Katalog

6 27 ARALIK 2020 PAZAR PAZAR YAZILARI Araç, amacın yerini alınca ‘Güzel günler göreceğiz Pandemi yüzünden 10 Aralık’ta Nobel toplantıları da yapılamadı. Aynı gün başta Nobel şöleninin yapıldığı Stockholm Belediye Sarayı olmak üzere, konser evi, opera binası ışık oyunlarıyla aydınlatıldı. Televizyon haberlerinde gördüğüm kadarıyla binaların duvarları rengârenk tablolara dönüşüyordu. Millet bu gösteriyi yerinde seyretmek için binaların çevresine akın etti. Ben gitmedim. Zerre kadar da istek duymadım. Günde ortalama 150 kişi pandemiye kurban giderken ve bütün resmi kurumlar yapacakları hiçbir şey yokmuş gibi durumu seyrederken, binaların dış yüzlerinin eğlence duvarına çevrilmesini içime sindiremedim. Gitmeyerek protesto eyleminde bulundum. Tabii ki arkadaşlarımın bile anlamsız bulduğu protesto eylemim, “Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi yok” özdeyişinde ifade edildiği gibiydi ama vicdanım rahattı. İnsan sevgisini unutanların renk cümbüşüyle o insanları oyalamasına katlanamazdım. Bir bilge insan, “İnsanlar sevilmek için yaratılmıştır, eşyalar kullanılmak için. Günümüzde eşyalar seviliyor, insanlar kullanılıyor” demiş. Günümüzü çok iyi anlatıyor. Devletler insan topluluklarının güven içinde yaşayıp refahlarını artırmak için oluşturulmuş bir organizasyon. Bugün renk cümbüşleriyle oyalanan insanlar uyutulup, beyinleri uyuşturulurken devlet denilen büyük organizasyonun kontrolündeki bütün olanaklar küçük OSMAN İKİZ bir kesime sunuluyor. Devletin amacı insana hizmet iken, insanlar küçük bir kesimin çıkarları için devlet eliyle araç haline getirildi. Amaç ile araç karıştırıldığı için İsveç pandemiye teslim oldu. 10 buçuk milyonluk İsveç’te şu günlerde can kaybı 8 bini geçti. Stockholm’de yoğun bakım servislerindeki doluluk oranı yüzde 101. Bütün kurumlar sorumlu Pandeminin başından beri bu sayfada kaç kez yazdım; İsveç saçma sapan bir stratejiyle pandemiyi atlatacağını sandı. Bir ara kurban sayısı nüfusa oranla ABD’yi bile geçince konunun derinlemesine araştırılması için bir komisyon kuruldu. Komisyon ilk değerlendirmesini 15 Aralık’ta kamuoyuna duyurdu. İkinci raporu gelecek yıl ekim ayında hazır olacak. Toplu değerlendirme ise Şubat 2022’de. İlk rapor çok sayıda yaşlının öldüğü bakımevlerinin durumunu ele aldı. Komisyona göre, çoğu özelleştirilmiş bakımevlerinde çok sayıda kurban verilmesinin birçok nedeni var. Her şeyden önce işleyişi bozuk, donanımı eksik. Bakımevlerinde doktor ve hemşire yok. Çünkü sağlık hizmetleri il yönetiminin sorumluluğunda, bakımevleri ise belediyelerin. Peki, bunu çözecek bir üst organ yok mu? Yok. Bunların hepsi feodal beyliklere dönmüş. Yasa öyle, hükümet karışmıyor. Zaten öyle bir amaçları yok. Çünkü bu bakımevleriyle, özelleştirilmiş sağlık hizmetlerine para muslukları olarak bakılıyor. Bunu da insan hayatını hiçe sayarak, ucuz işgücü ve gerekli olan harcamaları yapmayarak beceriyorlar. Yani İsveç’te para amacın ötesinde Tanrı gibi tapınılan bir nesneye döndü. Komisyon raporunda, bakımevlerinde çalışanların yüzde 40’ının yeterli eğitimden geçmediğine, yüzde 25’inin saat ücretiyle çalışan geçici elemanlar olduğuna dikkat çekilerek sorumlular olarak belediyeler ve il yönetimleri gösteriliyor. Ama baş sorumlu olarak bu hükümet ve bundan öncekiler işaret ediliyor. Komisyon son olarak hükümeti, “İnsanları koruyun. Hâlâ şansınız var” diye uyarıyor. Raporu uzun uzadıya yazmaya gerek yok, bahardan bu yana ne yazdıysak hepsi var. Peki, stratejinin yanlış olduğunu biz gördük de onlar görmedi mi?.. Birlikte göz yumdular Görmez olurlar mı? Ama elde ne koruyucu malzeme ne ilaç olduğundan görmezden geldiler. Bütün sorumluluğu Halk Sağlığı Müdürlüğü’ne yükleyip sıyrıldılar. Hem de hükümet ve muhalefet işbirliği yaparak. Pandeminin başında iktidar ve muhalefet partileri toplanarak izlenecek stratejinin Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından yürütülmesine birlikte karar verdiler. Bütün dünyada ırkçı olarak tanınan partinin lideri, Başbakan Stefan Löfven’e “Yalnız değilsin. Bilmelisin ki bütün ülke beraberiz” diye seslendi. Mart ayında ne maske ne hijyen maddesi bulunan ülkeyi ajitasyonla idare ettiler. Hiçbiri Norveç ve Finlandiya gibi önlem almayı önermedi. Sonbaharda can kayıpları tekrar tırmanışa geçince muhalefet yan çizmeye başladı. “Bütün ülke beraberiz” diyen Jimmie Åkesson, ekim ayında “Bu kitle kıyımıdır” diye konuşmaya başladı. Hıristiyan Demokrat lider Ebba Busch da “Salgının yayılmasından hükümet sorumludur” diye saldırdı. Muhalefet partileri, iktidar yolundaki ayak oyunlarına kurbanları araç ettiler. Geçen hafta Kral Gustav da “Pandemi stratejisinde başarılı olamadık” diye açıklama yaptı. Başarısızlığı kabullenmek için bu kadar insanın ölmesi, İsveç’in dünyaya rezil olması mı gerekiyordu?.. Dünyanın en ünlü epidemiyoloğu Anders Tegnell’e ve kurumuna güven de düşüyormuş. Geçen hafta bir haber daha geldi. Göteborg kanalizasyon sularında virüs bir hafta içinde 100 kat artmış. Büyük bir felâketin işareti sayılabileceği söyleniyor. Burada yasak yok; tavsiye var. Tabii kurban da çok. osman.ikiz@gmail.com çocuklar!’ Şöyle zorunlu bir biçimde içerilere kapanmışken, hafta sonunuÖMER F. zu şenlendirelim dedik. BelÖZEN ki bu hafta sonu ev arkadaşlığımızı seversiniz. Biliyorum, her şey gül gülistan değil. Ne siyasi durum, ne ülkenin durumu ne de evrenimizi saran salgın dolayısıyla sağlığımız istediğimiz gibi gidiyor. Yine de umutsuzluğa kapılmayalım. Örneğin, kahvaltınızı yaptıysanız bir keyif çayı doldurun. Ya da bol köpüklü Türk kahvenizi fırt fırt yudumlarken gazeteniz Cumhuriyet’in sizler için hazırlamış olduğu hepsi birbirinden ilginç yazılara dalabilirsiniz. Ha, siz de yeni yaşam biçimine uyuyorsanız, filtre kahvenizi de yanınıza alabilirsiniz. Bence bir sakıncası yok. Ama o kurabiyeden ben de isterim. Gerçi ben 30 yıldır Kuzey Amerika’da yaşıyor olmama karşın, bazı zorunlu durumlar dışında şu filtre kahve sayrılığına yakalanmadım. Ocakta hep Türk usulü çayım vardır; elbette onu da ince belli bardakta kaşığını da içinden çıkarmadan işaretparmağımla tutup öyle yudumlarım. Ne yapalım, yurt özlemini biz de böyle gideriyoruz... Kuzey Amerika’da aile bireylerinin bir araya geldiği iki önemli tarih var: Bunlardan biri Paskalya ise diğeri Noel. Çoluk çocuk, ai‘Beyaz Mantolar’ zorda le büyükleri, uzaklarda olan kardeşler kızlı erkekli genelde ebeveynlerin evinde toplanır, bir sonraki buluşmaya kadar özlem giderirler. Sonra herkes yeniden kendi koşuşturYeni tip koronavirüs salgınında kürecular CafeTheatre des Blancsel çapta ağır tabManteaux’da sahlo sürerken Paris’te ne almaya başladı. küçük tiyatro salonSÜLEYMAN Mariannes Sserları da ayakta kalma mücadelesinde. TOSUNOĞLU geant, Jacques Villeret, Bernard LaRenaud Jacques Higelin, Mic villeret, Philip Val, Patrick Font hel Laroque, Anne Roumanoff, Jacques Higelin’in de yer aldıCamille, Emily Loizeau ve dağı isimler, 1976’da çok sayıda ha nice Fransız ünlü tiyatrocu oyunla tiyatroseverlerle buluşnun yetiştiği Paris’in en eski ka tu. 1977’de ayrılan Giberra’nın fetiyatrosu BlancsManteaux yerine Jean Luc Guerin geldi. (Beyaz Mantolar), perdeleriEski oyuncular Guerin’in yönetini tamamen kapatma tehlikesi minde sahne almaya devam etile karşı karşıya. Tiyatronun tek ti. Guerin, başarılarını Paris’in hissedarı ve yönetmeni Frede dışına taşımayı başardı. KafeBu yıl Noel kutlamaları yeni tip koronavirüs gölgesinde yapıldı. ABD’de bakımevinde kalan kardeşini pencereden ziyaret eden bir kadının görüntüleri objektife böyle yansıdı. malı hücresel yaşamlarına dönerler. Son yıllarda doğum oranlarında büyük düşüşler olsa da Quebec’in aileleri hâlâ kalabalık ve genelde artık dinsel söylemlerden uzak olan bu iki bayram dönemi onlar için çok önemli. Bir de tecimsel köpürtmeyi göz önüne alırsanız (hazırlıklar Cadılar Bayramı’yla birlikte başlıyor, mağaza vitrinleri bezeniyor vb.), toplumun yaşamında ne denli bir yer kapladığının ayrımına varırsınız. 6 bin dolara varan ceza Nisan ayında geçirilen Paskalya’dan kimse pek hoşnut olmadı çünkü bir yandan insanlar çekinceliydi, bir yandan da koronavirüs salgını nedeniyle hükümet önemli ölçüde kısıtlamalar getirmişti. ric Cagnache, tiyatronun aylar Tiyatro festivali Belçika’da gala ca kapalı kalması ve biriken ki ve etkinliklerle anıldı. 1988’de ra borçları yüzünden birkaç haf ise kadın yöneticiler Magali MUTASYON YAYILIYOR Dünyayı sarsan yeni tip koronavirüs salgınında (Covid19) dün itibarıyla küresel çapta vaka sayısı 80 milyonu aşarken can kaybı 1 milyon 759 bin 533’e yükseldi. Torunlar büyükanne ve büyükbabalarını uzaktan, pencere dışından görmüş, Paskalyalarını kutlamışlardı. Yaz aylarında ta içerisinde yok olması muhte Clavel Lugan ve Fabienne Gouİngiltere’nin ardından Fransa, İsveç, İsviçre, İspanya ve Japonya’da da Covid19’un mutasyona uğramış tükısıtlamalar biraz gevşetilince bazı bumel diyerek yardım çağrısı ya deau başa geçti. Kızlar adlı bir rüne rastlandı. Gözler aşı ve ilaç çalışmalarındayken Pfizer/BioNTech aşısının teslimatının Avrupa Birliluşmalar, kutlamalar yapılmıştı ancak o pıyor. Fransa’da tartışmalı güvenlik yasa tasarısına karşı haftalar önce başlayan protesto eylemlerini izlemek için Bastille aile işletmesi olarak yoluna devam etti. 2001’de Jean Luc Lemoine, 2004’te Fabrice Eboue, 2005’te Oldelaf ve Arnault Tsamere gibi ünlü oyuncular sahği ülkelerine yapıldığı belirtildi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, kitlesel aşı uygulamasının bugün başlayacağını söyledi. Öte yandan İngiltere’de bilim insanlarının, koronavirüse karşı “anında bağışıklık kazandırabilecek” bir antikor ilacının denemelerine başladığı haberleri gündeme yansıdı. AstraZeneca şirketinin geliştirdiği “AZD7442” isimli antikorla üretilen ilacın denemeleri, İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi’nin finanse ettiği University College London Hospital ile AstraZeneca ortaklığında yürütülüyor. da yine kısıtlamalarla kuşkusuz. Ben de bir dostun düğününe katılmıştım bu gevşemeler sayesinde. Genelde çok kalabalık olan bu düğünler bu kez farklıydı; koca salonda en çok 30 kişi vardı, masile Cumhuriyet Meydanı’nın or ne aldı. ke ve iki metrelik uzaklık kuralına uyulutasında bulunan Marais’ten geçiyorum. Paris eylemlerinin vazgeçilmez meydanı Place de la Republique’e doğru yürüyorum. Paris’in oldukça kalabalık ve genellikle gençlerin ve sanatçıların uğrak yeri olan Marais, şimdilerde terk edilmiş görüntüde. Pandemi hayatımıza girmemişken, Marais’nin simgesi haline gelen küçük ve ünlü BlancsManteaux tiyatrosunun önünde uzun kuyruk olurdu. Tiyatro öncesi sanatseverler çevredeki kafelere akın eder, alan kalabalıklarla dolar taşardı... İsmini bulunduğu sokaktan alan BlancsManteaux tiyatro binasını, 1970 yılında bir sıva ustası olan Rene Liotaud satın aldı. Harabe şeklindeki yapı, kısa sürede tamir edilerek yenilendi. İlk olarak restoran ve diskotek olarak işletildi. Çevresinde oldukça fazla kafe ve restoran olduğu için pek iş yapamadı. Sıvacı Liotaud, restoranı kapatarak burayı önce bir gösteri salonuna dönüştürdü. Sonra yönetimini tiyatro dünyasında tanınmış olan Lucien Gibarra’ya teslim etti. Gibarra’nın yönetiminde gelecek vaat eden genç oyunKira borcu 110 bin Avro... Şimdi ise 2008’den beri tiyatronun başında eski bir şov yapımcısı olan Frederic Cagnache bulunuyor. İki salonu da her zaman kapalı gişe olan tiyatronun kapıları ise şimdilerde salgın kısıtlamalarıyla kapalı. Hâlâ salonun sahibi olan Rene Liotaud, salgın sonrası yeniden eski günlere dönmeyi umuyor. Programda ise mizah, tek kişilik gösteriler, düetler, komediler yer alacak. Ama ekonomik sıkıntı ağır. Aylardır kapalı kalan tiyatronun 110 bin Avro kira borcu birikmiş halde. Fransa, yaklaşık bir yıl önce başlayan salgın ile birlikte sokak yasakları ve kapanmalardan bir an önce kurtulmanın çaresini ararken diğer yandan çeşitli sektörlerin iflasının önüne geçmek için çaba harcıyor. En çok etkilenenlerden yeme/ içmeeğlence sektörleri için hükümetin açıkladığı yardım paketi onlara biraz nefes aldırdı. Kültürsanat cephesi ayakta kalmak için mücadele ediyor. tosunoglu.sul@gmail.com Yeni ve farklı bir Noel İsa Peygamber’in doğum günü olarak kabul edi da Noel yemeği pişirdiler ya da kendi sevdikleri len 25 Aralık Noel arifesinde, 24 Aralık akşamı yemekleri yaptılar. Saat 19.00’da tablet, bilgisaBelçika’da birçok kişi ailesiyle birlikte yemek yi yar ya da cep telefonuyla online görüntülü bağyordu. Geniş aileyi bir masada buluşturan gele landılar ve yemeği birlikte yediler. neksel 1015 kişilik Noel yemekleri bu yıl korona önlemlerine takıldı. Belçikalılar Noel’i çekir Her ev bir aşevi dek aileyle kutlamak zorunda kaldılar. KoronaYa düzgün bir Noel yemeği yeme imkânı buvirüs, Brüksel’de yaşayan birçok yabancı çalışa lunmayan evsiz, yalnız ve ihtiyaç sahibi 180 bin nın (expat) da Noel planlarını altüst etti. Bunlar Belçikalı ne yaptı? Önceki yıllarda hayırseverler dan biri, Noel gibi özel bir günde eve döneme ve Belçika Gıda Yardım Merkezleri Federasyonu yen Fransız Maxime Adam Levy. Genç Fransıevsizlere, yaşlılara, yalnızlara ve ihtiyaç sahiplezın ailesi Kanada’da yaşıyor ve genellikle Noel’i rine Noel yemekleri dağıtırdı. Bu yıl salgın nedeParis’teki amcasında geçiriyordu. Ancak bu yıl niyle talep yüzde 10 artmasına rağmen organiFransa’da alınan önlemler nedeniyle giderse zasyon zorlaşınca federasyon çözümü #HerkesBelçika’ya dönememe riski vardı. Yurtdışından Gıdayardımmerkezi kampanyası yapmakta bulbelirli bir süre için Belçika’ya çalışmaya gelen du. 24 Aralık akşamı Noel’i çekirdek ailesiyle gebinlerce kişi Maxime ile aynı kaderi paylaştı. çirmek zorunda kalan hayırseverler önceki yıllar‘Beni evlat edin’ daki gibi geniş katılımlı kişi sayısı kadar Noel yemeği pişirdiler. Fazla pişirilen yemekleri, ihtiyacı Karantina veya sevdiklerine virüs bulaştırma olan tanıdıkları ailelere verdiler. Her ev, bir aşekaygısı nedeniyle baba ocağına dönemeyenler vi oldu mahalledeki ihtiyaç sahipleri için. le Belçika’da yerleşik aileleri 24 Aralık’ta Noel yemeği masasında buluşturmak için Ulusal ışık zinciri 1 Aralık’ta sosyal medyada “Adopt Belçika televizyon tarihinde benzeMe for Christmas/Noel için beni rine rastlanmayan bir şekilde ülkenin evlat edin” adında bir girişim başresmi ve özel 5 kanalı, 24 Aralık aklattı Maxime. Noel’i yalnız geçirmek istemeERDİNÇ UTKU şamı ortak yayın yaparak “11 milyonla Noel” adında bir özel program sunyen 265 yalnız, gönlü Noel madu. 11 milyon nüfuslu Belçika’da heryordu. Çünkü hükümet toplanma sayılarını kısıtlamıştı ve insanlar genelde kurallara uyuyordu. Hükümet o dönemde, umarız Noel’de daha iyi durumda oluruz ve kısıtlamasız bir bayram geçiririz diye umut vermişti. Ama Noel’de umutlar yaşama geçmedi. Hükümet on kişiyle belirlemiş olduğu kutlamaları durumun kötüye gitmesi nedeniyle ve Sağlık Kurulu’nun önerisiyle geri almak zorunda kaldı. Quebec ilinde Noel kutlaması için herhangi bir yere konuk gidilmedi, konuk kabul edilmedi, sadece aynı adreste kalanlar birlikte kutlamalarını yapabildi. Bu kısıtlamalara uymayanlara 6 bin dolara kadar ceza var. Bu zorlu dönemi kolay atlatabilmek için il yönetimleri olduğu gibi başında Justin Trudeau’nun bulunduğu federal hükümet de canla başla çalışıyor. Çevrimiçi etkinlikler Noel, yeni yıl dönemi ile birlikte kent yine akşamları ışıl ışıl. Alışveriş merkezlerinde kalabalıklara izin verilmese de Noel süslemeleri kuruluyor. Bazı kültürel etkinlikler çevrimiçi yapılıyor, çocuklara çağrılar yapılıyor; onların kısıtlamalar dolayısıyla göremedikleri büyüklerine kutlama kartları hazırlamaları konusunda yardımcı olunuyor vb. Bu arada federal hükümet salgından etkilenen çalışanlara yönelik yapmış olduğu parasal katkının süresini uzatıyor. Bunları size evrenimizde güzel şeyler de oluyor demek için anlatıyorum. İçimizdeki umut ateşini hiçbir zaman söndürmeyeceğiz. Önlemlerimizi alacak, bu zorlu süreci sasına bir tabak ve sandelye ekleyecek kadar kesi kapsamak isteyen programda ışıklarla Belen olumlu biçimde birlikte atlatacağız. geniş olan 203 aile başvurdu. 203 aileyi 203 çikalıları birbirine bağlayan ışık zinciri yapmak New York’ta yılbaşı gecesi elmanın yalnız expatle Noel yemeğinde buluşturan Ma üzere fazladan bir ışığın yakılması çağrısında bu düşüşü izlenecek mi bilmiyorum ama C DAYANIŞMA İLANLARINIZ İÇİN xime, açıkta kalan ve öneriye sıcak bakan yalnızlardan da “birlikte Noel yemeği için” üçer kişilik gruplar yaptı. Belçika’daki Covid19 önlemleri nedeniyle aile dışından yalnızca bir kişi konuk olabiliyor evlere. Yalnız yaşayanlar ise bir yakın temas, bir de diğer konuk ağırlayabiliyor. Noel yemeğini John Wubbe ailesiyle geçiren Maxime aradığını bulmuştu: “Akşam yemeği dikkat çekiciydi, bir anlamda aradığım aile duygusunu buldum. Kendimizi mutlu duygulara hazırlunuldu. Teşekkür etmek istedikleriniz, özledikleriniz veya bu gece Noel’i birlikte kutlamak isteyip de kutlayamadıklarınız için ek bir mum veya lamba. Tüm Belçikalılara bu özel Noel arifesinde birlik, dayanışma duygusu ve umut verme niyetiyle yapılan ve 5 sunucunun 3 resmi dilde Brüksel’deki tarihi meydan Grand Place’tan sunduğu ortak yayında değişik kentlerdeki çeşitli mekânlardan Axelle Red ve Clouseau’nun da aralarında bulunduğu çok sayıda canlı müzik performansı yayını yapıldı. Bakıcı, temizlikçi, orMontreal’de yılbaşı eğlenceleri yapılmayacak. Noel’de olduğu gibi aynı adreste oturanlar birlikte yeni yıla girecekler. Kim bilir, belki onlar da aralarında tombala çekerler ve televizyonda “Bye Bye 2020” izlencesini birlikte izler ve eski yılı uğurlarlar. 2020 yılı pek iyi geçmedi. Umarız 2021 yılı hoş gelir ve bu yılı acısıyla tatlısıyla bir anı olarak anımsarız. Ne diyordu Nâzım Usta: “Güzel günler göreceğiz çocuklar, motorları maviliklere süreceğiz...” İLETİŞİM BİLGİLERİMİZ lamıştık. Ancak sohbet etmek, Noel ruhunu paylaşmak ve bu olağanüstü Noel’i anılarımız arasına katmak beklentilerimizin ötesindeydi.” Girişimancı, öğrencilerin derslerine yardım eden gönüllüler, hastane hizmetlerine destek olan öğrenciler gibi krizin isimsiz küçük kahramanları ofozen@yahoo.ca İSTANBUL : 0212 343 72 74 min başarısından memnun olup olmadığını sorduğum Maxime, evlat edinme girişimini değerlendirdi benim için: “Memnuniyet... Bence bu, Mücadeleyi sürdürüyoruz! da ekrana taşındı. Koronavirüs kurbanları ulusal düzeyde anılarak geride kalanların acıları paylaşıldı. ANKARA : 0312 442 30 50 bir girişimin başarılı olduğunu görüp tatmin olProgram Kral Philippe’in salgına işaretle “Zormaktan çok daha fazlası. Tüm bu olumlu geri bil luklar çok büyük, ancak krizin sonu önümüzİZMİR : 0232 441 12 20 dirimleri, neşeyi ve mevcut koşullar altında bile deki aylarda ulaşabileceğimiz bir noktada. Plan insanların Noel atmosferinden keyif aldığını gör yapmaya ve geleceğe güvenmeye başlayabiliriz. Email : ilan@cumhuriyet.com.tr mek mutluluk verici”. Şüphesiz hepimiz değişeceğiz” diyerek tünelin All1 adlı dernek ise Brüksel’de 24 Aralık’ta tek sonunda ışık olduğunu belirten geleneksel Noel Desteğinizi bekliyoruz. başına yaşayanlar için Dijital Noel yemeği dükonuşmasıyla sona erdi. zenlendi. Önceden önerilen tarifler doğrultusunerdincutku@binfikir.be Bilgi hattı: 0312 231 1923