Katalog

7 NİSAN 2006 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Irak’ta meclisteki toplantı ertelenirken Şiiler Ayetullah El Sistani’ye akıl danışacak BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI Caferi krizi aşılamıyor Dış Haberler Servisi sandalyeye sahip Birleşik Irak’ta Şii siyasi liderler, Şii İttifakı’nda yer alan 7 Başbakan İbrahim Cafe partinin temsilcilerinin, dün ri’nin bu göreve yeniden bir araya gelerek tüm paradaylığıyla ilgili durumun tiler, meclis başkanlığı ginetleşeceği meclis toplan bi diğer mevkilerde de antısının ertelenmesine karar laşma sağlayıncaya kadar verdi. Şii siyasetçilerin ye başbakanlık konusunun geni hükümetin kurulmasın lecek hafta meclise taşında yaşanan krizin çözümü masına karşı çıkma kararı için önde gelen dini lider aldığını söyledi. El Attiye, leri Büyük Ayetullah Ali el durumun artık daha da zor Sistani’ye akıl danışacak olduğunu ve ittifaktaki Caları belirtildi. feri yandaşlarıIrak’ta hükünın, yeni bir met krizi sürüadım atmadan yor. Caferi’nin aferi’nin önce El Sistayeniden başbani’ye akıl danışbaşbakan kanlığa adaymak istedikleriadaylığından lığına karşı çıni belirtti. Şiileçekilme kan Sünni ve rin kararı, ABD çağrılarına Kürt politikave İngiltere’nin cıların çağrıolumsuz yanıt çağrılarına rağsıyla 275 sanmen, Irak’ta birvermesinin dalyeli meclilik hükümeti kuardından dün rulmasını geciksin gelecek Şii liderler, hafta bu konutirecek. yu görüşmek Güvenlik kaygelecek üzere toplannaklarına göre haftaki meclis ması planlanıABD ordusu, toplantısının yordu. Ancak Necef, Kerbela, yapılmaması Devlet Başkan Divaniye ve kararı aldı. Yardımcısı Amara kentleAdil Abdülrinde bulunan mehdi’nin de tüm karakollararalarında olduğu bazı Şii daki ağır silahları çekti. Bu yetkililerin, önceki gün Ca önlemin Caferi yanlılarıyferi’nin adaylıktan vazgeç la karşıtları arasında çıkamesi yönündeki açıklama bilecek bir çatışmaya karşı larının ardından hükümet alındığı kaydedildi. krizi daha da derinleşti. CaKerkük’te 8 toplu mezar feri’nin kendisinin seçimle ortaya çıkarıldı. El Asri ve rin dışında tutulmasına yö Tubasava kasabalarında ornelik çağrılara olumsuz ya taya çıkarılan toplu mezarnıt vermesinin ardından dün larda çoğunluğu Kürt 1000 önde gelen Şii liderler ge kadar ceset bulunduğu belecek haftaki meclis toplan lirtildi. Toplu mezarlarda tısının yapılmaması yönün Hıristiyan, Türkmen ve de karar aldı. 1991’de öldürülen Şiilerin Şii siyasetçilerden Halid cesetlerinin de bulunduğu el Attiye, mecliste en çok kaydedildi. Sorunlar, Gerçekler ve Çözümler... 2000’li yılların başında Türkiye’nin karşı karşıya bulunduğu büyük sorunların temelinde, ‘‘Batı ile ilişkilerin anormalleşmesi’’ yatmaktadır. Mevcut çarpıklıkların nedenleri olarak iki ana başlıkla karşı karşıya bulunuyoruz. 1) Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra ‘‘ABD ve Avrupa’nın, eski politikalarını yeniden uygulamaya koymuş olmaları’’: Bunu, ‘‘Batı’nın değişen politikaları’’ olarak da ifade edebiliriz. 2) Diğeri ise Türkiye’nin iç siyasi dengelerinde, ‘‘Ülkenin ulusal çıkarlarını gözeten yönetimlerin işbaşına gelememesidir. Bu durumu ‘demokrasi eksikliği’ veya ‘dış güçlerin içeriye karışmaları’ olarak da görebiliriz. Aslında hepsi aynı kapıya çıkar; bu bir, yumurtatavuk meselesidir’’. Yukarıda belirttiğim sorunların en çarpıcı sonuçları bugün Güneydoğu Anadolu’da görülmektedir. Batı’nın ‘‘Lozan yapılanmasına’’ karşı, yeniden Sevr koşullarını getirmek istemesi, içimizdeki ayrışmalara yol açmaktadır. Sıralayalım; 1) Meclis ve hükümetler gerekli önlemleri alacak iradeye sahip değiller. Çünkü sorun sadece bazı kanunları değiştirip yetkileri arttırma sorunu olmaktan çıkmıştır. 2) Sorun, ABD ve AB’nin Kürdistan projeleri ile ilgilidir. Dünyanın bu en kritik bölgesinde Batı, Yugoslavya’da olduğu gibi sınırları değiştirip mutlak bir denetim sağlamak istiyor. Bunu ‘‘Kürdistan aracılığı ile’’ yapıyorlar. 3) Kuzey Irak’ta kukla devlet Iraklı Araplar ve Türkler; Suriye, İran ve Türkiye’ye karşı ABD ve İngiltere tarafından oluşturuldu. AB de bunu destekliyor. 1) ABD ve İngiltere’nin bölge politikaları hükümet tarafından destekleniyor. Bu destek neye hizmet ediyor? Türkiye’yi, Suriye’yi ve İran’ı yarın böldürtebilecek bir oluşuma Kuzey Irak’ta güç veriyor. Irak’ın üç parçaya ayrılmasını kolaylaştırıyor. İran’a ve Suriye’ye Batı müdahalesinin altyapısını hazırlıyor. Güneydoğu’da, ayrılıkçıların, Washington’ın ve Brüksel’in ‘‘yeni bir kukla oluşum yaratmalarına uzun vadede olanak sağlıyor’’. İlerde İran’a karşı operasyonda, ‘‘Türkiye’nin ABD güdümüne sokulmasına’’ yardım ediyor. 2) Avrupa Birliği ile, ‘‘özellikle kurulan tek yanlı ilişkilerle’’, Türkiye’nin eli kolu bağlı hale getiriliyor. Bürokrasi, ‘‘Türkiye’nin bölünmesini seyreden bir duruma’’ sokuluyor. İş çevreleri, ‘‘Washington’ın ve Brüksel’in hoşuna gitmeyecek politikaların’’ uygulanmasına tepki verir hale getiriliyor. Onların hoşuna giden politikalar ise Türkiye’yi Lozan’dan Sevr’e taşıyan koşullar olarak masanın üzerine taşınıyor. Etnik bölücülük ve İslamcı bölücülük, ‘‘eli kolu bağlanmış bir Türkiye’de’’ hızla gelişiyor. Irak’ta uygulanan ‘‘böl ve yönet’’ politikası Türkiye’de askeri güç kullanmadan, sürdürülür hale geliyor. Türkiye’de, Lozan’cılarla Sevr’ciler, Cumhuriyet’çilerle Osmanlıcı’lar, Gayri milliciler ile ulusalcılar karşı karşıya getiriliyor. Yeni sömürgecilerin yazdığı bir senaryo uygulanıyor. Bu çatışmalardan sadece sömürgeciler kazanç sağlar. Bu gerçeği görerek esas düşmanın kim olduğunu artık anlamamız gerekir. Güney Amerika bunu gördü, gerekenleri yapmaya başladı ve hızla başarıya doğru ilerliyor... Türkiye Sevr’e gidişi durdurmak için Rusya, Çin, Hindistan, İran ve ABD güdümünde olmayan bölge ülkeleri ile işbirliği yapmak zorundadır. Bu politikaları yürütecek siyasi iradeyi işbaşına getirebildiğimiz zaman sorunlar ardı ardına çözülecektir. Kimsenin kuşkusu olmasın... C NECEF’TE KANLI SALDIRI Irak’ın Necef kentinde bomba yüklü bir aracın patlaması sonucu 4’ü kadın en az 10 kişi öldü, aralarında çocukların da olduğu 50 kişi yaralandı. Şiiler için kutsal olan İmam Ali Türbesi yakınında meydana gelen patlamanın ardından kentte sokağa çıkma yasağı ilan edildi. (Fotoğraf: REUTERS) Washington iyi ilişkiyi kıskanıyor Rus Nezavisimaya gazetesi, ABD’nin Azerbaycan ve Türkiye arasındaki örnek ilişkilerden memnun olmadığını öne sürdü Dış Haberler Servisi ABD’nin, Türkiye ve Azerbaycan arasındaki iyi ilişkilerden rahatsız olduğu ileri sürüldü. Rus Nezavisimaya gazetesi, Ankara ve Baku’nün örnek alınacak ilişkilerinden ABD’nin memnun olmadığını yazdı. ‘‘Baku ile Ankara’nın örnek ilişkileri ABD’yi memnun etmiyor’’ başlıklı yorumda, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in Baku’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile yaptığı görüşmenin sonuçlarına yer verildi. Yorumda, Sezer ve Aliyev’in konuşmalarında, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin bölgenin diğer ülkeleri için ‘‘örnek alınacak kadar iyi’’ olduğunu vurguladığına değinilerek ‘‘Hem Ankara, hem de Baku bu ilişkilerden dolayı Batı ve ABD’nin baskısıyla karşılaşmakta’’ denildi. Batı’nın baskılarına rağmen Türkiye’nin, Ermenistan ile diplomatik ilişki kurmadığı da belirtildi. Haberde, ABD’li yetkililerin, İran’a karşı koalisyona katılmaları için Baku ve Ankara’ya baskı yapmaya devam ettiği kaydedildi. Bölge için ortak tehdit... Bu tehdit şimdilik bölgedeki Arap ülkelerine, İran’a ve Türkiye’ye karşıdır. Yarın sınırları, iç Asya ve Kuzey Afrika’ya doğru genişletilmek istenecektir. Güneydoğu’da yaratılan sorunlara çözüm ararken bu gerçekler doğrultusunda bakmak gerekir. Oysa Türkiye’de bugün, ‘‘sorunları daha da derinleştirecek politika izleniyor’’. www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali CUMHURİYET 11 K