Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 17 KASIM 2021 ÇARŞAMBA 2 olaylar ve görüşler FAHİŞ ZAM, YÜKSEK Kötü Türkler(!) Kulübü VERGİ VE KRİZ şı Ankara’ya taşınıyor. Puslu gök- IŞIL neBioğLu İster tarihsel bir kesit olsun ister bir fantezi, yüzünden düğmeler yağıyor ta- Prof. Dr. Duran BÜLBÜL uYGuLaYICI YaPIMCI / SineMaCI tasarladığınız eserde tüm iyilerin “azınlık”, butun üstüne. Yahudi yurttaşları- “çoğunluğun” tamamen kötücül olduğu kabulü akla 003 yılında ülkemizi dünyanın 10. büyük on günlerde herkes onu konu- mız ceketlerinden, gömleklerin- yatkın mı? Sol, kimlik siyasetiyle paralize edilir, 2ekonomisi yapacağız diyerek yola çıkan Sşuyor, tartışıyor. Başarılı bir si- den kopardıkları düğmeleri atıyor- AKP iktidarı, dünyanın en büyük 17. eko- nematografi ve nefis oyunculuk- aydınlanma ve sınıf siyaseti kenara itilirse liberalizm lar babalarına. Yahudi kültüründe nomisi olarak devraldıkları ülkemizi, bıra- lar. “Kulüp” dizisinden bahsediyo- bu “Sensiz bir eksiğim” demek. Ne her alanı doldurur. Kültür sanat alanında da olan budur. kın büyümeyi, mevcudu bile koruyamayarak rum. Fırsat, bütçe ve zaman veril- büyüleyici bir uğurlama... 2021 yılında dünya ekonomileri arasında 21. diğinde Türk dizi sektörünün dün- İlk üçlü iyi karakterler. İkinci ter bir fantezi, tasarladığınız eser- sıraya düşürdüler. 2001 krizinde bile, dibe ya standartlarında işler yapabildi- Liberalizmin perdeledikleri üçlüde bir salt kötü, bir ortalama de tüm iyilerin “azınlık”, “çoğunlu- vurmuş ülkemiz dünyanın en büyük ekono- ğini dijital platformlarla gösterdik. 1940, Naziler Paris’e giriyor. Ya- kötü, bir de iyi karakter var. Fakat ğun” tamamen kötücül olduğu ka- mileri arasında 17. sıradaydı. Bugün ise daha Proje emekçilerinin ellerine sağlık. hudi halkı insanlığın en büyük iyi karakter de bir “azınlık”. Dışla- bulü akla yatkın mı? Ve bu kabulle da küçülmüş ve gerilemiş bir ülke konumun- Bu, işin biçimsel yönü. Bir de içe- utancını yaşarken Paris büyükel- nan bir eşcinsel. neyi amaçladınız? dayız. 2003 yılında ekonomik büyüklük sıra- rik yönü var. çimiz Behiç Erkin 20 bine yakın Dizinin geçtiği yıl, 6-7 Eylül lamasında ülkemiz ekonomisinin altında ka- Sanat yüzyıllardır propaganda Yahudi’yi Fransa’dan Türkiye’ye Sacit Aslan yalanladı Pogromu’nun sonrası, 1959. lan ve ülkemiz ekonomisinden daha küçük aracı olarak kullanılmıştır, fikirle- getiriyor. Aralarında binlercesi tek Yan rollerde de durum ay- Bu durumda bu bir Demokrat olan İsveç, İsviçre, Belçika, Tayvan ve Avust- ri topluma tanıtmak, yaymak, yön- kelime bile Türkçe bilmeyen, çok nı. İyi - Müslüman - Türk bir Parti eleştirisi midir? Öyleyse soru ralya sıra atlayarak ve ekonomilerini büyüte- lendirmek için. Bu bazen siyasi eskiden Türkiye’den Fransa’ya muhafazakâr. Kötü adamın na- baki: “Çoğunluğu”, niçin siyasi ira- rek ülkemizi geçtiler. Biz ise her alanda oldu- iradenin, bazen sanatçının tasar- yerleşmiş insanlar. Nazi kampla- maz kılmasını bile engellediği bir deye dahil edip, bir bütün olarak ğu gibi küçüldük ve geriledik. rufudur. Diziler de ülkemizde hal- rına düşenlerin izini sürüp onları “azınlık”. kötü resmettiniz? Ülkemiz uzun bir dönemdir yatay kriz ya- ka en kolay ulaşan ürünler. Dolayı- dahi kurtarıyor. Yahudilerce “bü- Maksim’in sahibi Sacit Aslan bir şamaktadır. Ülkemizi yöneten ya da yönete- sıyla yönetenlerle doğrudan ilişki- yükelçinin vagonları” gibi isimler Bu bir yüzleşme mi, yayında merak edilen “O kulüp meyen siyasi iktidar ülkemizin tüm ekono- li kanal patronları, evimize istediği veriliyor kurtuluş trenlerine. Des- Maksim mi” sorusunu cevapladı. körükleme mi? mik, mali ve sosyal verilerini 2001 krizinin propagandayla girebiliyor. tansı bir mücadele... Cevap hayırdı. Ama üç ana rol ger- koşullarından daha kötü duruma düşürmüş- Eserini “Mozaik çatladı” ifade- Dijital platformlar daha “özgür”. Bizzat Atatürk’ün çabalarıy- çekti. Senaristlerden birinin ailesi tür. Bu kötü gidişatı herkesin hissetmesine siyle, gururla sunan Menderes hü- Netflix gibi dünyaya hükmeden bir la kurtarılıp ülkeye getirilen on- olan bu üç kişi Maksim çalışanıy- rağmen iktidar bir türlü algılamak ve görmek kümetini haklı kılmak mı doğruy- mecra, bizi dünyaya ve bize anlata- larca Yahudi bilim insanının istememektedir. Bugüne kadar siyasi iktida- dı. Dizideki gibi “gayri müslimleri du, inadına birbirini kollayan, sa- biliyor. Nasıl anlatmak isterse öy- hikâyelerini dinledik hep. kovun” dayatması yaşamadığını ve rı hep krizler büyütmüştür. Siyasi iktidarın rılan komşuyu, dostu -en azından le. Proje tasarımında ne kadarı si- Kardeşliğin, yurttaşlık hukukunun, artık krizle büyüme ve yönetme şansı kalma- duymadığını söyleyen Aslan, yan- bir sahne- hatırlatmak mı? pariş, ne kadarı tasarımcı insiyati- eşitliğin uğradığı saldırı, 70 yıllık mıştır. Büyüyen dünyada, küçülen ve yok- larında çalışanların isimlerini bile fi, bu değişkendir. Geçen yıl aynı mecrada, yine tar- karşıdevrimin büyük eserlerinden sullaşan ülkemiz bu durumu daha fazla taşı- sayıyordu. Matilda ve kızı anlatıyı tışmalı bir dizi yayımlandı: “Bir Bir proje tasarlanırken karakter ana- biridir. Oysa Türk devrimi bu esas- yamaz hale gelmiştir. Bu duyarsızlığın sonu- tutarlı kılıyordu. lizleri çıkarılır. Karakterin tüm özel- Başkadır”. Onun cümlesi ise “iyi larla gerçekleşmiştir. cunda, ülkemiz ekonomik olarak iki hastalı- İsmini bile değiştirmeden çizdi- muhafazakârlar, kötü laikler” idi. likleri, projedeki misyonu belirlenir. Neyin altını çizdiğiniz, neyin ğı da bir arada yaşamaktadır. Bu iki hastalı- ğiniz karakter üzerinden bir fante- Örneğin 50’li yıllarda geçen bir Sol, kimlik siyasetiyle paralize propagandasını yaptığınız sizin se- ğın ekonomilerde aynı anda ortaya çıkması zi işleyebilirsiniz tabii ki. Kuşaklar- dizi çekeceksiniz. Politik atmosfe- edilir, aydınlanma ve sınıf siya- çiminizdir. Yahut birilerinin seçi- nadir görülen ya da hiç olmayan bir durum- ri azınlıklar perspektifinden anla- ca çalıştığınız yerden, kimliğiniz yü- seti kenara itilirse liberalizm her mini uygulamaktasınızdır. Ama dur. Bunlardan birisi “stagflasyon”, diğeri ise zünden kovulmuş gibi anlatabilirsi- tacaksınız. Karakter kaleminde al- alanı doldurur. Kültür sanat ala- göstermek istemediğiniz gerçek- “taksflasyon”dur. niz hikâyenizi. Kurgu bu ya... Üste- nında da olan budur. tı ana karakter ve yan roller var. lik halkın hatıralarında mevcuttur. Ana karakterlerin üçü gayri müs- lik dönem benzer olayların yaşatıl- 1938, koca bir ulus ağlıyor. Man- Mozaik o denli parçalanamamıştır. Acil önlem alınmalı dığı, utanç verici bir dönem. şetler “Babamızı Kaybettik” di- lim, üçü “Müslüman - Türk” önka- Biz bizi biliriz, severiz. İyiyi, kö- Tüm ürünlere her gün, sabah akşam zam ya- bullü roller. İster tarihsel bir kesit olsun is- ye haber veriyor. Ata’nın naa- tüyü sadece insanlıkta ararız. pılmakta, vergiler yükseltilmekte ve diğer yan- dan da işsizlik devamlı artmaktadır. Esnaflar ve işletme sahipleri kepenk kapatmalarla birlikte konkordatoya gitmekte ya da iflas etmektedir- ler. Bu durum ekonomide daralmayı ve durgun- luğu beraberinde getirmektedir. İktidar ise çö- Mülk edinilen modernleşme zümü yüksek vergi ve yüksek zamda bulmak- tadır. Bu durum ülkemizi yüksek enflasyon ve Ferruh Tunç gerçekte hiç de böyle olmamasında Türkiye’nin çok kötü yönetiliyor olması, üstü örtük veya günlük devalüasyon sarmalında uzun sürecek karşılığını bulmaktadır. Şair yatay bir kronik krize sürüklemektedir. Bu kriz açık bir şekilde öncü modern - geç modern ilişkisindeki ortamında gerekli ekonomik önlemi alamazsa- hegemonyayı güvenceye almak ya da genişletmek amaçlı Bulanık zihinler ygarlık, 18-19. yüzyıl aralığında nız, gerekli müdahaleyi yapamazsanız normal olarak dayatılan emperyalist politika ve uygulamalara İlişkideki bu simülatif nitelik, ilk Uadına modernlik denilen yeni bir ekonomik koşulların yerini yeraltı ekonomisi, modernlerin kendi lehlerine kur- aşamaya ulaştı. Düşünce, bilim, eko- açıkça karşı çıkılması gereğinin bulandırılmasına vergi kayıp ve kaçakları, vergi afları, suç ge- muş oldukları adaletsiz dünya dü- nomi, inanç, kültür, yönetim ve ide- dayanak oluşturabilmektedir. lirleri, israf ve yolsuzluklar alır. Bugün yer al- zeninin her iki dünyanın egemen oloji gibi konular bakımından ken- tı ekonomisinin ülkemizdeki miktarının 265 ğini dünya halklarının ortak ilgisi- sınıfları dışında kalan toplum ke- lıkla söylenebilir. Kendisi ve benze- di öncesinden niteliksel olarak fark- milyar - 300 milyar dolar arasında olduğu tah- simleri tarafından çıplak bir şekil- ne saygılı bir şekilde saptayacak- ri olan halkların önemli bir kesimi- lı bir düzeydi bu. Dünya, bir bütün min edilmektedir. de görülmesini ne yazık ki perde- sak, bunu yaparken onun hâlâ mo- nin modernleşmesi, öncü modernle- olarak bu yeni niteliğiyle anılabile- Türkiye ekonomisi uzun süre kısa vade- leyebilmektedir. Öyle ki öncü mo- dernleşmesinin tamamlanmadığını rin, kapitalist moderniteyi emperya- cek ölçüde ve bu yeni olguya (mo- li spekülatif sermaye hareketi olarak bilinen dernlerin, kendileri ile hizalanma- göz ardı edemeyiz. list bir egemenlik sistemi haline ge- dernliğe) göre dönüştü. “sıcak para” gelmesi için düşük kur politika- larına bir çağ boyunca engel ol- Yeni ve ileri bir bilme, düşünme tirmelerinin bir sonucu olarak, tam Öncesindeki uygarlık sıçramala- sı ve yüksek reel faiz uygulamıştır. Çünkü mayı başardıkları geç modernle- ve yaşama vaadi ile bunun sınır- ya da yarı sömürgeler haline gelme- rı gibi bu da dünyanın her yerinde sıcak para değerli Türk Lirası ve yüksek re- rin, sözü edilen simülasyonu ciddi- lı da olsa örneklemesi olarak ifade lerinden sonra ve deyim uygunsa bu birdenbire değil, sınırlı bir coğra- el faize gelir. Bugün ise gelinen noktada yük- ye alan veya almaya yeltenenleri- edilebilecek olan modernliğin baş- sayede olmuştur. Geç kalanların mo- fi alan ve kültürel havzada olgun- sek kur, düşük reel faiz ve yüksek enflasyon- ne karşı devreye sokmaktan çekin- langıcındaki olumlu evrensel kap- dernleşme süreçlerinin kritik eşiği- laşmış bulunan koşullardan ve öz- la ekonomiye yön verilmeye çalışılmakta. Ül- mediği her türlü sindirici, bozucu, sayıcılığı, hızla, belirli bir mekân, ni, öncü modernlere karşı verdikleri günlüklerden kaynaklandı; kendi- kemizde; siyasette, hukukta, demokraside, yıkıcı ve dağıtıcı politika ve uygu- seçilmiş bir sınıf ve bunun güven- kurtuluş - bağımsızlık mücadeleleri sine göre geride kalanları bozarak, adalet, ekonomik yapı ve temsilde oluşan bo- lamalarının bunun muhatapları ve cesi siyasal iktidar biçimleri ile sı- oluşturmuştur. Bu ülkeler, bu süreç- sarsarak ve kendine yönelterek de- zulma ve güvensizlik nedeniyle de ayrıca bir muhalifleri olması gereken andığı- nırlanmıştır. lerin özellikle başlarında, önemli uy- ğiştirdi. Böylece, öncü modernler- kriz yaşanmaktadır. mız toplumsal kesimler tarafından garlık kazanımları elde etmiş olsa- le, modernleşmeye geç kalanların doğru bir bağlamda ele alınama- Simülasyon... lar da modern çağ boyunca ilk mo- varlık ve etkileşimlerinin niteliği ‘İthal’ enflasyonu yabildiğini görüyoruz. Sözgelimi İnsani genellikte bir uygarlık id- dernlerle eşitlenebilecek ya da onla- bu yeni çağın en önemli özellikle- Elimizde sadece günlük devalüasyonla yük- merkez ve çevre ülkelerinden top- diası ile ortaya çıkan modernitenin ra yaklaşabilecek bir aşamaya gel- rinden biri oldu. sek kur uygulayıp ihracatı artırmak kalmış- lumsal etkisi azımsanamayacak öl- maddi ve manevi kültürü, büyük meleri, -öncü modernlerin konum- Adına Batı dediğimiz öncü modern tır. Ancak unutulmamalıdır ki bizim ihraca- çüde olan birçok aydın ve entelek- bir adaletsizlik ve karşı konulamaz larını pekiştiren kimi istisnalar dı- halkanın, modernleşmeye geç kalan- tüele göre, Saddam Kuveyt’i işgal tımızın yüzde 75’i ithal girdi ara mallarından bir siyasal ve askeri güç eşliğinde ların bu durumundan aşırı yararla- şında- mümkün olmamıştır. oluşmaktadır. Yani her 100 TL’lik ihracatın etmese, Esad muhaliflerine iyi dav- küreselleşen ve tekelleşen burjuva Bu bakımdan modern çağa baktı- nanlar olması, bu çağın en önem- ransa, Kaddafi haddini bilse, Tali- 75 TL’si ithalattan oluşmaktadır. Döviz kuru sınıfının maddi ve manevi mülki- ğımızda, modernleşmeye geciken- li özelliklerindendir. Durumları bir ban iktidara yönelmese işler sarpa arttıkça ithal edilen ara malların da fiyatı art- yetine geçirilmiştir. çeşit Sisifos mahkûmiyeti çağrışı- lere özgü, bir çeşit “modernleşme sarmayabilecektir! tığı için ayrıca “ithal enflasyonu” yani ithala- Bugün bunun başka türlü ger- simülasyonu” ile karşılaştığımızı mı yapan geç modernlerin ise gerek Konu Türkiye olunca da durum ta bağlı maliyet enflasyonu da artmaktadır. çekleşmiş olabileceği veya olama- toplam nüfusları gerekse yaşadıkla- söyleyebiliriz. Yeni bakış açılarına farklı değildir. Türkiye’nin çok kö- Ülkemizde yaşanan krize karşı hamasi söy- yacağı üzerine tartışmak büyük öl- kapı açabileceğini düşündüğümüz rı coğrafi alan olarak dünyanın çok tü yönetiliyor olması, üstü örtük lemlerden vazgeçerek ekonomik ve mali ted- çüde spekülatiftir. Spekülatif olma- bu yaklaşımda simülasyon hali, büyük bir kısmını oluşturması bili- veya açık bir şekilde öncü modern birleri almamızın zamanı gelmiştir. Ekono- yan ise modernleşme olgusunun nen fakat önemi yeterince kavrana- aralarındaki sabit uzaklık ya da ni- - geç modern ilişkisindeki hege- mik ve mali tedbirleri zamanında almazsak öncüleri ile ona geç kalanların iliş- teliksel fark varlığını sürdürürken mayan bir gerçektir. monyayı güvenceye almak ya da bunun bedelini sonuçta halk öder. Ekonomik Bu açıdan bakıldığında, için- kisindeki istikrarlı ve derinleşen geç kalanların kendilerini öncü tedbirleri almamaya direnirsek ülkemiz bir genişletmek amaçlı olarak dayatı- de bulunduğumuz çağa, kültürel adaletsizliktir. modernler gibi hissetmeleri ve/ve- lan emperyalist politika ve uygu- müddet sonra kaynağı belirsiz paraların hü- Türkiye’nin, başardığı ulusal kur- ya göstermeleri yanında öncü mo- küm sürdüğü ve yeraltı ekonomisinin yön bir dille sınırlı bile olsa, postmo- lamalara açıkça karşı çıkılması ge- dern adı verilmesi ironiktir. Bu ça- tuluş mücadelesi ile geç modernle- dernlerin onlarla öyleymiş gibi iliş- reğinin bulandırılmasına dayanak verdiği bir ülke haline gelir. ğın modernliğinin yerini ve niteli- şenlerin öncülerinden olduğu kolay- ki kurmalarında fakat bu durumun oluşturabilmektedir. Performansı kanıtlanmış TPO membran sistemi. Sosyal, ticari, kamu yapıları ve sanayi-lojistik tesislerin çatıları için.