Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
29 KASIM 2021 PAZARTESİ
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
2023 SEÇIMLERI
Bitsin bu işkence!..
alkı karanlı-
SAVUNMA AŞININ YÜKÜ
SANAYİSİNİN SAĞLIKÇININ
ğa hapseden
GELECEĞİ SIRTINDA
>> SARP SAĞKAL 3’te
>> BURAK YILDIRIM yazdı 2’de PAZARTESİ 22 KASIM 2021 97. YIL SAYI: 35107 KURUCUSU YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARLARI NADİR NADİ (1945-1991) İLHAN SELÇUK (1992-2010) FİYATI 2.5 TL KKTC’DE 3 TL
H“kalıcı yaz
ve sonrası üzerine
Batı ile farkı artıran ve halkı karanlığa hapseden kalıcı yaz saati isyan ettirdi
saati” uygulama-
sında Türkiye be-
NURI ALAN
Bu incelemede demokrasi ittifakı adayının Cumhurbaşkanlığı seçimini
Bitsin bu işkence
şinci yılı geride bı-
HEMEN VAZGEÇİLSİN GÜN AYDIN OLSUN
Tasarruf yok, tüketim arttı
E. DANIŞTAY BAŞKANI BERAT Albayrak’ın bakanlığı döne- KARANLIK bir kare paylaşan Tunç So-
kazandığı var sayılarak milletvekili seçiminde elde edebileceği değişik minde başlanan ve beş yılı geride bı- yer, “Fotoğrafta gün ışığı yok. Çün-
raktı. İktidar “ta- ENERJİ Mühendisleri Odası, tasarruf yok
rakan kalıcı yaz saati uygulamasına kü sabit saat uygulaması var. O karan-
açıklaması yaptı. Odanın raporlarında, “yaz
İBB Başkanı İmamoğlu, “Halkı güne lık hâlâ sürüyor. Halk yıllardır okul için,
saatinin kalıcı olduğu 2016 ve 2017 yılının ilk
karanlıkta başlatan, çocukların oku- iş için, sevdiklerine ulaşmak için gece
aylarında gereksiz bir elektrik tüketimi yara-
la karanlıkta gitmesine yol açan uy- karanlığında yollara düşüyor. Bu an-
tıldı. Binalarda yakıt tüketimi arttı. Kaza sayısı
sarruf ettik” diyor, gulamadan bir an önce vazgeçil- lamsız uygulama bitsin. Gün aydın
ve asayiş sorunları katlandı” denildi. >> 3’te
melidir” tepkisini gösterdi. olsun” dedi. >> HAZAL OCAK 3’te
seviyedeki milletvekili sayısına göre oluşabilecek durumlar, özellikle
emokrasi ittifakında yer alan al-
inatla uygulama-
‘Sorun faiz değil, enflasyon’ diyen Serdengeçti, kayıp dolarlara da açıklık getirdi
22 Kasım 2021
yürürlükteki anayasa hükümleri karşısında yasama ve yürütme
tı siyasi parti güçlendirilmiş par-
dan vazgeçmiyor.
Muhalefet bir an
Dlamenter sistemin kurulması için organları arasında yetki paylaşımı ve bunun sonuçları tartışılacaktır. kaklardaki aydınlatmalar sa-
140 milyar dolar
önce uygulamadan vazge- bah 30 dakika erken söne-
gerekli anayasa değişikliğinin ana ilke-
SAVCILIĞIN MURAT ATİK KARARI
çilmesi için çağrılar yapıyor. cek, akşam da 15 dakika geç
Oktar belgeleri
tutanaklarının düzenlenmesinde ve bir- mesi ile düzenlenmiş olan bir konuda
lerini saptamak amacıyla zaman zaman
SATTILAR
Cumhuriyet manşetleriyle yok sayıldıyanacak” talimatı verdi. Bu
leştirilmesinde çeşitli riskleri bünyesin- daha sonra TBMM tarafından kanunla SAYDAMLIK YOK
toplanıyorlar; aldıkları kararlar kamuya
ADNAN Oktar grubuy- SAVCILIK, “Atik hak-
TÜRKIYE’DE 2001 krizinde MB
la bağlantısı ortaya çıkan kındaki bilgilerin soyut
FENERBAHÇE SEVİNDİ Başkanlığı görevine getirilen Sü-
konuyu gündeme taşıyor.Murat Atik’in TCDD Genel ve genel olduğunu, delida demek oluyor ki yurtta- -
reyya Serdengeçti, kayıp 128 mil-
Müdürü olarak atanması- le dayanmadığını, somut
yar doları değerlendirdi. Serdengeç-
na ilişkin HKP tarafından bilgi veya belge bulun-
de taşıyan milletvekili seçimlerinde böy- bir düzenleme yapılabilir ve bu durum-
açıklanıyor. Açıklamalardan bugüne ka- ti, “Satılan 128 değil, 140 milyar do-
yapılan suç duyurusun- madığını” savundu. HKP
lardı. 73 milyar doları şirketlere git-
da, “soruşturmaya yer ol- ise bilgilerin resmi belge-
“Çocukların okula karan- ti. 200 milyar dolar borçları vardı
madığına” karar verildi. lerde yer aldığına dikkatşın karanlık çilesi daha da
124 milyar dolara indi. 60 milyar
HKP, karara itiraz etti. çekti. >> SEFA UYAR 4’te
dolarını da yurttaş aldı” dedi.
le bir sonucun oluşması mümkündür; da Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hü-
dar alınan kararlarda oybirliği sağlandı-
SIFIRIN BİRİ DÖNDÜ BİLE
lıkta gitmesine yol açan uy- artacak.
2004 yılında, 34 yıl aradan sonra
enflasyonu tek haneye indirdikleri-
ni anlatan Serdengeçti, “Bu bağımsız
ancak önümüzdeki seçimde gerçekleş- kümsüz kalır. Böyle bir durumda cum-
ğı ve bu çalışma bittikten sonra ekonomi
bir banka ile oldu. Hükümete 2003’te
gulamadan vazgeçilmesi- İktidar her ne kadar “Ta-
önerdim. 2006 başında paradan al-
tı sıfırı attık. Şimdi 10 yıldır hedefler
tutmuyor. İnandırıcılık yok, atılan al-
me ihtimali zayıftır. Bununla birlikte, se- hurbaşkanı kuşkusuz kanunu bir da- tı sıfırın biri döndü bile” değerlendir-
ile ilgili temel sorunların ve çözümleri-
ni” isteyen İstanbul Büyük- sarruf ediyoruz” dese de
mesini yaptı. >> JALE ÖZGENTÜRK 11’de
çimlerle ilgili yasalarda yapılması bekle- ha görüşülmek üzere Meclis’e iade ede- şehir Belediye Başkanı Ek- Enerji Mühendisleri Odası,
nin belirleneceği anlaşılıyor.
OMUZ OMUZA VERELIM
SORUYOR
SOL Parti, “Devrimci Demokratik Cumhuriyet için Bir-
leşelim” adıyla yaptığı mitinglerinin üçüncüsünü dün
1) 128 MİLYAR DOLAR NEREDE?
rem İmamoğlu, her gün buİstanbul’da düzenledi. Binlerce kişinin katıldığı mitingde
nen değişiklikler ve ülkemizde seçim so- cektir. Meclis geri gönderilen kanunu “Tasarruf yok, tüketim artMerkez Bankası’nın rezervle- -
Şimdiden başlayan bu çalışmalar de-
konuşan SOL Parti Başkanlar Kurulu Üyesi Önder İşleyen, ri eksiye düşürüldü. İktidar, 128
muhalefete seslenerek “Omuz omuza verelim” dedi. >> 5’te milyar doların nereye gittiğini
aylardır açıklamadı.
ALMANYA’DA CEZA, TÜRKİYE’DE TAKİPSİZLİK
uygulamaya ilişkin açıklama- tı” diyor. Hadi iktidarın dedi-
2) 10 BİN DOLARI ALAN
nuçlarını tersine çevirebilecek beceriye üye tam sayısının salt çoğunluğu ile ay-
mokrasi ittifakının seçimleri kazanacağı
SİYASETÇİ KİM? Bakan
Soylu, bir siyasetçinin Sedat
‘GRI PASAPORT’
Peker’den ayda 10 bin dolar
larıyla konuyu gündemden ği gibi SÜPER Lig’de nefesleri kesen derbide“Küçük bir miktar da dakikada Mesut Özil, F.Bahçe adına eşit- aldığını açıkladı ama kim
sahip kurum ve kuruluşların varlığı da nen kabul ederse Cumhurbaşkanı kanu- Fenerbahçe, deplasmanda Galatasaray’ı liği sağladı. 83. dakikada Tisserand’ın kır- olduğu hâlâ belirsiz.
inancında olduğunu ve ciddi anlamda ik-
skandalı örtülüyor 2-1 mağlup etti. Maç boyunca tansiyonun mızı kartla oyundan atılmasıyla 10 kişi ka-
sık sık yükseldiği derbide, Sarı-Kırmızılılar lan Fenerbahçe 94. dakikada Crespo’nun 3) 750 MİLYON DOLAR ÖDENDİ Mİ?
16. dakikada Kerem’le öne geçerken, 31. golüyle 3 puanın sahibi oldu. >> Spor’da Ziraat-Demirören skandalının
düşürmüyor. GRI pasaportla insan kaolsa bir tasarruf oldu”- diye-
‘RANT’ PAZARI çakçılığı yapıldığının or- ardından kamu bankalarının
kime, ne kadar kredi verdiği,
unutulmamalıdır. nu yayımlamak zorundadır (anayasa m. taya çıkmasının ardından
tidara hazırlandığını gösteriyor; kamuo- AKP’Lİ Malatya Büyük- kredilerin ödenip ödenmediği
Almanya’da birçok dava Ankara ve Washington’dan ‘ortak mekanizma’ya farklı yaklaşım
şehir Belediyesi, “Şire belli değil.
İmamoğlu, dün Pazarı Projesi”ni özel şir- açıldı ve cezalar verildi.lim. Uzmanlar, “Toplumun,
kete verdi. Şirket pro- Türkiye’de ise soruştur-
4) ATA’YA HAKARETİN CEZASI NE?
jeye girince pazardaki ma bile açılmadı. CHP’li
Bu varsayımda devlet yönetiminde or- 89). Görüldüğü üzere kanunun kabulü dükkân fiyatları dört ka- Türkiye Cumhuriyeti’nin
yu araştırmaları da bunu doğruluyor. Çakırözer, “Asıl sorumlu-
tına çıktı. Esnaf mağdur kurucusu Atatürk’e yönelik
lar burada ama hiçbir şey
Cumhuriyet’in “45 dakikaoldu. >> SENA YAŞAR 4’te- Sancılı diyalog işlenen hakaret suçlarına ilişkin
yapılmıyor” dedi. çocukların ruh sağlığı daha>> 5’te
kaç soruşturma açıldı. Kaç kişi
hangi cezayı aldı?
TÜRKIYE ile ABD arasında kuru-
KERKÜK’TE ÇATIŞMA ÇIKAR
taya çıkabilecek kargaşanın boyutlarını salt çoğunluğu gerektirse de düzenleme USULSÜZ lacak “ortak mekanizma” konu-
Seçimler ister öne alınsın ister zama- EŞİNE 5) TÜGVA NİYE YASA TANIMIYOR?
sunda yaklaşım farkı ortaya çık-
lık karartma” manşetiyle ilgi- önemli”KERKÜK, Irak merkezi yönetimi ile Kuzey Irak Böl uyarısı yapıyor.-
ATAMAYA ÖZEL İLAN Ülkedeki önemli tarihi
gesel Kürt Yönetimi arasında IŞİD gerekçesiy- tı. Türkiye, geniş kapsamlı bir
binaların TÜGVA hizmetinde
YARGI FRENI AÇTIRDI le kurulan “Ortak Koordinasyon Odası” nedeniy- çalışma grubunun kurulmasını,
olması tesadüf mü? TÜGVA,
le tedirgin. Kerkük milletvekili Erşat Salihi, “Biz ABD ise dar kapsamlı diyalog ka-
>> ÇAĞATAN AKYOL 9’da >> ECE PİROĞLU 9’da mahkeme kararlarına karşın
anlayabilmek için 2017 senesinde 6771 konusunda son merci TBMM’dir. Kerkük’ün idari sınırları içinde kimseyi istemiyoruz.
nında yapılsın seçmen aynı gün san- nallarının sürdürülmesini savu-
li sosyal medya hesabından MuhabirimizKan dökülsün istemiyoruz” dedi. >> İKLİM ÖNGEL 8’de Hazal neden binaları boşaltmıyor?
nuyor. >> HÜSEYİN HAYATSEVER 6’da
sayılı yasa ile yapılan anayasa Yürütmenin başı olan cumhur- şu paylaşımı yaptı: Ocak’ın “Bitsin bu işkence”
dık başına gidecek. Ancak bu uygulama
“Sabit saat uygulaması haberinin ardından bir açık-
değişikliğinde cumhurbaşka- başkanı ile Meclis’teki çoğun-
cumhurbaşkanı seçimi ile milletvekili
Meclis’teki
yüzünden zaten güne zifi-
lama yapan Enerji ve Ta-
nına verilen ve yasama yet- luğun farklı siyasi partiler-
seçim sonuçlarının aynı yönde oluşaca-
ri karanlıkta başlanıyor. Bir bii Kaynaklar Bakanı Fatih
çoğunluğun
kisi içinde olan düzenle- den oluşması halinde or-
ğı anlamına gelmiyor. Örneğin Cumhur-
de Bakanlık ‘sokak aydın- Dönmez, gazetemize, “Her-
me yetkilerinin ve bu- Cumhurbaşkanı taya çıkabilecek çatışma-
başkanlığı seçimini A ittifakına mensup
latmaları sabah 30 dakika kes kendi işiyle meşgul ol-
nun sınırlarının saptan- nın nedeni Anayasada
aday kazanırken, bu ittifak TBMM’de
ile aynı partiye
erken sönecek, akşam da sun” yanıtını verdi. Bakan
ması gerekir. Cumhurbaşkanına ve-
azınlıkta kalabilir veya çoğunluğu sağ-
15 dakika geç yanacak’ di-
mensup olması halinde Dönmez’in yanıtını gazete-
Cumhurbaşkanı- rilen yetkiler konusun-
lamasına karşın anayasayı değiştirecek
yor. Bu, uygulamanın ge- mizde haber yaptığımız gün,
Meclis’e verilen görev
na Anayasa ile tanı- da, özde ve sözde ya- tireceği güvenlik ve diğer bir başka haberimiz küçük
sayıya ulaşamaz.
ve yetkilerin hangi yönde
sorunları hiç umursama- bir çocuğun annesine söyle-
nan düzenleme (norm, pılan yetersiz ve özen-
Bu incelemede demokrasi ittifakı ada-
mak demek.” diği şu sözleri içeriyordu:
kullanılacağı, olağanüstü
kural koyma) yetkisi siz düzenlemedir. Bu-
yının cumhurbaşkanlığı seçimini kazan-
Türkiye, Enerji ve Ta-
“Anne, biz okula neden ka-
şunlardır: hal ilanı kararının anayasaya güne kadar yürütme ile
dığı var sayılarak Milletvekili seçiminde
bii Kaynaklar Bakanlığı’nın ranlıkta gidiyoruz?”
n Üst kademe kamu yasama organı arasın-
elde edebileceği değişik seviyedeki mil-
uygunluğu yönünden
elektrik dağıtım şirketleri- Bakan Dönmez’e tavsiye-
yöneticilerinin atan- da herhangi bir çatışma-
letvekili sayısına göre oluşabilecek du-
Meclis’in etkili bir ne gönderdiği yazıyı muha- miz, “para”yı değil, ülkenin
malarına ilişkin usul ve nın yaşanmamış olması,
rumlar, özellikle yürürlükteki Anayasa
birimiz Erdem Sevgi’nin ha- geleceği çocukları düşün-
denetim yapıp
esaslar (m. 104/9); yürütme yetkisini kulla-
hükümleri karşısında yasama ve yürüt- beriyle öğrendi. Yazıya gö-
mesidir!.. Çocuklarımızdan
yapamayacağı soru
n Bakanlıkların kurul- nan cumhurbaşkanının ay- re Bakanlık, “Cadde ve so- daha değerli bir şey yoktur...
me organları arasında yetki paylaşımı ve
işaretlidir.
ması, kaldırılması, görevle- nı zamanda Meclis’te çoğun-
bunun sonuçları tartışılacaktır.
ri ve yetkileri, teşkilat yapısı lukta olan siyasi partinin ge-
KITAP DERGI’DEN
Birinci varsayım
ile merkez ve taşra teşkilatları- nel başkanı olmasından ve parti-
Demokrasi ittifakı Meclis’te çoğunlu- nın (doğrusu teşkilatının) kurulma- sinin de genel başkanı ile tam uyum
GÜZEL BIR HABER...
ğu sağlamış ancak anayasayı değiştir- sı (m. 106/son) Cumhurbaşkanlığı ka- içinde hareket etmesinden kaynaklan-
umhuri- diği Gamze Akde-
mek için gerekli 360 milletvekili sayı- rarnamesi ile düzenlenir. maktadır. Bu iki organ arasındaki ke-
Cyet Kitap, mir bu haftadan iti-
sına ulaşamamıştır. Anayasa değişikli- n Anayasanın 123. maddesinde, kamu sintisiz ve kusursuz uyum, konuya çö-
gazetemiz- baren Cumhuri-
ği sağlanamayacağı için mevcut anaya- tüzel kişiliğinin ancak kanunla veya ka- züm getirebilecek yargısal ve bilimsel
le özdeşleş- yet Kitap’ın Yayın
sa yürürlükte kalacak ve iktidar tarafın- nunun açıkça verdiği yetkiye dayanıla- içtihatların da önünü tıkamıştır.
miş dergimiz. Yönetmenliği’ni üst-
dan “cumhurbaşkanlığı hükümet siste- rak kurulacağı hükme bağlanmış iken Bu varsayımın gerçekleşmesi ve fark-
Bir süredir ça- lenecek. Yıllar-
mi”, muhalefet tarafından “şahsım dev- 6771 sayılı kanunun 16/B maddesi ile lı görüş ve ilkeleri benimseyen organlar
lışma arkada- ca birlikte omuz
leti”, “ucube sistem” olarak nitelendiri- kural değiştirilmiş, kamu tüzel kişiliği- arasında uzlaşma sağlanamaması ha- şımız Gamze omuza Haber
Akdemir bü- Merkezi’nde çalış-
len devlet yönetim biçimi anayasa deği- nin kanunla veya Cumhurbaşkanlığı ka- linde, bugün büyükşehir belediye baş-
Gamze Akdemir
yük bir başa- tığım arkadaşıma,
şikliği sağlanıncaya kadar muhtemelen rarnamesiyle kurulması mümkün hale kanı ile belediye meclisi çatışmasının
rıyla editörlüğünü yürütü- değerli meslektaşıma ye-
uzunca bir süre varlığını sürdürecektir. getirilmiştir. çok ötesinde, ondan çok daha ağır bir
yordu. Edebiyat dünyası- ni görevinde içten başarı-
Meclis’in bu oluşumunda anayasanın Cumhurbaşkanına tanınan kural koy- durum ortaya çıkabilir. Bu çatışma ba-
nın yakından tanıdığı, sev- lar diliyorum..
değiştirilmesi muhalefet partileri ile uz- ma yetkisine getirilen sınırlamalar Ana- zı alanlarda kamu hizmetinin aksaması-
laşmayı zorunlu kılacaktır. Ancak bu uz- yasanın 104/17 sayılı maddesinde gös- na, giderek yerine getirilememesine ne-
laşmanın seçimi kazanan ittifakın ön- terilmiştir. Aynen alıyorum: den olabilir.
gördüğü anayasa değişikliklerine ne de- 1- Anayasanın ikinci kısmının birin- Yazıyı başlığının kapsamına uygun
receye kadar cevap vereceğini, ittifakın ci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel biçimde tamamlayabilmek başka konu-
hangi konularda ödün vermek zorunda haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dör- ların da incelenmesini gerektiriyor. Ör-
kalacağını şimdiden kestirmek mümkün düncü bölümünde yer alan siyasi haklar neğin olağanüstü hali düzenleyen mad-
değildir. ve ödevler; dede (m.119) cumhurbaşkanına tanınan
Mevcut anayasa yürürlükte kaldığı sü- 2- Anayasada münhasıran kanunla dü- yetkilerin maksadı dışında, özellikle si-
rece görev yapacak cumhurbaşkanının zenlenmesi öngörülen konular; yasi amaçlarla kullanılması mümkün-
Edebyatımızın çınarlarından,
kişiliği çok önemlidir. Yeni cumhurbaş- 3- Kanunda açıkça düzenlenen konu- dür. Meclis’teki çoğunluğun cumhur-
yazınımızın usta kalemlernden
kanı tutanağını aldıktan sonra anayasa- lar Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile başkanı ile aynı partiye mensup olma-
Osman Şahn, doğup büyüdüğü
nın verdiği tüm yetkilere sahip olacak düzenlenemez. sı halinde Meclis’e verilen görev ve yet-
ve yürütme görevini bu yetkiler temelin- 4- Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kilerin hangi yönde kullanılacağı, ola-
Arslanköy'ün tarhn,
de tek adam olarak yürütecektir. Anaya- kanunlarda farklı hükümler bulunması ğanüstü hal ilanı kararının anayasa-
Toroslar'ın eteğndek
sa, cumhurbaşkanına tanıdığı güçlü yet- halinde, kanun hükümleri uygulanır. ya uygunluğu yönünden Meclis’in etki-
bu köydek Yörüklern gündelk
kilerin dengelenmesini ve denetlenme- 5- TBMM’nin aynı konuda kanun çı- li bir denetim yapıp yapamayacağı so-
sini sağlayacak bir yapıya sahip değil- karması durumunda, Cumhurbaşkanlığı ru işaretlidir. Üstelik olağanüstü hal-
yaşamlarını, gelenek ve
dir. Dengeli ve sınırlı bir yetki kamu ya- kararnamesi hükümsüz hale gelir. lerde çıkarılan kararnameler Anayasa
göreneklern, “1947 Sandık
rarı gözetilerek kullanılırsa ülkeye hiz- Cumhurbaşkanına tanınan kural koy- Mahkemesi’nin yargısal denetimi dışın-
Olayı”nı öyküsel br
met imkânı verir. Denetimsiz, dengelen- ma yetkilerinin ve getirilen sınırlamala- da bırakılmıştır. Mutlaka ayrıntılı ola-
memiş ve tek kişiye özgü bir yetki teh- rın her biri bağımsız olarak değerlendi- rak incelenmelidir. dlle anlatıyor.
likelidir, çekicidir, yapışkandır, şımar- rildiğinde içinde tereddüt yaratan, bir- Keza cumhurbaşkanının mensup ol-
tır, uyuşturur, gözünü karartır, benmer- biri ile çelişkili görünen kurallar mev- duğu siyasi parti ile ilişiğini sürdürmesi
kezci yapar. Tarih, sınırsız devlet yetkisi cuttur. Örneğin: Anayasada münhası- yürürlükteki anayasa hükümleri ışığın-
kullananların yetkinin bu olumsuz etki- ran kanunla düzenlenmesi öngörülen da değerlendirilmelidir.
12,5x19,5
lerinin güdümünde kendi ülkelerinde ve konular dışındaki alanlarda cumhurbaş-
Anı
1
Sonuç
dünyada yarattıkları felaket ve yıkımlar- kanı düzenleme yapabilir mi? işaret-
160 sayfa
la doludur. Bu bakımdan mevcut anaya- li sınırlamadaki kuralın karşıt anlamın- Seçim sonrasında varsayım gerçek-
leşirse demokrasi ittifakını değişik ko-
sa hükümleri içinde görev yapacak yeni dan hareketle cumhurbaşkanının, Ana-
Cumhurbaşkanının kendisine tanınmış yasanın ikinci kısım üçüncü bölümünde nularda farklı ağırlıkta sorunlar bekli-
yor. Bir kısmının Cumhurbaşkanlığı ka-
olan yetkinin bu olumsuz etkilerine za- yer alan “sosyal ve ekonomik haklar ve
man içinde direnebilecek bir kişilik ya- ödevler” konusunda kararname düzen- rarnamesi ve kararları ile düzeltilmesi
mümkün. Ancak ekonomideki ağır tah- Prof. Dr. Hkmet Özdemr,
pısına sahip olması gereklidir. leme yetkisi var mıdır?
Gerçekleşme ihtimali yüksek olan bu Daha titiz bir inceleme ile çelişen ve ribatın kısa sürede giderilmesi, düzelt-
“Atatürk’ün Lderlk Sırları-
menin olumlu somut sonuçlarının ezilen
varsayımda devlet yönetiminde ve siya- çatışan, uygulamada tereddütlere ne-
Başarıya Gden Yol” ktabında,
sette yeterli tecrübeye sahip, laik ve de- den olacak başka kurallar da bulunabi- sınıflara yansıtılması belli bir zamanı
Mustafa Kemal Atatürk'ün
gerektirir. Bu bakımdan seçmenleri kı-
mokrat, adil, ayrımcılığı ve kayırmacılı- lir. Bu konuda doğru bir sonuca ulaşmak
ğı reddeden, farklı görüşleri dinleyip de- için cumhurbaşkanına tanınan düzenle- sa süreli beklentilerin içine sokmamak,
tarhn gördüğü en büyük
gerekirse onlara kendilerinin de desteği-
ğerlendirebilen, uzlaşmacı, yanıldığında me yetkisinin ve sınırlamalarının bir bü-
lderlerden br olmasını
doğruyu bulabilen, benmerkezci ve kin- tün olarak ele alınması ve değerlendiril- ne ve katkısına ihtiyaç olabileceği anla-
sağlayan kşlk özellklern,
tılmalıdır. Seçmen kısa vadeli çözümlere
dar olmayan, olgun ve doygun bir cum- mesi gerekir. Böyle bir incelemede varı-
hurbaşkanının yetkilerini “kamu yara- lacak sonuç şudur: şartlandırılır ve sonuç alınamaz ise gele-
lderlk sırlarını ve düşünce
ceğine sakladığı umudu söner; siyasete
rını” gözeterek kullanacağı tabiidir. Bu n Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile
yapısını rdeleyerek,
halde rejimin sakıncalı yönlerinin bü- düzenlenebilecek alanlar anayasada olan güvenini kaybeder.
bütünlüklü br
10 Mayıs 1940 tarihinde Chamberlain
yük ölçüde törpülenmesi, toplumda olu- açıkça belirtilmiştir. Bu alanların dışın-
şan ayrışmanın ve ekonomide yaşanan da kararname ile düzenleme yapılamaz. yerine başbakan olan Churchill üç gün Atatürk portres
sonra avam kamarasında yaptığı ilk ko-
büyük tahribatın zamanla giderilmesi n Cumhurbaşkanına tanınan düzenle-
sunuyor.
mümkün olabilecektir. me yetkisi münhasır (Cumhurbaşkanlı- nuşmada milletine “kan, mücadele, göz-
yaşı ve terden başka vaat edecek hiçbir
ğına özgü) bir yetki değildir.
13,5x21
İkinci varsayım
n Düzenleme konusunda son söz ya- şeyi olmadığını” söylemişti. Kuşkusuz İnceleme
Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan bugün yaşadığımız sorunları, İkinci Dün- 176 sayfa
sama organındadır: Anayasanın yedin-
ittifak TBMM’de çoğunluğu sağlayama- ci maddesi yasama yetkisinin asli sahi- ya Savaşı’nın içinde olan İngiltere’nin
mıştır. Çok sayıda siyasi partinin ve ba- sorunları ile kıyaslamak ülkemize bü-
binin Türk Milleti adına TBMM’ye ait ol-
4 5
ğımsız adayın katılacağı Cumhurbaş- duğunu söylüyor. Yukarıda özellikle yük haksızlık olur. Amacım, çözüm üre-
kanlığı seçiminden farklı özgün kural- tirken daha gerçekçi ve temkinli olma-
işaretli sınırlamalardan açıkça anlaşıla-
larla yürütülen, özellikle sandık sonuç cağı üzere, Cumhurbaşkanlığı kararna- nın yararlı olacağını anımsatmak.
128 MILYAR
DOLAR
DEĞIL