Katalog

31 MAYIS 2007 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Hıristiyanlığa geçmek yasak ? Dış Haberler Servisi Malezya’da Yüksek Mahkeme, Müslümanlıktan Hıristiyanlığa geçen Lina Joy isimli bir kadının, yeni dinini kimlik kartına resmen yazdırma talebini reddetti. Ülkenin en üst düzey sivil ve laik mahkemesi olan Malezya Federal Mahkemesi, daha önce Joy’un talebine karşı çıkan şeriat mahkemeleri üzerinde söz hakkı olmadığına karar verdi. Karar, bazı Müslümanlar tarafından memnuniyetle karşılanırken, Müslüman olmayan toplumun tepkisine neden oldu. dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Rusya yönetimi, ‘başarılı’ füze denemesinin ardından ABD’ye mesaj yolladı: Kalkan, füzemize vız gelir Dış Haberler Servisi Rusya’nın, çok sayıda savaş başlığı taşıyan yeni kıtalararası füzenin denemesinin başarılı geçtiği bildirildi. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan bir yetkili, Rus İnterfaks ajansına yaptığı açıklamada, RS24 adı verilen füzenin önceki gün Moskova’nın 800 kilometre kuzeyindeki Plesetsk üssünde bulunan seyyar bir ateşleyiciden fırlatıldığını belirtti. Yetkili, RS24 füzelerine 10 değişik savaş başlığı takılabildiğini belirterek RS18 ve RS20 gibi eski kıtalararası füzelerin RS24’lerle değiştirileceğini kaydetti. Füzenin, 5 bin 500 kilometre uzaklıktaki Kamçatka Yarımadası’ndaki hedefi vurduğu kaydedildi. Rus ajansları, birbirinden bağımsız hedeflere kilitlenebilen çoklu savaş başlığı takılabilen füzelerin ateşlendikten sonra önünün kesilmesinin veya imha edilmesinin son derece zor ? Rusya Başbakan Birinci Yardımcısı İvanov, “Bugün Rusya’nın elinde, mevcut veya gelecekte inşa edilebilecek her türlü savunma sistemini aşma kapasitesine sahip füzeler bulunmakta’’ diye konuştu. olduğunu bildirdiler. Konuyla ilgili açıklama yapan Rusya Başbakan Birinci Yardımcısı Sergey İvanov, Rusya’nın elindeki füzelerin tüm savunma sistemlerini aşabilecek kapasitede olduğunu söyledi. İvanov, Rus Stratejik Güçler Komutanlığı’nın balistik füze denemesi açıklamasının ardından Rus İtarTass ajansına yaptığı açıklamada, “Bugün Rusya’nın elinde, mevcut veya gelecekte inşa edilebilecek her türlü savunma sistemini aşma kapasitesine sahip füzeler bulunmakta’’ dedi. İvanov, “Ruslar, savunma, güvenlik anlamında ülkelerinin geleceğiyle ilgili rahat olabilirler’’ diye konuştu. İvanov yeni füzelerin Ortadoğu ve Asya’dan gelebilecek olası tehlikelere karşı geliştirildiğini söylese de asıl hedefin Doğu Avrupa’da Rusya’ya karşı bir füze savunma kalkanı kurmakta olan ABD olduğu biliniyor. Moskova’daki Dünya Ekonomi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’ndeki uzmanlardan Aleksandr Pikayev, ABD’nin 1972’de nükleer silahlanmanın sınırlandırılması için imzalanan anlaşmadan 2002 yılında çekilmesinin, Rusya’nın söz konusu sistemi yeni füzeler geliştirmesini kaçınılmaz kıldığını savundu. Pikayev RS24 füzele rinin yürürlükte olan STARTI anlaşması ve 2002’de imzalanan, nükleer başlıkların sınırlandırılmasını öngören Moskova Anlaşması’na da uygun olduğunu söyledi. Kazakistan’ın Devlet Başkanı Nazarbayev’le damadı arasındaki çekişmeye Borat’ın da (sağda) adı karıştı. Litvanya NATO’dan istiyor Rusya karşıtı tutumuyla bilinen eski Sovyet cumhuriyetlerinden Litvanya’nın Savunma Bakanı Juozas Olekas, ülkesinin NATO tarafından sağlanacak füze savunma sistemine ihtiyaç duyduğunu söyledi. Dün Moldova ziyareti sırasında basına konuşan bakan, “İstikrarsız ülkelerin birkaç yıl içinde saldırmak için teknik yeterliliğe ulaşmaları tehlikesi var. Dünya bu sürecin önünü kesmeli’’ dedi. Öte yandan ABD Başkanı George Bush, 12 Temmuz’da ülkesinin Maine eyaletinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i ağırlayacak. Hanedanda iktidar kavgası Dış Haberler Servisi Koltuğunu ömür boyu korumasının önünü açacak anayasa değişikliğini geçen hafta onaylayan Nursultan Nazarbayev’in, kendisine ters düşen damadı hakkında tutuklama kararı çıkarmasıyla hem aile, hem de ülke çalkantılı bir döneme girdi. Hanedandaki iktidar kavgasına yer veren İngiliz Independent gazetesinde yer alan yorumda, Kazakistan’ı geri kalmış bir ülke olarak gösteren ve komedyen Sacha Baron Cohen’in yarattığı Borat tiplemesinin yalnızca bir film olduğu, Nazarbayev’in ise Orta Asya’nın “en kuralsız ve çürümüş’’ rejimini yönettiği belirtildi. Nursultan Nazarbayev, kendisine eleştiriler yönelten büyük damadı, Kazakistan’ın Viyana ve AGİT Büyükelçisi Rahat Aliyev’i geçen hafta görevden almıştı. Kendisine bağlı televizyon kanalları aracılığıyla, bütün iktidarı elinde toplayan Nazarbayev’in siyasetine tam olarak destek vermediğini ve 2012’de devlet başkanlığına aday olacağını açıklayan Aliyev hakkında, Nurbank’ın iki yöneticisinin kaçırılması olayına karıştığı gerekçesiyle kırmızı bültenle tutuklama kararı çıkarılmıştı. İçişleri Bakanlığı, Aliyev’i ülkedeki bir mafya örgütlenmesinin lideri olmakla suçluyor. Aliyev’e bağlı medya kuruluşları da Nazarbayev’in emriyle kapatıldı. Siyasi hırsları olan damat Aliyev, Kazakistan’da ifade özgürlüğünün olmamasını eleştirirken Borat’a da atıfta bulunuyor. Öte yandan Kazak petrolünün BakuCeyhan boru hattına bağlanmasından yana olan ABD’nin, demokrasiden taviz verme pahasına Nazarbayev’e destek vermiş olabileceği ifade ediliyor. Kırgız Başbakan: Beni zehirlediler ? Dış Haberler Servisi Düşmanları tarafından zehirlendiğini söyleyen Kırgızistan Başbakanı Almazbek Atambayev’in bilinmeyen bir maddeyle zehirlendiği doğrulandı. Başkanlığa bağlı sağlık görevlileri, Atambayev’e “kaynağı bilinmeyen akut zehirlenme’’ teşhisi koyduklarını bildirdi. Atambayev, 11 Mayıs’ta bürosunda su içtikten sonra iki gün boyunca baygın yattığını söylemiş ve “bir hükümet yetkilisi tarafından zehirlendiğini’’ ileri sürmüştü. N İJERYA Pfizer, çocuk ölümüne yol açmakla suçlanıyor Dış Haberler Servisi Nijerya’da yetkililer ABD merkezli ilaç devi Pfizer’a karşı ülkede henüz onaylanmamış bir ilacı çocuklar üzerinde denemek, bu yüzden çocuk ölümlerine ve ağır bedensel zararlara neden olmak suçlamasıyla dava açtı. Amerikan Washington Post gazetesinin haberine göre, Nijerya’nın en büyük eyaleti Kano’da görülen ve 1996’da bölgede yaşanan menenjit salgını sırasında meydana gelen olaylara ilişkin davada, Pfizer’a fesat tertip etme ve kasti zarar vermenin de aralarında olduğu 8 ayrı suçlama getirildi. Pfizer için çalışan 8 yönetici ve araştırmacıya 7 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılırken kurban yakınları da şirkete karşı 2 milyar dolarlık bireysel tazminat tabelinde bulundular. Davanın azgelişmiş ülkenin, uluslararası ilaç firmalarına öfkesinin sembolü haline gelebileceği yorumları yapılıyor. Kano Savcısı Aliyu Umar, “Üçüncü dünyaya ait olduğumuzu ve yardıma ihtiyacımız olduğunu kabul ediyoruz. Ancak bizden kâr amaçlı yararlanabileceklerini düşünenlere de hayır diyoruz” dedi. Nijeryalı yetkililer, Pfizer’ın araştırmacılarının 1996’daki menenjit salgınında Kano’da kurulan sahra hastanesinde yaklaşık 200 çocuk ve bebekten oluşan bir grubun yarısına henüz etkileri bilinmeyen bir antibiyotik olan “Trovan” adlı ilacı verdiklerini, karşılaştırma grubundaki çocuklara da Hoffman La Roche firmasının hazırladığı bir ilacı tehlike yaratacak kadar düşük dozda verdiğini söylüyor. Pfizer’ın çocukları kobay olarak kullanmasının, bazı çocukların ölümüne, bazılarınınsa sağır, kör olmasına, felç geçirmesine veya beyninin zarar görmesine yol açtığına dikkat çekiliyor. Pfizer ise iddiaları reddediyor ve yasalara uygun davrandığını öne sürüyor. Hariri için özel mahkeme ? BİRLEŞMİŞ MİLLETLER (AA) BM Güvenlik Konseyi, eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri’nin 2 yıl önce suikast sonucu öldürülmesiyle ilgili davaya bakacak özel bir uluslararası mahkeme kurulmasını kararlaştırdı. Dava için Lübnan’a son bir şans veren Konsey, 10 Haziran’a kadar Lübnan Meclisi mahkeme kurmazsa Konsey’in özel mahkeme kurulması kararı “otomatik olarak” 10 Haziran’da yürürlüğe girecek. AB Chavez, düzenlenen protesto gösterilerinin ülkeyi istikrarsızlaştırmayı amaçladığını söyledi. (Fotoğraf: AP) TÜRKİYE MÜZAKERELERİ Bir kanala daha suçlama getiren Chavez, CNN’yi de dava edecek Rehn: Sarkozy sorumlu davrandı Dış Haberler Servisi AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Türkiye ile “müzakerelerin devamının AB’nin inandırıcılığı için önemli olduğunu’’ söyledi. Le Figaro gazetesinin sorularını yanıtlayan Rehn, Türkiye’de birçok kişinin AB’nin inandırıcılığını sorgulamaya başladığını hatırlatarak, Türkiye’de reform sürecinin devam etmesi açısından da bunun önemli olduğunu söyledi. Fransa’nın yeni cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy’nin, “AB’nin Türkiye ile üç fasılda daha müzakerelere başlamasını veto etmeme’’ tutumunu “sorumlu bir davranış’’ olarak değerlendiren AB komiseri, “Fransızlar için Türkiye’nin üyeliği AB’ye özellikle ne kazandırır’’ sorusu üzerine, Avrupa ve İslam arasındaki ilişkilere dikkati çekerek, İslam ve Avrupa medeniyeti için Türkiye’nin önemli bir köprü olduğunu ve 1015 yıl içinde müzakereler bittiğinde bu köprünün daha güçlü hale geleceğini söyledi. Televizyon savaşları yayılıyor Dış Haberler Servisi Venezüella’da muhalif televizyon kanalı RCTV’nin kapatılmasının ardından başlayan protesto gösterileri devam ederken Devlet Başkanı Hugo Chavez, bu kez de muhalefete yakın Globovision haber kanalını hedef aldı. Globovision hakkında başsavcılığa şikâyette bulunan Venezüella hükümeti, kanalın Hugo Chavez’i hedef gösterdiğini bildirdi. Globovision’u dolaylı olarak “kendisine yönelik suikast düzenlenmesini teşvik etmekle’’ suçlayan Chavez, “devlet düşmanı’’ ilan ettiği kanalı engellemek için gerekeni yapacağını ifade etti. Chavez, kapatılan RCTV gibi Globovision kanalının da 2002’de kendisine yönelik başarısız darbe girişimine benzer bir girişim için hazırlık yaptığını öne sürdü. Venezüella İletişim Bakanı William Lara, El Kaide liderleri ile Venezüella lideri Chavez’in görüntülerini birlikte yayımlayan Amerikan haber kanalı CNN International hakkında, Venezüella liderini terorizmle özdeşleştirerek ülkedeki devrimci süreci karaladığı gerekçesiyle dava açmaya hazırlandığını açıkladı. CNN yetkilileri olayın bir yanlışlıktan kaynaklandığını belirterek özür diledi. İlk sanal elçilik İsveç’ten ? STOCKHOLM (AA) İsveç, “İkinci Hayat” adlı sanal dünyada, büyükelçilik açan ilk ülke oldu. Bir firma tarafından yaratılan “İkinci Hayat” adlı üç boyutlu oyunda, katılımcılar “avatar” denilen kendi karakterlerini yaratabiliyor. İsveç’in sanal âlemdeki büyükelçiliğinin açılışına Dışişleri Bakanı Carl Bildt bir “avatar” karakteriyle katılırken aynı anda gerçek dünyada da açılış için basın toplantısı düzenlendi. ‘Gizli gündem yok’ AKP’nin “gizli bir gündemi’’ olup olmadığına dair soru üzerine de Rehn, “Hayır buna inanmıyorum, bu korkular abartılıyor. Bunun için hiçbir kanıt yok. Recep Tayyip Erdoğan, Abdullah Gül ve partileri benim gözümde, Müslüman demokrat, Avrupa’da Hıristiyan demokratlar olduğu gibi’’ dedi. ETANOL UĞRUNA TEKİLADAN VAZGEÇİYORLAR Dış Haberler Servisi Meksika’nın milli içkisi tekilanın geleceği için tehlike çanları çalıyor. ABD’de benzine alternatif olarak sunulan tahıl bazlı yakıt etanole talebin artması, satış fiyatlarının yükselmesi, Meksikalı çiftçileri tekilanın ana maddesini oluşturan mavi agave bitkisi yerine tahıl yetiştirmeye yöneltti. Bazı çiftçilerin etil alkolün yapımında gerekli olan tahılı ekmek için agave tarlalarını yaktıkları, bu yıl yüzde 2530 oranında agave alanının tahıl tarlasına dönüştürüleceği kaydedildi. Etil alkol talebindeki artış, ABD Başkanı George Bush’un tahıl bazlı yakıt kullanımını teşvik etmesinden kaynaklanıyor. eçen ay Moskova’da Karen Abramyan isimli 56 yaşındaki Ermeni işadamı 20 yerinden bıçaklanarak öldürülmüştü. Cinayeti soruşturan polis, 18 yaşındaki ırkçı bir Rus genci gözaltına aldı. Artur Rino isimli genç önce cinayeti inkâr etti, ama sonra kamera görüntüleriyle kanıtlar gündeme gelince itiraflara başladı. Yalnızca bu cinayetle sınırlı kalmadı itiraflar. Irkçı genç, kendisi gibi 18 yaşında olan bir arkadaşıyla birlikte 37 kişiyi öldürdüğünü açıkladı. Gencin ifadelerini ilk başta ciddiye almayan uzmanlar, anlatılanlar ve olaylar arasındaki paralellikleri gördükçe söylenilenlerin doğru olabileceğini düşünmeye başladı. Irkçı genç ifadesinde, Rusya’da Ruslardan başka kimseyi, özellikle de Kafkas kökenlileri görmeye dayanamadıklarını söylüyor ve “düşmanlar”ı teker teker öldürmeye başladığını anlatıyor. Cinayetleri işlerken ciddi bir sorun yaşamadıklarını söyleyen katil, “Bizi cinayet işlerken gören insanlar korkarak hemen oradan uzaklaşıyordu ve kimse polise ihbarda bulunmuyordu” diyor. Belki de en acısı bu! Irkçı gencin bu sözlerinde, Rusya’da halkın önemli bölümünün yabancılara karşı tutumu mu yatıyor? İnsanların vurdumduymazlığı mı? Ülkedeki korku ve sindirilmişlik ortamı mı?.. Bu konu, belki de 37 kişinin katlinden de daha büyük bir felaket... Irkçılığa Sessiz Destek G PERŞEMBENİN GELİŞİ HAKAN AKSAY krayna 14 aydır siyasi gerginlikler ve kriz ortamı içinde bulunuyor. U 2004’te “Turuncu Devrim” denilen Batı aksay@rusya.ru Ukrayna Uçurumun Kenarında Rahatladı ımaları İnsanların birbirlerini tan rına ala ılm ayr için en iyi zaman, . dır an zam yakın Fyodor Dostoyevski Bu arada yukarıda adı yazılı tüm liderlerin yıprandığı ve toplumun yeni liderlere ihtiyacı olduğu da bir gerçek. Özellikle Ukrayna’da siyasi merkezde konumlandestekli hareketin zaferi sonucu iktidara mış etkin bir partinin olmaması ve bugüngelen liberalsağcı lider Başkan Viktor kü siyasilerin radikal adımlara yatkın olYuşçenko kısa sürede yıpranıp halkın göması, şu anki geçici ateşkes durumunun zünden düştükten sonra, Mart 2006 parher an bozulabileceğini düşündürüyor. lamento seçimleri, “Turuncular” ile karşıtYuşçenko ve/veya Timoşenko eliyle ülları arasında bir denge ortamı yaratmıştı. keyi kısa sürede NATO’nun kucağına atAylar süren hükümet kurma çalışmaları, mak isteyen ABD’nin yeni bir “Turuncu hükümetlerin durmadan değişmesi ve Devrim” tezgâhlamaya çalıştığı ve bunun entrikalar sonucu, uzun süredir ülkede kaiçin ciddi finans kaynağı ayırdığı biliniyor. lıcı bir istikrar kurulamadı. Rusya’nın, Ukrayna’daki siyasi güçlerle Kitle desteğini önemli ölçüde kaybeden bağlantısı son birkaç yıl içinde zayıfladı. Yuşçenko, sağın ve Batı’nın ikinci lider Ukrayna’yı tehlikeli bir krize sürükleyen siyasi Bazı sol güçlerle ve görünüşe göre Yanuadayı Bayan Yuliya Timoşenko, Başbaliderler, şimdi 30 Eylül seçimlerine hazırlanıyor. koviç’le uzlaşmış görünse de onlarla arakan Viktor Yanukoviç, Sosyalist Parti lide en kritik viraja girdi. Bu arada Ukraysındaki mesafeyi kapatamıyor. Bununla birlikderi Aleksandr Moroz, Komünist Partisi na’daki bölünmüşlüğün, silahlı güçler de te Ukrayna’daki Rus nüfus, özellikle Doğu ve Başkanı Pyotr Simonenko... Bu isimler, geiçinde devletin ve toplumun her alanına yanGüney Ukrayna kentleri (bu arada Kırım), yine çen süre içinde ülke istikrarından çok, birbirsıdığı ve olası bir çatışmadan hiç kimsenin de Moskova’nın etki alanında bulunuyor. lerinin kuyusunu kazmak ve iktidar pastasınzaferle çıkamayacağı, ülkenin kana bulana??? dan daha büyük parça koparmak için ölçücağı ve muhtemelen devletin bölünme tehli30 Eylül’e kadarki süreyi liderler, partiler ve süzce bir mücadeleye giriştiler. kesiyle karşı karşıya kalacağı görüldü. ABD, AB, Rusya gibi dış güçler nasıl değerSonuçta büyük bir ekonomik ve bölgeBu durumdan ürken siyasiler, kısa sürede lendirecek, bunu göreceğiz. sel potansiyele sahip ülke iç savaşın eşiğiparlamento seçimlerinin 30 Eylül 2007’de Ama zaten siyasi dengeleri iç savaş kıvılne geldi. yapılması temelinde uzlaştılar. Şimdi seçimcımları sınırında gelişen bir ülkenin istikrarı ??? lerin başını YuşçenkoTimoşenko’nun çektiği için uluslararası kamuoyunun rolü de küGeçen hafta Yuşçenko’nun Ukrayna BaşBatı yanlılarıyla, Yanukoviç ve sol ittifakları çümsenemez. Eğer Ukrayna’da bir yangın savcısı Svyatoslav Piskun’u görevden alma arasındaki dengeyi bozup bozamayacağı çıkarsa Türkiye de içinde bölge ülkelerinin girişimi sırasında, siyasi gerginliğe silahlı merakla bekleniyor. huzuru ve enerji hatlarının güvenliği ciddi ölgüçler de karıştı. İçişleri, özel birlikler ve or??? çüde bozulabilir. dunun alarma geçmesi sonucu, ülke belki eçenlerde Medyatava sitesinde Hıdır Geviş’in The Pew Research Center verilerine dayanan ilginç bir haberi yayımlandı. Buna göre, ABD toplumunun son 10 yıl içinde eskisine göre daha cahil bir hale geldiği savı güç kazanıyor: “Örneğin 1989 yılında halkın yüzde 74’ü başkanlarının adını bilirken günü Amerikalılar Cahilleşiyor G müzde sadece yüzde 69’u başkanlarının, yani Bush’un adını hatırlayabiliyor. Yani halkın bilgi düzeyinde yüzde 5’lik bir geriye gidiş var. Yine 20 yıl önce halkın yüzde 47’si Rusya Devlet Başkanı’nın ismini hatırlarken günümüzde bu oran sadece yüzde 36.” Amerikan halkının neyi ne kadar bildiğini gösteren tablo şöyle (% olarak): Bush’un Irak’taki asker sayısını artırma planını.......88 Hillary Clinton’ın ABD Başkanlığı için yarıştığını....73 Irak’ta askerlerden çok sivillerin öldüğünü..............69 Amerika’nın ticaret açığı olduğunu.........................68 Rudy Giuliani’nin ABD Başkanlığı için yarıştığını... 62 3 bin ABD askerinin Irak savaşında öldüğünü.........55 Saatlik asgari ücretin 7 dolar 25 sent olduğunu......34 Sünniliğin bir İslam mezhebi olduğunu....................32 Milyonluk Futbol Chelsea ve Milan’ın maç yapması ne demektir? İki milyarderin kiraladığı 22 milyonerin oynaması, milyonlarca yoksulun da heyecan duyması demektir. CUMHURİYET 11 K