Katalog

19 KASIM 2021 CUMA EKONOMİ [email protected] 11 Faiz yüzde 15’e indirildi. Karar öncesi 10.47 olan dolar, sonra 11.31 liraya çıktı Merkez, krizi büyüttü ‘Yoksullaştıran büyüme’ ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “talimatı”yla politika faizini 1 puan daha indiren Merkez Bankası Para nereye kadar? Politikası Kurulu, aralık ayı için de açık kapı bıraktı. üyük hızla yoksullaşıyoruz. Ne enflasyon ne de dolar dizginlene- erkez Bankası Başkanı Şa- sı sonrası faizi indiren TCMB PPK, Bbiliyor. Faiz inadını anlamak müm- hap Kavcıoğlu’nun baş- kararıyla ilgili bir de değerlendir- kün değil. Öte yandan ekonomi büyü- Mkanlığında önceki gün me notu yayımladı. Bir önceki faiz me rekoru kırıyor. Peki, “yoksullaştı- üyeler Taha Çakmak, Mustafa Du- indirimindeki gerekçelerini büyük ran” büyüme ile nereye kadar? Ucuz man, Elif Haykır Hobikoğlu, Em- oranda tekrarlayan TCMB PPK’nin kredi dağıtma çabası neden? “Ucuz rah Şener ve Yusuf Tuna ile topla- şu vurgusu ise dikkat çekti: faizle beslenen ayrıcalıklı krediler var nan Para Politikası Kurulu (PPK), ya” diyeceksiniz. Tamam anlıyoruz, si- Fiyat etkisi sürecek yasal İslamın egemen sınıfı bu ranttan dün politika faiziyle ilgili yeni ka- besleniyor. Ama o da bir yere kadar. rarını açıkladı ve oranı yüzde “Kurul, arz yönlü ve para poli- Belirsizliklerin iş dünyasının tüm üretim tikası etki alanı dışındaki faktör- 16’dan yüzde 15’e indirdi. Böylece ve yatırım kararlarını etkilediği gerçeği 23 Eylül’de başlayan faiz indirim- lerin fiyat artışları üzerinde oluş- bu kadar net ortada dururken... Ucuz turduğu geçici etkilerin 2022 yılı- leri 4 puana ulaştı. kredi inşaata yarar, kamu eliyle yaratı- Cumhurbaşkanı Tayyip nın ilk yarısı boyunca da etkisini lan işlerin yandaş müteahhitlere ya da sürdürmesini beklemektedir. Ku- Erdoğan’ın önceki gün AKP’nin şirketlere aktarılmasına yarar... O ka- TBMM grubunda “Bu yolda fai- rul, bu etkilerin ima ettiği sınır- dar? Ya sonra? lı alanın kullanımını aralık ayın- Orta sınıfa, emekçiye büyük darbe- zi savunanlarla beraber olamam” ler vurulurken, istihdam yaratılamaz- ve “Merkez Bankası bağımsız de- da tamamlamayı değerlendire- ken, insanların harcayabilecekleri pa- cektir.” Bu vurguyu Reuters’e yo- ğil mi? Bırakın o karar versin” söz- raları yokken o yapılan konutları, açılan lerini aynı konuşmada kullanma- rumlayan Tera Yatırım Başekono- yeni köprüleri, yolları kullanacak insan misti Enver Erkan, ”aralık ayın- kalmayınca ne olacak? da sınırlı alanın kullanımının ta- Neye hizmet ediyor bu tutum? mamlanması değerlendirmesi ‘BÜROLAR’A 100 Ne o, ihracat artıyormuş. İhracat it- var. Faiz indireceğinin işareti ola- halattan bağımsız değil ki? Hammad- DOLAR KOLAYLIĞI rak değerlendirilebilir” dedi. dede, ara malda dışa bağımlısın; dolar, Avro ödeyerek satın alıyorsun. Orta ve Bütün bu nedenlerle dün mali pi- yüksek teknoloji gerektiren malları üre- öviz satışında kimlik tespiti zo- yasalarda çok sert dalgalanmalar HALKIN OMUZLARINA AĞIR YÜK tip ihraç ediyorsan geçmiş olsun. Sa- Drunluluğu 100 dolar veya kar- yaşandı. Güne Asya piyasalarında- dece tekstil gibi malları hedefliyorsan şılığı TL altında işlemler için kaldı- ki 10.99’luk seviyenin hemen al- zmanlar ve iş dünyasının temsil- kur sınırını aştığını, faiz indirimlerinin tamam ama onunla da zenginleşmek rıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan tında başlayan dolar/ TL daha son- Ucileri tyeni faiz kararını değişik bankaların rotatif ve taksitli kredileri- mümkün değil ki. Giysi satarak zengin- mevzuat değişikliğine göre, Ha- ra 10.66, TCMB PPK’nin kararı ön- mecralarda yorumladı: ne yansımadığını görüyoruz. leşen bir ülke gösterin... zine ve Maliye Bakanlığı bu konu- cesi ise 10.47’ye kadar çekildi. An- İhracat rakamsal olarak artıyor ama 4 PROF. DR. VEYSEL ULUSOY: 4 UĞUR GÜRSES: Kısmen girdiği- da işlem limitlerini belirlemeye de ihracatın kilogram fiyatı düşüyor. Ne- cak karar sonrası önce 11 lira, da- Bilerek ve isteyerek planlanmış, miz enflasyon-devalüasyon döngüsü- yetkili olacak. Ekim ayındaki dü- den? Çünkü teknoloji ağırlıklı ihracat bu yerli ve milli bir döviz krizidir yaşa- nün kurdelesi resmen kesilmiştir. zenlemede bu bürolara yaptıkla- ha sonra da 11.31 liraya kadar fiyatı artırır. Örneğin Türkiye’de ihraca- nan. Sonuçları halkın omuzlarına 4 IN TOUCH CAPITAL MARKETS rı tüm işlemlerde müşterinin kimlik yükseldi. Günü de 11.10 seviyesin- tın ortalama kilogram fiyatı 1.09 dolar. bilgisini kayda alması zorunluluğu ağır yük bindirecek. STRATEJİSTİ PIOTR MATYS: İndirim, de tamamladı. Avro/ TL ise 11.84’e Halbuki bakıyoruz savunma sanayisi getirilmişti. Bakanlık ayrıca açık- 4 İTO BAŞKANI ŞEKİB AVDAGİÇ: TCMB’nin TL ile ilgilenmediğini ve kadar düştükten sonra 12.79’a ka- örneğin 2020 ihracatının kilogram de- lama yaparak değişikliğin “kesin- Piyasa dinamikleri ile TCMB faizi ara- TL’deki belirgin değer kaybının enf- dar yükseldi. Türkiye’nin risk pri- ğerini 60 dolara çıkarmayı başarmış. likle” serbest piyasaya müdahale sındaki bağ giderek zayıflıyor. Döviz lasyon ve ekonomi geneline olumsuz mi (CDS) ise 438 baz puana kadar Nitelikli büyüyemiyorsun, istihdam amacı taşımadığı belirtti. kurlarının ihracat açısından rekabetçi etkisini umursamadığını kanıtlıyor. çıktı. l Ekonomi Servisi yaratamıyorsun. Üstelik bunu dert bile etmiyorsun. Çünkü derdin vatandaş ve onun refahı değil. O zaman bu “büyü- me” kime yarıyor? erkez Bankası’nın dün Dijital teknoloji çağındayız. Örneğin Myayımladığı “Uluslararası ‘190 milyar doları olan, şirketleri alır’ yazılım yaşamsal. Türkiye’de yazılım Yatırım Pozisyonu (UYP) Ge- sektöründe 150-200 bin arasında insan lişmeleri-Eylül 2021” raporuna dâhil olmak üzere Türk varlıklarının nuştukça halkın fakirleştiğini belirten MUSTAFA ÇAKIR var. Ancak ihtiyaç duyulan yazılımcı sa- göre, 2021 Eylül sonu itiba- yabancılara satıldığına işaret eden Bakırlıoğlu, şunları söyledi: “Bu bir rıyla Türkiye’nin yurtdışı var- yısı 400 bin. Peki, yazılımcılar nerede? icaret Bakanlığı’nın bütçe gö- Durmuş, özellikle, bankacılık sektö- saat içerisinde, 446 milyar dolar olan lıkları, 2020 yıl sonuna kıyas- Fırsatını bulan yurtdışında. Büyük bir Trüşmesinde konuşan eski Mer- rünün yüzde 40’ına yakınının yaban- Türkiye’nin toplam dış borcu 115 mil- la yüzde 17.9 artışla 301.4 mil- beyin göçü var, özellikle yazılım sektö- kez Bankası Başkanı Durmuş Yıl- yar dolar, yükümlülükleri ise cıların eline geçtini söyledi. Yılmaz, yar lira arttı. Bir saatte 180 milyar do- ründe. Çünkü her ülkenin nitelikli be- yüzde 9.1 azalışla 587 milyar maz, TL’deki erimeye dikkat çeke- yinlere ihtiyacı var. Biz mühendislerimi- şöyle devam etti: “Bugün geldiğimiz lar olan kamunun dış borcu 36 mil- dolar oldu. Bunlar arasında- rek “Cebinde 190 milyar dolar olan zi, doktorlarımızı, hatta hemşirelerimizi, noktada, üç günde TL’nin değer kay- yar lira arttı. Özel sektörün 239.5 mil- ki fark olarak tanımlanan net genetikçilerimizi güzel güzel yetiştirip Türkiye’deki bütün şirketleri satın bı yüzde 3’e yakın. Dolayısıyla Türk yar dolar olan dış borcu 62 milyar li- UYP ise, 2020 yıl sonunda onlara gönderiyoruz. Çünkü bu ülke- alabilir” dedi. varlıkları kelepir hale geldi.” ra arttı. Emeklilikte yaşa takılanla- -390.4 milyar dolar iken 2021 den beklentileri, umutları giderek azalı- TBMM Plan ve Bütçe Komisyo- rın bir yıllık maliyeti kadar.” Tica- Eylül sonunda -285.6 milyar yor. Neden azalmasın ki? Herkesin gö- nu’nda Ticaret Bakanlığı’nın bütçe ‘Konuştukça fakirleştirdi’ ret Bakanı Mehmet Muş, milletvekil- dolara geriledi. Merkez’e gö- zü her saat biraz daha artan dolarda; görüşmesinde söz alan İYİ Parti An- re yükümlülükler kapsamın- CHP Manisa Milletvekili Vehbi Ba- lerinin sorularını yanıtlarken, esnaf kendi gelirlerinin ne kadar azaldığında... da doğrudan yatırımlar piya- kara Milletvekili Durmuş Yılmaz, kırlıoğlu ise Cumhurbaşkanı Recep ve sanatkârlara ait tescil ve terkin iş- Scientific American dergisi 2021 yı- sa değeri ile döviz kurların- 2001 krizinde Türk varlıklarının çok lının gelişmekte olan en önemli tek- Tayyip Erdoğan’ın grup toplantısında lemleri hakkında bilgi verdi. Muş, 31 daki değişimlerin de etkisiyle nolojilerini açıkladı. Düşük emisyon- değer kaybettiğini, bunun da yaban- konuşmaya başlarken, 10.30 TL olan Ekim itibarıyla 79 bin 372 firmanın 2020 yıl sonuna göre yüzde lu ulaşım, konut ve endüstriyel çözüm- cılar için alım fırsatı olduğunu anım- doların, konuşma bittiğinde 10.56’ya terkin, 233 bin 451 firmanın ise tescil 29 azalışla 167,1 milyar dolar ler, kendi gübresini yapan mühendis- sattı. O dönemde özelleştirme de çıktığına dikkat çekti. Erdoğan, ko- yaptırdığını söyledi. l ANKARA oldu. l Ekonomi Servisi lik ürünü tarımsal gıdalar, kişiye özgü ilaç üretimi, kronik hastalıkları kısa sü- rede teşhis eden nefes sensörleri, kab- losuz sinyallerden gelen enerji, sade- Açlık sınırı İzmir’de 3 bin 225, İstanbul’da 3 bin 150, Ankara’da 2 bin 908 lira ce yaşam süresini değil, sağlık süresini de artırmaya odaklı bir genomik, yerel malzemelerle 3D ile basılan evler... Ta- rımdan sağlığa, enerjiden, inşaata yeni- likçi çevreci çözümler... Bir yandan kar- Yoksulluk sınırı 10 bin 335 lira bon emisyonunu düşürmeye odaklı öte yandan yeni istihdam alanları açıcı. Ye- İSK Birleşik Metal-İş Sendi- saplama sonuçlarına göre yoksul- 772, 15-18 yaş bir genç için 851 ter ki bunu destekleyecek siyasi bilinç Dkası Araştırma Merkezi (Bİ- luk sınırı da 10 bin 335 TL oldu. ve 4-6 yaş arası bir çocuk için 565 ve doğru planlama politikaları olsun. SAM), periyodik araştırması kap- Bu rakamlar sırasıyla eylül ayında liraya yükseldi. ACEA VERİ AÇIKLADI Zor mu? Tabii değil. samında dün 2021 yılı ekim ayıy- 2 bin 955 ve 10 bin 221 lira, 2020 Buna göre dört kişilik bir aile, Bambaşka bir yöne doğru giren bir la ilgili açlık ve yoksulluk sınırla- yılı ekim ayında 2 bin 362 ve 8 günlük minimum 99.60 liraya sağ- dünya varken göz göre göre bu denli Otomobil satışları yoksullaşmak, bu denli belirsizliğin içi- rını açıklandı. bin 169 liraydı. lıklı beslenebiliyor. Bu rakam ge- ne sürüklenmek, bu denli geleceksiz ol- Buna göre dört kişilik bir aile- Yine araştırmanın açlık sınırıy- çen yılın aynı ayında 79 TL, Ekim Avrupa’da düştü mak acı değil mi? nin sağlıklı beslenmesi için aylık la ilgili detaylarına göre, yetişkin 2003’te ise 15.4 liraydı. ürkiye’nin de bu alanda en bü- yapması gereken harcama bir erkeğin sağlıklı bir bi- Sağlıklı beslenme kapsamında, Tyük pazarı olan Avrupa’da, tutarı yani açlık sını- çimde beslenmesi için ekim ayı harcamalarında en yük- otomobil satışları, çip arzında ya- rı 2 bin 988 TL’ye çı- tüketmesi gereken gı- sek payı yüzde 35.6 ile süt ve süt şanan sorunların sektörü etki- kı. Bunun üzerinden daların aylık karşılı- ürünleri aldı. Bu oran et, yumur- lemeye devam etmesiyle geçen hanehalkı tüketim ğı 800 liraya ulaşır- ta ve kuru baklagilde yüzde 28.34, ekim ayında hızla geriledi. Avru- harcamaları esas ken, bu rakam ye- sebze ve meyvede yüzde 14.34 ol- pa Otomobil Üreticileri Birliği’nin (ACEA) verilerine göre Avrupa alınarak yapılan he- tişkin bir kadın için du. l Ekonomi Servisi Birliği ve Avrupa Serbest Tica- ret Birliği’nde (EFTA) yeni otomo- bil satışları Ekim 2020’ye kıyasla Kadın girişimcinin yüzde 29.3 düşerek 798 bin 693 adet oldu. l Reuters Milyoner sayısı katlandı teşvike ihtiyacı var Onursal Başkanımız, saygıdeğer büyüğümüz, sevgili nerlerinden oluştu. Türkiye’de salgının ERDEM SEVGİ ürkiye Kadın Girişimciler ÜÇÜNCÜ ÇEYREK SONU başladığı tarih olan Mart 2020’de mil- TDerneği (KAGİDER), 19 Ka- CAHİT ÜLKER’i HP Genel Başkan Yardımcısı Ve- yoner sayısı 246 bin 120 kişiydi. sım Dünya Kadın Girişimci- Cli Ağbaba’nın hazırladığı çalışmaya 4 Eylül 2021’de ülkedeki milyo- Küresel borç 296 aramızdan ayrılışının ler Günü nedeniyle bir açıkla- göre Covid-19 salgının başladığı Mart nerlerin -döviz milyonerleri dahil- top- 17. yılında saygıyla anıyoruz. ma yaparak, salgın sonrası bu 2020’den bu yana Türkiye’deki milyo- lam mevduat değeri 2 trilyon 392 mil- trilyon dolara çıktı kesimin tekrar büyümeye ge- ZONGULDAK ner sayısı yüzde 53 artarak 376 bin yar TL oldu. Bu tutar, salgının başladı- çebilmesi için kararlı teşvik ve MADEN MÜHENDİSLERİ DERNEĞİ luslararası Finans 787 kişiye, servetleri ise yüzde 54 ar- ğı Mart 2020’de 1 trilyon 547 milyar destek programlarının uygu- UEnstitüsü’nün (IIF), “Küre- tışla 2 trilyon 392 milyar TL’ye ulaştı. TL’ydi. Salgından bugüne Türkiye’deki lanmasına ihtiyaç duyulduğu- sel Borç Monitörü” raporuna gö- Ağbaba, “Bu milyonerlerin kim oldu- milyonerlerin servetindeki artış oranı nu vurguladı. Açıklamada “Ka- re, küresel borç tutarı yılın üçün- ğunu ve nasıl çoğaldıklarını merak yüzde 54 oldu. dın girişimcilere yatırım yap- GÜNEŞLİ V.D. 0691046804 vergi cü çeyreğinde 296 trilyon dolar ediyoruz” dedi. Ağbaba, “Asgari ücretli, emek- mak, onları cesaretlendirmek, hesaplandı. Bu rakam geçen yı- nolu mükellefim Ağbaba’nın çalışmasında öne çı- li, kamu çalışanı açlık ve yoksul- onların sorunlarını çözmek, rol lın aynı döneminde 280.1 trilyon kan veriler şöyle: luk sınırı altında geçimini kıt ka- İNGENİCO YENİ NESİL ÖKC modelleri artırmak ve reka- dolardı. Küresel borçlar, bu yılın 4 BDDK’nin Eylül 2021 verileri- naat sürdürme derdinde fakat İWE280 (İW281-11T2606B) bet yeteneklerini geliştirmek ikinci çeyreğinde tüm zamanların ne göre, banka hesaplarında Türkiye’de milyoner sayısı sal- Türkiye’nin ekonomik büyü- marka model JH20107448 en yüksek seviyesine ulaşmasının 1 milyon TL ve üzeri mev- gından bugüne yüzde 53 mesine ve refah artışına güçlü ardından üçüncü çeyrekte sınır- sicil nolu yazarkasamın ruhsatını duata sahip olanların sa- oranında arttı. Bu durum bir ivme katacak” denildi. lı bir azalış göstererek, rekora ya- yısı 376 bin 787 kişiye Türkiye’de gelir adaletsizli- kaybettim.HÜKÜMSÜZDÜR. l Ekonomi Servisi kın seyretti. l AA yükseldi. Bu sayının 34 ğinin geldiği son nokta” di- ÖMÜR ÖZAKDAŞ. Veli Ağbaba bin 425’i döviz milyo- ye konuştu. l ANKARA ‘YURTDIŞI VARLIKLAR’ BÜYÜYOR