Katalog

DUNYA 12 IŞİD’e karşı ABD özel kuvvetleri Obama yönetimi, IŞİD’e karşı Irak’a özel kuvvetlerden yaklaşık 100 asker konuşlandırılacağını açıkladı. Daily Beast, Kuzey Irak’a, Bin Ladin ve Saddam’ı yakalayan A takımının gönderileceğini öne sürdü. Irak Başbakanı Haydar İbadi ise “Yabancı askerlere değil, eğitim ve silaha ihtiyacımız var” dedi. Cameron dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN İngiltere kararı 10 saat tartıştı Britanya’nın Suriye’de IŞİD’e karşı savaşa girmesine yönelik tasarı Avam Kamarası’nda 10 saat süren tarihi bir tartışmaya sahne oldu. Muhafazakâr Partili Başbakan David Cameron’ın savaş kararına ana muhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn itiraz etti. Perşembe 3 Aralık 2015 IŞİD petrolünün ana alıcısının Türkiye olduğunu öne süren Rusya Savunma Bakanlığı, bunu kanıtladığını iddia ettiği uydu görüntüleri ve haritalar yayımladı ŞİD’in mali kaynaklarına ilişkin kanıtlar sunmak üzere basın toplantısı düzenleyen Rusya Savunma Bakanlığı, cihatçıların Suriye ve Irak’ta gasp ettiği petrolün en büyük müşterisinin Türkiye olduğunu iddia etti. “Bugün bir grup eşkıya ve Türk elitinin komşularından petrol çaldığını doğrulayan belgelerin bir kısmını sunuyoruz” diyen Bakan Yardımcısı Anatoli Antonov, IŞİD petrolünün binlerce tankerden oluşan “canlı boru hattıyla” üç güzergâhtan Türkiye’ye sevk edildiğini söyledi. Son bir haftada Türkiye topraklarından IŞİD ve Nusra saflarına 2 bin militan, 120 tonun üzerinde askeri mühimmat ve yaklaşık 250 adet motorlu taşıt gittiğini öne süren Korgeneral Mikhail Mizintsev, “Güvenilir istihbarat raporlarımıza göre, Türkiye uzun zamandır ve düzenli biçimde bu tür faaliyetler yürütüyor” dedi. Antonov, “Bunun en korkunç yanı ise ülkenin en yüksek siyasi liderliği, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ailesinin bu yasadışı ticarete ortak olması” diye konuştu. Antanov Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’ın enerji bakanı olduğunu da hatırlatarak “Fantastik bir aile işi” yorumunu yaptı. Amaçlarının Erdoğan’ın istifası olmadığını belirten Antonov, “Batıda hiç kimse Erdoğan’ın oğlunun yasadışı petrol ticaretine karışmış olmasıyla ilgilenmiyor. Ama Rus gazeteciler Türkiye’nin suçları hakkında gerçeği söyleyecek kadar cesurdur” diyerek petrol ticaretinin gerçekleştiği bölgelerin gazetecilere açılmasını istedi. Antonov, “Erdoğan’ın verdiği sözlerin değerini biliyoruz. Türkiye’nin insani yardım görünümünde militanlara silah gönderdiğini ortaya çıkaran Türk gazeteciler, Erdoğan’ı yalan söylerken yakaladı. Bunun için de gazetecileri hapse attılar. Erdoğan ve diğer yöneticiler yüzlerini çalıntı petrolle sıvasanız bile bunu yaptıklarını kabul etmezler” dedi. Korgeneral Sergey Rudskoy, IŞİD tankerlerinin hava ve uzaydan çekilen fotoğraflarını gazetecilere sundu. Rusya’nın 2 aydır devam eden operasyonlarında IŞİD’in 32 petrol üretim tesisi, 11 petrol rafinerisi ve 1080 tankerin yok edildiğini belirten Rudskoy, ciJohn Kerry NATO zirvesinde Karadağ Dışişleri Bakanı Milica Pejanovic ile selamlaştı. ‘Petrol 3 güzergâhtan Türkiye’ye gidiyor’ RUSYA’DAN ŞOK İDDİA nilgun@cumhuriyet.com.tr nilgun@ Rus ayısının uzun tırnakları I Antanov Erdoğan ve ailesi ortak ırım’a en son üç yıl önce gittim. Çeşitli vesilelerle Kırım’ı görmeye beni iten etken, burada tarihin inanılmaz bir “bitmemişlik, sonuçlanmamışlık” duygusu vermesiydi… 2012 güzü başındaki son seyahatimde Kırım’ın aslında yeniden el değiştirip “Rus egemenliğine geçeceğine” dair hiçbir işaret yoktu. Ama gördüğüm her şey, tarihin beklenmedik, trajik gelgitleri olduğunu ve bu yarımadanın da o gelgitlere hep tanıklık ettiğini gösteriyordu. Kırım deyince ilk aklıma gelen yer, II. Çar Nikola’nın Yalta’daki Livadya sarayı örneğin… Son Rus Çarı, Karadeniz’e bakan bu sarayı, ailesi ile yazlarını geçirmek için 1911’de yaptırmış ama burada dört yaz yaşayabilmiş… I. Dünya Savaşı çıkınca, bir daha buraya dönememiş. “Sovyet devrimi” olmuş, sonra da ailesiyle “kurşuna dizilmiş”. “(Livadya’ya) baktıkça” diye yazmışım o Kırım seyahati notlarında; “Çarın kendisini bekleyen sondan ne kadar uzak ve habersiz yaşamış olduğunu düşünüyor. Salonlardan birinde heykeli duran mitoloji kahramanı Penelope’nin öyküsü gibi burada her şey. Ördüğü örgüyü her gece söken ve sabah yeniden örmeye başlayan Penelope’nin mitolojideki serüveni gibi tarih burada bir asır boyunca birkaç kez sıfırlanmış.” II. Dünya Savaşı’nın sonunda da nitekim Churchill, Roosevelt ve Stalin pasta keser gibi, Avrupa’yı “Doğu” ve “Batı” diye burada bölüşmüşler. Kırım, o derece feleğin çemberinden geçmiş bir yer. Kırım Savaşı’nın yaşandığı Sivastopol’u da unutmamak lazım… Sivastopol’a girerken daha insanı Osmanlı donanmasını Sinop’ta batırarak (1853) savaşa yol açan amiral Nahimov’un heykeli karşılıyor. Kent sırtlarındaki “Panorama müzesinde”, “büyük güçler kapışmasına dönüşen” savaş anlatılıyor. Tüm şehir bir buçuk küsur asır öncesindeki Kırım Savaşı’nın gölgesinde yaşıyor. Dün ve bugün arasında sınırları Rus coğrafyasında bir çırpıda kaldıran bir başka tarih kenti de St. Petersburg… Kurucusu Deli Petro kadar… doğma büyüme St. Petersburglu olan olan Putin’le özdeşleşen bu kentin sarayları, Rus imparatorluğunun yükselişiyle at başı giden Osmanlı’nın çöküşünü sergiliyor. “Çarların Versailles”ı diye tanıtılan Peterhof sarayının “taht” ve “arz salonları” örneğin Osmanlı donanmasının Çeşme’de yakılmasını konu alan “Çeşme tablolarıyla” dolu. II. Katerina Avrupa’yı malum turlayarak, Rus donanmasını Baltık’tan dolaştırmış ve Osmanlı’yı Çeşme’de vurmuş (1770). Üç aylık Rus seferinin haberi Babıâli’ye ulaşmış ama Rusların bunu yapabileceğine inanmayan Osmanlı, tehdide aldırmamış. Sonunda donanma Çeşme’de yanmış… Osmanlı donanmasının kül oluşunun sahne sahne hâlâ Çarlık sarayı salonlarında teşhir edilmesinin sebebi, “Çeşme savaşı”nın Rusya’nın Karadeniz yayılmacılığında dönüm noktası olması… Rusya’nın bu kilit zaferini Osmanlı’nın parçalanmasını tetikleyen 1774’teki Küçük Kaynarca izliyor. II. Katerina, 9 yıl sonra 1783’te, Deli Petro’dan beri çarların düşü olan Kırım’ı ilhak ediyor. O gün bugün… Tüm Rus büyüklerinin işte kalbi “sıcak denizler” ve “Karadeniz” aşkıyla atıyor. Putin de bu aşkı gönlünden atamadı ve 2014 kışında “ecdadı Katerina’ya yaraşır şekilde”; yarımadaya “üniformasız hayalet birlikler sokarak”, 231 yıl sonra Kırım’ı yeniden fethetti. Tarih tekrar sıfırlanmış oldu. Suriye faslı, Kırım’la açılan bu “yeni Rus genişlemeciliğinin” son sayfası. Rus genişlemeciliğinin, tarihte hep Osmanlı’nın küçülmesine denk düştüğü, “hasta adam” lakabını Osmanlı’ya Rusların taktığı hatırlanacak olursa; “Su24 krizi”nin nasıl bir Pandora kutusu araladığı hakkında fikir edinilebilir. K Tarihin sıfırlandığı yer Rus Savunma Bakanlığı yetkilileri petrol ticaretini kanıtladığını söyledikleri belgeleri tüm dünyadan basın mensuplarına verdikleri brifingde açıkladı O gazeteciler hapiste l Batı: IŞİD’in Suriye’deki kalesi Rakka civarında üretilen petrol ülkenin kuzeybaBD Savunma Bakanlığı sözcülerinden Laura M. Seal, gönderdiği özel açıklamada, Rus Savuntı sınırına sevk edilima Bakanlığı yetkililerinin Türk hükümetinin IŞİD yor. Halep’teki çatışile petrol kaçakçılığı yaptığı yönündeki suçlamaları malara rağmen iki yöreddetti. Seal, Cumhuriyet’e gönderdiği emailde ne araçlar gidip gelşunları ifade etti: ‘’Türk hükümetinin IŞİD ile aynı semeyi sürdürüyor. 13 viyede petrol kaçakçılığı yaptığı yönündeki önerKasım’da Azez civarınmeyi reddediyoruz. Bu suçlamayı destekleyecek daki bir otobanda çebir kanıt görmedik. Türkiye, Suriye sınırı güvenliğini kilen fotoğrafta, sınırın artırma adına adımlar atmakta ve uluslararası ortakTürkiye tarafında 240 larla beraber çalışmaktadır. Bu çalışmanın bir hedefi ve Suriye tarafında 46 de IŞİD’in kaçakçılık çalışmalarının önünü kesmektir. IŞİD ile mücadelede NATO müttefikimiz Türkiye’yi tanker beklediği görükilit bir ortak olarak görüyoruz.” lüyor. Türkiye’ye kontrol edilmeden giren araçlar, uzaydan çekihatçıların petrol gelirinin günlük 3 millen görüntülere göre Dörtyol ve İsyon dolardan 1.5 milyon dolara indiğini kaydetti. Yine de IŞİD’in 8 bin 500 tankenderun limanlarına ilerliyor. Petrol kerle günde 200 bin ton petrol taşıdığıburadan işlenmek üzere gemilerle nı belirten Rudskoy, yeni belgeleri yaüçüncü ülkelere gidiyor. yımlamayı sürdüreceklerini ekledi. A ABD’DEN JET YANIT Bu iddiayı destekleyecek hiçbir kanıt görmedik IŞİD petrolünün rotası l Kuzey: IŞİD’in ele geçirdiği en zengin petrol yatakları, Fırat’ın doğusundaki Deyr ez Zor civarında bulunuyor. 18 Ekim tarihli uydu görüntülerinde bölgede 1722 tanker görülüyor. Ağustosta çekilen görüntülerde de yüzlerce tanker ve ağır taşıt Türkiye’ye gidip gelirken görülüyor. Petrol yüklenen tankerler Kamışlı’ya ilerliyor. Türkiye’ye geçirilen petrolün büyük kısmı 100 kilometre mesafedeki Tüpraş Batman Rafinerisi’ne gönderiliyor. l Doğu: Suriye’nin kuzeydoğusundan ve Irak’ın kuzeybatısından getirilen petrol sınırı geçtikten sonra Cizre’deki bir aktarma merkezine gönderiliyor. 14 Kasım’da çekilen görüntülerde Zaho civarında 1104 tanker görülüyor. Rus yetkililer IrakTürkiye sınırından geçen tanker sayısında son 3 ayda azalma gözlenmediğini söylüyor. ‘Hasta adam’ı Ruslar taktı Lavrov, Çavuşoğlu ile buluşacak çak krizinin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la görüşmeyi reddederken, Sergey Lavrov Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu’na yeşil ışık yaktı. Dün Güney Kıbrıs’ı ziyaret eden Lavrov, bagün ve yarın Belgrad’daki U Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) toplantısında Çavuşoğlu’nun görüşme talebini reddetmeyeceğini söyledi. “Çavuşoğlu’nun anlatacaklarını dinleyeceğiz” diyerek Türk tarafından farklı bir şey duymak istediklerini belirtti ve özür talebini hatırlattı. Lavrov “Türkiye ne yapması gerektiğini kendisi anlamak zorunda. Diğer tüm ülkeler durumu ve yapılması gerekeni çok iyi anlıyor” çıkışını yaptı. BD Başkanı Barack Obama’nın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la görüşmesine katılan, ardından Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya gelen Dışişleri Bakanı John Kerry, Türkiye’nin Suriye sınırının IŞİD’e kapatılıp mühürlenmesinin şart olduğunun altını çizdi. Dün NATO dışişleri bakanları toplantısında konuşan Kerry “Erdoğan’la Suriye sınırının güvenli hale getirilmesini görüştük. Erdoğan bu konuda taahhüt verdi” dedi. Kerry sınır baskısını artırdı IŞİD finansmanı BM gündeminde ‘Erdoğan taahhüt verdi’ S A sıl işbirliği yapacağına dair istişarede bulunacağını belirtti. ABD’li bakan, NATO üyelerinden, IŞİD’e karşı savaşta desteklerini hızlandırmaları ve IrakSuriye’deki hedefleri vurmada daha fazlasını yapmalarını istediklerini, müttefiklerin de bunlara hazır olduğunu ekledi. uriye’de Rus uçağını düşüren Türkiye’yi IŞİD’i desteklemekle suçlayan Rus yönetiminin, bu amaçla BM Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) IŞİD dahil terör örgütlerinin finans kaynaklarının araştırılması ve yasaklanması girişimine ABD destek verdi. BMGK’nin aralık ayı başkanlığnı devralan ABD Temsilcisi Samantha Power, IŞİD’in petrol satışı ve uluslararası finans sistemi aracılığıyla elde ettiği geliri durdurmak gerektiğini belirtip “Paylaştığımız ortak amaçlarımız var ve bu ortak amaçlarımızdan umudumuzu kaybetmedik” dedi. Bu ay Kaide ve IŞİD’e karşı yaptırımları ele alacaklarını sözlerine ekledi. Rusya tasarının kopyasını sadece ABD, Çin ve diğer birkaç konsey üyesine verdi. “Erdoğan Türk güçleri ve diğer güçlerle işbirliği içinde sınırın geri kalan kısmının da mühürlenmesine yardımcı olmaya tümüyle bağlı ve hazır” ifadesini kullanan Kerry, ABD ile Türkiye’nin hava ve kara güçlerinin bunun için na ‘Türk ve diğer güçlerle havadan ve karadan’ ABD’nin Suriye’de rejim değişikliği değil, Esad değişikliği istediğini belirten Kerry şunları söyledi: “Rusya’nın Suriye sürecine dahil olmasını memnuniyetle karşılıyoruz. IŞİD’e odaklandığı müddetçe, bir çözüme ulaşmada son derece yapıcı ve önemli bir oyuncu olabilir.” 13 Kasım Paris saldırıları sonrası da Kerry, Suriye’nin kuzey sınırının yüzde 75’inin IŞİD’e kapatıldığını belirtip “Kalan 98 kilometreyi kapatmak için Türklerle operasyona giriyoruz” demişti. Paris sonrası açıklamıştı Alman ve Fransız jetleri İncirlik’e aris saldırıları sonrası IŞİD’le savaşı yoğunlaştırma kararı alan Fransa ile Almanya, savaş uçaklarının İncirlik Hava Üssü’nü kullanabilmesi için Türkiye’ye resmi başvuruda bulundu. 6 Tornado keşif uçağı ile bir yakıt ikmal uçağı sevk edecek Almanya, önceki gün niyet mektubunu Ankara’ya iletti. Savunma Bakanı Ur Rafsancani: Ankara IŞİD’i gizlice destekliyor Eski İran cumhurbaşkanı ve Devletin Maslahatını Teşhis Konseyi Başkanı Haşimi Rafsancani, “Türkiye’nin gizlice IŞİD’i desteklemesinin Suriye’deki durumu daha da karmaşık hale getirdiğini” söyledi. Tahran’da temaslarda bulunan Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile bir araya gelen Rafsancani, “Suriye ve Irak’ta teröristlere destek verenler, bu radikal grupların onlara fayda sağlamayacağını bilmeliler” diye konuştu. l Cumhuriyet / Tahran P sula von der Leyen bugün Ankara’yı ziyaret ediyor. Fransa ise jetlerinin gerektiğinde Türk hava sahasını ve üslerini kullanabilmesinin yanı sıra uçak gemisi Charles De Gaulle için Mersin’deki Taşucu Limanı’ndan lojistik destek talep etti. ABD ile yapılan İncirlik mutabakatı, üslerin koalisyon güçlerince kullanılmasına imkan tanıyor. C M Y B