statü oluşturan olgular kazanılmış hak kapsamında değerlendirilmekte ve sonradan çıkacak bir yasa ile varlığından taviz verilemeyeceği kabul raftan ihracatı, büyümenin itici gücü haline ge- edilmektedir. Ancak, hakkında önceden bir hukuki işlem yapılmış olsa da, söz konusu statüler yeni işlemlere açık durumdadırlar. Yeni yasa onları geleceğe tirmeyi diğer taraftan dış kaynak kullanımının yönelik olarak ilgilendirecektir. Ayrıca değinmek gerekir ki, kazanılmış haklarda hak sahibi kişiyi korumak amacıyla önceye etkinin kabul edilmemesine oluşturduğu makro finansal riskleri bertaraf et- karşın, özel bazı durumlarda önceye etki kaçınılmaz olmaktadır. meyi amaçladıklarını belirtti. Alman Anayasa Mahkemesi, -yeni yasanın etkilediği zaman bakımından- yeni bir düzenlemenin hesaba katılması mümkünse, korunmaya değer bir güven olmadığı için, yeni yasa önceye etkili kural getirebilir sonucuna varmıştır. Keza, bir düzenleme sakat, hukuki konumu belirsiz, yanıltıcı, boşluğu ‘Borçlanma hedefi tuttu’ mevcut, bir ölçüde sisteme aykırı, hakaniyete uymamakta ve anayasaya uygunluğu konusunda ciddi kaygılar var ise önceye etki mümkündür. Örneğin, idare bir hukuki işlem nedeniyle geçmişte karşılaşmış olduğu olumsuz sonuçları ortadan kaldırmak, sorunları çözmek için önlem almak gereği duyabilir. Yurttaş düşük ücretler nedeniyle geçinmek- Yeni düzenleme hiç veya önemsiz derecede bir zarara neden olmakta ise ayni değerlendirme yapılmaktadır. te zorlanırken Bakan Nebati, farklı bir tablo çiz- Hukukumuzda da benzer gerekçelerle önceye etki kabul edilmektedir. Örneğin, Anayasa Mahkemesi’nin bir kararına göre, yeni yasa mali hakların di. Merkez Bankası’nın net rezervelerinin eksi- iyleştirilmesi, kamu yararı, kamu düzeninin gerektirmesi, kazanılmış hakların korunması gibi ayrıksı durumlarda önceki olay, işlem ve eylemlere uygulanabilir. de olduğunu görmezden gelen Nebati, “Rezerv- (AY. Mah. 18.9.2008, 2006/37, 2008/141, RG: 23.12.2008, 27089; SÖZER, Kazanılmış hak, 6, 7.)Genel bir değerlendirme yapılacak olur ise aşağıda lerimiz artış eğilimindedir ve TCMB brüt rezervi değinilen durumların ÖEY’nin dışında kaldığı kabul edilmektedir. 126 milyar dolar seviyelerindedir” dedi. Neba- • Kişi yeni düzenleme ile daha iyi bir konuma getirilmekte ise, ti, 2021’de uluslararası sermaye piyasalarından • Kişinin güveni korumaya değer değilse ve yeni düzenlemeyi dikkate alması gerekmekte ise, 10 milyar dolarlık borçlanma hedefinin tamamı- • Kendisinden bekleneceği üzere mevcut duruma hiç güvenmemesi gerekmekteyse, nı gerçekleştirdiklerini, 2022 yılında ise bu ka- • Zorlayıcı sebeplere dayalı olarak kamu yararı önceye etkiyi gerektirmekteyse, naldan 11 milyar dolar tutarında finansman sağ- • Genel ahlak gerekçesine dayanılmaktaysa, lamayı hedeflediklerini söyledi. • Geçersiz bir yasa yerine yeni bir düzenleme getirilmekteyse, • Mevcut hukuki durum belirgin değilse, • Şeklen anayasaya aykırı bir yasa usulüne uygun olarak önceye etkili olarak yeniden kabul edilmişse, • Önceye etki bir yasanın açıkça lafzından, amacından ve oluşumundan anlaşılmakta ise önceki olay, işlem ve eylemlere uygulanabilir. Önceye etkiyi ilgilendiren bir diğer olgu –”önceye etki kavramı” yukarıda açıklanmış olan- süreklilik gösteren haklardır. Yaşayan birer sosyal oganizma Pakdemirli (statü) olan söz konusu olgulara şu örnekler verilebilir. Eski kanuna göre kurulmuş bulunan evlilik, iş sözleşmesi, kazanılmış bulunan mülkiyet hakkı, bağlanmış bulunan bir sosyal sigorta aylığı/geliri. Bu haklar, doğdukları dönemde tabi oldukları mevzuat yürürlükten kalksa da, geçerli olarak varlığını sürdürecek ancak, devamı ve son bulmaları bakımından haklarında yeni kanunun getirdiği kurallar uygulanacaktır. Eğer koşulları değişmiş ise boşanma, iş sözleşmesinin son bulması, mülkiyetin son bulması yeni yasaya tabi olacak, bağlanan sigorta aylıkları/gelirleri yeni kanun hükümlerine göre artırılabilecektir. (ÖZEKES, 2866) Sosyal sigorta mevzuatında mevcut sigorta dallarında hak kazanma koşullarına (hak doğurucu olay, sigorta süresi, prim ödeme gün sayısı, edim Gürer düzeyi) ilişkin olarak yapılacak tüm değişiklikler sigortalıları etkileyecektir. Mahkeme yaptığı değerlendirmede, gerçekleştiği zamanda meri olan düzenlemeye göre hak doğumuna sebep olamayan bir sigorta olayının, izleyen Bakan Pakdemirli’den hakaret dönemde yürürlüğe giren norm(lar)a göre yeniden değerlendirilebileceğini kabul etmiştir. Mahkemeye göre, ortada tamamlanmamış bir hukuki durum mevcuttur. Daha sonra kabul edilen düzenlemeler ile sigortalının lehine bir durum ortaya çıkmakta ise ilgiliye yeni kurallar uygulanabilecektir. Öyle ki, Bütçe görüşmelerinde dün ayrıca, CHP Niğde yeniden talepte bulununcaya kadar geçen sürede, eğer birden fazla kural yürürlüğe girmiş ise sigortalıya lehe olanı uygulanacaktır. Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Meclis’te çiftçinin Bu itibarla, yukarıda açıklanan sebep ve görüşler, somut olaya uygulandığı taktirde müvekkilin gemi adamı olarak hizmet ettiği, sigorta primlerinin 2A sorunları ile ilgili yaptığı konuşma sırasında arka- hesabından yatırılması gerektiği, gemi adamlığının getirisiyle sağlığını kaybettiği ve erken yaşta emekli olmaya hak kazanmış olması gerektiği, deniz sı dönük oturan Bakan Pakdemirli’ye, “Bana ba- üzerinde çalışmaktan kaynaklı yaşanabilecek tümolumsuzlukları yaşadığı, bu olumsuzlukların sağlığını ve kazanma gücünü olağandan daha hızlı kacak yüzünüz yok mu? Bari bana bakın, anlattı- tükettiğini, Anayasamız’da düzenlenen Sosyal Devlet İlkesi uyarınca deniz adamlarına tanınan hakların, üstün kamu menfaati ve Sosyal Devlet İlkesi ğımı dinleyin Sayın Bakan!” diyerek tepki göster- göz önünde bulundurularak, hakkaniyete, vicdana ve hukuka uygun şekilde müvekkilim lehine uygulanması gerekmektedir. di. Gürer’e “Mecbur muyum sana bakmaya?” diye- Hal böyle iken tarafımıza, usul ve yasaya aykırı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi’nin 2021/2555 E., 2021/1710 K. 20/10/2021 Tarih, rek karşılık veren Pakdemirli, kürsüden indiği sıra- sayılı ilamının kaldırılarak, müvekkil lehine hüküm tesis edilmesine karar verilmesini talep etmek zarureti hasıl olmuştur. Sayın dairenizden gereğinin da Gürer’e “geri zekâlı” diyerek hakaret etti. Gürer yapılmasını saygıyla bilvekale arz ve talep ederiz. de Pakdemirli’ye “Sensin geri zekâlı. Haddini bil!” HUKUKİ DELİLLER: Karşı tarafın sunacağı delillere karşı delil ibraz etme hakkımız saklı kalmak kaydıyla, yemin, tanık, bilirkişi, keşif ve sair delil şeklinde yanıt verdi. Bunun üzerine Meclis’te ger- HUKUKİ NEDENLER: 5510 S.K., 2098 S.K., 506 S.K., HMK, TBK ve sair mevzuat ginlik yaşandı. CHP Yüksek Disiplin Kurulu Başka- NETİCE VE TALEP: Yukarıda arz ve izah olunan ve dairenize re’sen göz önüne alınacak sebepler ile: nı Uğur Bayraktutan ise Pakdemirli’ye, “Sayın Ba- i. Yanlış değerlendirme sonucu usul ve yasaya aykırı olarak İstanbul 12. İş Mahkemesi’nin 2019/209 E., 2021/122 K.,. 24/02/2021 tarihli ilamının, İstanbul kan, size eleştiri yapıldığı zaman hakaret etmeye- Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi’nin2021/2555 E., 2021/1710 K. 20/10/2021 Tarih, sayılı ilamının kaldırılarak, haklı davamızın KABULÜNE, ceksiniz. Bir bakanlığın çıtasını bu parlamentoda ii. Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini vekaleten saygıyla arz ve talep ederiz. aşağı indirmeyin. Bakın, bir idare amiri boksör gi- DAVACI VEKİLİ bi yumruk atıyorsa, bir İçişleri Bakanı’nı tutuyor- Av. ALİ OSMAN ÖZDİLEK larsa, saldırıyla alakalı böyle şeyler yapıyorlarsa... Eğer sinirlerinize hâkim olamıyorsanız bu parla- Resmi ilanlar: www.ilan.gov.tr’de (Basın: 1511896) mentoya gelmeyin arkadaşlar” dedi. l ANKARA