Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 2.9350 3.3070 9.07 77.724 1.4 kuruş 0.9 kuruş Sabit 749 puan 8 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Merkez şansını zorluyor ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 850.79 Sabit 126.90 0.30 kuruş Çarşamba 17 Ağustos 2016 Roubini Global’a göre siyasi belirsizlikler artarken Merkez Bankası gevşek para politikasıyla şansını zorluyor. Ekonomi bu ‘rehavet’ nedeniyle ciddi risklere gebe Küresel krizleri önceden tahmin ettiği için ‘kriz kâhini’ olarak bilinen Nobel ödüllü ekonomist Nouriel Roubini’nin araştırma şirketi Roubini Global’de yer alan makaleye göre, para politikasında son dönem gerçekleşen gevşemeler enflasyonu bu yıl sonu için hedeflenen yüzde 7.5 ve gelecek yıl için belirlenen yüzde 6 hedeflerinin üzerine çıkaracak. Maya Senussi imzalı makalede, Türkiye’de artan politik belirsizlik ve hedefin üzerinde seyreden enflasyon oranına rağmen Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine devam etmesinin beklendiği belirtildi. Buna göre Merkez, 23 Ağustos’ta gerçekleştireceği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında da gecelik borç verme faizini indirirken buna uyumlu olarak zorunlu karşılık oranlarında kesintiye gidecek. Liranın küresel koşulların desteğiyle dengeli kaldığı ifade edilen makalede, Türkiye’nin en az bir kredi derecelendirme kuruluşu tarafından notunun düşürüleceği beklentisinin hala devam ettiğine dikkat çekildi. Merkez Bankası’ndaki ‘rehavet’ ile bağlantılı olarak ekonominin önemli risklerle karşı karşıya olduğuna dikkat çe ken makale, Türkiye’nin notunun çöpe gitme riskinin sürdüğünü vurguladı. Dolar 3.25’e çıkacak Roubini Global, dolar/TL’nin yıl sonunda şu anki 2.95 seviyelerinden 3.25’e yükseleceği tahminini koruduğunu belirtti. Merkez Bankası, haziran ayındaki PPK kararlarında gecelik borç verme faizi olan faiz koridorunun üst bandını 25 baz puan indirerek yüzde 8.75’e çekmiş, politika faizi ve alt bandı (gecelik borçlanma faizi) değiştirmemişti. Temmuz ayında ise yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8.79’a yükseldi. Son olarak bankalar konut kredisi faizlerini aşağı çekerek tüketimi ve dolayısıyla enflasyonu artıracak adımı attı. Ekonomistler Merkez Bankası’nın faiz indirimi için alanının kalmadığını belirtse de büyüme odaklı politikalardan dolayı indirimlerin sürmesi bekleniyor. l Ekonomi Servisi Roubini İki yatırımı öne çekti Abdi İbrahim, Esenyurt’taki üretim kompleksinde 2017 içinde temelini atacağı iki yeni tesis yatırımını öne çekti. Şirket, 115 milyon dolarlık bütçeyle Onkoloji ürünleri ve Steril Enjektabl ürünleri üretim tesisini hayata geçirecek. Onkoloji alanındaki ürünlerin üretileceği tesis 50 milyon, enjektabl ürünlerin üretileceği tesis ise 65 milyon dolara mal olacak. Abdi İbrahim Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Barut, “Hem sektöre hem de yabancı iş ortaklarımıza heyecanımızı yansıtmak ve daha güçlü bir ekonominin inşasına katkıda bulunmak için bu kararı aldık. Yıl sonuna kadar ise 300 kişilik ek istihdam kararı aldık” dedi. l Ekonomi Servisi THY, uçak sayısını artırdı Türk Hava Yolları’nın (THY) toplam yolcu sayısı yılın ilk yedi ayında yüzde 4.4 artışla 35.9 milyona ulaştı. Yolcu sayısı iç hatlarda yüzde 5.9, dış hatlarda yüzde 3.2 arttı. Şirketin uçtuğu şehir sayısı ise 290’a ulaştı. İç hat şehir sayısı 48’den 49’a, dış hat şehir sayısı ise 228’den 241’e yükseldi. THY’nin Temmuz 2015’te 289 olan uçak sayısı da bu yılın temmuz ayında 333’e çıktı. Ocaktemmuz döneminde yolcu doluluk oranı 4.3 puanlık düşüş ile yüzde 73.7 oldu. l Ekonomi Servisi Pegasus zarar etti Yılın ilk altı ayında cirosunu 1 milyar 489 milyon TL’ye yükselten Pegasus Hava Yolları, ocaktemmuz arasındaki misafir sayısını yüzde 8.8 artırarak 13.46 milyona çıkardı. Havayolu şirketi, ikinci çeyrekte 13.63 milyon lira zarar açıklarken, ilk altı aydaki zararı 203.8 milyon liraya ulaştı. Şirketin yatırımcı sunumuna göre, zararda jeopolitik riskler ve teröre bağlı azalan turist sayısı, düşen talep ile artan rekabet etkili oldu. Pegasus, yılsonu hedeflerini de aşağı revize ederek, daha önce yüzde 1315 olarak öngördüğü yolcu büyümesi hedefini yüzde 57 aralığına çekti. l Ekonomi Servisi Koç Holding’den 1.4 milyar kâr Koç Holding CEO’su Levent Çakıroğlu: Son 5 yılda 30 milyar TL’ye ulaşan yatırımlarımız ülkemize ve geleceğe olan inancımızın en önemli göstergesi Koç Holding, 2016’nın ilk yarısında konsolide bazda 31.1 milyar TL gelir elde ederken, 1.4 milyar TL ana ortaklık payı net dönem kârı gerçekleştirdi. Koç Holding Üst Yönetici si (CEO) Levent Çakıroğlu, “Ülke olarak oldukça zorlu günleri geride bıraktık. Siyasi tarihimize kara bir leke olarak geçen darbe girişimiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin birlik ve beraberliği hedef alındı” dedi. Bu girişimin, başta halkın, devletin ve kolluk kuvvetlerinin demokrasiye olan inancıyla bertaraf edildiğini vurgulayan Çakıroğlu’nun değerlendir meleri şöyle: n Ülkemiz, yaşanılan bu acı deneyimle önemli bir demokrasi sınavından başarıyla geçti. Oluşan dayanışma ortamı toplumsal kalıcı barışın tesisi yolunda büyük bir fırsat penceresi açtı. Bu yolda tüm kesimlerin sorumlulukla hareket etmesi gerektiğine inanıyor, Koç Topluluğu olarak üzerimize düşeni yapmaya hazırız. n Neredeyse Türkiye Cumhuriyeti ile yaşıt olan Topluluğumuz 90 yılda, ülkemizin pek çok zorlu dönemine tanıklık etti. Bugüne dek inançla ve bağlılıkla ülkemizin yanında olduk, çalışmaya ve üretmeye de vam ettik. n Son 5 yılda 30 milyar TL’ye ulaşan yatırımlarımız ülkemize ve geleceğine olan inancımızın en önemli göstergesidir. Başta faaliyet gösterdiğimiz coğrafyalar olmak üzere tüm dünyada ülkemizin potansiyelini anlatmayı sürdüreceğiz. n 2016’nın ilk yarısı, hem yurtiçi hem de yurtdışında politik belirsizliklerin, jeopolitik risklerin ve piyasalardaki dalgalanmanın oldukça yoğun olduğu bir dönemdi. Biz bu dönemde çeşitlendirilmiş portföy yapımız, güçlü ihracatçı şirketlerimiz ve yatırımlarımızla büyümeye devam ettik, ekonomi ye ve istihdama katkıda bulunmayı sürdürdük. n Küresel vizyonumuzla Arçelik’in uluslararası konumunu daha da güçlendirecek önemli bir adım attık. Pakistan’ın lider beyaz eşya şirketini bünyemize katabilmek için satın alma anlaşmasını imzaladık. Son senelerde otomotivde yaptığımız yatırımlar sayesinde 2016 yılında pazara yeni modeller sunduk ve Türkiye otomotiv ihracatındaki büyümenin lokomotifi olduk. Bankacılıkta kârlılığımızı büyütürken sermaye yapımız ve likiditemizin güçlenmesi için gerekli adımları attık. l Ekonomi Servisi Karşılıksız çekler arttı Temmuz ayında, adet ve tutar bazında en fazla karşılıksız çek işlemi yapılan 5 il sırasıyla İstanbul, Ankara, Antalya, İzmir ve Bursa oldu Erden Timur Faruk Göksu 5 milyon metrekareye ‘YEŞİL PROJE’ Nef İcra Kurulu Başkanı Erden Timur ve Kentsel Strateji Kurucusu Faruk Göksu tarafından hayata geçirilen Vizyon Atölyesi, 17 Ağustos Marmara depreminin 17. yıl dönümünde beş milyon metrekarelik yeşil alan oluşturulması hedeflenen ‘Yeşil Yol’ projesini tanıttı. Proje, TEM ve E5 arasındaki 50 km uzunluğunda ve 200 metre genişliğinde yaklaşık 10 milyon metrekarelik alanda yer alacak. Küçükçekmece Gölü ve Pendik arasında yer alan yaklaşık 20 bin mevcut yapı yıkılarak yerine projeye uygun yeni binalar yapılacak. Projenin mali büyüklüğü ise yaklaşık 7 milyar dolar olacak. Vizyon Atölyesi Kurucusu Faruk Göksu, “Yeşil Yol, öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi yöneticileri olmak üzere yeşil yolun bulunduğu 17 ilçe belediye yönetimi ile paylaşılacak. Ayrıca yatırımcılar ve üniversitelerle ekonomik model seçenekleri tartışılacak” dedi. Erden Timur ise, bu konuda her türlü işbirliğine açık olduklarını vurguladı. l Ekonomi Servisi Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin temmuz ayı çek raporuna göre, yılın ilk yedi ayında karşılıksız çeklerin adedinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 artış yaşandı. Bankalara ibraz edilen çeklerin sayısı geçen yıla göre yüzde 8 azalarak 12 milyon adet olurken, bu çeklerin parasal tutarı yüzde 5 artışla 392 milyar TL’ye ulaştı. Aynı dönemde, parasal tutarı 14b9 milyar TL’yi bulan 429 bin adet çek için karşılıksız işlemi yapıldı. Karşılıksız çek sayısındaki artışa karşın, karşılıksız çek tutarı yüzde 3 azaldı. Aynı dönemde karşılıksız işlemi yapılan 2.3 milyar TL tutarındaki 78 bin adet çek daha sonra ödendi. Borç yükseldi Diğer yandan haziran sonunda, kısa vadeli dış borç stoku, 2015 sonuna göre yüzde 4.9 oranında artışla 107.5 milyar ABD Doları oldu. Merkez Bankası verilerine göre, kısa vadeli dış borcun yüzde 49.9’u ABD Doları, yüzde 30.5’i Avro, yüzde 16.8’i TL ve yüzde 2.8’i diğer döviz cinslerinden oluştu. l Ekonomi Servisi Varlık Fonu, anayasaya açıkça aykırıdır Düşünebiliyor musunuz? Meclis’e bir yasa teklifi getiriyorlar. Ve mealen şöyle diyorlar: “Ey Meclis üyeleri, ey muhalefet milletvekilleri. Aslında millete ait olan kamu paralarını, kamusal varlıkları bu Fon’a toplayacağız. Canımızın istediği gibi de harcayacağız. Ama kimse bize karışmasın. Hatta sen bile. Meclis olarak bu yasayı geçir. Geçtikten sonra da Fon’u denetlemeyeceğin konusunda bize onay ver. Ha... Kendisini Meclis’in üzerinde gören biz, kim miyiz? AKP iktidarı.” Cumhuriyet tarihinin gelmiş geçmiş en imtiyazlı şirketi olacağı bugünden belli, Türkiye Varlık Fonu’nda manzara, tam olarak bu garabettedir. Bir sebebi de denetim dışı fonlar olan 2001 krizinin restorasyon sürecinde iktidara gelen AKP, Meclis’in partisi dışında kalan 233 üyesinden, “Meclis’in denetlemeyeceği bir Fon kurma” yetkisi istemektedir. Anayasayı, yasaları korumakla sorumlu olan yasama organından anayasaya aykırı davranmasını beklemektedir. HHH Eğer bu ülkede medya özgür ve bağımsız olsaydı, iktidar, anayasayı göz göre göre ihlal ettiği bir metni, kanun diye Meclis’ten bu kadar rahat geçirmeye çalışamazdı. Hele ki fantastik bir dilek olarak not düşelim Plan Bütçe Komisyon çalışmaları bir televizyon kanalından canlı yayımlansa, bu toplum, kalkınma masalı altında nasıl kandırıldığını bir nebze olsun görebilirdi. Yazının girişinde “mealen” ifadesini kullandım. Eğer bu mealin, otantik hali ve ayrıntıları merak edilirse, TBMM sitesindeki son beş günlük Plan Bütçe Komisyonu tutanakları okunabilir. CHP’siyle, MHP’siyle ve HDP’siyle... Birbirine benzemez üç muhalefet partisinin üçünün de uzman milletvekillerinin, Türkiye Varlık Fonu’nun çarpık ve kötü niyetli kuruluşuna nasıl itiraz ettiğini, Sayıştay denetimini, dolayısıyla anayasanın ilgili maddelerini hiçe sayan bu metinle ilgili haklı tepkilerini orada kayda geçti. HHH İktidar, 200 milyar dolar toplama hayali kurduğu Fon’un amaçlarını üç maddeyle açıklıyor: l Kalkınmanın lokomotifi reel sektör yatırımlarına, stratejik sektör, şirket ve projelere uzun vadeli kaynak sağlamak yoluyla kalkınmanın hızlandırılması. l Ekonomide sürdürülebilir büyüme oranlarının yakalanması. l Ekonomik istikrar. Meselenin püf noktası ilk maddede. Özeti ise şu: Öncelikle ihalesi yapılıp bitmiş, Hazine’nin de “borç üstlenimi” kelime oyunuyla garanti verdiği projelere kaynak yaratmak. Toplam büyüklüğü 100150 milyar dolara yaklaşan bir portföyden söz ediyor. Kim o şirketler, hepimiz biliyoruz. HHH Meclis görüşmelerindeki can alıcı uyarılardan bir küçük özet: l Türkiye Varlık Fonu ile ikinci bir bütçe ve hatta ikinci bir Hazine kuruluyor. l Fon’a tahvil ihracı yetkisi veriliyor. Denetim olmazsa, İmarbank olayındaki satılmamış Hazine Bonolarının akıbetinin bir benzeri yaşanabilir. l Bu ülke 2001 krizi yaşadı. Önemli gerekçelerinden biri denetimsiz fonlardı. Bütçe sistemi dışına çıkarılan fonlar yıllarca “çiftlik” gibi kullanıldı. Makro dengelere verdiği zarar ortaya çıkınca, bizzat AKP iktidarının ilk döneminde kapatıldı. Aynı yanlış tekrarlanmamalı. l Fon’a yurtdışından borçlanma yetkisi verilmesi, Hazine ile yarışması gibi garip bir durum yaratacak. HHH Yazıyı, pazartesi günkü Komisyon toplantısında konuşan CHP’li Musa Çam’ın kayıtlara girmiş çarpıcı sözleriyle bitirelim: “Düşünün, bu fon ve fonu yönetecek şirket bundan altı yedi yıl önce kurulsaydı, büyük ihtimalle bu şirketin başına Fethullah Gülen’in prenslerinden birini getirirdiniz ve büyük ihtimalle yönetim de onun adamlarından oluşurdu. Kamu adına hiçbir denetimi olmayan bu fonun bütün kaynakları FETÖ’ye aktarılır ve darbenin finansmanı buradan sağlanırdı. Biz o zaman da aynı kuşkuları, kaygıları, eleştirileri dile getirirdik, siz yine bize inanmazdınız. Kamu kaynaklarını, kamu adına yapılan borçlanmaları Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin denetiminden kaçırıp gözlerden ırak bir şekilde harcama merakınızı anlamak gerçekten mümkün değil.” Burgan Bank’tan 20.1 milyon TL kâr Burgan Bank, 2016 yılının ilk yarısında 20.1 milyon TL net kâr elde etti. Bankanın aktif büyüklüğü geçen yılın aynı dönemine göre yıllık yüzde 26 artışla 13 milyar TL’ye, nakdi kredileri yüzde 20 artarak 10.3 milyar TL’ye, toplam mevduatı ise yüzde 30 artışla 7.2 milyar TL’ye yükseldi. Burgan Bank Genel Müdürü Murat Dinç, “Zorlu piyasa koşullarına rağmen 2016 yılının ilkyarısında, krediler bazında sektör ortalamasının üzerinde büyüme kaydettik” dedi. l Ekonomi Servisi C MY B