Katalog

Cumartesi 2 Ocak 2016 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Yeni yıl zamlarla geldi 2016’ya iğneden ipliğe her kalemde zamla başladık. Elektrikten sigara ve alkole, cep telefonundan, vergi, harç ve cezalara kadar pek çok alanda zamlı tarifeye geçildi ürkiye yeni yıla zamlarla uyandı. Yılın ilk gününde kolalı ve alkollü içecekler, sigara, cep telefonlarından alınan vergi ile elektrik fiyatları ve telsiz ücretleri artırıldı. Bakanlar Kurulu, kolalı, alkollü içki ve tütün ürünlerinde Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi oranlarını artırdı. Üretici firmaların vergi artışlarını yakın zamanda fiyatlara yansıtması bekleniyor. Memur maaşları ocaktan itibaren yüzde 6 oranında artırılırken, elektriğe de yüzde 6.8 oranında zam yapıldı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) yetkilileri, yapılan hesaplamalar sonucu perakende elektrik satış fiyatlarının yüzde 6.8 oranında artırıldığını kaydetti. Artış 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olacak. Resmi Gazete’de yayımlanan “Bazı Mallara Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının, Özel Tüketim Vergisi Oran ve Tutarlarının ve Tütün Fonu Tutarlarının Belirlenmesi Hakkında Karar”a göre; kolalı gazozlara yüzde 25 KDV uygulanmaya başlandı. Alkol ve sigarada da vergi artırıldı. Malttan üretilen biralara yüzde 63 KDV ile asgari 1.03 lira maktu vergi tutarı ilave edildi. Diğer alkollü içeceklerde ise alkol derecesi ve kapların muhtevasına göre maktu vergi tutarları 5.57 ile 150.71 lira arasında değişiyor. Biranın asgari maktu vergi tutarı 2015’e göre 18 kuruş artarken, rakının 2 litre için alınan ekonomi 9 T asgari maktu vergi tutarı 23 lira artırılarak 130 lira 68 kuruşa yükseldi. Cin ve votka için asgari maktu vergi tutarı 134 lira 3 kuruş olurken, likör için 150 lira 71 kuruşa yükseldi. Sigara ve tütün ürünlerinde ise hem asgari maktu vergi hem de maktu vergi tutarları artırıldı. Tütün içeren purolar ile uçları açık purolar, sigarillolar, içiler tütün, enfiye veya çiğnemeye mahsus tütünün vergi oranı yüzde 40, asgari maktu vergi tutarı 0.2210 lira, maktu vergi tutarı ise 0.2468 oldu. Cep telefonlarından ilk satışta alınan vergi tutarı da 120 liradan 160 liraya çıktı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK) da, 2016 telsiz ruhsatname ücretlerini yüzde 5.5 artırdı. Mobil telsiz ücretleri 35.40 liraya, tekrarlayıcı telsiz ücretleri 177.04 liraya, sabit telsiz ücretleri 85.52 liraya yükseldi. Harçların da aynı oranda zam görmesiyle 1 yıllık pasaport harcı 154.70 liradan 163.33 liraya çıktı. B sınıfı sürücü belgesi harcı da 403 lira oldu. Emlak vergisi yüzde 2.79 artırıldı. Yılbaşından itibaren trafik cezaları da yeniden değerleme oranında artırıldı. Buna göre, kırmızı ışıkta geçmenin 189 lira olan cezası, 199.55 liraya yükseldi. Alkollü araç kullananlar 2016’da ilk yakalamada 844.64 lira ödeyecek. Hız sınırını yüzde 30’a kadar aşan sürücüler 199.55 lira ödeyecek. Hükümet 1300 TL’lik yeni asgari ücret için işverene işçi başına aylık 110 TL’lik destek verileceği açıklanmıştı. Söz konusu destek SGK primleri üzerinden olacak ve Hazine tarafından karşılanacak. İşverene verilecek aylık 110 TL’lik desteğe karşın, devlet de her ay 100 TL’ye yakın bir kaynağı işçiden vergi olarak kesecek. 2016’da her ay 1300 TL’lik asgari ücretten gelir vergisi kesilecek, bu tutar da aylık 86.46 TL olacak. Asgari ücretten yüzde 07.59’luk damga vergisi kesintisi de aylık 12.50 TL olacak. Böylece devletin her işçiden aylık alacağı vergi tutarı 98.96 TL olacak. Ekim ayında ise, şu anki sistem geçerli olursa gelir vergisi dilimi değişecek ve asgari ücretli yüzde 15 yerine yüzde 20’lik gelir vergisi dilimine girecek. Bu da asgari ücretten alınan Gelir Vergisi’ni 86 TL’den 156 TL’ye çıkarırken; asgari ücretin de 70 lira düşmesine neden olacak. l ANKARA/İSTANBUL Telsiz ücreti arttı Rakıya 130 lira vergi Asgari zam vergiye Hükümet, kıdemi sandığa gömecek EMİNE KAPLAN C umhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, SSK ve Bağkur emekli maaşlarının aylık seyyanen 100 TL artırılmasına ilişkin kanun değişikliğinin de yer aldığı kanunu onayladı. Erdoğan’ın 31 Aralık gece yarısı onayladığı açıklanan kanun 6802 sayılı Gider Vergileri, Gelir Vergisi, Katma Değer Vergisi, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ve Kurumlar Vergisi kanunlarda değişiklikler yapıyor. Kanuna göre, SSK ve BAĞKUR emeklilerine 2016 yılının Ocak ayından itibaren yapılacak zamma ilaveten ayda 100 lira seyyanen ödeme yapılacak. Emekliye 100 TL ıdem tazminatıyla ilgili düzenlemeyi bu yıl çıkarmak isteyen AKP, ‘Kıdem Tazminatı Fonu’ yerine, ‘Kıdem Tazminatı Sandığı’ kurulması formülü üzerinde duruyor. Bu formüle göre yine fonda olduğu gibi her işçi için kıdem tazminatı hesabı açılacak. Mevcut çalışanların haklarının aynen korunması yerine ‘kademeli geçiş’in gündeme gelebileceği belirtiliyor. Tazminatın ödenmesinde nasıl bir modelin esas alınacağı konusunda ise tüm çalışılan yılların maaş ortalamasının alınması başta olmak üzere çeşitli seçenekler değerlendiriliyor. AKP hükümeti, kıdem tazminatıyla ilgili yasa değişikliğini gerçekleştirmek için çeşitli seçenekler üzerinde K çalışıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, “Her yüz çalışanın 85’i kıdem tazminatını alamıyor. 30 yıl bir işyerinde çalışacaksın ertesi sabah işyerine gideceksin iflasla karşı karşıya kalacaksın emeğin iki elinin arasından uçup gidecek. Sendikalarla birlikte işveren âlemiyle birlikte bunu değerlendireceğiz. Bireysel emeklilik sistemi var. 6 milyon kişi bu sistemin içinde. Devletin de yüzde 25 katkısı var. Sen 400 lira veriyorsan 100 lira da ben veriyorum” diyerek bireysel emeklilik sistemine benzer bir yöntemin uygulanacağını belirtmişti. Bakanlığın üzerinde çalıştığı formüllerden biri de ‘Kıdem Tazminatı Fonu’ yerine Kıdem Tazminatı Sandığı’ kurulması. Her bir çalışan için sandıkta ‘emeklilik hesabı’ açılacak. Çalışanların emeklilik hesabına devlet ve işverence pay ödenecek. ‘Kademeli geçiş’ Çalışanlara işten atılması durumunda ne kadar kıdem tazminatı ödeneceği konusunda ise farklı seçenekler tartışılıyor. 1 yıl, 5 yıl ya da çalışılan yılların tamamının ortalamasının alınarak tazminat ödenmesi gibi formüller değerlendiriliyor. Mevcut çalışanların durumuyla ilgili nasıl bir düzenleme getirileceği konusunda da iki seçenek öne çıkıyor. Düzenlemenin TBMM’den geçmesinden sonra işe başlayacak olanlar için yeni sistemin uygulanması ya da mevcut çalışanlar için ‘kademeli geçiş’ yönteminin getirilmesinin gündeme gelebileceği belirtiliyor. l ANKARA Fatura 10 milyar dolar Y eni yılın ilk gününde yürürlüğe giren Rusya’nın Türkiye’ye yönelik yaptırımlarının faturası endişe veriyor. Krizin etkilerini değerlendiren BBC’ye göre, Rus turistlerin Türkiye’den ayağını kesmesi ve inşaat projelerinin iptaliyle ekonomi büyük zarara uğrayacak. BBC, toplam maliyetin 10 milyar dolara ulaşacağı, en ağır faturanın inşaat, tekstil ve turizm sektörüne çıkacağı uyarısında bulundu. BBC, Rus doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa pazarlarına taşıması planlanan Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinin askıya alındığına dikkat çekti. Türkiye’nin Rusya’ya yaptığı ihracatın yılda yaklaşık 6 milyar dolar civarında olduğunu da hatırlatan BBC, Rusya’nın yürürlüğe soktuğu yaş meyve ve sebze ihracatını da kapsayan ambargoların, özellikle Mersin, Adana ve Antalya’daki narenciye üreticilerini etkileyeceğini belirtti. l Ekonomi Servisi im bilir kaç yıldır yeni yıla girişin simgesi havaifişeklerle; ülkelerin, kentlerin güç, zenginlik, mutluluk, umut pazarlama yarışlarının, görsel şölenleri, müzikli kalabalıklarının büyüsünde, insanlık, özel yaşamımız adına en kötü günlerin geçmiş yılda kaldığı, yeni yıl düşleri kurduk... Bu yıl görsel düşlerimizin büyüsünü bozan, daha ters bir şeyler gelişti... Yüreğimizi dağlayan korkularımız, düş kurma gücümüzü kırdı... Yeni yılın gelenekselleşmiş habercilik kısırlığında, sayısız kez yinelenen yeni yıla giriş haberleri arasında, Dubai’nin yeni yıla girişi görüntülerine takılıp kaldım... İnsanını, kültürünü en acımasız ayrımcılıklarla yok sayan Birleşik Arap Emirlikleri’nin görgüsüzlüğün uç noktasında yarış adına yarattığı yapay cenneti Dubai’den en şatafatlı, en yüksek binasından sergilenecek yeni yıl havaifişekli şenliğinden vazgeçilebilinir miydi? Edilemediği için de, çok yakınında çıkan büyük otel yangınının yarattığı panik, korku yok sayılarak televizyonların görsel yarışında başrolden vazgeçilmedi. Haberin amalı cümlesi ile insansız yapay düşler yaratma işlevi daha bir çarpıcı gözler önüne serilmiş oldu... NewYork, Paris, Berlin, AB’nin simgesi olmuş kentlerinden gelen görüntülerde ışıklı havaifişek görüntülerinden vazgeçilmek zorunda kalındığı örnekler ile, insansızlaşmış, kalabalıkların istenmediği, korku galebe çalınca, kutlamaların bile yasaklandığı, sonuç olarak düşlerin de kurulamadığı yeni yıla girişlerin görüntüleri... Terörist eylemcilerin yakalanmış olmasına şükredilen, çok güçlü güvenlik önlemleri, meydan şenliği iptali haberleri eşliğinde sayılıp durdu... Hani tek kutuplu emperyal küresel dünya düzeninde, zengin Kuzey’de, çokuluslu şirketler, ülkelerini birleştiren denge hesapları sayesinde, çıkar savaşları “dünya savaşları” tehdidi kalmamıştı? Kuralsız düzenin kuralsız savaşlarının ürünü; yine kendi çıkar hesapları adına yoksul Güney dünyası için yaratılmış terörün hortlatılıp güç kazanması sayesinde, terör tehdidi ile yürekleri dağlayan korku... Zengin ülkelere, görkemli kent merkezlerine ulaşınca... Güçlü güvenlik önlemleri güvence yaratamayınca, zenginlik, güç yarışı aracı kalabalıklara umut aşılamanın, düşler kurdurmanın aracı görkemli, bir o kadar da yapay yeni yıl kutlamaları yarışından çark edilmişti.. HHH Kuşkusuz yoksul Güney dünyasının, kirli çıkar düzenindeki dağıtılmış rolleri, ırklar, dinler, mezhepler, aşiretler üzerinden birbirlerini kırmak olarak biçilmiş tarafları, yıllardır en altta kalmamak, ezilmemek uğruna, ötekinin üstüne çıkıp biraz daha insanca yaşamak, nefes almak çabası içinde olan tarafları için... İç savaşlar, kaos bataklıklarında akıtılan kanlar, ağır yıkımlarda, düş kurma koşulları da giderek tükenmişti... İslam dünyasında teselliyi karanlık kör inançta arayan siyasal İslamcı şeriat yorumcuları çözümü insanca yaşam düşü kurmayı yasaklamakta bulmuşlardı. Yeni yıla girişi umutlu, şenlikle kutlamak isteyenleri, toptan günahkâr ilan ederek Allah, Müslümanlık adına “büyük günah, suç” ilan etmişlerdi. Doğal olarak Müslümanların ağırlıkta olduğu ülkelerde, hele de Müslümanların yeni yılı kutlamak istemelerinin cezalandırılmaları tehdidi, mahalle baskısı katlanıyordu... Hoş çoğunluk İslam dünyası topraklarında yaşanan iç savaşlar, insanlığın yıkımı gerçeğinde zaten yeni yıla girerken umutlu kutlama, düş görebilme gerçeği de ortadan kalkmıştı. “Yıkılmadık ayaktayız” demek için çırpınan kimi kentler, ülkeler adına kimi yapay çabaların o ülkelerin insanları adına düş kurabilme hak götüre, çocuklarının düşlerini kurtarma çabaları cılız, acıklı görüntelerin sergilenmesi oldu.. İki arada bir derede ülkemizde, ağır silahlar, patlayıcılar donanımlı hendeklere karşı, devletin silahlı güçlerinin kullanıldığı, bilgi kirliliğinde en çok sivil, çocuk ölümlerinden sorumlular gerçeğine asla ulaşılamayacak savaşın kaosunda umutlu yeni yıl kutlamalarının yeri yoktu. Çatışma olmayan kentlerde ise terör tehdidi, mahalle baskısı, sivil darbeci demokrasi, hukuk devleti karşıtı İktidarları baskısı düşleri yıkmıştı... Işıklı düşler korkuya yenildi K KISA...KISA l Memurdan maaşlara protesto B aşkentte yılın ilk eylemini Kamu Çalışanları Hak Sendikaları Konfederasyonu (HAKSEN) üyeleri gerçekleştirdi. Aşırı soğuk havadaki açıklama sırasında pankartları tutan sendika üyeleri zor anlar yaşadı. Kızılay’da bulunan Milli Piyango İdaresi önünde bir araya gelen HAKSEN üyeleri, “Yemek yardımı maaşlara ilave edilsin, Ek ödemeler emekli aylığına dahil edilsin, Görevde yükselmede mülakat kaldırılsın” yazılı dövizler taşıdı. HAKSEN Genel Başkanı Ayhan Çivi, “Artık geçmişte yaşanan birtakım kısır çekişmeleri bir yana bırakıp, başta siyasi partiler olmak üzere tüm toplum kesimlerinin sorumluluklarının gereğini yerine getirmesi gerekmek tedir. Burada en büyük görev de elbette hükümete düşmektedir” dedi. HAKSEN üyeleri, memur maaşlarına yapılan zamları cüzdan yakıp protesto etti. l ANKARA Küresel piyasalarda petrol fiyatlarındaki yüksek oranlı düşüşün etkisiyle daralan ithalata bağlı olarak dış ticaret açığı OcakKasım döneminde yüzde 25 azalarak 57 milyar dolara geriledi. l Suudi Arabistan Gıda ve İlaç Kurumu, kuş gribi nedeniyle Türkiye’nin 3 şehrine geçici olarak koyduğu kanatlı hayvan ve yumurta ithalatı yasağını kaldırdığını duyurdu. l İstanbul Ticaret Odası’nın Ücretliler Geçinme Endeksi’ne göre, İstanbul’da 2015’te tüketici enflasyonu yüzde 9.47’yi bulurken toptan eşya fiyatları yüzde 8.63 yükseldi. C M Y B