Katalog

10 DUNYA alezya Başbakanı Necip Rezzak hakkındaki yolsuzluk iddiaları, ABD, Britanya ve İsviçre başta olmak üzere yurtdışına uzanıp uluslararası soruşturma boyutu aldı. Halihazırda muhalefetin istifa çağrıları eşliğindeki protestolarının merkezindeki Rezzak, kendisinin de yönetiminde olduğu kamuya ait 1MDB yatırım şirketinin 11 milyar dolar borcu olduğu haberinin patlak vermesinin ardından bu şirketten yurtdışındakiler de dahil 5 ayrı kişisel hesabına 700 milyon dolar aktarıldığı iddiasıyla siyasi kariyerinde zor günler yaşıyor. Her ne kadar Rez Erdoğan Putin’e konuk Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan bugün Moskova’da Ulu Camii’nin açılışına katılıyor. Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le de bir araya gelecek. Görüşmenin ana gündemi Suriye krizi ve Türk Akımı projesi. EDİTÖR: GÜLRİZ ERGÖZ TASARIM: BETÜL BERİŞE Kosova’da yumurtalı protesto Kosova’da Başbakan İsa Mustafa mecliste konuşacağı sırada protestocu muhalefet milletvekillerinin yumurtalı saldırısına hedef oldu. Sırbistan ile uzlaşma anlaşmalarına tepki, yumurta yağmuruna dönüşürken, korumaları Mustafa’yı şemsiye açarak korudu. Çarşamba 23 Eylül 2015 Rezzak’a uluslararası kıskaç M zak cephesi iddiaları yalanlasa da, bunun siyasi bağış olduğu açıklamaları yapılsa da suçlamalar çoktan ülke sınırlarını aştı. Hafta sonu Amerikan Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI), Malezya’nın yurtdışı yatırım fonlarıyla da ilgilenen 1MDB’deki para aklama iddialarına ilişkin araştırma başlattığının duyurulmasının ardından dün de ABD Adalet Bakanlığı’nın da devreye girdiği haberleri gündeme düştü. Amerikan basınına yansıyan haberlere göre, ABD Adalet Bakanlığı 1MDB’ye yönelik para akışını soruşturma yönünde adım at Malezya’da 700 milyon dolar hortumlamakla suçlanan Başbakan Rezzak, ABD Adalet Bakanlığı ve FBI’ın dahil olmasıyla uluslararası soruşturma kıskacına alındı ma hazırlığında. New York Times gazetesi ayrıca ABD’de Rezzak’ın mal varlığına ilişkin soruşturmanın da gözden geçirildiği, bu çerçevede son dönemde üvey oğlu ile “yakın aile dostlarına” ait mülklerin mercek altına yatırılabileceğine işaret edildi. si için Suudi Arabistan. Bazı yorumlarda kendini “ılımlı Müslüman” olarak tanımlayan, Batı tarafından son döneme kadar sıcak karşılanan Rezzak’ın yolsuzluk iddialarıyla uluslararası arenada itibarının ciddi yara aldığına dikkat çekiliyor. ABD’nin eski Malezya Büyükelçisi John Malott “Yurtdışında açık kollarla karşılandı. Şimdi ise uzak durulacak. Bunu hazmetmek zor” dedi. Yolsuzluk iddiaları üzerine ilerleyen süreçte İsviçre, 1MDB’ye ilişkin banka hesaplarını dondururken Hong Kong’da da konuyla ilgili soruşturma açıldı. Singapur da konuyu soruşturan ülkeler arasında. ABD baskıyı artırdı İtibarı sıfırlandı Mülklere inceleme Rezzak, yolsuzluk suçlamalarını reddederken bu paraların 2013 seçimleri öncesindeki siyasi bağışlar olduğunu savunuyor. İddiaların arkasında ise kendisine muhalif eski Başbakan Mahathir Muhammed cephesini gösteriyor, olayın siyasi komplo olduğunu söylüyor. Kimi iddiaya göre bu bağışın kaynağı Malezya’nın İslamiyeti, Sünniliği destekleme İsviçre, Hong Kong... IŞİD Lüks vaatler fos çıkınca... Britanya merkezli düşünce kuruluşu Uluslararası Radikalleşme ve Siyasi Şiddet Araştırmaları Merkezi (ICSR), IŞİD militanlarının örgütten ayrılma gerekçelerini rapor etti. 17 ülkeden 58 firari, IŞİD’de hayatın zor olduğundan, sürekli şiddete maruz kaldıklarından yakındı. Propaganda videolarındaki vaatlerin gerçeği yansıtmadığını, vaat edilen lüks arabalar verilmeyince örgütten ayrılanların sayısının arttığını anlatan firariler, diğer Sünni gruplarla savaşılmasını ve Müslümanların öldürülmesini de eleştirdi. IŞİD’le savaşta kritik istifa Obama’nın IŞİD’le Savaş Temsilcisi ve İncirlik’in ABD’nin kullanımına açılması anlaşmasının mimarı Allen kasımda görevi bırakıyor sinden rahatsızdı. Obama yönetimini Irak’ta hedef belirlemek amacıyla sahaya Amerikan taktik hava kontrol ekipleri konuşlandırmaya ve Türkiye’nin Suriyeli sivillerin korunması gerekçesiyle “güvenli bölge” adı altında talep ettiği tampon bölgenin kurulmasına pek çok kez ikna etmeye çalıştı. Ama başarısız oldu. Bu arada Ankara’nın üslerini açarak IŞİD’le savaşa etkin katılma kararı almasına koşut ABD’nin sahadaki önemli müttefiki Kürt örgütlenmesine de savaş açması, Allen’ın çabaları açısından yeni bir sorun çıkardı. John Allen ABD Başkanı Barack Obama’nın IŞİD’le Küresel Mücadele Özel Temsilcisi John Allen’ın görevinden ayrılacağı öğrenildi. Ajanslara göre ABD Dışişleri istifayı resmen açıklamaya henüz hazır olmasa da Allen ayrılacağını üstlerine bildirdi. Geçen yıl IŞİD’e karşı ABD öncülüğündeki koalisyonu kuran Allen, aylar süren pazarlıklardan sonra temmuzda Türkiye’nin üslerinin koalisyon tarafından IŞİD’e karşı kullanılması anlaşmasının imzalanmasını da sağlamıştı. Tampon bölgeciydi Allen’ın, eşinin otobağışıklık sistemi hastalığından kaynaklanan kişisel sebeplerle görevi kasımda bırakacağı söyleniyor. Ancak bir dönem Afganistan’daki güçleri de yönetmiş olan deniz piyadelerinden emekli generalin, Obama yönetiminin IŞİD’e karşı çabalarını yetersiz bulup rahatsızlığını fade ettiği belirtildi. Allen’ın kararından haberdar olan dört ABD’li yetkiliyle konuşan Bloomberg’e göre, IŞİD’le savaşın lideri, Beyaz Saray’ın savaşı mikro yönetme tarzından ve savaşa gerekli kaynakları kanalize etmemeAhraruş Şam Ankara’nın desteklediği grupların başında geliyor. YUNANİSTAN İstanbullular kabineye A ‘İkinci büyük güç Ahrar’ Yunanistan’da erken seçimden de zaferle çıkan SYRİZA lideri Aleksis Çipras’ın hükümette iki İstanbulluya yer vermesi bekleniyor. Önceki akşam cumhurbaşkanı huzurunda yemin eden Çipras’ın maliye bakanlığına İstanbullu Dimitris Mardas’ı, eğitim ya da kültür bakanlığına kitapları Türkçeye de çevrilmiş İstanbullu Kostas Gavroglu’yu getirebileceği konuşuluyor. nkara’nın Suriye’de büyük destek verip “ılımlı” diye Batı’ya sunduğu aslen Kaide bağlantılı Ahraruş Şam’la ilgili Reuters haberanaliz yayımladı. IŞİD’den sonra Suriye’nin Kaide kolu Nusra Cephesi’nin ‘namına’ rağmen, Reuters, Nusra ile omuz omuza savaşan Ahrar için “Suriye’de IŞİD’den sonra en güçlü örgüt” dedi. İdlib’i alan Fetih Ordusu’na Nusra ile birlikte liderlik eden ve Cilvegözü’nün karşısındaki Bab el Hava’yı kontrol eden Ahrar’ın iç savaşta önemli rol oynadığı, Esad, Hizbullah ve İran ile pazarlık yaptığı belirtilen Ahrar’ın, Batı’nın gözünde “âdemi merkeziyetçi, pragmatik ve diğer gruplarla çalışmaya niyetli” görüldüğü aktarıldı. “Gelecekteki barış görüşmelerinde söz sahibi olacağı” öngörüldü. ABD: YPG’yi terörist olarak görmüyoruz BD Dışişleri sözcüsü John Kirby, günlük basın brifinginde, Suriye’de PYD’nin askeri kolu YPG’yle ilgili Türk gazetecilerin “Türk hükümeti YPG’yi terörist örgüt olarak görüyor, ABD yönetimi ise YPG’ye destek veriyor. Arada bu kadar keskin farklar varken Türkiye ile işbirliğini nasıl yönetiyorsunuz” sorusuyla karşılaştı. Kirby, “Biz YPG’yi terörist örgüt olarak görmüyoruz. Suriye’de, IŞİD’le savaşta başarılarını da kanıtladılar” yanıtını vererek ekledi: “Daha önce söylediğim gibi biz IŞİD’le savaşta başarılı olabilecek olan savaşçılar kim olurlarsa olsun, o savaşçılarla çalışmayı sürdüreceğiz. Ayrıca bunların hepsi Kürt değil.” IŞİD’e karşı koalisyonun ortak amaçla bir araya geldiğini söyleyen sözcü, “Ancak her konuda aynı fikirde olmak zorunda değilsiniz. Mücadelede nerede, ne zaman ve nasıl elinizden en geliyorsa onu yaparsınız. Biz de bu önemli mücadeleyi böyle yönetiyoruz” dedi. A PYD: Cerablus’u IŞİD’den alacağız obani Kantonu Dışişleri Bakanı Yardımcısı İdris Nassan, IŞİD’in Tel Abyad’ın ardından Cerablus’tan da çıkarılması için harekete geçeceklerini açıkladı. The Independent’in deneyimli Ortadoğu muhabiri Patrick Cockburn’e konuşan Nassan, YPG’nin IŞİD’in Türkiye sınırında kontrol altında tuttuğu son nokta olan Cerablus’a yönelik saldırıya geçeceğini söylerken, ABD ile işbirliği içinde olacaklarının da altını çizdi. Nassan, General Sipan Hamo’nun “Cerablus saldırısı ABD ile koordinasyon içinde olacak, çünkü biz de uluslararası koalisyonun bir parçasıyız. Bizimle koordinasyon içinde savaşıyorlar” sözlerini hatırlattı. Cockburn’e göre bu, ABD için bir ikileme neden olabilir. Zira ABD ile Türkiye üslerin kullanımı için anlaşmaya varmış olsa da, Ankara YPG’nin Fırat bölgesinde ilerlemesini istemiyor. YUNANİSTAN K Don Kişot bu kez galip Suriye’nin liman kenti Lazkiye’ye inen Rus uçaklarının uydu görüntülerine ABDBritanya basını geniş yer ayırıyor. Yunan siyasetinde 25 yıldır ana akım partilerin yolsuzluklarıyla mücadele kampanyası yürüttüğü halde hiçbir seçimde başarı elde edemediğinden “Don Kişot” lakabıyla anılan Vassilis Leventis, bu kez kazandı. Kurucusu olduğu Merkezciler Birliği 186 bin oyla yüzde 3 barajını kılpayı geçip 9 milletvekili çıkardı. TV sunucusu Leventis de onlardan biri. uriye’de askeri etkinliğini artıran Rusya’nın Esad’ın kalesi Lazkiye’deki havaalanına konuşlandırdığı uçak sayısı katlanyor. Amerika’nın Sesi’ne konuşan bir ABD’li yetkili, Rusya’nın Lazkiye’deki Basil El Esad Havalimanı’ndaki geçen hafta 4 olan savaş uçağı sayısının bu hafta 28’e çıktığını söyledi. Bunların 12 SU24, 12 SU25 ve 4 Flanker olduğu belirtildi. Stratfor istihbarat şirketi, SU30’un hem hava üstünlüğüne hem de yer hedefle Rusya’dan uçak seli S İran da Lazkiye’de rine saldırıya uygun olduğunu, SU25’lerin yer hedeflerini vurmak için kullanıldığını kaydetti. Wall Street Journal Rusya’nın Suriye’nin Akdeniz sahiline iki askeri üs inşa ettiğini yazdı. Gazeteye göre İran Devrim Muhafızları’nın askeri danışmanları ve Lübnan’dan Hizbullah güçleri de Lazkiye’ye konuşlandı. Emekli Lübnanlı generalstratejist Elias Ferhat Ruslar, İranlılar ve Hizbullah’ın Lazkiye’de ortak komuta merkezi kurabileceğini belirtip “İşbirliği içinde ilk büyük operasyonu yaptıklarında niyetlerinin ne olduğu anlaşılacak” dedi. iderek karmaşıklaşan Suriye manzarasında ne Türkiye, ne bölgeye hayırlı sonuç çıkıyor. Neresinden tutsak olmuyor... Rusya’nın son hamleleriyle ortada komplo teorileri uçuşmakta. Şahsen “komplolara inanma, komplosuz kalma” motto’muzu yandaşların irrasyonel sallamaları karşısında gömmek durumunda kalalı çok oldu. Malum artık en kolayı bu! Uluslararası retoriğe, verilen mesajlara, alt metinlere, sahada olanlara dayandırmaya filan gerek duyulmuyor. Öngörebilmek için önce tutkularını gemleyip anlamalı. Biz en iyisi olabilecekleri kestirebilmek/değiştirebilmek için olgular üzerinden soğukkanlı seçeneklere bakalım... HHH Rusya’nın hamlesinin meali net: “Rest çekmek.” Ana tespitleri radikal siyasal İslamcı virüsün bölge ve küresel düzen için tehdit oluşturduğu. Önerdikleri deva, bölge ülkeleri, büyük güçler, sahada Irak ve Suriye orduları ve Kürtlerin bulunduğu IŞİD’le savaş cephesi. Ruslar anlaşılan “ılımlı” diye pazarlanan siyasal İslamı çok “kullanışlı” bulmuyorlar. Amerikan medyasındaki “günah çıkartmaları” okuyunca geçen sene bu girişim için “fantezi” demiş Obama’nın da aynı görüşte olduğunu ancak liberal müdahaleci ekibine söz geçiremediğini anlıyorum. Rus restinin askeri yansıması Tartus Limanı ve Lazkiye’de havaalanını genişletip Ortadoğu’da İncirlik’e karşı ilk havaüssüne kavuşmak oldu. İHA’lar ve savaş jetleriyle “Suriye semaları bize emanet” diyorlar, “karada savaşı” da dışlamıyorlar. Obama’ya mesajları, “ayaklarımız dolanmasın”. Son olarak üç saatliğine Moskova’ya koşan İsrail Başbakanı Netanyahu’ya ise “Suriye, Hizbullah düşmanınız anladık da bu yüzden El Kaideci’lere destek olmayın. Şam’ın size saldıracak hali yok. Onu da biz hallederiz.” Peki, Rusya’nın istedikleri olur mu? İroniktir, Batı’da Afganistan ve “Rusya’nın 20 milyon Müslümanı var” anımsatmaları devreye sokuldu. Sovyet ordusunun ABD destekli mücahitler tarafından sersefil edildiği, Batı’nın bu İslamcı yatırımının kendisine El Kaide ve 11 Eylül olarak döndüğü mevzu... Rusya’nın payına düşen de 1990’larda boru hatları için verdiği ve çok kan dökerek kazandığı Kafkasya savaşı… Rusya açısından bence denklem farklı lakin bu ayrı yazının konusu. Suriye’ye dönersek... Kanımca iki senaryo var: l Geçici uzlaşma: BM Genel Kurulu’nda belki ipuçlarını göreceğimiz “uzlaşma”. Suriye’de tarafların Esad’lı geçişle masaya oturtulması. Belki federal yapıda, azınlık haklarının garantilendiği ama orta vadede tek parça bir Suriye. Irak örneğine bakılınca, uzun vaadede sıkıntılı. l De fakto parçalanma: Daha akla yakını. ABD’nin de Rusya’nın da tuzu kuru. İsrail için gayet mantıklı. Başı Yemen’de dertte olan Suud ve Körfez öpsün başına koysun. Peki, parçalanma nasıl tezahür eder? 1) Rusya batıda kuzeyden güneye Sünni, Alevi, Hıristiyan, Dürzi uzlaşmasına dayalı cephenin hamisi olur. Yönetim nüfus çoğunluğuyla yerli yerinde, ordu da Rus askeri teknolojisiyle ihya olur. 2) ABD’nin işi daha zor. YPG ile birlikte alametleri şimdiden gelen bir saldırıyla IŞİD’i Türkiye sınırındaki tek kalesi Cerablus’tan çıkarıp Güneydoğu’da izole etmek. Doğal sonucu üç kantonun birleşmesi. Tabii Amerikalıların hem Kürtler nedeniyle Türkiye ile hem de “ılımlılık” tohumları ekmekte işleri zor. Batı kamuoyuna El Kaide’nin Nusra cephesini ekarte edeceği savıyla yeni lideri Ebu Yahya el Hamawi eşliğinde yine yeniden pazarlanan “ılımlı” Ahrar üş Şam’la neye varılır bilmem. Bunların Kürtlerle eşgüdümü nasıl sağlanır o da ayrı soru. 3) Pek insan yaşamayan çöllük doğuda IŞİD’i Irak cephesiyle birlikte uzun vadede yenip yaşanabilir bir Sünni bölgesi yaratmak… Realist İran’ın da oluruyla.. Alın size üç parçalı Suriye. Huzuru mumla arayın… Bu karambolde Türkiye’nin yüzyıllık arzusu Halep’ine kavuşmasına gelince… Kürt meselesine bakış değişmedikçe zor. Benim gördüğüm manzara bu. Suriye için iki senaryo G Ahmed Google’ın VIP konuğu ABD’nin Teksas eyaletinde evde yaptığı dijital saati okula götürdüğünde bomba sanılması sonucu kelepçelenerek gözaltına alınan Ahmed Muhammed’e destek devam ediyor. ABD Başkanı Barack Obama ve Facebook kurucusu Mark Zuckerberg’in ardından bu kez Google bilim fuarına VIP konuk olarak Ahmed’i davet etti. Babası ise Ahmed’i polise veren Irving Bağımsız Okulu’ndan üç oğlunu birden aldığını söyledi. Baba, artık o okulda mutlu olmayan çocuklarının talebi üzerine bu kararı aldığını belirtti. C M Y B