Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 7 KASIM 2021 PAZAR EKONOMİ 9 Asgari ücret, 3600 ek gösterge ve EYT önergeleri iktidar ortaklarından karşılık görmedi Halkın taleplerine ret Propaganda, algı oluşturma ve alışma ve Sosyal Güvenlik CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu, Türkiye’nin ‘5 MILYON KIŞININ Bakanlığı bütçesinin TBMM bütçe açığı nedeniyle çok borçlandığını, gelecek yıl faiz enflasyon gerçeği Ç Plan ve Bütçe Komisyo- gideri için 240 milyar lira ödeneceğini hatırlattı. DOĞALGAZI KESILDI’ nu’ndaki görüşmelerde muhale- ropaganda kamuoyunu etkilemek için gerçeklerin, kanıt ve delillerin, fet partilerinin emekçileri ilgilen- önerge verdi. İYİ Parti, EYT’lilerin da 281 milyar TL kaynak aktarı- HP Genel Başkan Yardımcısı Ah- Psöylentilerin veya yalanların siste- diren konularda verdiği önergeler, sorunlarının çözümü için bütçe- lacağına dikkat çekti. Gelecek yıl Cmet Akın, Enerji ve Tabii Kay- matik olarak yayılması anlamında tanım- “Cumhur İttifakı” duvarına çarptı: ye 45 milyar TL ödenek konulma- bütçe açığının 278 milyar TL ola- naklar Bakanı Fatih Dönmez’in lanır. 4 HDP asgari ücretin 5 bin “Avrupa’nın en ucuz doğalgazı sı için de bir önerge sundu. İYİ cağına işaret eden Kuşoğlu, “Yani Propoganda cümleleri, jestleri, müzi- TL’ye yükseltilmesi ve vergi- Türkiye’de” açıklamasına tepki gös- Parti’nin bir başka önergesi asgari aşağı yukarı bütçe açığı kadar büt- ği, madeni para ve posta pulları ile tasa- tererek “Ocak 2018-Mayıs 2021 den muaf olması için önerge ver- ücretle ilgili oldu. Asgari çe transferi var SGK’ye” rımları kullanarak insanların düşünceleri- döneminde 5.2 milyon abonenin di. Bunun için bütçe- ücretin 4 bin TL’ye çı- dedi. Kuşoğlu, bu yıl ni manipüle eden sistematik çabadır. (*) doğalgaz vanası fatura ödenmedi- ye 50 milyar TL öde- Bu süreçte manipülasyona ve kasıtlı- karılması için bütçe- için de SGK’ye 246 ği için kapatıldı. İktidar bir yandan lığa yoğun bir emek verilir, gündelik ko- nek konulması ta- ye 30 milyar TL’lik milyar TL aktarılaca- ‘kombiyi kıs’, diğer yandan ‘ucuz’ di- nuşma ve düşünce yapısından ayırır sizi. lep edildi. Ancak ikti- kaynak aktarılma- ğına, bütçe açığının yor. Vatandaşla alay mı ediyorsu- Çarpıtma vardır... Toplumu derinden et- dar tarafından redde- sı amacıyla önerge ise 240 milyar TL ol- nuz?” değerlendirmesini yaptı. MUSTAFA kileyip gerçeklerden saptıran bir hedef- dildi. HDP’nin en dü- verildi. İYİ Parti’nin duğuna dikkat çeker- ÇAKIR Akın’ın verdiği bilgiye göre, leme yoğunlukla uygulanır ve genellikle şük emekli maaşının 3 önergesi de reddedil- ken “Türkiye’nin bütçe EPDK verileri 2018’de faturası- sloganlar ve sembollerle renklendirilir. 4 bin TL’ye çıkarılması için verdi- nı ödeyemediği için doğalgazı ke- di. İYİ Parti Samsun Milletveki- açığının en önemli kalemi bu. Sos- Gelelim algıya... ği önerge de yine iktidar tarafın- silen abone sayısının 1 milyon li Erhan Usta, bütün önergelerinin yal güvenlik açığı bütçe açığının Türk Dil Kurumu’na göre algı, bir şe- 552 bin 65 kişi olduğunu gösteri- dan kabul edilmedi. HDP bütçe- ye dikkati yönelterek o şeyin bilincine Cumhur İttifakı milletvekilleri ta- en önemli kalemidir ya da bizzat yor. Bu sayı 2019’da 1 milyon 726 varma, idrak demektir. Algı oluşturmak de 40 milyar TL’lik artış yapılarak rafından reddedildiğini söyledi. kendisidir” dedi. Türkiye’nin bu bin 78, 2020’de 1 milyon 279 bin ise kişiyi kendi idraki dışına iterek (nor- EYT’lilerin sorununun çözülmesi bütçe açığı nedeniyle borçlandığı- mal zamanlarda) genel olarak istemedi- 990 kişi oldu. Bakanlığın verileri için de önerge verdi. Bu önerge de SGK’nin sorunları nı, faiz ödediğini, gelecek yıl öde- ise 2021’in ilk beş ayında 674 bin ği şekilde davranmasını sağlamak ola- iktidar tarafından reddedildi. Yine görüşmeler sırasında CHP necek faizin 240 milyar TL oldu- rak tanımlanabilir. 784 abonenin doğalgazının kesil- 4 İYİ Parti, memurlara 3600 ek Genel Başkan Yardımcısı Bü- ğunu belirten Kuşoğlu, şu yorumu Doğal olarak toplumbilimcilerin ala- diğini ortaya koyuyor. gösterge verilmesi için bütçeye 7.2 lent Kuşoğlu, bu yıl Hazine’den yaptı: “Bu açığı kapatmak için biz nına girerek bu tanımlamalar arasında- l ERDEM SEVGİ / ANKARA milyar TL ödenek konulması için ki yapıyı irdelemek değil amacım. Aksi- SGK’ye 246 milyar TL, gelecek yıl bu faizi ödüyoruz.” l ANKARA ne bu tanımların uzun zamandan bu ya- na özellikle ekonomide nasıl yoğunlukla uygulandığını vurgulamak isterim. BENDEVI PALANDÖKEN Örnek mi? Hemen verelim... Tüm dünyada pandemi döneminde Esnaf için ‘EYT’ arşa varan işsizlik oranlarının hemen he- men sadece Türkiye’de azaldığını gör- yasası talep etti dük. Buna 2018’den günümüze kadar süren ve hâlâ derinden hissedilen eko- ürkiye Esnaf ve Sanatkârları nomik kriz sürecini de eklemek yerin- TKonfederasyonu (TESK) Genel de olur. Başkanı Bendevi Palandöken, 4 Bu sadece karşımızdaki en basit gös- Ekim 2000’den önce oda ve ver- tergesi niteliğinde... İsterseniz devam gi kaydı olan binlerce esnafın ol- edelim. duğunu belirterek “Sosyal güven- Son beş altı yıldır istihdama ek bir kişi liğin anayasal bir hak olduğu unu- bile katamayan bir ekonomide şahlan- tulmadan esnafımıza bir defaya ma işaretlerinin her gün topluma pom- mahsus geriye dönük borçlanma palanması belki de detaylı irdelenmesi imkânı tanınmalı. Esnaf unutul- gereken bir garip konudur. İmalat sana- mamalı” ifadesini kullandı. yisinde 5 milyon çalışana göre şekillen- Yazılı bir açıklama yapan ve miş bir üretim sürecinde kapasite artıra- emeklilikte yaşa takılan (EYT) ke- mama sorununu renkli sunumlar ile Al- sim için çalışma yürütüldüğünü manya ve ABD ile karşılaştırmak, tarım hatırlatan Palandöken, binlerce ve hayvancılıkta inanılmaz maliyet ar- esnafın emeklilik yaşı geldiği hal- tışlarına aldırmayan karar vericiler tara- Evden çalışmayı öne çıkaran kriterlerin başında trafikte geçen zaman var de geriye dönük borçlanma hakkı fından lüks mekânlarda güzelleme yap- beklediğini belirtti. l ANKARA mak sanırım son günlerin en büyük pro- paganda ve algı oluşturma konuları ol- MEY IÇKI VE ESSILOR muştur. Halkın omuzlarındaki en büyük yükü ‘Yol’dan korkan ‘ev’ dedi oluşturan enflasyon sorunu ise belki de Rekabet’ten iki en canlı örneğidir bu sürecin... anışmanlık şirketi Kearney, de 30.2’si “Hanehalkı (Eşebeveyn- lunmuyor” sorusuna ilişkin verilen Önceleri ekonomide, sunulan fiyat ar- yeni soruşturma DTürkiye İşveren Sendikaları ler ya da çocuklar) evde olduğu yanıtlarda bulunuyor. Bu soruya er- tış hızlarının çok da fazla olmadığı algısı Konfederasyonu’nun katkılarıyla için dikkatimi toplamakta zorlanı- keklerin yüzde 53.1’i, kadınların yaratıldı. Belirli bir süre sonra mutfaktaki incir market tartışmaları sü- evden ya da hibrit çalışma gibi ye- yorum” ifadesine “katılıyorum” ya- ise yüzde 14.4’ü “İş arayışım oldu yangının artması ve üretim maliyetlerin- Zrerken Rekabet Kurulu’nca deki fahiş yükselişlerin en derinden his- ni nesil çalışma biçimlerinin Türki- nıtını veriyor. Buna yüzde 13.2’lik fakat bulamadığım için artık aramı- (RK) iki teşebbüs hakkında daha sedilmesi ile yeni bir senaryo ortaya atıl- ye’deki yeriyle ilgili “Geleceğin Ça- bir kesim de “kesinlikle katılıyo- yorum” diyor. soruşturma açıldı. dı. Bu sahnede tamam, fiyatlarda yük- lışma Modelleri ve Türk İşgücü Pi- rum” diye yanıt veriyor. Ancak yi- Bunun yanında kadınların yüz- RK’nin internet sitesin- selme mevcut, bunun farkındayız ama yasası” başlıklı bir rapor hazırladı. ne bu tür çalışanların yüzde 40.2’si de 70.1’i, erkeklerin yüzde 6.3’ü şu de yer alan duyuruya göre, bir bakın küresel ekonomilere, orada da Raporda yer alan anket so- ise “Ofisten eve gidiş sürecinde ya- yanıtı veriyor: “Ev işi sorumluluk- EssilorLuxottica’nın optik piya- enflasyonun ne kadar yükseldiğini görür- sasındaki rakiplerinin faaliyetle- nuçları ise çalışanların şadığım trafik, mesafe uzunluğu gi- larım sebebiyle çalışmam mümkün sünüz tarzı yaklaşımlarla Türkiye’nin fi- rini zorlaştırıcı ve dışlayıcı nite- bu yeni nesil modelle- bi stres faktörlerinden uzaklaşmam değil.” Raporu yorumlayan Kearney yat verilerini normalleştirme çabaları or- likteki davranışlarının Rekabetin rin avantaj ve deza- çalışma motivasyonumu olumlu Türkiye Kamu Politikaları ve Kal- taya çıktı. Korunması Hakkında Kanun’u Örnekleri çoğaltmak mümkün ama vantajlarına ilişkin yönde etkiliyor” ifadesi için “katılı- kınma Lideri İdil Özdoğan, Sanayi ihlal ettiği iddiası üzerine yürütü- ortada bir gerçek var: Propaganda dikkat çekici yanıt- yorum” yanıtını veriyor. Buna “ke- 4.0, pandemi gibi faktörlerin etki- len ön araştırma karara bağlan- ve/veya algı oluşturma, siyasal süreç - lar verdiğini ortaya sinlikle katılıyorum” diyenlerin siyle işgücü piyasalarının kapsamlı dı ve soruşturma açıldı. Rekabet te, kısa ve orta vadede etkin sonuç - koydu. Örneğin oranı da yüzde 34.2. bir dönüşümden geçtiğini, buna yö- Kurulu ayrıca, ön araştırma so- lar ortaya çıkarabilir ama mutfakta - evden çalışma nelik gelecek tasarımını zamanında nucunda bulguları ciddi ve ye- ki yangını propaganda ile söndürme - Rekabet için önemli modelini dene- yapabilen ülkelerin ise küresel re- terli bularak Mey İçki hakkında nin olanaksız olduğunu artık öğren - yimlemiş ki- Rapordaki bir başka dikkat çekici kabette öne çıkacağını vurguladı. mek gerekir. da soruşturma açılmasını karar- sonuç ise “Neden iş arayışınız bu- laştırdı. l Ekonomi Servisi şilerin yüz- l Ekonomi Servisi (*) britannica.com İdil Özdoğan ALTIN ITHALATINA ‘20 KILO’ KOLAYLIĞI Aktifleri 700 milyar lirayı aştı Biyoteknoloji şirketi azine ve Maliye Bakanlığı’nın edilmesi mümkün olacak. Bu itha- ürkiye İş Bankası’nın, Ey- çıktı. Ayrıca bankanın özkay- lerinin altını çizen H“32 Sayılı Karar”daki değişikli- lat işlemlerinde, ithalatçı tarafın- sayısı sadece 499! Tlül 2021 itibarıyla konsoli- nak büyüklüğü 74.8 milyar TL, Hakan Aran, bu ğiyle, “DİR” kararı kapsamında, kıy- dan, asgari olarak standart işlen- de olmayan aktif büyüklüğünü sermaye yeterliliği oranı yüzde çerçevede ihracatı ÜİK’in “Biyoteknoloji İstatistikleri, 2020” ra- metli madenler aracı kuruluşu ol- memiş kıymetli madenin formu, 2020 sonuna göre yüzde 17.9 17.2 oldu. ve üretimi destek- Tporuna göre, Türkiye’de biyoteknoloji faa- mayan Türkiye’de yerleşik kişiler- külçe/ bar cinsi, ağırlığı, adedi, ra- artışla 700.2 milyar TL’ye yük- İş Bankası Genel Müdürü lediklerini, ihracat liyeti yürüten girişim sayısı 499 oldu. Bu sayı ce, her bir ithalat işleminde 20 ki- finerisi, rafineri ülkesi bilgilerinin selterek “Türkiye’nin en bü- Hakan Aran ise ülke ekono- kredilerinin üçün- 2019’da 363’tü. Biyoteknoloji faaliyeti yürüten logramı aşmamak üzere, standart gümrük idarelerine beyan edilmesi yük özel bankası” olmaya de- misinde güven tesisinin daha cü çeyrekte girişimlerin 2020 yılında gerçekleştirdiği Ar-Ge işlenmemiş kıymetli maden ithal gerekecek. l Ekonomi Servisi vam ettiği açıklandı. Bankanın da önem kazandığı bu dönem- yüzde 21 art- harcamaları 417.6 milyon TL oldu. Bu harcama, ekonomiye sağladığı toplam de, reel sektöre ve hanehalkı- tığını belirtti. 2019 yılında 324.5 milyon TL idi. kaynak tutarı 567 milyar TL’ye na tüm imkânları kullanarak l Ekonomi Biyoteknolojik tekniklerden en az birini kulla- yükselirken mevduat hacmi finansman desteği sağladıkla- Servisi narak biyoteknoloji faaliyeti yürüten bu girişim- de 440.1 milyar TL’ye ulaştı. rını vurguladı. Banka kaynak- ler, çalışan sayısı büyüklük gruplarına göre in- Hakan Aran, “Öncü banka olma Geçen yılın aynı dönemine kı- larını özellikle istihdam ve kat- celendiğinde 2020 yılında 369 girişimin 1-9 ça- vasfımızı ileri taşımaya devam yasla ilk 9 aylık net kâr ise 5.8 ma değer yaratan sektörlere lışanı, 67 girişimin 10-49 çalışanı, 37 girişimin edeceğiz” dedi. milyar liradan 7 milyar TL’ye tahsis etmeye özen gösterdik- 50-249 çalışanı ve 26 girişimin 250 ve daha fazla çalışanı olduğu görüldü. Ayrıca bu şirket- lerin biyoteknoloji uygulamaları incelendiğinde ilk sırada yüzde 41.3 ile insan sağlığı yer aldı. 5 yılda 49 milyar TL yatırım l Ekonomi Servisi oç Holding’in, 2021 yılı- cisi Levent Çakıroğlu şu vur- larımıza kararlılıkla de- Knın ilk 9 ayında geçen yı- guyu yaptı: vam ediyoruz. Bu- Biotrend Enerji’den lın aynı dönemine kıyasla “Topluluk olarak sağlıklı bi- nun bir göster- konsolide bazda toplam geli- lançomuz, kuvvetli likidite- gesi olarak son ‘küresel ilkeler’e imza ri 125.7 milyar liradan 223.6 miz, geniş tedarik zincirimiz 5 yılda toplam milyar TL, ana ortaklık pay- ve aralıksız sürdürdüğümüz kombine yatı- iotrend Enerji’nin, BM Küresel İlkeler larına düşen net dönem kârı yatırımlarımızın bir neticesi rımlarımız 49 BSözleşmesi’ne imza attığı açıklandı. Bilgi ve- ise 6.7 milyar liradan 9.4 mil- olarak zorlu dönemlerde dahi milyar TL’ye ren Biotrend Enerji Başkanı İlhan Doğan, “İnsan yar liraya yükseldi. Ayrıca ülkemiz için değer yaratmayı ulaştı.” hakları, çalışma standartları, çevre ve yolsuzluk- ilk 9 ayda 11.1 milyar TL’lik sürdürüyoruz. İnsan kayna- l Ekonomi la mücadele alanlarında 10 ilkeye uyacağımızın kombine yatırım yapıldığı ğımız, dijital yetkinliklerimiz, Servisi sözünü verdik. Küresel ekonominin dengeli ve açıklandı. çevik yönetim anlayışımız ve sürdürülebilir şekilde büyümesini sağlamak için Faaliyet gösterdikleri tüm bayi teşkilatımızdan güç alı- gerekli çevresel ve sosyal konularda belli ilke- sektörlerde güçlü perfor- yoruz. Her fırsatta dile getir- Levent Çakıroğlu, en çok ihracat lere uymak ve böylelikle BM’nin ‘Sürdürülebilir mans yakaladıklarını belir- diğimiz üzere, ülkemizin ge- yapan 10 şirket arasında 4 Kalkınma Amaçları’na ulaşmak adına tüm gücü- şirketle yer aldıklarını belirtti. ten Koç Holding Üst Yöneti- leceğine güveniyor, yatırım- müzle çalışacağız” dedi. l Haber Merkezi