Katalog

EKONOMI DOLAR AVRO STERLIN FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr BORSA 11 19 ARALIK 2020 CUMARTESİ ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 7.6530 8.7 kuruş 9.3800 10.2 kuruş 10.3770 18.4 kuruş 14.69 Sabit 1.408 8.96 puan 3133.71 5.46 lira 464.91 40.2 lira TV’den mobilyaya kredi kartı taksit sayısı azaltıldı. Taşıt kredisine sınır geldi KREDIYE YENI FREN BDDK’nin sınırlamalarını değerlendiren MOSDER Başkanı Balcı, mobilyada iç piyasa darboğaza girebilir vurgusu yaparken otomotivciler pazardaki küçülmeye dikkat çekti. Geçen aylarda ekonomiyi suni olarak büyütmek için bireysel kredilerin kullanımını teşvik eden ve bankaları bu konuda zorlayan AKP iktidarı, bu kapsamda ortaya çıkan büyük sorunları gidermek için adımlar atmaya çalışıyor. Hazine Bakanı Berat Albayrak’ın da istifasıyla sonuçlanan ekonomiyle ilgili bu “yeni dönem”le ilgili dün Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) bir adım daha geldi. Kredi kullanımını azaltacak bu adımın ithalatı da düşürmesi bekleniyor. Kapsamı geniş Buna göre kredi kartlarında taksitlendirme süreleri basılı ve külçe halinde olmayan kuyumla ilgili harcamalarda 8 aydan 6 aya, fiyatı 3 bin 500 liraya kadar olan televizyon alımları hariç elektronik eşyada (televizyon, video kamera, ses sistemleri vb.) 6 aydan 4 aya indirildi. Buna bilgisayar ve tablet dahil değil. Ayrıca mobilya ve elektrikli eşyada 18 aydan 12 aya indi. Elektrikli eşyanın kapsamı buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, elektrikli küçük ev aletleri vb. Taşıt kredileri kapsamında ise nihai fatura değeri 300 bin TL’nin üzerinde olan taşıt alımı amacı ile kullandırılan kredilerde taksit sayısı 48 aydan 36 aya, 750 bin liranın üzerinde olan taşıt alımlarında 48 aydan 24 aya ve taşıt teminatlı kredilerde 48 aydan 36 aya indirildi. l Ekonomi Servisi SEKTÖRLERDE KAYGI OLUŞTU Yeni kısıtlamaları değerlendiren isimlerden olan ve “şok olduk” diyen Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği (MOSDER) Başkanı Mustafa Balcı, şuna dikkat çekti: “BDDK bu kararı sektörlerin dinamiklerine göre almalıydı. Taksit sayısının düşmesi vatandaşın da bizlerin de elini kolunu bağlıyor. Bu doğrultuda giderleri çok fazla olan mobilya perakendeciliğimiz iç piyasada dar bir boğaza girebilir.” Popüler kategorilerden olan televizyonlarda değişim olmadığını belirten MediaMarkt Türkiye İcra Kurulu Başkanı Yenal Gökyıldırım da, “Karar özellikle üst segment televizyonlarda, oyun konsolları, kulaklık ve aksesuarların olduğu kategorilerde geçerli” dedi. Otomotiv pazarının temsilcileri ise makroekonomik dengenin önemine dikkat çekmekle birlikte alınan kararın pazarı küçülteceğini, bu tür kararlar sonrası ekonomide beklenen olumlu gelişmeler gerçekleşmezse de olumsuz anlamda çarpan etkisi yaratacağını vurguladı. Nurtaç Ziyal Afridi GODİVA’DA DEĞİŞİM Yenilenme Nurtaç Afridi’ye emanet Yıldız Holding bünyesinde faaliyet gösteren Godiva’nın yeni CEO’su, Yıldız Holding’in Strateji ve Büyümeden Sorumlu Başkanı Nurtaç Ziyal Afridi oldu. Gelecek üç yıllık dönem için yeni bir strateji oluşturan Afridi, online ve büyük ölçekli market kanallarını kullanarak ürünlerini daha geniş kitlelerle buluşturmayı hedefliyor. Godiva Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ülker, “Afridi’nin, Godiva’nın köklü mirasını korurken geleceğe dönük fırsatları da değerlendireceğine inanıyorum” dedi. Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ülker ise üst yönetim kademelerde kadın çalışanların görev almasını arzu ettiklerini vurguladı. PEAK GELİŞTİRDİ Japonlar ‘Toon Blast’ı çok sevdi En büyük mobil oyun şirketlerinden Peak’in geliştirdiği “Toon Blast”, Japonya’da yılın en çok indirilen oyunu oldu. 2020 yılında Japonya’da 5 milyondan fazla yeni kullanıcının Toon Blast’ı telefonlarına indirdiğini söyleyen Peak Strateji Direktörü Ömer İnönü, “Çok sevilen karakterlerimiz Bruno, Wally ve Cooper ile Japon anime stili bir reklam filmi bile yaptık” dedi. Hatırlanacağı gibi Türkiye merkezli oyun şirketi Peak, geçen haziran ayında Zynga tarafından 1.8 milyar dolara satın alınmıştı. KISA... KISA... l TOBB’nin verilerine göre geçen yılın aynı ayına kıyasla kasım ayında kurulan şirket sayısı yüzde 12.1 artarak 8 bin 669 adet, kapanan şirket sayısı yüzde 5 azalarak 983 adet oldu. l Rekabet Kurumu, bildirim yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda uygulanacak idari para cezası alt sınırını yüzde 9.11’lik yeniden değerleme oranında artırdı ve 34 bin 809 TL yaptı. Cumhurbaşkanlığı Strateji Başkanlığı ödemeler dengesi verilerini analiz etti İthalatta altın yükseliş MUSTAFA ÇAKIR Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, eylül ayında altın ithalatında yüzde 278.1 artış gerçekleştiğini hatırlatarak “Bu gerçekleşme, eylül ayı ithalatındaki artışın arkasında temel unsurların başında gelmektedir. Yüzde 23 oranındaki ithalat artışı altın hariç tutulduğunda yüzde 8.8’e geriledi” dedi. Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın “Ekonomik Gelişmeler 2020 Yılı 3. Çeyrek Raporu”nda, ödemeler dengesi verilerine de yer verildi. Eylülde cari işlemler açığının 2.4 milyar dolar olarak gerçekleştiğine işaret edilen raporda, şu açıklamalar yapıldı: “Hizmetler dengesi bir önceki yılın aynı dönemine göre 2.9 milyar dolarlık negatif değişim göstermiştir. Net hizmet gelirlerindeki bu azalmanın 2.2 milyar dolarlık kısmı seyahat gelirlerindeki düşüşten kaynaklanmaktadır. Eylülde seyahat gelirleri 1.6 milyar dolar ile geçen seneki 3.8 milyar dolarlık değerin altında kalmıştır.” Eylülde enerji ithalatının 2.7 milyar dolar seviyelerinde olduğuna işaret edilen raporda, “Önceki yılın aynı ayına göre düşüş oranı yüzde 17.7’dir. Bununla birlikte, bu değer 2020 Mart ayı sonrası dönemin en yüksek enerji ithalatıdır” denildi. Raporda, eylül ayında altın hariç cari işlemler dengesinin 915 milyon dolar fazla verdiği, enerji hariç cari işlemler açığının ise 43 milyon dolar seviyesinde gözlendiği belirtildi. Raporda, altın ve enerji hariç cari işlemler dengesinin ise 3.236 milyon dolar fazla verdiğine işaret edildi. l ANKARA TÜFE beklentisi yüzde 14.2 oldu Merkez Bankası’nın aralık beklenti anketine göre yıl sonu enflasyon (TÜFE) beklentisi bir önceki anketteki yüzde 12.47’den yüzde 14.18’e yükseldi. Yine dolar kuru tahmini 7.8867 liradan 7.7704 liraya düşerken, gelecek üç ayın sonunda repo faizi ise yüzde 14.67’den yüzde 16.39’a yükseldi. Önceki ankette 2020 tümü için ekonomide yüzde 0.6 küçülme beklenirken bu yüzde 0.5 büyümeye döndü. Öte yandan küresel piyasalarda dolar 2.5 yılın en düşük seviyelerinde seyretmeye devam ederken dolar/ TL düşüş yönünde hareket etti. Dolar dün 7.65207.7562 lira arasında dalgalandı. Ayrıca Türkiye’nin 5 yıllık kredi iflas takası primi (CDS) de dün 330 puana kadar geriledi. l Ekonomi Servisi Rusya’nın tahıl pazarı olduk Rus tarım ürünleri denetim ajansı Rosselhoznadzor, Rusya’nın tahıl ihracatında Türkiye’nin lider konumunu koruduğunu duyurdu. Tahıl Kalitesi Değerlendirme Merkezi Müdürü Yuliya Koroleva, yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Rusya’dan 5.3 milyon ton tahıl alımı yaptığını kaydetti. Mısır 5 milyon tonla ikinci, Suudi Arabistan da 2 milyon tonla üçüncü oldu. 2020 yılında Rusya’nın 50 milyon ton tahıl ürünü ihraç edeceğinin tahmin edildiği de belirtildi. Hatırlanacağı gibi Resmi Gazete’de önceki gün yayımlanan ve yürürlüğe giren yeni bir kararla buğday, arpa, mısır gibi hububat ürünleri ithalatında gümrük vergisi, 30 Nisan 2021’e kadar bir kez daha sıfırlandı. l Ekonomi Servisi ‘Enerji’de anlaşma sağlanamadı Birleşik Metalİş Sendikası, MESS’le yürütülen ve Schneider Enerji, Grid Solutıons Enerji, Schneider Elektrik, ABB Power Grids ve Arıtaş Kriyojenik işyerlerini kapsayan 20202022 dönemine yönelik toplu iş sözleşmesi (TİS) görüşmelerinde anlaşma sağlanamadığını ve uyuşmazlık tutanağı tutulduğunu açıkladı. Açıklamaya göre MESS, ücret zammı olarak 4 işletmede ilk 6 ay için gerçekleşen enflasyon oranı (yüzde 5.49), diğer 6’şar aylık dönemler için de enflasyon oranında zam teklif etti. Arıtaş işyeri için ise ücret zammı yıllık enflasyon oranında (yüzde 11.39) teklif edildi. MESS, ayrıca TİS süresinin 3 yıl olması, ikramiyelerin fiili çalışmaya bağlı ödenmesi, denkleştirme ve telafi çalışması yapılması ve deneme süresinin 4 aya çıkarılmasını önerdi. Birleşik Metalİş ise şu vurguyu yaptı: “Sendikamız, ücret ve sosyal haklara yönelik tekliflerin kabul edilemez olduğunu açık ve net biçimde belirtmiştir. Ayrıca yürürlük maddesi ve kazanılmış haklara yönelik işveren tekliflerinin tartışma konusu dahi yapılmayacağı, kabul edilemeyeceği ifade edilmiştir.” 1900 işçiyi kapsayan süreçte arabuluculuk aşamasına geçildi. l Ekonomi Servisi Çimento üreticileri birliği isim değiştirdi Çimento sektöründe 66 kuruluşu temsil eden meslek örgütü Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği, bundan böyle Türk Çimento adıyla yoluna devam edecek. Türk Çimento, bu değişimi, yeni logosunu ve gelecek vizyonunu düzenlenen online toplantıyla kamuoyu ile paylaştı. Türk Çimento Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Tamer Saka, Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği’nin (TÇMB) 1957 yılında kurulduğunu belirterek “Bugün 63 yıllık tarihimizde önemli dönüm noktalarından birini yaşıyoruz. Dünyada içinde bulunduğumuz değişim rüzgârında biz de her sektör gibi payımızı alıyoruz. İsim, marka ve logoyu yeniledik” dedi. Öcalan’dan oy çağrısı Cumhur’a değil miydi?.. Eski defterleri karıştırmaya gerek yok. Son yerel seçimlere dönük son hamlelerden biri değil miydi? Kimler nasıl, hangi yollardan, sol elle sağ kulağın gösterilmesini sağladılar bilemem. İsterlerse, işlerine gelirse noktası virgülü ile kamuoyu ile paylaşmazlar mı? Kamuoyuna ulaşmış açıklamalardan bildiğimiz, uzunca bir zaman dilimi içinde kapalı tutulan ziyaret kapıları bir biçimi ile aile bireylerine açılmıştı. Birileri Abdullah Öcalan ile yapılmış görüşmenin sonucu olarak, ülkemiz kamuoyuna, son yerel seçimler için oyların Cumhur cephesi adaylarına verilmesinin istendiğini duyurmuşlardı.. Ülke çapında oylarda net sonuçlara ulaşmak olanaksız olsa da daha kolay ölçülebilen Güneydoğu bölgelerinde zaten HDP’den sonra en yüksek oyun çoğunlukla AKP’ye gittiği bilinmez değildi. Seçimler sonrası bölge için de istenen ya da beklenen oy oranlarına ulaşılamadığı ortaya çıkmıştı. Nasıl oldu da o günlerden bugünlere Cumhur cephesinin en başta Başkan Erdoğan ile Devlet Bahçeli daha suçlayıcı bir dille, yerel seçimler, ağırlıklı büyükşehirler belediyelerinde oy patlaması yapan Millet cephesi partileri ve başkanlarını giderek tırmandırdıkları sertlikte bir üslupla PKK ile işbirliği yapmakla suçlayabiliyorlar? Varsayalım ki derin devlet istihbaratı ellerinde, istedikleri bireylerin her birine ulaşabildikleri yasadışı dinleme güçleriyle nefes alışı izlemenin rahatlığında, uzun yıllardır adada abluka altında Öcalan’ın simgesel başkanlığından vazgeçilmemiş olsa da günümüz PKK örgütlenmesinde gücünün, etkinliğinin zayıfladığı sonucuna ulaştılar. Boşuna bir umut, pervasızlık içinde yapılmış oy verme çağrısının geri tepmesini, istedikleri yardımın geri dönüşü olmadığını sonradan gördüler. Asıl PKK talimatlı oyların, desteğinin, muhalefetten adaylara, özgür iradeleri, sağduyuları ile ya da büyük kentlerde oylarının denetlenemediği güveni üzerine, tabanda yapılabilen ittifakların içinden uzlaşmalı, bilinçli verildiği sonucuna ulaştılar. Ortada yasal suç oluşturacak ittifaklar varsa, devleti yönetme gücünü dünyada bir örneği olmayan otoriter yapılaşmada ele geçirmiş bir iktidarın, haklı olsa, hesap soramama olasılığı olabilir mi? HHH Seçilmiş HDP’li belediyeler yönetimlerini görevden almak bugünün koşullarında çok kolay. Amerika başrollerde, Türkiye’nin PKK’nin kullanılması başta, terörle toprak bütünlüğünün dağıtılması provokasyonları çok sık gündeme geldi. PKK’nin Türkiye’nin toprak bütünlüğünü parçalama, Amerika’nın büyük Kürdistan projesine yatkınlığı Osmanlı dönemlerinden bu yana çok sık sahnelendi. Sondan bir önceki en tehlikeli senaryo 2002’de sahnelenmişti. Kazara uzlaştıkları üzere stratejik ortaklık içinde, Irak işgalinin Güneydoğu sınırlarımız içinde Amerika’ya istediği kadar üs verilmiş olarak, Irak’ın işgali projesi operasyonu bile başlatılmış olarak, gerçekleştirilmiş olarak sahnelenseydi? Bugünlere gelene kadar bölge hangi haritalar üzerinden çizilmiş olacaktı? Ecevit’in koalisyon hükümeti, ne raslantı Devlet Bahçeli’nin ilk bozucu çıkışıyla, Türkiye’nin Amerika’nın Irak işgali ortaklığına sadece “hayır” demesi nedeniyle bozulduğunda ne olmuştu? Erdoğan Liderliğinde Milli Görüş’ten kopan AKP’yi kuran lider kadrolar, o zamanlar Fethullah Gülen Cemaati olarak bilinen kadrolarla ittifak yapmış olarak iktidar koalisyonu oluşturmuş, Türkiye’den de Irak işgali projesine “evet” dememişler miydi? Neyse ki verilmiş tezkere sözünün gereği oylamada ittifak oylarından kopmalarla sonuç alınamamış, Irak’taki askerlerimize Amerikalıların çuval giydirerek cezalandırmaları yaşanmıştı. 15 Temmuz darbe girişimi, FETÖ kimliği ile Amerikancı yeni bir darbe girişiminin başarılamaması; ülkemiz insanı, sağdan, soldan siyasetin son önemli, anlamlı derslerinden biriydi. HDP’in ülkemiz, demokrasi içinde siyasal ayakta kalabilmesinin koşulları, Millet cephesi partileri bir yana, ülkemizin genel seçmen yapısından çok daha zorlu sınavlardan geçişi gerektiriyor. İktidar gücünün, haksız, hukuksuz provokasyon araçlarını kullanmaya kalkışması, emperyal güç odaklarının tuzaklarına da düşmekle eşdeğer sonuçlar verebiliyor. Evrensel ölçeklerle tüm dünya ülkeleri, halkları, vatandaşları için geçerli olduğu üzere, siyasal dinci, bizler için İslamcı örgütlenmeler binlerle, ırk üzerinden yüzlerle yıl, aşiret, tarikat, alt kimlik ayrımcılıklarında, gündemlerine göre değişen ölçeklerde, insanları, toplumları geriye, kanlı çatışmalara, savaşlara çekiyor. Haklılık; hakhukukdemokrasi evrensel insan haklarına bağlı kalabilme, adalet terazisini kullanabilmeden geçiyor.