Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 MAYIS 2012 CUMA 8 SAĞLIK Sahtekârlığa son... Belge üzerindeki yazının ne zaman yazıldığı, imzanın ne zaman atıldığı, çizginin ne zaman çizildiği ‘mürekkep yaş tayini’ ile tespit ediliyor SİBEL BAHÇETEPE Fersude Yelek YENİ demokrasi kutusundan çıka çıka başkanlık sistemi çıktı. Görünüşe bakılırsa, Sayın Başbakan’ın yanındakilerden biri bunun lafını etmiş, o da anayasa çalışmaları vesilesiyle konunun tartışılabileceğini söylemiş. Pek ısrar edercesine değil, hiç önemser gözükmeden. Böylece, “yeni anayasa” denen bilmeceden kimilerince neler beklendiğini öğrenmiş olduk. Bereket, Başbakan onlardan daha akıllı. Bu kavrama saplanıp kalmaz herhalde. zak ve yakın örnekleriyle ABD dışında başkanlık sisteminin hangi durumlarda ve neden özlendiğini bilenler için sürpriz sayılmaz bu tür beklentiler. Genellikle, böyle düşünceler kendini beğenmiş önderlerdeki diktatörlük hevesinin belirtisi sayılır ama, o klasik varsayım yanlıştır. Çünkü kişisel değil, toplumsal bir durum söz konusu. Aslında bozulmaya yüz tutan, iflasın eşiğine yaklaştığı sezilen düzenler vardır. Öyle düzenlerde neredeyse hayvansal bir sezgiyle geleceği görmeye başlayan bazı politikacılar kendilerini güvenceye almak için birinin paçalarına tutunup otoriter bir rejime zemin hazırlamaya başlarlar. Başkanlık sistemi öyle dönemlerde tutunulan cankurtaran simidi ya da can yeleğidir. Ama özel koşullar dolayısıyla tek başarılı olduğu Amerika dışında, olur olmaz durumlar için ve yarım yamalak kullanılınca devlet kurtarmayan fersudeleşmiş bir yelek. Evet, eskidir, Arapça kökenlidir, geçmiş devirlerden İstanbul diline Osmanlıcadan kalma bir hediyedir şu “fersude” sıfatı: Eskimiş, yıpranmış, lime lime olmuş demektir, ama eskiliğiyle eskiyi daha iyi anlatır gibidir... Sayın sayabildiğiniz kadar anlamlarını. iç değilse kendi tarihimizin deneyimlerinden gelen ve cumhuriyetçi ilkelerle pekala işletilebilen parlamenter sistem neyinize yetmiyor da öyle işe yaramaz bir sistem özlediniz ki? Bir belge üzerindeki yazının ne zaman yazıldığı, imzanın ne zaman atıldığı, çizginin ne zaman çizildiği “mürekkep yaş tayini” denilen yöntemle kolaylıkla tespit edilebiliyor. Uzun yıllardır Almanya, Fransa, Polonya, Kanada, İsviçre, ABD gibi ülkelerde kullanılan yöntem, 1 yıldan bu yana da İstanbul Üniversitesi (İÜ) Adli Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Anabilim Dalı bünyesindeki adli bilimler labarotuvarında yapılıyor. İÜ Adli Tıp Enstitüsü Fen Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Salih Cengiz, ileri teknik analizler ile belgeden mürekkep yapısının ve yaşının tespit edildiğini, bunun ülkemizdeki yargı sistemindeki şüpheli ve sahte belge incelemelerinde en sık karşılaşılan soru olan “belgedeki yazının kimliği ve yaşına” ilişkin soruların da yanıtsız kalmasını engelleyeceğini söyledi. Prof. Dr. Salih Cengiz ve 6 kişilik ekibi tarafından İÜ Adli Tıp Enstitüsü’nde yapılan analizlerde, mürekkebin yaşı ortalama 1 saatte belirleniyor. Yurtdışında mahkemelerin dava sürecinde “sahte imza”, “iki imza arasındaki zaman farkı” gibi durumlarda sıklıkla mürekkep yaş tayininden yararlanılıyor. Ülkemizde şu an için bu yöntemin bilinmemesi ve yeterli uzman olmaması nedeniyle bu Uzun yıllardır Almanya, Fransa, Polonya, Kanada, İsviçre, ABD gibi ülkelerde kullanılan yöntem, 1 yıldan bu yana da İstanbul Üniversitesi labarotuvarında yapılıyor. güne dek yapılmadığı belirtiliyor. İÜ Adli Tıp Bilimleri Enstitüsü’nde yeni yeni yapılmaya başlanan analizlerin bugüne dek özel şirketlerin ya da bireylerin kişisel başvuruları sonucu gerçekleştiği, Uzanlar ve Deniz Feneri davalarında ise belgeleri üzerinde mürekkep yaş tayini yapıldığı, bunun Fransız ve Alman laboratuvarlarında gerçekleştiği ifade ediliyor. Ortalama fiyatı 340 TL olan analizlerin mahkemelerde şüpheli durumlarda kullanılması gereken bir yöntem olması gerektiği de kaydediliyor. Prof. Dr. Salih Cengiz, özellikle sahtecilik du rumlarında evrak üzerindeki tükenmez kalemle atılan imza, yazı ya da çizimlerin mürekkep yaş tayini ile hangi tarihe ait olduğunun belirlendiğini anımsatarak “Enstitümüzde şu an için tükenmez kalem üzerine analizler yapıyoruz. Örneğin bir belgedeki imza 2011 yılında atılmış, ancak kişi 2001 yılında imzayı attığını iddia ediyor. Mürekkep yaş tayini ile imzanın ortalama kaç ay önce atıldığını buluyoruz” dedi. Enstitüde geliştirilen yöntem ile ülkemizdeki bir belgenin en fazla 2 yıla kadar olan yaşının tespit edilebildiğini, ancak Avrupa ve ABD’deki laboratuvarlarda bu sürenin 510 yıla dek uzadığını kaydeden Prof. Cengiz, özetle şunları söyledi: “Son yıllarda dünyada özellikle Avrupa ve ABD de bu konuyla ilgili yapılan çalışmaların sayısının hızla arttığını, buna karşın ülkemizde ise bu alanda enstitümüz dışında yapılan herhangi bir çalışmaya rastlanmadığını tespit ettik. Enstitümüz bünyesinde ‘Belgede mürekkep yaş ve yapı tayini birimi’ kurulması, bu kurulacak birimde belgeye zarar verilmeden inceleme yapılabilmesini amaçladık. Bu sistemlerin kurulacak belgede mürekkep analiz birimine kazandırılmasıyla birlikte birimimiz mürekkep yapı ve yaş tayini konusunda tam donanımlı bir laboratuvar haline gelecek, bu yöntemi uygulayan uzmanlar yetişecektir.” U PROF. DR. HALİL HATHAT Performans arttırıcı ilaçlara dikkat! SİBEL BAHÇETEPE “Kadın Sağlığı” araştırmasının sonuçlarına göre: Doğum kontrolü için en çok arkadaş tavsiyesine uyuyoruz Arkadaş KURBANI olmayın İstanbul Haber Servisi “Kadın Sağlığı” araştırmasının sonuçlarına göre, kadınların yüzde 71’inin doğum kontrolü seçim kararında partneri veya yakın arkadaşı etkili oluyor. Kadınların yüzde 90’ı doğum kontrolünün devletin sorumluluğunda olması gerektiğini belirtiyor. Doğum kontrol konusunda özellikle kadınları bilinçlendirmek amacıyla Türkiye genelinde yaklaşık 300 eczanede bu ay aynı anda “Kontrol Noktası” projesi hayata geçirildi. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Sağlığı Ana Bilim Dalı üyesi Prof. Dr. Sezai Şahmay, 1549 yaş grubu arasındaki toplam bin 425 kadın lığını etkilediği gibi ayak sağlığını da bozduüzerinde yapılan araştırmaya göre, ğunu, yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürTürk kadınının doğum kontrol kodüğünü söyledi. Öğüt, aşırı kilo ile birlikte nusuna bakışında, eş ve arkadaşlaayak ve ayak bileğinde çeşitli rahatsızlıkrının etkisinin üst sıralarda yer alların ortaya çıktığını, özellikle düztabanlıkta dığının ortaya çıktığını söyledi. obezitenin büyük etkisi olduğunu dile Yapılan araştırmada kadınların getirdi. Aşırı kilo ile birlikte ayageldikleri sosyoekonomik statüye ğa binen yükün artmasıyla göre doğum kontrol yöntemleri koayak tabanının çöktüğü ve nusunda da bilgi kaynaklarının bir çıkıntının meydana gelfarklılık gösterdiğine dikkat çekti. diğini, bunun da ayakta şidok yanlış inanışlar var’ detli ağrıya ve şekil bozukluğuna, yani düztabanlığa Şahmay, doğum kontrol hapları yol açtığını anımsatan Öğüt, ile ilgili çok yanlış bilgi ve inanış“Erişkin tipi düztabanlık toplumda çok sık lar olduğunu kaydederek “Doğum görülüyor. En büyük nedeni ise çağın haskontrol hapları kilo aldırmaz, talığı olan obezitedir. Obezitenin artmasıybu haplar metabolizmayı değişla birlikte düztabanlığın da artacağını dütirmez. Bu hapların tedavi şünüyorum” dedi. amaçlı olarak kullanıldığı birçok başka alan vardır . Kıllanma, fazla kanama, sivilce gibi durumlarda da kullandırırız. Bu hapların kısırlık yaptığı inanışları tamamen yanlıştır. Aksine tüp bebek tedavisi sürecinde kadın hastaya doğum kontrol hapı krizi geçirme riskini arttırıyor” dedi. Çankakullandırılır. Doğum kontrol ya, şunları söyledi: “Kırık diş, dolgu, diş eti ve hapları cildin güzelleştirilmesine takma dişler sonucu iltihaplanmalar oluşuyor. de katkıda bulunur” dedi. Erken tedavi yapılmadığı için diş kökünde yaBayer HealthCare (BHC) Geşanan iltihaplanma kana bulaşıyor. Bu da kalnel Tedaviler ve Kadın Sağlığı bin çalışma düzeninin bozulmasına neden olan Bölümü’nün Pharmetic Girişimci kalp romatizmalarına yol açıyor. Kalp vücuda Eczacılar Derneği ile birlikte gegöndermesi gereken kanı gönderemediği için liştirdiği “Kontrol Noktası” prokalbin içinde biriken kan, kalp içindeki basıncı jesi ile ilgili olarak da Bayer Kaarttırıp zamanla kalbin durmasına neden dın Sağlığı ve Genel Tedaviler oluyor. Bu da zamanla Bölümü İş Birimi Direktörü Dr. kalp kapağında çürüme Oğuz Mülazımoğlu, Türkiye’de ve delik oluşturuyor. Erdoğum kontrol hapı kullanma ken tedavi yapılmadığı oranının yüzde 14’lerde olduğutakdirde kalp durması sonu, bu nedenle kadınların sıklıkla nucu ölümler görülüyor. uğrayabildikleri eczanelerden kaDiş çürümeleri sonucu yadın sağlığı ve doğum kontrol şanan kalp romatizmalayöntemleri hakkında doğru bilgi rın ön belirtileri ise yüksek alabilmeleri amacıyla böyle bir ateş, halsizlik ve nefes darproje başlattıklarını kaydetti. lığı olarak ortaya çıkıyor.” H UZMANLARDAN AİLELERE UYARI C MY B C MY B Cinsel performans arttırıcı ilaçların kopyalarının üretimi ile satışının ülkemizde ve Avrupa’da giderek arttığı belirtiliyor. Bu tür ilaçların doktor tavsiyesi dışında eş, dost, arkadaş tavsiyesi ile internet, sokak satıcıları gibi gibi yerlerden alınmasının son derece sakıncalı olduğunu belirten uzmanlar, “İnternet üzerinden alınan ilaçların sahte ilaç olma riski var. Eş, dost, arkadaş tavsiyesi ile alınan bu tür performans arttırıcı ilaçların çok sayıda olumsuz etkisi bulunuyor. Bu durum depresyon, kalp damar hastalıkları, hatta ölüme varan ciddi sonuçlara yol açabiliyor” uyarısında bulundular. Avrupa Güvenli İlaçlara Erişim Birliği’nin verilerine göre, Avrupa Birliği sınırlarına giren taklit ilaçlar 2005 yılında 2.7 milyon adetten 2007 yılında 4 milyon adede kadar çıktı. İlaç taklitçileri hem denetimdeki yetersizlikler hem de yasadışı yollar sayesinde küçük hatta büyük miktarlarda ürünü özellikle internet üzerinden satabiliyor. Aile Sağlığı Araştırma Derneği (ASAD) Başkanı Prof. Dr. Halim Hattat, cinsel fonksiyonla ilgili ilaçların internet ortamında, güvenli olmayan bir şekilde satılabildiğine dikkat çekti. Yalnızca bitkisel olduğu için tehlikesiz olduğu gerekçesiyle satılan cinsel performans arttırıcı ilaçların da yan etkilerinin olabileceğini anımsatan Hattat, özellikle piyasada ismi bilinen, çok güvenli firmaların ürettiği, cinsel performansı arttıran olarak bilinen ilaçların tümünün, aynı şekilde özelliklerini korumuş, renkleriyle, dokularıyla birebir aynı formda yapılmış sahte/kopya olarak üretildiklerini de vurguladı. Hattat, bu tür ilaçların en çok Türkiye ve Ortadoğu ülkelerinde olduğuna belirterek geçen yıllarda 3 bini aşkın erkek üzerinde yaptıkları bir araştırmayı anımsattı ve “Araştırmamıza katılan erkeklerin yüzde 48’i sertleşme sorunu olmasına karşın doktor tavsiyesi ile ilaç kullanmak yerine ‘eşdost tavsiyesi, el altından veya internet yolu’ ile sertleşme sorununa çözüm olacak ilaçları kullandığını söylemiş, yüzde 36’sı ise hiçbir sorunu olmamasına karşın kendi fikirleri doğrultusunda cinsellikle ilgili ilaç/bitkisel destek tedavisi uyguladıklarını belirtmişti” diye konuştu. Kilo almak ayak sağlığını bozuyor İstanbul Haber Servisi Aşırı kilo ayak sağlığını da bozuyor. Uzmanlar, obezitenin artması ile birlikte özellikle düztabanlığın da arttığını belirterek “Ayak sağlığının bozulması, hayat kalitesinin bozulmasına neden oluyor. Obezite, ayak ve ayak bileği sorunlarına, özellikle de düztabanlığa yol açıyor. Ayak sorunu yaşayan kişiler mutlaka ayak, ayak bileği konusunda uzman bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına görünmelidir” dediler. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi, ayak ve ayak bileği uzmanı Prof. Dr. Tahir Öğüt, kilo almanın genel vücut sağ Kekemeliği erken yakalayın İstanbul Haber Servisi Toplum karşısında konuşma yapmak onlar için neredeyse imkânsızdır. Stres anında, sinirlenince ise artar kekemelik. Uzmanlar, kekemelikte erken tespit ve doğru tedavi yöntemleriyle büyük oranda düzelme sağlanabildiğine dikkat çekiyor. Değişim Terapi ve Danışmanlık Psikolog Ayşe Yanık Knudsen, kekemeliğin genellikle 26 yaş arasında ortaya çıktığına işaret ederek kekemeliğin 5 yaş civarında çok belirgin olduğunu belirtti. Kekemeliğin psikolojik ve fizyolojik nedenleri olduğunu ifade eden Knudsen, sözlerini şöyle sürdürdü: “Fizyolojik olarak beyin dalgalarından gelen iletim bozuklukları kekemeliğe neden olabiliyor. Solunum bozukluğu, nefesi doğru kullanamama, çocuğun sıkıntı veren çevrelerde bulunması, ailevi problemler, herhangi bir şeyden duyulan şiddetli korku, baskı ve stres, titiz ve kontrolcü bir çevrede yetişme, kekemeliğin ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Genelde kekemeliği başlatan, korku ve Piskolog Knudsen strestir. Kekemeliğin çok görüldüğü bir neden de travma durumlarıdır. Kekemeliğin nedenlerinden biri ev içerisinde ebeveyn ya da yakın akrabalardan birinin kekeme olmasıdır.” Psikolog Knudsen “Çocukluk döneminde atlatılabilecek bir durum olan kekemelik için erken tespit ve doğru tedavi yöntemleriyle büyük oranda düzelme sağlanabiliyor” diye konuştu. Knudsen ailelere şu önerilrde bulundu: ? Ruhsal ve duygusal gelişimi için sağlıklı ortamlar yaratın. ? Kekelediği zaman alay etmeyin. ? Yüzünüzde oluşacak üzülme ya da acıma ifadelerinden kaçının. ? Düzgün konuşması yönünde ısrarlı davranmak, sözünü yarıda kesip cümlesini tamamlamak kekelemesini arttırır. ? “Kekeme” terimini çocuğun duyabileceği ortamlarda söylemeyin. ? Düzgün konuşmanızla çocuk için rol model olun. ? Çocuğunuzla göz teması kurmaya çalışın, konuşurken dudaklarına bakmayın. ‘Ç Dişçiye asla gitmem! İstanbul Haber Servisi AB Komisyonu’nun “Avrupa’da Ağız Sağlığı” raporuna göre, “Dişçiye asla gitmedim” denilen tek Avrupa ülkesi Türkiye. Bu rapor ülkemizde ağız ve diş bakımının önemsenmediğinin en önemli göstergelerinden biri olarak yerini alırken, ağız ve diş sağlığında tüm vücudu tehdit edebilecek boyutlara gelen sorunlar yaşayanların oranları oldukça yüksek. Diş hekimi Dr. Özkan Çankaya, çürük dişlerin estetik görünümü bozmasından daha önemlisinin pek çok ciddi sağlık sorununa yol açması olduğunu belirterek, “İleri derecede çürük, apseli diş, fokal enfeksiyon başta kalp olmak üzere birçok organı kötü etkiliyor. Dişlerde oluşan iltihabın kana bulaşması ölümle sonuçlanan kalp hastalıklarına yol açıyor, kalp