Katalog

29 KASIM 2021 PAZARTESİ EKONOMİ 11 Babacan: “Ekonominin MGK’de ele alınması bir güvenlik sorunu olduğunun itirafı” Savaş yok, yönetim kötü Kapitalizmin Deva Partisi Başkanı Ali Baba- patojenik krizi can, kötü giden ekonomide haf- Ekonomistlere uma sabahı Güney Afrika’da yeni tanın suçlusunun bu kez eko- bir Covid-19 varyantının (Omic- gözdağı nomistler olarak ilan edildiği- Cron) hızla yayıldığını öğrendik. Bu ni söyledi. Erdoğan’ın gözdağı yeni varyantın aşıların yarattığı bağışık- n Ekonomi Milli Güvenlik Kurulu sorunu lık duvarını aşabileceği bildiriliyordu. oldu. Mandacı diye ekonomistler teh- veren yaklaşımını sürdürme- Böylece, Financial Times’ın deyişiyle dit altında. yi hedeflediğini belirterek “Bu “Covid-19” yeniden borsaların (ekono- Sayın Erdoğan ne zaman sıkışsa günde- minin) gündemine giriyordu. Belli ki ka- mi değiştirmek için haftanın suçlusu pano- sorunları çözecek niyetinin ol- suna yeni isimler ekliyor. Şimdi ekonomi- pitalizmin “geçemeyiş krizinin” morbid madığının işaretidir” dedi. deki kötüye gidişi eleştiren ekonomistleri semptomlarından, patojenik (zoonetik: haftanın suçlusu ilan etti. Ekonomistler işi- virüslerin bir türden öbürüne atlaması- KP’nin ilk döneminde 11 yıl- ni yapıyor, sorunlar konuşulacak ki çözüm na ilişkin) krizi devam ediyor. lık ekonomi yönetimini üstle- arayışlarının imkânı ortaya çıkabilsin. Anen ve istişarenin, ortak ak- Konunun MGK’de ele alınması aslın- Ekonomi-ekoloji lın kalmaması nedeniye istifa eden da ekonomik gidişatın bir güvenlik soru- Kapitalizmin iki çelişkisinin birbirle- Ali Babacan, kurduğu Deva Partisi nu haline gelebileceğinin itirafı. Ancak Sa- rini etkileyecek biçimde işlediğine de- ile alanlarda. Türkiye’de bir ekonomi yın Erdoğan MGK’yi de devreye alıp man- ğinmiştim. Emek sermaye çelişkisinin dacı suçlamasıyla gözdağı veren yaklaşımı- savaşının değil kötü yönetimin oldu- kârlar ve birikim süreci üzerindeki bas- nı sürdürmeyi hedefliyor. Bütün bunlar ik- ğunu anlatan Babacan, değersizleş- kısı, 2008 krizinin derslerine karşın fi- tidarın bu sorunu çözecek kabiliyetinin ve miş bir TL ve itibarını yitirmiş, kuy- nansallaşmayı ve spekülasyonu besle- niyetinin olmadığının işaretidir. Bu yüzden meye devam ediyor. Kapitalizmin do- rukları geri dönmüş bir ilk seçimde müsait yerde inecek ve çözü- ğal çevre üzerindeki basıncı iklim krizi- Türkiye’nin bedelini hal- mü Deva kadrolarına bırakacaklardır. ni, çok tehlikeli patojenik-zoonetik ge- kın ödediğini belirtiyor. lişmeleri besliyor. Babacan, hükümetin eko- Financial Times, perşembe günü ABD kural bazlı yönetim anlayışı. Mesela de ehil ve liyakatli kadroların olduğu modeli bu. Ancak 12 bin 500 dolar nomiyi Milli Güvenlik borsalarında dev şirketlerin gelirlerine iliş- JALE faiz dışı fazlayı 6.5 olarak belirledik. dönemde ortalama büyüme hızı yüz- milli gelir seviyesini yaşayan vatan- Kurulu’nda konuşmasını ÖZGENTÜRK kin beklentilerin tehlikeli biçimde yüksek Bu bir kuraldır. Merkez Bankası’nın de 7.3. Partili, taraflı cumhurbaşkan- daşımıza tekrar fakirliğe razı olun, ise şöyle yorumluyor: olduğuna, borsaların aşırı değerlendiğine, temel önceliği fiyat istikrarıdır. He- lığı sisteminde ortalama yüzde 3.6. çünkü bizim büyümemiz lazım, di- dolayısıyla kırılgan bir spekülasyon orta- “Milli Güvenlik Kurulu’nda eko- defle çelişmemek üzere hüküme- Üstelik bu oran, bağımsızlığını kay- yemezsiniz. mının oluştuğuna dikkat çekiyordu. Er- nomiyi konuşmak bir itiraftır. Kor- tin büyüme politikalarını destek- bedip hükümetin emri altına giren n Rekabetin artması sadece kur tesi gün Güney Afrika’daki yeni varyan- ku salarak değil özgürlük, hukukun tın haberi geldi, borsalarda sert düşüş- ler. 2002 seçim beyannamesinde ay- TÜİK’in makyajlanmış rakamlarıyla. artışı ile sağlanır mı? üstünlüğü ve tarafsızlığı ile Türkiye ler (yüzde olarak, Dow.2.5, FT-100.3.64, nen yer alır. Bu cümleleri biz koy- n Ayrılmanızda kırılma noktası Rekabet gücü sadece ucuz işgücü krizden hemen çıkar..” Dax. 4.5, CAC 40. 4.75. Nikkei: 2.5, Heng duk. Yani tutarlılık vardı, insan kay- neydi? ile olmaz. Bir ülkede yatırım için is- Politikayı bıraktı derken, 2017’den Seng: 2.7) yaşandı. nağı liyakatle seçilmişti, istişare ile 2009’da ilk istifa mektubumu ver- tihdam için en önemlisi hukuki gü- sonra çevresinden gelen baskıyla De- Havayolları şirketlerinin, Exxon Mobil, karar alınıyordu. Ortak akıl vardı. Ve dim. En çok rahatsız eden şuydu. vendir. Yargı düzgün işleyecek, önü- va Partisi’ni kuran ve AKP’ye alternatif Chevron gibi petrol şirketlerinin hisse- dünya ile ilişkiler iyileşiyordu. Bu da 2007 seçimlerinden sonra insan kay- nü görebilecek. Kendi iş insanları da olarak seçime hazırlanan Babacan’ın leri, ham petrolün fiyatı düştü. Yatırım- içeriye refah ve daha yüksek hayat nağı yapısının değişmeye başladığı- uluslararası yatırımcılarda ucuz iş- cı güvenli limanlar aramaya başlayın- sorularıma yanıtları şöyle: standardı olarak yansıdı. Ama bu- nı gördüm. 2009’da yanlış, problem- gücü için yatırım yapmaz. Otoriter ca, ABD hazine kâğıtlarının, aşı üretici- n Türkiye’nin en büyük krizle- si Moderna ve Pfizer’in, eğlence sek- nu tersine döndürürsen nasıl yok- li tipler sisteme nüfuz etmeye baş- ülke bile olsa kural ve hukukun üs- rinden biri olan 2001’i yöneten töründeki Netflix türü şirketlerin, ha- sulluk, fakirlik, işsizlik olarak orta- ladı. Kabine değişikliği oldu. 2008- tünlüğü olması gerekir. Ayrıca dev- ekibin başında politikaya başladı- zır yemek, temel tüketim mallarını eve ya çıkıyor, görüyoruz bugün. Tam 2009 krizi vardı. Erdoğan’ın isteğiy- let yatırımcı için yok, vatandaşları nız. O dönemi anlatır mısınız? teslim eden şirketlerin hisseleri yük- bir ibretlik ülke Türkiye. Başarı na- le Dışişleri Bakanlığı’ndan ekonomi- için var. Yani yatırımcı için cazip ol- Ben AKP’nin hem parti programı- seldi. Altın yükselirken Bitcoin geri- nı, seçim programını hem de acil ey- sıl elde ediliri de görüyorsunuz, bir ye yeniden döndüm. Ancak liyakat- mak, yatırımcı para getirsin de ne ledi. Denebilir ki küreselleşme ve fi- ülke kendi kendini nasıl mahveder siz kişilerin etkisi artmaya başlamış- olursa olsun demek doğru olamaz. lem planını yazanlardan biriyim. nansallaşma yapısal krizi derinleştirir- Türkiye o güne kadar IMF ile hiç- onu da görüyorsunuz. tı. İstişaresiz karar almaktan, düz- Türkiye’nin ihtiyacı bu değil. ken yerelleşmeyi besleyen şirketlerin bir stand by’ı tamamlamamıştı. İlk n O zaman itiraz eden olmadı mı? gün sonuç alınmayacağını gördük. kârlarına ilişkin beklentiler arttı. ‘Eski karne günlerine Şimdi, yeni varyantın ortaya çıkması, kez biz tamamladık. Pırıl pırıl kapat- Merkez Bankası’nın başında Ke- Başkanlık sisteminden sonra ise hızla Avrupa’ya (Belçika), İngiltere’ye, tık. Bu da dünyada söz verip tuttuğu- mal Derviş döneminden gelen Sü- koptu. Bakanlar yardımcısını Resmi döndürüyorlar’ İsrail’e, Hong Kong’a ulaşması yeni ön- muz için kredibilitemizi arttırdı. Enf- reyya Serdengeçti vardı. Onunla Gazete’den öğreniyor. n Ülkede ciddi bir hayat pahalılı- lemlerin gündeme geleceğini, bunların lasyon iki üç haneliydi tek haneye nasıl çalıştınız? ğı ve gelir kaybı yaşanıyor. Değer kapitalizmin birinci çelişkisini daha da Emek istismarıyla büyüme indirdik. Üç sıfırı attık. Kredibilite- İtiraz eden olmaz mı? Çok cin fi- mi bu denemeye? keskinleştireceğini düşündürüyor. İngil- yi oluşturmak çok önemliydi. 2003- kir çıktı. Yok borcu ödemeyelim, n Ekonomide hükümet yeni bir Bu politikanın getirdiği ciddi bir tere, hava ulaşımında, Güney Afrika ve 2004’ün sonunda düzlüğe erdik, ar- formül denediğini açıkladı. Faiz yok konsolidasyon yapalım diyen- kötüye gidiş var. Memlekette ba- bir seri Afrika ülkesini yeniden kırmızı dından Avrupa Birliği ile müzakere- ler. Merkez Bankası neden bağım- neden enflasyon sonuç tezi doğru listeye aldı, maske zorunluluğu getirdi. yat ekmek kuyruğu var. Depoları- Evden çalışmaya geri dönme, karanti- lerin başlamasıyla öngörülebilirlik olabilir mi? sız, diyenler. Ben karşı çıktım. Hem nı doldurmak isteyenlerin oluştur- na/kapanma olasılığı yeniden gündeme arttı. 2005-2007 yükseliş dönemi ol- seçmene hem dünyaya taahhüttür, İtibarı yüksek iktisatçılar arasın- duğu benzin kuyrukları var. Market- geldi. ABD ve Kanada da seyahat kısıt- du. O dönemde ihracatta ciddi patla- da bu tezi doğrulayan bir isim yok. dedim. Biz iyi çalıştık ama Erdoğan lerde yağ, un miktar sınırı ile satılı- lamaları getirmeye başladı ma yaşadık. Bugün diyorlar ya yük- kurtul bundan, diyordu. Ama yap- İddia edilen şu: Türk Lirası’nın de- yor. Bolluk ülkesini yokluk ülkesine sek kur olunca ihracat artar, diye. O ğerini düşürelim, rekabetçiliğimiz madık. Süreyya Bey ile görev süre- çevirdiler. Ülkeyi o eski karne gün- Kapitalizmin patojenik gün aksine TL değerliydi. Ama ihra- si dolana kadar çalıştık. Ardından artacak. Bu ne demek? Asgari ücre- lerine döndürüyorlar. O günleri ha- krizi cat hızlı arttı üstelik petrol fiyatları ti 220 dolara düşürerek ucuz iş gü- Durmuş Yılmaz ve Erdem Başçı hep- tırlatıp başarıyı anlatan Erdoğan, “Kâr-makinesinin” genişleme eğilimi- da 20 dolardan 120 dolara çıkmıştı. si beşer yıl görev yaptılar. Para Poli- cünü kaynak olarak kullanmak, de- Türkiye’yi o günlere götürüyor. İti- nin doğal çevre üzerindeki etkileri do- n Başarının nedenleri neydi sizce? mek. Bu emeğin istismarı ile büyü- bar kalmadı. Suçladığımız ülke sırf tikası Kurulu da beş yıl görev yaptı. ğadaki virüslerin yeni canlı türlerine at- En önemlisi bağımsız kurullar ve para için dost oluyor. 11 yıl boyunca, ekonomi yönetimin- medir. Bazı otoriter yönetimlerin lamasını, bu türlerden insana sıçrama- sını kolaylaştıran bir yıkıma yol açıyor. Küresel ısınma kırsal yaşamı olumsuz yönde etkiledikçe hızlanan kentleşme, İLK AÇIKLAMAMIZ ‘ÖZGÜRSÜNÜZ’ YERLİ VE MİLLİ BİR KRİZ yoksulluk bu virüslerin, denetimsiz taze et pazarlarında insana sıçrama ve mu- n İktidara gelir gel- dan çizdiğinden dolayı, n Şu anda bir ekono- bu ülke parayla benzin tasyon yaşama olasılığını artırıyor. Kü- mez ilk saat yapacağı- televizyonlarda söyledi- mik kurtuluş savaşın- bulamaz, doğalgaz bu- resel taşımacılık ağları virüslerin hızla nız açıklama ne olur? ğinden dolayı işten at- dan sözediliyor. Böyle lamaz. Yanlışta inat et- yayılmasını kolaylaştırıyor. Küresel ısın- İktidara 1000 mad- tırmayacağız. patronla- bir savaş var mı ger- meyin. manın etkisiyle şiddeti artan ve sıklaşan deden oluşan acil ey- rı aramayacağız, nefes çekten? n Yoksulluğa karşı po- fırtınalar, yağmurlar, su baskınları, hız- lem planı ile hazırla- alın diyeceğiz. Yargıya Türkiye’de şu anda litikalarınız ne olacak? lı kentleşmenin giderek daha da aşın- nıyoruz. İlk 90 gün ilk hükümetten size bas- bir ekonomik kurtuluş Sosyal politikalarla il- dırdığı altyapıyı etkileyerek insan dışkı- 360 gün için programı- kı gelmeyecek diyece- savaşı falan yok. Kötü gili eylem planını açık- larındaki, taze et pazarlarının, et işleyen mız hazır. İlk 90 daki- ğiz. Yargının bağımsız- yönetimin elinde değer- ladık. Mevcut sosyal fabrikaların atıklarındaki mikrop ve vi- kayı da planladık. Birin- lığı kolay ancak taraf- sizleşmiş bir Türk Lira- destek programından rüslerin içme suyu kaynaklarına karış- ci açıklamamız özgür- sız çalışması kritik. Bu- sı, itibarını yitirmiş bir bir adım geri yok. Mo- masına yol açıyor. lükler, ikincisi yargının nun için de insan kay- Türkiye var. Bugün ken- deli değiştireceğiz. Aile Ormanların, kereste elde etmek, tar- bağımsızlığı ile ilgili ola- nağı yapısı devreye gi- di kendilerine çıkardık- hekimi gibi sosyal des- laya ve arsaya dönüştürmek amacıy- cak. Bunlar açıklama riyor. Hükümetten ba- ları gayet ‘yerli ve millî’ tek uzmanı görevlendi- la kesilmesi, yakılması, böylece yaşam ile düzelecek konular. ğımsız ama başka ye- bir kriz var. Kurdaki bu receğiz. Hak bazlı, 40 alanlarını kaybeden canlı türlerini in- Gençlere korkmayın, re bağımlı mı, perfor- artışı adeta bir kurtu- küsur yerden destek san yerleşim yerlerindeki gıda kaynak- larına (çöpler vb.) doğru göç etmeye iti- sosyal medyada rahat mansları nasıl diye ba- luş savaşı kimliğine bü- veriliyor. Tek kuruma Ali Babacan’la Büyükçekmece İlçe Kongresi sırasında görüş- olun diyeceğiz. Medya- kacağız. Yargı reformu- ründürmeye çalışıyor. vereceğiz. Asgari geçim yor. Vahşi hayvanların insanlarla tema- tük. Kongrelerde sakin ama vurgulu bir konuşma yapan Baba- sı, zoonetik sıçrama olasılıklarını artırı- ya hiç kimseyi yazdığın- nu hazırlıyoruz. Bu kafa ile giderlerse desteği belirleyeceğiz. can ekonomiye ağırlık veriyor. Genel olarak gençlerin katıldığı yor. Küresel ısınma ile erimeye başla- kongrelerde ilgi yüksek. yan donuk alanlardaki (permaforst) me- tan gazlarının atmosfere salınmasına ek olarak, milyonlarca yıllık virüslerin ser- Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, dövizdeki hareketi değerlendirdi ŞAMPİYON MUĞLA OLDU best kalmasına yol açıyor. Bunlara ek, aşıların “kâr-makinesi” ta- Konutta fiyat artışı rafından belirlenen fiyatları, önce zengin ülkelerin aşılanmasına, hatta aşının bura- yüzde 60’ı buldu larda stoklanmasına yol açıyor. Tüm in- ‘Kur pazarlığı başladı’ sanlık aynı anda aşılanamadığından, virü- ayrimenkul satış sitesi Hepsi- sün yayılma, hasta bünyelerde uzun sü- Gemlak.com, “Ekim 2021 Em- re kalarak bulaşma hızını, aşıya direnci- şıladıklarını belirten Ateş, kur artışından Ama turizmde bizim elimiz güçlü çünkü lak Endeksi”ni açıkladı. Endek- ALI CAN POLAT ni artıracak mutasyonların gerçekleşme dolayı yabancı tur şirketlerinin turizmciy- çok iyi bir coğrafyamız var. Kur artışının se göre, Türkiye’nin satılık konut- olasılığını artırıyor. Omicron varyantı, ka- enizBank Genel Müdürü Hakan Ateş, le pazarlığa başladığını açıkladı. Bunun artıları da var tabii.” ta ortalama metrekare fiyatı en pa- pitalizmin zoonetik krizinin hız kesmeden Dturizm için kullandırmış oldukları 2.9 tekstil ve benzeri sektörlerde de olacağı- halı ili Muğla, en pahalı ilçesi ise devam ettiğini gösteriyor. milyar dolarlık kredinin 1.4 milyar do- nı anlatan Ateş şöyle konuştu: Ekspertiz sorunu İstanbul’un Beşiktaş ilçesi oldu. larlık kısmını yeniden yapılandırdıklarını “Yabancı tur operatörleri çok güçlü. Ortalama metrekare fiyatları bir Turizmcilerin, Sermaye Piyasası Kurulu söyledi. Ateş kurlardaki oynama yüzün- Almanya’da bir operatör zora düşmüştü önceki yıl ile kıyaslandığında yüz- (SPK) onaylı ekspertizlerin turizm tesisle- 1 MİLYONU BULDU den ise turizm ve tekstilde pazarlıkların alman hükümeti 5.5 milyar doları çıkar- de 35-60 arasında bir artış yaşan- rine çok düşük fiyatlar biçtiği eleştirileri- yoğunlaştığını açıkladı. dı verdi. Şimdi onlar çok dığı gözlemlendi. Türkiye genelin- ne de değinen Ateş, eleştiriyi haklı buldu- Uluslararası 11. Resort Turizm güçlü olunca bizim de satılık konutta metrekare fiyatı ğunu ve bu konudaki sorunu bakanlıklara Bulgarlar Edirne’ye Kongresi’nden önce gazetecilerle bir turizmcimize, ‘Sen en pahalı olan 10 il arasında birin- da ekspertiz şirketlerine de ilettiğini be- araya gelen Hakan Ateş, Türkiye’de bunu bana 200 ci sırada 10 bin 167 lira ile Muğla lirtti. Turizm tesislerinin sadece bir bina akın ediyor 2010’dan 2015’e kadar turizme yatırımın Avro’ya satıyor- yer aldı. Muğla’yı, 7 bin 824 lira ile olarak değerlendirilmeyeceğini aktaran 10-12 milyar dolarken 2016’da 7 milyar dun. Sende kur ga- ulgaristan para birimi Leva’nın 7 İstanbul, 5 bin 947 lira ile Antalya, Ateş, “Yıllık 7 milyon dolar BTL’yi bulması ile birlikte alışveriş için dolarlara, son 3 yılda ise 2 milyar dolar- yet gü- 5 bin 482 lira ile İzmir, 4 bin 236 kazansa bir otel 15 sene- lara düştüğünü söyledi. Yatırımda ciddi zel art- Edirne’ye gelen Bulgaristan vatandaşları- lira ile Çanakkale, 4 bin 232 lira ile de 105 milyon dolar ka- nın sayısı 1 milyonu buldu. Trakya Gümrük azalma olduğuna dikkati çeken Ateş, An- tı, gel Balıkesir, 4 bin 62 lira ile Yalova, zanacak: Biz bunu iskon- talya, Muğla ve İstanbul’un yatak sayısı 150 do- ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü verilerine 3 bin 991 lira ile Gaziantep, 3 bin to edip bugüne getiriyo- göre, 2021 Ocak ayından bu yana Kapıku- bakımından Türkiye’nin yüzde 60’ını oluş- lara el 852 lira ile Denizli ve 3 bin 718 li- ruz ve otelin değerini 80 turduğunu kaydetti. Bu sektöre en fazla sıkışa- le Sınır Kapısı’ndan yaklaşık 700 bin, Ham- ra ile Edirne takip etti. milyon dolar hesaplıyo- zabeyli Sınır Kapısı’ndan da yaklaşık 300 desteği veren banka olduklarını ve sektö- lım’ di- l Ekonomi Servisi Hakan Ateş ruz. Hesap kazanca göre rün toplam kredilerinin yüzde 16’sını kar- yecek. bin Bulgaristan vatandaşı giriş yaptı. olmalı” dedi. l Antalya