Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN 7 [email protected] 20 TEMMUZ 2020 PAZARTESİ Libya’da gözlerin çevrildiği ‘Petrol Hilali’nin kilit kenti için mücadele kızışıyor Sirte’ye dev yığınak UUH güçleri, SirteCufra’yı Hafter cephesinden geri almak için ilerliyor. TSK’nin de bölgeye topçu roketleri konuşlandırdığı haberleri geliyor. Afrika’nın en büyük petrol rezervine sahip, Akdeniz’e uzanan ülkesi Libya’da enerji ve nüfuz mücadelesi sürerken gözler her iki cephe tarafından da stratejik önemde görülen Sirte kentinde. Halife Hafter cephesine karşı son dönemde önemli mevziler ele geçiren, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan Türkiye destekli Ulusal Uzlaşı Hükümeti’ne (UUH) bağlı güçler, Sirte’yi geri almak için harekete geçti. Reuters ajansının görgü tanıkları ve UHH’deki askeri liderlere dayandırdığı haberine göre, yaklaşık 200 araçlık bir konvoy, Akdeniz sahilindeki Misrata’dan Tavurga şehrine doğru hareket etti. Sevkıyatın, Libya’nın ortakuzey kesimlerinde yer alan Sirte ve Cufra’yı, ülkenin doğusunda etkinliğini sürdüren, Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu’ndan geri almak için başlatılan “Zafer Yolları” harekâtı kapsamında yapıldığı kaydedildi. Trablus’la yapılan askeri anlaşma kapsamında Vattiyye Üssü’nde konuşlu bulunan TSK’nin de UUH operasyonları için bölgeye sevkıyatını sürdürdüğü bildiriliyor. UUH’ye yakın kaynaklar, Roketsan yapımı T122 Sakarya ÇNRA sisteminin Sirte yakınlarında konuşlandırıldığını ileri sürdü. 40 kilometreye kadar menzili bulunan kara konuşlu T122’ler, Suriye’de yapılan operasyonlarda etkin bir şekilde kullanılmıştı. Hafter güçleri arasında çatışma Öte yandan Libya Ulusal Petrol Kurumu, Hafter güçlerine bağlı 2 silahlı grup arasında Sirte Körfezi’ndeki petrol tesisleri yakınında çatışmalar yaşandığını duyurdu. Sirte, Libya’nın petrol ihracatının yüzde 60’ının yapıldığı “Petrol Hilali” bölgesinde yer alıyor. Tobruk hükümeti tarafından desteklenen Hafter cephesi, başkent Trablus merkezli UUH’yi zor durumda bırakmak için bu yılın başında petrol boru hatlarını ve ihracat terminallerini kapatmıştı. Fakat UUH’ye bağlı güçler, haziran ayından bu yana Trablus’un tamamı başta olmak üzere ülkenin batısında nüfus yoğunluğuna sahip önemli ekonomi ve ulaşım merkezlerinde Hafter’e bağlı milislere karşı üst üste başarılar elde etti. Ancak UUH’nin Sirte’ye doğru ilerleyişi, Hafter’le yakın işbirliği içindeki Mısır’ın müdahale uyarısı ve Rusya’nın Ankara’yla yürüttüğü diplomatik çabalar sonrasında kesintiye uğramıştı. UUH’yi, BM ve Ankara’nın yanı sıra, İtalya ve Katar da destekliyor. Tobruk merkezli General Hafter güçlerinin yanında ise Rusya, ABD ve Mısır yer alıyor. Hafter’i desteklediği yönündeki iddiaları reddeden Fransa ise Hafter’e sadece “IŞİD ile mücadelesinde destek verdiklerini” söylüyor. Trablus merkezli UUH güçleri, Misrata çevresinde Sirte’ye ilerleyişleri sırasında görüntülendi. AB ÜLKELERINDEN YAPTIRIM UYARISI Almanya, Fransa ve ve İtalya’nın liderleri, yayımladıkları ortak bir bildiri ile Libya’daki savaşa müdahale eden ve bu ülkeye silah sevkıyatı yapan ülkelere karşı yaptırım kararı alınabileceğini duyurdu. Avrupa Birliği (AB) zirvesi için Brüksel’de bulunan Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Libya’daki gelişmeleri değerlendirmek üzere üçlü toplantı gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından yayımlanan ortak bildiride, Libya’daki iç savaşa müdahalede bulunan dış güçlere hitaben, “(Libya’ya uygulanan) silah ambargosunun deniz, kara ve hava yolu ile delinmeye devam edilmesi halinde, yaptırım uygulama seçeneğini açık tutuyoruz” denildi. İTALYA’DA ‘GERI ITME’ YARGILANIYOR ‘Utanç davası’ başladı İtalyan bayraklı bir geminin kaptanı ve bağlı olduğu şirket göçmenleri “geri gitmeye zorladıkları” suçlamasıyla yargılanacak. Geminin bağlı olduğu Augusta Offshore şirketi ile kaptan hayatlarının risk altında olduğu bilinen kişilerin kaçtıkları ülkelere zorla gönderilmesini yasaklayan uluslararası yasaları ihlal etmekle suçlanıyor. Bu yargılama İtalya’da ilk kez yapılmış olacak. Asso 28 adlı tedarik gemisi, uluslararası sularda aralarında beş küçük çocukla beş hamile kadının bulunduğu 101 göçmeni kurtarmıştı. Ancak gemiden İtalya Deniz Kurtarma Koordinasyon Merkezi’ne hiçbir çağrı yapılmadığı, kurtarma işleminin Libya sahil güvenlik temsilcisiyle birlikte koordine edildiği belirtilmişti. Daha sonra geminin göçmenleri Libya’ya iade ettiği ortaya çıkmıştı. Gelişme üzerine İtalya Sol Partisi’nin lideri Nicola Fratoianni, göçmenlerin Libya’ya iade edilmesinin “yasadışı” olduğu konusunda uyarmıştı. İtalyan makamlarının göçmenlerin, sağlık kontrollerini yapmaması, reşit olmayanların refakatsiz olup olmadıklarını belirlememesi ya da kurtarılanlara iltica talebinde bulunup bulunmadığını sormaması da soruşturma konusu oldu. Tarihi henüz belirlenmemekle beraber yargılamanın ağustos sonunu bulabileceği belirtiliyor. Afrika’da yoksulluk, savaş veya can tehdidi nedeniyle ülkelerini terk etmek zorunda kalan göçmenler, Avrupa’ya gitmek için canlarını tehlikeye atarak Libya üzerinden Akdeniz’e açılıyor. AB liderleri Netanyahu’ya tepki büyüyor İsrail’de binlerce gösterici, Binyamin Netanyahu hükümetinin yeni tip koronavirüs (Covid19) salgınıyla mücadele yöntemini protesto için Kudüs ve Tel Aviv’de sokaklara döküldü. Güvenlik güçlerinin göz yaşartıcı bomba ve tazyikli suyla müdahale ettiği göstericilerden bazılarının polise biber gazıyla karşılık verdiği belirtildi. Ülkede Covid19 vakalarının artması üzerine geçen hafta da binlerce İsrailli hükümeti protesto etmişti. Bazı göstericilerin hakkındaki yolsuzluk iddiaları nedeniyle istifasını istedi ği Binyamin Netanyahu mayıs sonunda yolsuzluk, rüşvet ve güveni kötüye kullanma suçlamalarıyla, görevdeyken yargılanan ilk İsrail Başbakanı olmuştu. İsrail hükümeti pandemiyle mücadele için mart ayında aralarında sokağa çıkma kısıtlamalarının da bulunduğu birçok önlemi hayata geçirmiş, mayıs sonlarında ise tedbirler gevşetilmişti. Ancak gevşetme kararıyla kısa süre içinde ülkede vaka sayıları yeniden artışa geçti. İsrail hükümeti bu nedenle geçen cuma günü bir dizi tedbiri yeniden hayata geçirme kararı aldı. Dükkanlar, alışveriş merkezleri, kuaförler ve güzellik salonlarının hafta sonlarında kapalı kalacağı duyuruldu. Restoranlarda oturmak yasaklandı. ‘Erken açıldık’ itirafı Netanyahu da koronayla mücadele tedbirlerinin erken gevşetildiğini kabul etti. Netanyahu protesto gösterilerinin ardından bütün vatandaşlara acil mali yardım yapılacağını duyurdu. Ancak ekonominin güçlendirilmesi için önlemler alınmasının daha doğru olacağını ifade eden uzmanlar bu yardıma sıcak bakmıyor. anlaşamadı Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin lideri, yeni tip koronavirüsün (Covid19) ekonomik sonuçlarıyla mücadele için hazırlanan kurtarma programı ve gelecekteki bütçe konusunda Brüksel’de iki gündür devam eden müzakerelerde dün de anlaşma sağlanamadı. AB Dönem Başkanı Almanya’nın Başbakanı Angela Merkel, tarafların çok farklı duruş sergilediklerine işaret ederek “Bugün hiçbir sonuç alınamayabilir” değerlendirmesinde bulundu. Merkel, “müzakerelerde belirleyici olacak 3’üncü güne giriyoruz. Bir çözüm olup olmayacağı konusunda net bir şey söyleyemem” ifadelerini kullandı. Ancak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da “Kurtarma fonunun boyutu, diğer konulardaki anlaşmazlıklar ve farklı hassasiyetlere rağmen önümüzdeki saatlerde bir uzlaşı sağlamalıyız. Anlaşmanın mümkün olduğuna inanıyorum” diye konuştu. Zirvenin ilk gününde 13 saat süren pazarlıklara rağmen 750 milyar Avro’luk toparlanma planı ve 1.1 trilyon Avro tutarındaki yedi yıllık AB bütçesinde anlaşma sağlanamadı. Savaş ve kriz AZEZ’DE TERÖR SALDIRISI: 5 ÖLÜ gölgesinde seçim Dokuz yılı aşkın süredir iç savaşın pençesindeki Suriye’de seçmenler dün parlamento seçimleri için sandık başına gitti. En son 2016 yılında gerçekleştirilen seçimler daha önce yeni tip koronavirüs (Covid19) salgını ve ekonomik kriz nedeniyle iki kez ertelenmişti. Suriye’de 2011’de başlayan iç savaştan bu yana 3’üncüsü gerçekleşen parlamento seçimlerinde ABD’nin son uyguladığı yaptırım listesinde adı geçen iş insanlarının da olduğu 2 bin aday yer alıyor. Muhalefetten adayların yer almayacağı seçimde hükümete karşı gruplar tarafından boykot ilan edilme siyle Devlet Başkanı Beşşar Esad’a yakın isimlerin meclisi elinde tutmaya devam etmesi bekleniyor. ‘İnandırıcılığı yok’ Al Jazeera’nın haberine göre gözlemciler, adayların çoğunun Şam yönetimine sadık isimler olmasının inandırıcılığı yok ettiğini belirtiyor. Suriye Politika Araştırma Merkezi kurucularından Zaki Mehchy, “Suriyelilerin çoğu seçimi yalnızca yönetimin kendini meşru otorite göstermek için kontrol ettiği bir süreç olarak görüyor. İnsanlar milletvekillerinin çoğunun Baas partisi tarafından seçildiğini biliyor” dedi. Suriye’nin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki Azez ilçesinde dün bomba yüklü araçla terör saldırısı düzenlendi. Patlamada ilk belirlemelere göre 5 sivil hayatını kaybetti, 80 sivil yaralandı. Yaralılar Azez ve Türkiye’deki hastanelere nakledildi. Aralarında çocukların bulunduğu 15 Suriyeli Kilis’e getirildi. İran bağlantılı güçler hedefte Suriye’de Şam yönetiminin Rusya’yla birlikte yakın müttefiki İran’ın ülkedeki vekillerine yönelik saldırılar artıyor. Muhaliflere yakın, Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, enerji kaynakları bakımından zengin Deyr ez Zor vilayeti kırsalında İran’a ait hedeflerin Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) tarafınfan vurulduğunu bildirdi. Deyr ez Zor’un doğusunda bulunan Ebu Kemal kırsalında ise 6 şiddetli patlama duyuldu. Bombardımanların kim tarafından gerçekleştirildiği açıklanmazken gözler İsrail’e çevrildi. Tahran’da kapalı alanlarda maske takma kuralı uygulanıyor. İran’da korkutan virüs senaryosu Dünyayı sarsan yeni tip koronavirüs (Covid19) salgınında dünya genelinde yaşanan can kaybı, 605 bin 833’e yükseldi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) son 24 saatte tespit edilen yaklaşık 260 bin vakayla, salgının başlangıcından bu yana tek bir gündeki en büyük artışın görüldüğünü açıkladı. En büyük vaka artışları ABD, Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika’da görüldü. Küresel çapta vaka sayısı dün itibarıyla 14 milyon 468 bini aştı, en az 8 milyon 649 bin kişi de iyileşmiş durumda. Çin’in Vuhan kentinden çıktığı tahmin edilen pandeminin erken dönemlerinde ilk yayıldığı ülkelerden İran, halihazırda derinleşen ekonomik krizin yanı sıra sağlık kriziyle de boğuşuyor. Vaka artış hızının tüm çabalara rağmen düşürülemediği İran’da, virüsün toplumun ne kadarına yayılmış olduğuna ilişkin tartışmalar devam ediyor. Türkiye’den uçuşlar durduruldu İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, “Şimdiye kadar 25 milyon İranlının virüsle enfekte olduğunu tahmin ediyoruz. Yaklaşık 14 bin kişi de hayatını kaybetti” dedi. Öte yandan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Covid19 tedbirleri kapsamında, İran ve Afganistan’a yapılan uçuşların askıya alındığını bildirdi. Protestolar sonuç verdi İran’da kasım ayında 230 kişinin yaşamını yitirdiği petrol zammına yönelik protesto gösterilerine katıldıkları için haklarında idam kararı verilen üç kişinin infazı durduruldu. Sanık avukatları dün yaptıkları açıklamada yeniden yargılanma için yaptıkları başvurunun kabul edildiğini belirterek “Umarız idam kararları bozulur” açıklamasını yaptı. İran yargısı geçen hafta söz konusu üç kişinin idamlarını onaylamıştı. 26 yaşındaki Amirhossein Moradi 28 yaşındaki Said Tamjidi ve 26 yaşındaki Muhammed Rajabi’nin haklarında verilen idam kararına Yargıtay’da bazı hâkimler karşı çıkmıştı. İnfazın durdurulmasında son haftalarda yapılan geniş katılımlı protestoların etkili olabileceği vurgulanıyor. Londra merkezli Uluslararası Af Örgütü Kasım 2019 protestoları sırasında 304, Birleşmiş Milletler insan hakları birimleri de 12’si çocuk 400 kişinin öldüğünü iddia etmişti. ABD ise Tahran güçlerinin müdahalesi sonucu en az bin kişinin yaşamını yitirdiğini ileri sürmüştü. Tayland’da ‘istifa’ sesleri Tayland’ın başkenti Bangkok’ta binlerce kişi seçim, yeni anayasa ve baskıcı yasaların kaldırılması talebiyle Başbakan Prayuth Çanoça liderliğindeki hükümet karşıtı gösteri düzenledi. “Özgürlük Gençliği” isimli bir grup tarafından organize edilen gösterilerde protestocular yeni anayasa, yeni seçimler ve baskıcı yasaların kaldırılması talebinde bulundu. Protestonun, yeni tip koronavirüs (Covid19) salgını dolayısıyla mart ayında ilan edilen ülke genelindeki “acil durumdan” bu yana en geniş katılımlı gösteri olduğu belirtiliyor. Ülkedeki politik atmosfer, kendi isteğiyle Kamboçya’da sürgün hayatı yaşayan 37 yaşındaki Wanchalearm Satsaksit isimli siyasi aktivistin haziranda kimliği belirsiz bir kişi tarafından kaçırılmasının ardından yeniden yükselmişti. Söz konusu aktivistten o zamandan beri haber alınamıyor.