Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 3 EKİM 2021 PAZAR 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Toplumsal değerlerin PROF. DR. ÜSTÜN DÖKMEN Nefret suçları rozyon kelimesini geniş anlamda nanç Özgürlüğü Girişimi geniş katılımlı ve şeffaf bir kullanırsak şu an ülkemizde top- ekibinden Dr. Mine Yıldı- süreç yürütmelidir. Erak erozyonu dışında, orman, ta- İrım ve Funda Tekin, 2020 Sivil toplum: rım, hayvancılık, pozitif bilim ve bir de yılında Türkiye’de yaşanan - Medyayla beraber çalış- Bir toplumdaki uzun süreli işsizlik, ekonomik sıkıntı, din veya inanç temelli nefret mak, hem nefret suçlarıyla il- onlar kadar önemli bir değerler erozyo- hakkaniyetsizlik, insan kayırma ve adaletsizlik atmosferi, suçlarıyla ilgili izleme çalış- gili doğru bilgileri yaygınlaş- nu olduğunu söyleyebiliriz. masından elde edilen verileri tırmak hem de farkındalığı siyasilerin ötekileştirdiklerine sürekli hakaret etmeleri, raporlaştırdı. artırmak için etkili bir araç- Terörist anne ve polis televizyonlardaki açıkoturumlarda konuşmacıların yan koltuktaki Rapora göre, Türkiye’de tır. Medyayla daha iyi ilişki- 90’lı yılların başında basından öğren- nefret suçlarının ihbar edil- ler kurulabilir ve işbirliği için- meslektaşlarına sözlü saldırıları, kadınları baskılama çabası, diğim, benim için unutulmaz bir olay mesi ve kamu yetkilileri ta- de olunabilir. toplumda yozlaşmaya, değerler erozyonuna ve kadın cinayetlerinin rafından kaydedilmesi ye- - Nefret suçuyla müca- yaşandı. İlk kez sözünü ediyorum. Ça- artışına neden olur. terli düzeyde değil. delede değişim yaratacak tışma sonrasında İstanbul’da bir hücre Ayrıca, dini, ruhani önder- araçlar geliştirmek için hem evine polis girmiş; bir odada polis, terö- lere ve bu topluluklara men- başka kuruluşlarla hem de rist bir kadının kafasına diziyle bastıra- sup olan kişilere yönelik ön- din veya inanç gruplarıyla rak kelepçe takmaya çalışıyormuş. Kö- yargı nedeniyle işlenen nef- yakın işbirliği içinde çalışıla- ret suçlarının çoğu zaman şeye sinmiş küçük bir çocuk da annesi- bilir ve konuya dair daha ge- cezasız kaldığı da belirtildi. niş bir savunuculuk yürüt- ne yapılanı dehşetle izliyormuş. Bu du- Raporda Ocak-Aralık 2020 mek için koalisyonlar veya rumu gören kadın, “Çocuk var!” diye ba- tarihleri arasında din veya platformlar kurulabilir. ğırmış polise. Çocuğu fark eden polis inançla bağlantılı önyargı ne- Din veya inanç toplulukları: ise kadını bırakmış, çocuğu odadan çı- deniyle işlenmiş 14 nefret - Nefret suçları konusunda karmış, aynı işleme devam etmiş. Bu suçu veya olayı tespit edildi. ihbarda bulunmak ve ken- Buna göre, bu olayla- di kayıt veri tabanını oluştur- haber doğru muydu? Muhtemelen doğ- rın 8’i yani yarıdan fazla- mak ve verileri paylaşmak, ruydu, çünkü o yıllarda basın genelde sı, Alevilere, 5’i Hıristiyan- nefret suçlarının görünürlü- tarafsızdı. lara ve 1’i de başörtülülere ğünü artırmaya katkıda bu- Bu olay beni niçin etkilemişti? Hiçbir yönelik önyargı içerdi. Olay lunabilir. konuda uzlaşamaz gözüken bir terörist türleri ise ibadet yerleri ve- - İnanç Özgürlüğü Girişi- ile bir polis tek bir konuda, “çocuğun ya mezarlıklara zarar ver- mi gibi girişimlerin ortak izle- me (5), mala/eşyaya zarar me ve raporlama girişimleri- değeri” konusunda hemfikir olmuşlardı. verme (5), hakaret (2) ve ne katılabilirler. Dışarıda bir araya geldiklerinde birbir- tehdit/tehdit edici davranış - Nefret suçu mağduru lerini anında öldürmeye çalışacak bu iki (2) olarak sınıflandırıldı. olan kişi veya topluluklara insan, bir çocuk söz konusu olduğunda HHH pratik destek sunabilir ve bil- kısa süreliğine de olsa işbirliği yapabi- Raporda, Türkiye’deki nef- gi paylaşabilirler. ret suçları verilerine ulaşıla- liyorlardı. Kadın, “Çocuk var” derse po- - Din veya inanç temelli madığı, ancak Türkiye’nin nefret saiki ile işlenen nefret lisin bu uyarıyı ciddiye alacağını tah- Avrupa Güvenlik ve İşbirliği suçlarının ötesinde farklı ön- min etmişti, polis de bu tahmini boşa çı- Teşkilatı’na (AGİT) gönderdi- yargı saikiyle işlenmiş nefret karmamıştı. Yani bütün insani değerleri ği resmi verilerin 2021 yılın- suçlarını izleyen kuruluşlarla birbirine zıt olan bu iki insan arasında da yayımlanan “AGİT Nefret işbirliği yapılabilir. hâlâ ince bir iletişim hattı mevcuttu. Suçu Raporu”ndan öğrenil- HHH nına uğrayan sosyal medya hesapları- lar barınma, beslenme gibi temel ihti- diği belirtildi. Sevgili okurlarım, yukarıda- Acaba bu hat hâlâ var mı? Bu soru- nı kapatmaya çalıştılar. Ölen bir kadını- yaçları karşıladıktan sonra sevgiye, say- HHH ki raporun en önemli özelliği ya cevap vermekten korkuyorum. Kısa mız hamileydi; onu hiç gıya, adaletli ortamlarda yaşamaya ih- Raporun sonuç bölümün- “yetersiz veri” vurgusudur. bir süre önce bağımsız bir anket firma- tanımayan bir öfke- tiyaç duyarlar, en sonunda da potansi- de, “Devletlerin, insan hakla- Ne yazık ki bazı politikacı- sı seçmen tercihleriyle ilgili araştır- rına müdahale oluşturan suç- ların genel söylem haline ge- li nefes, “İyi oldu, karnın- yellerini kullanmak, değerlerini sergile- ma yaptı. Geleneksel değerlerimi- larla ilgili önyargı saikini etki- tirdikleri ve herkesin gözü daki pi.inle geberdin” diye ile- mek ve kendilerini yüceltmek isterler. Bir zi savunan bir siyasi partinin li bir şekilde soruşturma yü- önünde işlenen “nefret suç- Alt düzeydeki ihtiyaçları sürekli ola- ti attı. kümlülüğü bulunuyor” denildi. ları”, bu nitelikleriyle kayda üst düzeydeki bir yöneticisi hadiste, rak ertelenen insanlar, üst düzey ihti- Oysa düdük çalınca boks biter, Türkiye’deki nefret suçu mev- geçmiyor, resmi olarak so- bu araştırmanın sonucunu “Yaşayan yaçlarını giderek hissetmez olurlar. Bir savaş bitince düşmanlık so- zuatının yeterlilikten uzak oldu- ruşturulmadığı ve kovuştu- beğenmedi ve anket fir- bir ğu ifade edilen raporda somut rulmadığı gibi, resmi istatis- na erer. Anzaklı annele- toplumdaki uzun süreli işsizlik, ekono- masının sahibine ve ai- öneriler de dile getirildi: tiklere de yansımıyor. kardeşinin re yazılmış mektupta- mik sıkıntı, hakkaniyetsizlik, insan ka- lesine küfür ve tehdit Kamu yetkilileri: HHH ki “Mustafa Kemal yırma ve adaletsizlik atmosferi, siyasi- arkasından gıybet savurdu, onun çok kü- - Uluslararası insan hakları Önemli Not: Avrupa Kon- lerin ötekileştirdiklerine sürekli haka- ahlakı” ne yazık ki eden kişi ölü insan eti standartlarını temel alan bir seyi Bakanlar Komitesi’nin, çük yaştaki kızına te- ret etmeleri, televizyonlardaki açıkotu- bazılarımızda yok nefret suçu mevzuatı ve poli- Selahattin Demirtaş hak- cavüz niyetini dile ge- yemiş gibi olur” denilmiştir. rumlarda konuşmacıların yan koltukta- tika çerçevesi oluşturmalıdır. kındaki AİHM kararına uy- şimdi. Eski Yu- tiren bir ifade kullan- Peki, bir ölünün, örneğin - Nefret suçlarının ayrış- ması için Türkiye’ye ikin- ki meslektaşlarına sözlü saldırıları, ka- nanlar şanına uy- dı. Bu tavır, Türk ve tırılmış bir şekilde kayıt altı- ci kez verdiği mühlet, 30 Neslican’ın veya Atatürk’ün dınları baskılama çabası, toplumda yoz- gun bir cenaze tö- İslam kültürüyle bağ- na alınması, etkin bir şekil- Eylül’de bitti. arkasından gıybet eden reni düzenlemiş- laşmaya, değerler erozyonuna ve kadın de soruşturulması, kovuştu- Ben bu konuda herhangi daşmayan, insani de- cinayetlerinin artışına neden olur. Par- kişiler ne yemiş lerdi Hektor’a. rulması ve uygun bir yaptırım bir karar veya girişim duy- ğerlerle ilgisi olmayan çalı bulmaca (pazıl) bir bütündür. uygulanması sağlanmalıdır. Bir süre önce 21 madım. olurlar? bir tavırdır. Bu saldır- - Kamu yetkilileri, nefret Dilerim iktidar, 20 yıllık “Aç bırakma hırsız olur, çok söyle- yaşındaki Neslican gan üsluplu kişi, başka in- suçları ile mücadele stratejisi başarılarına bir de “Avrupa me yüzsüz olur” veya “Balık baştan ko- Hanım, üç kez kanse- sanların çocukları hakkında geliştirmek amacıyla, uzman Konseyi’nden ihraç edil- kar” şeklindeki halk deyişleri, ekono- ri yendikten sonra dördün- herhangi bir değere sahip değil- kişiler de dahil olmak üzere, mek zaferini (!)” eklemez! mik sıkıntıların, yanlış iletişimin, yöne- cüsünde hastalığa yenik düştü. dir, muhatabıyla arasındaki hat tama- tici hırslarının de- Sosyal medyada sergilediği yaşama az- men kopmuştur. İyi ki bu kişi, nakletti- ğerlerde yozlaşma- miyle pek çok hastaya yılmazlık (rezil- ğim otuz yıl önceki olayda polisin yerin- ya nasıl yol açtığı- yıns) aşıladı. Geriye onurlu mücadele- de değilmiş. nı veciz bir şekilde si ve birkaç fotoğrafı kaldı. Bir de hafı- ifade eder. Başka erozyonlar zalarımıza, İstanbul’daki bir üniversi- Toplumsal belle- tenin kurucu rektörü olan psikiyatris- 6 Haziran tarihinde bir TV kanalın- ğimizi bembeyaz daki açıkoturumda bir hukuk fakültesi- tin sözleri kazındı. Sosyal medyada çok yapamayız, öteki- nin atanmış dekanı, kendisi gibi bir hu- tepki alan sözlerinde bu rektör, “Nesli- MEHMET BİCAN leştirme örnekle- kuk profesörü olan Ersan Şen konuşur- can kızımız eğer seküler (laik) olmasay- 28 ŞUBAT’TAN “BUGÜN”E BAKMAK rini yok edemeyiz; ken, herhalde söyledikleri işitilmesin dı daha iyi olurdu” dedi. Bu sözler, ölü- ancak gelecekteki diye sürekli konuştu, sonunda da üç de- nün arkasından söylenmiş saygısızlık YAŞAR ALADAĞ uygun davranışlar- fa üst üste “Sen hiçbir şey bilmiyorsun” kokan bir gıybettir, değerler erozyonu- MUSTAFA NECATİ BEY la olumlu örnekle- dedi. Bu tavır, konuşma adabına, akade- na bir başka örnektir. Bir hadiste, “Ya- ri artırabiliriz. En mik nezakete aykırıydı. Atanmış deka- şayan bir kardeşinin arkasından gıybet azından fikirlerini, nın söz konusu üslubu, adeta atanmışlı- İKİ eden kişi ölü insan eti yemiş gibi olur” davranışlarını be- KTAP ğa nazire teşkil ediyordu. denilmiştir. Peki, bir ölünün, örneğin 49 ğenmediğimiz in- Değerler erozyonuna daha nice örnek Neslican’ın veya Atatürk’ün arkasından var. İnternet bazılarımızı, özellikle ma- sanların çocukla- gıybet eden kişiler ne yemiş olurlar? aşlı trolleri, inanılmaz kaba yaptı. Bir- rının, sadece onla- Değerler niçin yok olur? kaç yıl önce pilot dahil on bir kadınımız ra ait olmadığını, yurtdışındaki bir partiden uçakla dönü- Toplumsal değerler görelidir ancak hepimizin çocukla- PROF. DR. CİHAN DURA yorlardı. Uçak düştü, hepsi öldü. Ölen- temelde bir toplumun dik durmasına, rı olduğunu düşü- GERÇEĞİ ARAYIŞ lerin yakınları acılarını bir yana bırak- onurlu davranmasına yol açan üst dü- nerek işe başlaya- tılar, yakınlarının hakaret bombardıma- zey birtakım zihinsel yargılardır. İnsan- biliriz. ÇAĞHAN UYAR ALTAN ABİ İKİ DAYANIŞMA KTAP 49 Gazetemz PROF. DR. CİHAN DURA TÜRKİYE’YE BATI SALDIRISI Cle MUSTAFA ÖNSEL AĞACIN KURDU omuz omuza... İKİ KTAP 49 ONUR KARACA Dr. FATMA ATALAY TATAR BEYAZIT FAZLI TÜMER CUMHURİYET OKURU AVUKAT Dr. BEKİR TATAR CUMHURİYET OKURU www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017 erozyonu