Katalog

DUNYA Pazartesi 13 Haziran 2016 ‘Türkiye’den endişeliyiz’ Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen, Welt am Sonntag’a verdiği röportajda “Türkiye’de bizde derinden endişe yaratan gelişmeler var, basın özgürlüğüne kısıtlamalar ya da insan ve azınlık haklarına riayet edilmemesi veya parlamenterlere yaklaşım gibi” dedi. dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Von der Leyen Vekillere polis koruması Alman Federal Meclisi’nin Ermeni soykırımı kararı sonrası yüzlerce ölüm tehdidi alan Türkiye kökenli 11 milletvekili polis korumasına alındı. Yeşiller Eşbaşkanı Cem Özdemir’in evi çevresindeki polis varlığı da artırıldı. 7 ‘GÖKKUŞAĞI’NI KANA BULADILAR Saldırıya yerel polisle birlikte Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ABD’DE IŞI.D VAHŞETI.ajanlarıdamüdahaleetti. Orlando kentindeki ünlü bir eşcinsel kulübüne baskın düzenlendi. ABD tarihinin en kanlı silahlı saldırısında 50 kişi öldü. Saldırganın Afgan asıllı bir Amerikan vatandaşı olduğu ortaya çıktı. Saldırıyı IŞİD üstlendi HIV kurbanının anısına kurulmuştu Saldırının hedefindeki Pulse gece klübü 1991 yılında HIV nedeniyle hayatını kaybeden John Poma’ya adanmıştı. Poma’nın kulübü 2004 yılında kuran kız kardeşi “burası sıradan bir gay kulübü değil” demişti. Los Angeles’ta felaket önlendi Orlando’daki saldırının ardından Los Angeles’ta silahlı bir kişi LGBTİ Onur Yürüyüşü’ne giderken yakalandı. Saldırganını aracında mühimmat ve patlayıcı toz bulundu. Yetkililer, iki olayın bağlantılı olmadığını açıkladı. Dünya liderlerden tepki mesajları ABD’nin iki başkan adayı Hillary Clinton ve Donald Trump saldırıyı ilk kınayanlar arasındaydı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Katoliklerin ruhani lideri Papa Françesko da kınama mesajları yayınladı. Mehmet Şimşek: Kınıyorum Türkiye Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Twitter’da İngilizce paylaştığı mesajında “#Orlando’daki korkunç terörist saldırıyı kınıyorum. Tekrar tekrar gördüğümüz gibi terörizmin dini, mezhebi ya da ırkı yoktur” dedi. ABD’de bu ay LGBTİ (lezbiyen, gay, biseksüel, trans, interseks) top luluklar farklı şehirlerde Onur Yürüyüşleri düzenleyerek kim liklerine sahip çıkarken IŞİD, Florida eyaletinin Orlando ken tinde eşcinselleri hedef aldı. Şehrin en popüler eşcinsel gece kulüplerinden Pulse Club’da et rafa ateş açan silahlı saldırgan, en az 50 kişinin ölümüne yol açtı. Kaçamayan müşterileri re hin alan saldırgan, üç saat son ra operasyonla öldürüldü. Olaydan sağ kurtulanlar Tsarnaev’e referans kaldırımlara kendilerine gelmeye çalıştı. 1e1nEyklaünl’dlı esanldbıerıri 44Ta4U2E4Dgd4S4BVööö4lna6aaaallğiomıüürnrng2nt111112rgn16846i,,pdm8e2Edh0eaiEç1dnq7ı7knHAiyENl.naöoklaTiiSuciyEaanrmimyyiHlhkesmmiaüialznayaüiTamfovlas,lişır2aTerilneake2l17aoaalmühm03o2razc0y0lnk22ksıi601rph.uıiö51100eıksdn05İy21nlzlç3luüi0kz1ikaüa0ldn2aöimian2o7rs.nR1aylma5Slg0eıeküdşoWalK9aö1uNsı.apers2s.BnoialasneaöuneuClalltsaBlıwees’blödhe.tnhüAcuejeuılatras.iikrünunrioşrrhıalsn.s,gddlrgwleebaoaasdiatğsçduralnroıddrtasıilrelındoıgdai.srfnınıliıDr.dno.2.1eıC4r0mı.. 3a2 Ömer Sıddık Metin isimli Afgan asıllı Amerikalı saldırganın olaydan dakikalar önce 911’i arayarak IŞİD’e bağlılık yemini ettiği öğrenildi. Yerel güvenlik yetkilileri de saldırganın katliam sırasında IŞİD’e bağlılık yemini ettiğini ve 15 Nisan 2013’te Boston Maratonu’nu kana bulayan Çamayev kardeş lere referans verdiğini söyledi. IŞİD bağlantılı Amaq haber ajansı saldırıyı örgütün üstlendiğini bildirdi. Cam yağdı Görgü tanıklarından Demetrice Naulings ifadesini verdikten sonra gözyaşlarına hâkim olamadı. Cumartesi Latin gecesi temalı eğlenceye gelen yaklaşık 350 kişi, saat 2 su larında kapanmasına az bir süre kala kulüpte dans ediyordu. Bir anda ateş seslerinin duyulmasıyla büyük panik yaşandı. Dans pistindekiler yere kapaklanırken üzerlerine cam parçaları yağdı. O sırada barda içki almakta olan Christopher Hanson, “İnsanların yere düştüğünü gördüm. Emekleyerek dışarı çıktım. Her yer kan olmuştu” dedi. Pulse Club’un Facebook hesabından “Herkes koşarak uzaklaşsın” mesajı paylaşıldı. Patlayıcı vardı Bir tüfek ve tabanca taşıdığı, üzerindeyse patlayıcı düzeneği olduğu belirtilen saldırgan, kulüpte görevli bir polis memuruyla çatıştı. Daha sonra içeri dönerek kaçmayı başaramayanları rehin aldı. Rehinelerin bazıları polisi arayıp mesaj gönderdi. Sabaha karşı saat 5’te operasyon başladı. Polisin seçkin SWAT (Özel Silahlar ve Taktikler Birimi) ekibi, patlayıcılar ve zırhlı araçla duvarı delerek kulübe girdi. Saldırgan üzerindeki patlayıcıyla birlikte imha edilirken, yaklaşık 30 rehine sağ kurtarıldı. Elli kişinin öldüğü ve 53 yaralının çevredeki hastanelerde tedavi edildiği açıklandı. Obama yas ilan etti ABD Başkanı Barack Obama dün akşam yaptığı özel açıklamada “Bu tüm Amerika ve eşcinsel toplum için üzücü bir gün. Burada saldırgan insanların dostlarıyla bir araya gelmeyi seçtiği bir gece kulübüne saldırdı. Burası sadece bir gece kulübü değil bir dayanışma merkeziydi” dedi. Obama yas ilan ederek bayrakların yarıya indirilmesi emri verdi. Öte yandan saldırının önceki gün Christina Grimmie isimli şarkıcının cinayetiyle bağlantılı olup olmadığı henüz bilinmiyor. Pulse Club’ın genç şarkıcının öldürüldüğü The Plaza Live konser salonuna 15 dakikalık mesafede bulunması dikkat çekiyor. Öpüşen gay’lere kızmıştı Amerikan Federal Soruşturma Bürosu (FBI) saldırganın kimliğini dün akşam itibarıyla resmen açıklamamıştı. Ancak Amerikan basını saldırganın Ömer Sıddık Metin olduğunda hemfikirdi. Florida Senatörü Alan Grayson da CNN yayınında saldırganın 20’li yaşlarındaki ABD vatandaşı Ömer Metin olduğunu açıkladı. New York’ta doğdu CBS kanalı, Metin’in Afgan asıllı ve 1986 doğumlu olduğunu, Florida’nın Port St Lucie kentinde yaşadığını bildirdi. Metin’in ailesinin Afganistan’dan geldiği ancak kendisinin New York’ta doğduğu öğrenildi. Genç adamın sonradan Florida’ya yerleştiği anlaşıldı. 5 yılda 3 kez sorgulandı Metin’in suç kaydı bulunmuyor. Ancak 5 yıldır polis takibinde olduğu söyleniyor. FBI da Metin’i 2013’ten beri 3 kez radikal eğilimli örgütlerle ilgili soruşturmalar çerçevesinde sorguya çektiklerini ancak “Tehdit arz etmediği kanaatine vardıkları için salıverdiklerini” açıkladı. Babası özür diledi NBC’ye konuşan saldırganın babası, yaşananlar için özür dileyerek oğlunun dini sebeplerle hareket ettiğini düşünmediğini söyledi. Baba Metin’in birkaç ay önce iki erkeği öpüşürken gördüğü için sinirlendiğini söyledi. Güvenlik elemanıydı Metin’in 2007 yılından beri G4S adlı güvenlik şirketinde çalıştığı ortaya çıktı. Şirket “Şok içindeyiz ve derin üzüntü yaşıyoruz. Ömer Metin’in 10 Eylül 2007’den bu yana G4S çalışanı olduğunu teyit edebiliyoruz. FBI ile birlikte çalışacağız” açıklamasını yaptı. Silahları son 15 günde aldı Metin’in AR 15 tipi otomatik tüfek ile tabancayı son bir hafta içerisinde yasal yollarla satın aldığı belirtildi. Amerikalı siyasetçiler de saldırının ardından Metin’in silahlara kolayca erişebilmiş olmasını eleştirdi. Ömer Sıddık Metin ‘Dengesizdi, döverdi’ Metin’in eski eşi ise yerel basına yaptığı açıklamada “Başlarda normal bir insan gibiydi ama sonra beni dövmeye başladı. Dengesizdi” dedi. İsmini açıklamayan kadın, ailesinin kendisini korumaya aldığını, 2011’de boşandıklarını anlattı. Vahhabi / Selefi saldırısı ve Hama Buyrun buradan yakın... “Suriye’nin kuzeyinde ciddi proje, plan uygulanıyormuş...” Tebrikler. Boşa çıkmış proje ve planlarınızın tezahürü. Yahut ironik ama “açtığınız yolda, kurduğunuz ülküde” desek yeridir... Bölge geçen yüzyılda tükenmemiş yeni Vahhabi/Selefi saldırısı altında. Türkiye Batı yönelimiyle ‘korunaklı’ kalabilmişti. Yarınımız belli değil maalesef. Suriye ise çok deneyimli. Sık sık yazmakta fayda var; ABD’nin 2012’te gizliliği kalkan Hama katliamıyla ilgili DIA belgeleri mühimdir. 2011’in aslında 19791982’nin tekrarı olduğu ve bugünkü enkazın müsebbibleri ile ideolojik zihniyetlerini anlamak için... Zira mevzu ne demokrasi, ne insan hakları. Türkiye’de bir kesim Hama katliamını Hafız Esad’ın çekirdek çıtlarken karar verdiği bir şey zannediyor. Sürekli “Nusayri rejimi” argümanından ötürü ideolojik içeriği idrak ettiklerinden ise şüpheliyim. DIA anlatımı belki yardım eder: Hafız Esad’ın ikna ve müzakere çabalarıyla dolu bu uzun süreç İran İslam Devrimi esinli Suriye Müslüman Kardeşler’inin (İhvan) rejim devirme planına 1979’da girişmesiyle başlar. Onlar için hâlâ da var olan “bütün dinlere saygı vurgulanırken, yasaların ana kaynağının İslam içtihatına dayanması” kafi değildir. Sünni mezhepçidirler, şeriat rejimi isterler. “Halep’teki topçu okulunda 16 Haziran 1979’da 50 Alevi kadetin katli İhvan saldırısının sinyalini” verir. Bu Suriye ordusuyla kanlı bir çatışma ve acımasız güvenlik operasyonlarını tetikler. İhvan’ın 1980 sonunda 10 bin üyesi vardır, 1000 de Gizli Teşkilat’tan. ‘İslami Cephe’ ilan edilir. Hedef “geleneksel kale Hama’nın topyekün isyanını, Halep, Şam ve diğer kentlerde genel grev eşliğinde isyanların izlemesidir”. Irak’taki Sünni Baas rejimiyle işbirliği artırılır. Hatta muhalif Alevi liderlere yönelinir. Avrupa ve ABD merkezli propaganda yürütülür. 1981’de Gizli Teşkilat Irak’tan sızar, Türkiye’den az sayıda sızma olur. “Kardeşlik muhaliflerin hükümete bilenmesi için bombalama ve suikastlar düzenler.” Suriye ordusu ise İhvan’ı olgunlaşmamışken Hama’da isyana zorlar. “2 Şubat 1982’de çatışmaları müteakiben Hama’da minarelerden cihat çağrısı yapılır. Camilerde silah bulunduğu duyurulur. Gizli Teşkilatı, kimileri ordu üniforması içinde hükümet hedeflerine saldırır.” Suriye versiyonunda İhvancıların başlangıçta kadın çocuk demeden katledip ceset parçalarını sokaklarda sürüklediği anlatılır. 2011 Cisr üş Şuğur’daki gibi... Ordu İhvan’ı savaşmak istediği yerde ezer. İsyan Hama dışına taşmaz, sınırlı bombalamalar olur. DIA ölü sayısını “2000 kadar” diye veriyor, Gizli Teşkilat’ından 300400 kişiyi dahil ediyor. Farklı kaynaklar 1015 bin diyor. DIA belgesinde, “Hafız Esad’ın stratejisinin Suriyelilerin farklılıklarına rağmen İhvan’ı iktidarda istememesine dayandığı” ve “pragmatik ahalinin istikrarı seçtiği” yorumu var. Tıpkı 2011’deki izlek gibi... Beğenin/ beğenmeyin Suriye’nin ezici çoğunluğu için Arap modernleşmesi, sosyal haklar, kadın hakları, çeşitlilik arz eden bir toplumun şartı olan sekülarizm önemlidir. Bu yüzden Beşşar Esad’ı ‘babasına nazaran yumuşak davranmakla’ eleştiriyorlar. Siyasal İslam ideolojisi ve kent savaşının sadece kan getirdiğini bilirler. Biz ahkam kessek de 2011’de Suriyelilerin hafızası yerindeydi. Bu yüzden Hama ziyaretinde ABD elçisi Robert Ford’a kimileri çiçek, kimileri terlik fırlatmıştır. Hama sakızı çiğneyenlerin bilgisine... (Yazının uzun hali internettedir.) Musul operasyonuna güneyden yeni soluk IŞİD’e Suriye, Irak ve Libya’da eşzamanlı indirilen darbeler, martta başlatılan Musul operasyonuna da yeni bir soluk kazandırdı. Irak ordusunun kentin 60 kilometre güneyindeki Hac Ali köyüne ilerlediği bildirildi. Köye tanklar ve zırhlı araçlarla ilerleyen birliklere koalisyon uçakları havadan destek veriyor. Yol üzerindeki bir başka köyü cihatçılardan kurtaran birliklerden bir subay, “Başta direndiler ama sonra geri çekildiler” diyor. Dicle Nehri’nin doğu kıyısındaki köy, IŞİD’in üs olarak kullandığı Kayara’nın karşısında kalıyor. Irak ordusu geçen hafta teknelerle Kayara yönüne bir silahlı birlik geçirmişti. Burası ele geçirilirse, Musul’daki cihatçıların güney ve doğudaki IŞİD militanlarıyla bağlantısı kesilecek. C MY B