Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 ŞUBAT 2013 ÇARŞAMBA ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ Pazarlayanlara 3 yıla kadar hapis; patent, tasarım ihlallerine 1 milyon TL ceza öngörüldü Taklide hapis geliyor FIRAT KOZOK Bakan Ergün: Tasarıyla sınai mülkiyet mevzuatının Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ile getirilen yeniliklere uyumunu sağlamayı ve Türk Patent Enstitüsü’nün kurumsal kapasitesini güçlendirmeyi amaçlıyoruz. 93 maddelik kanun tasarısı Bakanlar Kurulu’nda imzaya açıldı. ANKARA Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün tarafından Bakanlar Kurulu’na sunulan Sınai Mülkiyet Yasa Tasarısı ile taklit ürünlere karşı ilk kez hapis cezası geliyor. Bu çerçevede markaları taklit edip depolayan ve piyasaya sürenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Yakalanan ürünlere el konulacak. Patent, tasarım ve coğrafi işaret ihlallerine ise 1 milyon TL para cezası kesilecek. Bakan Ergün, son Bakanlar Kurulu toplantısında imzaya açılan tasarıyla getirilecek düzenlemeleri bir grup gazeteciye anlattı. Sınai mülkiyet haklarının dünyada rekabetin en önemli argümanlarından biri haline geldiğini belirten Ergün, dünyanın en büyük bilişim firmaları arasında son dönemde yaşanan “patent savaşlarının” bu rekabeti gözler önüne serdiğine dikkat çekti. Ergün Türkiye’de işleyen bir sınai mülkiyet mevzuatı bulunmakla birlikte, sistemin aksayan taraflarının iyileştirilme si için bazı yasal düzenlemelere gereksinim duyulduğunu ve bu tasarıyla bunun giderildiğini ifade etti. Ergün, tasarının öngördüğü düzenlemeleri şöyle sıraladı: Üniversitelerin patenti olacak: Düzenleme ile he deflediğimiz en önemli yeniliklerin başında, üniversitelerin de patent sahibi olabilmesi geliyor. Böylelikle bu buluşların çok daha etkin bir şekilde ko gün tasarım çalışmalarının tescil ile koruma altına alınması amacıyla yeni olmadığı anlaşılan tasarım başvurularının resen reddedilmesi uygulamasını getiriyoruz. Ayrıca, konusu itibarıyla suça teşvik eden, ırkçılık, küfür içeren veya terör örgütlerini simgeleyen semboller Kamu düzenine aykırı tasarımlara ret: Öz sağlayan düzenlemeler yapıyoruz. cilindeki temel amaçlardan biri de kalitenin ve aranılan özelliklerin sürekliliğini sağlamaktır. Bu amaçla yapılan denetimlerin raporlama sıklığını 10 yıldan 2 yıla indiriyoruz. Böylece piyasanın kontrolünün sağlanmasını amaçlıyoruz. Patent ihlaline 1 milyon TL ceza: Patent, tasarım Raporlama sıklığı 2 yıla iniyor: Coğrafi işaretlerin tes li para cezası ile cezalandırılacaklar. Yakalanan taklit ürünlere de el konulacak. Aç Tavuğun Kürt Petrolü Rüyası (1) Laiğiyle, şeriatçısıyla RTE’nin arkasında saf tutan Türkiye burjuvazisi, 2012’de 60 milyar doları bulan enerji ithalatı karşısında, cari açığa denk gelen bu kamburu azaltmak için, Irak Kürdistanı’ndaki petrole kafayı fena halde takmış durumda. Buna, 2012 ortalarından bu yana birkaç yazımda değindim. Merkez Bağdat ile dünyanın en büyük 6. petrol yataklarını işletmede uyum içinde olmayan ve emrivaki ile petrol faaliyetleri yürüten Erbil’e, yani Irak Kürt Bölgesi Yönetimi’ne her geçen gün biraz daha yaklaşan Türkiye burjuvazisi ve siyasi temsilcisi olarak AKP rejimi, “büyük hamleler” peşinde olduğunu artık gizlemiyor. Aç tavuğun darı ambarı rüyasına benzer tarzda, Irak Kürdistanı’ndaki petrolün; bölgede arama ve üretim izni almış Exxon gibi dünya devleriyle birlikte; Bağdat’a rağmen üretilip Türkiye üzerinden dünya pazarlarına ihracı için şirketler bile kurulmuş, örtülü bir anlaşma bile yapılmış. “Büyük hamle”den murat, bir taşla iki kuş vurmak; hem Kürt petrolünden nasiplenmek hem de PKK meselesini, Irak Kürtlerini Türkiye’ye eklemleyerek “çözmek”... Hamle, kulağa hoş geliyor, hele ki büyük burjuvazinin bazı kesimlerini mest ediyor. Medyadaki yalaka takımına girmiyorum bile... Böyle bir hamlenin başarı şansını rejim tartıyor mu, dünya enerji satrancı tahtasının en önemli karelerini oluşturan Irak bölgesindeki güçleri iyi hesaplayıp, en önemlisi kendi haddini biliyor mu bilmem, ama Türkiye’nin dünyanın neresinde durduğunu, sulandığı petrole kimin ne kadar ihtiyacı olduğunu hatırlatmakta fayda var. HHH 2012 verilerine göre dünya hasılası kabaca 71 trilyon $. ABD ve AB, dünya “merkez”leri olarak her biri, bu dünya pastasından yüzde 22 pay alıyor. Onlarla birlikte saf tutan Japonya’nın yüzde 8’lik payını ekleyince bu 3 merkezin payının yüzde 52 olduğunu görüyoruz. Kanada, Avustralya, Norveç, İsviçre gibi diğer zenginleri ve petrolcü Arapları da eklersek, pay yüzde 60’ı buluyor. Özellikle 2008 krizi sonrası dünya güç dengesini kendi lehlerine çevirme fırsatı yakalayan “yükselen ekonomiler” ile diğer “çevre ülkeler” ise dünya hasılasından yüzde 40 pay alıyorlar. Bu kanadın başını çeken Çin, dünya hasılasında şimdiden yüzde 12 pay sahibi. Rusya, Hindistan, Brezilya’nın her biri yüzde 4 dolayında pay sahibi. Türkiye ise bütün bu dünya pastasında yüzde 1 pay sahibi!.. Dünya hasılasına hâkim bu az sayıdaki merkez ve yükselen ekonomi, haliyle, üçte ikisi petrol ve doğalgazdan oluşan dünya enerjisini de dünya hasılasındaki büyüklükleri ile orantılı olarak kullanıyor. Ama enerji sektörlerinde kimi net ithalatçı, kimi yarı ithalatçı, kimi de net ihracatçı durumda. HAM PETROL: Dünya tüketimi günlük 88 milyon varil. Yarısı dış ticarete konu. İthalata İthalata Yarı Net Bağımlılar Bağımlılar (*) İhracatçılar (**) AB: Tüketim payı ABD: Tüketim payı S.ARABİSTAN: yüzde 15. Ağırlıkla yüzde 21. Yüzde Üretim payı yüzde Rusya’dan ithal 15’ini ithal ediyor. 13 ve ihracat payı ediyor. yüzde 15. JAPONYA:Tüketim ÇİN: Tüketim payı RUSYA: Üretim payı yüzde 5. yüzde 11. Üçte ikisini payı yüzde 12 ve ithal ediyor. ihracat payı yüzde 13. (*) Hindistan, G.Kore diğer önemli ithalatçılar. (**) İran, Nijerya, BAE, Irak, Norveç, Venezüella diğer önemli ihracatçılar. DOĞALGAZ: Dünya tüketimi yıllık 3.3 trilyon metreküp. Dörtte üçü dış ticarete konu. İthalata İthalata Yarı Net Bağımlılar (*) Bağımlılar İhracatçılar (**) AB: Tüketim payı ABD: Tüketim payı RUSYA: Üretim yüzde 15. Ortadoğu yüzde 22. Yarısını payı yüzde ve Rusya’dan ithal ithal ediyor. 15 ve ihracat ediyor. payı yüzde 20. JAPONYA: Tüketim ÇİN: Tüketim KATAR, payı yüzde 5. payı yüzde 6. NORVEÇ, Kendine yeterli. KANADA: Her birinin ihracat payı yüzde 9. (*) G.Kore, Türkiye diğer önemli ithalatçılar. (**) Hollanda, Endonezya, Cezayir diğer önemli ihracatçılar. u Bakan Ergün Bakanlar Kurulu’na sunduğu tasarının ayrıntılarını anlattı. Buna göre markaların taklit ürünlerini pazarlayanlara ilk kez hapis cezası verilebilecek. Ürünlere el konulurken depolayan ve piyasaya sürenler cezalandırılacak. runmasının ve ticarileştirilmesinin önünü açmış olacağız. Bu buluşlardan elde edilen gelirin en az yüzde 30’u öğretim üyesinin olacak. gibi kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı tasarımları da resen reddediyoruz. Taklit ürünlere hapis cezası geliyor: Taklit ürün TPE kararlarına itiraz edilebilecek: Yine tescil sü recine ilişkin olarak patent başvurularında tescil sonrası itiraz uygulamasını getiriyoruz, hakların yeniden tesisine imkân lerle mücadele kapsamında markayı taklit ederek depolamak marka ihlali olarak değerlendirilecek ve bu suçu işleyenler de bir yıldan üç yıla kadar hapis ve 20 bin gün ad ve coğrafi işaretlerin ihlali durumunda verilecek cezanın üst limiti on bin güne kadar adli para cezası olarak belirleniyor, bir başka ifadeyle cezanın üst limiti 1 milyon TL’ye karşılık geliyor. Cezaların ödenmemesi durumunda ihlallerde bulunanları hapis cezası bekliyor. 50 yeni uzman: Geçen aralık ayı başında Türk Patent Enstitüsü’ne 100 yeni uzman yardımcısı kadrosunu Bakanlar Kurulu kararı ile ihdas ettik. Kanun tasarısıyla 50 yeni uzman yardımcısı kadrosu daha ihdas etmiş olacağız. Ekonomi Servisi ABD Adalet Bakanlığı finansal kriz öncesi konut kredilerine bağlı varlıklara verdiği notlar nedeniyle kredi derecelendirme kuruluşu Standard &Poor’s’u (S&P) mahkemeye verdi. S&P, 20082010 arasında büyük bir krize neden olan mortgage varlıklarına yüksek notlar verirken riskleri görmezden gelip kazançlara odaklanmakla suçlanıyor. S&P şirketler ve devletlerin tahvillerinin yanı sıra, piyasadaki bazı finansal enstrümanları da notluyor. Bu, ABD’li otoritelerin kredi derecelendirme kuruluşlarının finansal krizle ilişkisine yönelik suçlamalarla ilgili açtığı ilk dava oldu. New York Times’ın haberine göre Washington, S&P ve ana şirketi McGrawHill ile uzlaşma masasına oturdu ancak sonuç alamadı. ABD, S&P’ye dava açtı Yiğit, elektrikli akü ile dünyaya açılacak Ekonomi Servisi Yiğit Akü tarafından geliştirilen ve şubat ayında deneme, 2014 yılında seri üretime geçecek olan ilk Türk elektrikli araç aküsü, uzun şarj sorunu gibi tüketiciyi tedirgin eden sorunları çözmüş olarak dünya pazarında yerini alacak. Yiğit Akü’nün geliştirdiği modele göre elektrikli otomobil kullanıcıları şarj istasyonlarında korkulduğu gibi 6 saat değil dolum için sadece 10 dakika kalacak. Tüketici bataryayı şarj etmeyi unutup yolda kalsa bile “şarj yenileme uygulaması” ile aracını 10 dakika içerisinde hazır hale getirebilecek. Yiğit Akü’den yapılan açıklamaya göre, kapıya kadar şarj hizmeti de elektrikli araç kullanıcılarını rahatlatacak bir hizmet. Şarj istasyonlarında ödenecek küçük dolum ücretinden başka bir maliyet kalemi olmaması da tüketicinin cebini ilgilendiren bir başka önemli ayrıntı. 20 milyon dolar yatırım Yiğit Akü Genel Müdürü Dr. Hulki Büyükkalender, elektrikli araçlar için Lityum İyon akülerin laboratuvar denemelerini 3 yıldan beri sürdürdüklerini ve projeye 20 milyon dolar yatırım yaptıklarını hatırlattı. Büyükkalender, “Cari açık gibi önemli sorunlarımızın aşılması için elektrikli araçlar konusu bir devlet politikası haline gelmeli” dedi. Corolla Türkiye’ye dönüyor Sabri Ülker Çevre Ödülü’nde geri sayım Ekonomi Servisi Yıldız Holding kurucusu ve onursal başkanı merhum Sabri Ülker’in çevreye olan duyarlılığını devam ettiren holding, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için ‘Sabri Ülker Çevre Ödülü’ platformu oluşturdu. ‘TURMEPA Sabri Ülker Çevre Ödülü’, arkasında tüzel destekçiler olmadan, kısıtlı imkânlarla su kaynaklarını, doğal çevreyi korumak ve iyileştirmek amacıyla örnek çalışmalar yürüten, üstün başarılar sağlayan kişi veya kuruma verilecek. Ödül için başvurular, 5 Şubat5 Nisan 2013’te alınacak. Seçici kurul ve jürinin değerlendirmesinin ardından seçilecek proje, 100 bin lira ile ödüllendirilecek. u En son 2006’da Sakarya’da üretilen Corolla için Toyota harekete geçti. Corolla 2013’ün ikinci yarısından itibaren yeniden Türkiye’de üretilecek. Ekonomi Servisi Toyota Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Orhan Özer, 150 milyon Avro yatırımla 2013’ün ikinci yarısından itibaren yeni Corolla modelinin seri üretimini gerçekleştirmeye başlayacaklarını söyledi. Toyota Corolla, 19942006 yılları arasında da Sakarya fabrikasında üretilmişti. Özer, yaptığı açıklamada, İşkur Sakarya İl Müdürlüğü ile 870 kişilik yeni eleman alımı konusunda işbirliği yaptıklarını aktardı. Yeni alımlardan sonra çalışan sayısını 3 bine çıkaracaklarına işaret eden Özer, “Corolla üretiminin başlamasıyla 2013’ü tam kapasiteye yakın bir üretimle tamamlayacağız. 2014’ten itibaren tam kapasite üretime geçerek daha fazla model üretebilen, üretimini arttırmış, önemli sayıda istihdam sağlayan ve daha geniş pazarlara ihracat yapabilen bir şirket durumuna gelmeyi hedefliyoruz” dedi. Kaynak; Uluslararası Enerji Ajansı, BP ve DTÖ veritabanı Türkiye, dünya hasılasındaki yüzde 1’lik payını üretirken 240 milyar $’lık ithalat yapıyor ve bunun dörtte birini enerji ithalatı oluşturuyor. Üstelik bu ithalatı finanse edebilmek için de dış kaynak kullanmak zorunda olan kırılgan bir ekonomi. Yani hem payı yüzde 1’den ibaret, hem dış kaynağa bağımlı hem de ithalata, özellikle enerji ithalatına bağımlı. Ama bu kel ve fodul haline bakmadan içeride ve dışarıda, “AB yoksa, Şanghay’a giderim” afra tafrasından da geçilmeyen bir “kifayetsiz muhteris” rejimin yönetiminde. Bunca kırılganlık ve kofluğa rağmen, sırf jeopolitiğinden dolayı ABD’den taşeronluk kapmış bir rejimin, buna güvenerek dünya güçlerinin gözden çıkaramayacakları Irak Kürdistanı petrollerine hükmedecek bir kapasitesi, dirayeti olabilir mi? Cuma günü devam ederiz. Elektrikli oto piyasada Teknolojisi ve üretimi Derindere Motorlu Araçlar’a (DMA) ait elektrikli araçlar, satış ve kiralamaya sunuldu. DMA kurucu ortağı Özkan Derindere’nin verdiği bilgiye göre, aracın en önemli parçası olan elektronik beyin üniteleri ve buna ait yazılımları tamamen DMA tarafından geliştirilen elektrikli araçlar, tek şarj ile yaklaşık 280 kilometre yol yapabiliyor. 220 volt kaynak ile yaklaşık 8 saatte tam olarak şarj edilebilen elektrikli araçların satış fiyatı 120 bin lira, operasyonel filo kiralama fiyatları ise aylık 900 Avro seviyesinde olacak. ‘İslam ülkeleri tek pazara yönelmeli’ Ekonomi Servisi Dünya nüfusu içinde yüzde 23 paya sahip olan İslam ülkelerinin dünya üretiminin sadece yüzde 11’ini, ticaret hacminin yüzde 12’sini sağladığını belirten Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Birlik olup güçlenmenin zamanıdır” dedi. Hisarcık lıoğlu, dün İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası’nın (ICCIA) 15. Yönetim Kurulu Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, AB’nin kendi arasındaki ticaret kurallarını ve malların serbest dolaşım esaslarını belirlemesini örnek göstererek “Biz daha aramızdaki vize ve gümrük engellerini aşamadık. Ortak ticaret kurallarını çalıştıramadık. Ülkelerimiz arasında ticaretin artırılmasının önemli bir mekanizması olan İslam Ülkeleri Arasında Tercihli Ticaret Sistemi anlaşması (TPSOIC) bile daha yürürlüğe girmedi, onay bekliyoruz. Aramızda güçlü ekonomik işbirliğini oluşturamazsak, dünya ile nasıl entegre olacağız?” dedi. Hisarcıklıoğlu, bir an önce TPSOIC’nin yürürlüğe girmesini önerdi. En zengin İslam ülkesi ile en fakir olan arasında 220 katlık bir gelir uçurumu bulunduğunu hatırlatan Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’dan sonra söz alan ICCIA Başkanı Şeyh Saleh Kamel de malların serbest dolaşımından önce işadamlarının serbest dolaşımının (vizesiz) sağlanmasını istedi. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ SATIŞ 6 ŞUBAT 2013 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.7619 1.8408 2.3857 2.7776 1.9392 1.7692 6.3434 1 ABD Doları: 0.9615 Avustralya Doları 5.5095 Danimarka Kronu 0.9086 İsviçre Frangı 6.3216 İsveç Kronu 93.01 Japon Yeni 0.9982 Kanada Doları 5.4790 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3540 ABD Doları 1.5764 ABD Doları 1.7509 1.7593 1.7497 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8179 1.8298 1.8095 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.3707 2.3821 2.3690 2.7590 2.7734 2.7571 1.9239 1.9363 1.9210 1.7546 1.7625 1.7481 6.1685 6.2497 6.0760 1 DANİMARKA KRONU 0.31776 0.31932 0.31754 0.32005 SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.7590 2.3810 2.7500 1.9200 94.50 636.50 ALIŞ SATIŞ 0.27543 0.27830 0.27524 0.27894 1.7620 2.3850 2.8000 1.9500 94.85 639.50 0.31895 0.32110 0.31873 0.32184 1.8791 1.8916 1.8721 1.8988 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.46827 0.46911 0.46476 0.47263 GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 4.76 1 Kuveyt D.: 3.5524 ABD Doları fonbul.com