Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA
+
CUMHURİYET 18 MAYIS 2005 ÇARŞAMBA
HABERLER
Milli Eğitim Bakanı Çelik'in kutlamalara ilişkin açıklamalan ve törene katılmaması tepki çekti:
19Mayıs'ı gölgelemek istiyorlarANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) -CHP Denızlı Milletveki-
HMustafaGazalcı Milli Eğitim
Bakanı Hüseyin Çelik'in açıkla-
malanyla 19 Mayıs'a "gölgedü-
şürmeye" çahştığını söyledi.
Mıllı Eğitim bakanlarının gele-
neksel olarak 19 Mayıs törenle-
rine katıldığmı belirten Gazal-
cı, "Törene katılıp katılmamak
tercih meselesidir, Bakan Bey
kaülmamayı tercih etti" dedı.
CHP Denizli Milletvekıli Ga-
zalcı, Milli Eğitim Bakanı Çe-
lik'in geçmiş 19 Mayıs törenle-
rinı üçüncü dünya ülkelerinde-
kı kutlamalara benzetmesıne
tepkı gösterdi. "AKPiktidarıile
iki buçuk MI içinde yaşadıklan-
nıız kaygı verici" dıyen Gazal-
cı, 19 Mayıs'a da "gölgedüşü-
rüldüğunü" söyledi.
Gazalcı, Bakan Çelik'in "19
Mayıs artık üçüncü dünya ülke-
Bursa Atatürk Stadı
tıldı. (Fotoğraf: LE\
\KP bayraklanyla dona-
TENT GENCELLİ)
AKPbityrakları
altındaprova
BURSA (Cumhuriyet) - Başbakan Recep Ta-
yipErdoğan'ın katılgcağı AKP'nın Geleneksel
4. GençHk Şöieni nedenıyle Atatürk Stadı 'na 1
gün önceden AKP'niln bayraklan asıldı. 19
Mayıs Gençlik ve Spbr Bayramı'nın genel
provası için Atatürk Stadı'nda toplanan binler-
ce öğrencı parti bayr^klannın altında prova
yaptı. Stadyum Caddbsi, AKP flamalanyla
boydan boya donatılıpen partinin etkinlığiyle
ilgili duyurular beledjye otobüslerine de ya-
pıştırıldı. Atatürkçü If)üşünce Derneği Bursa
Şubesi Başkanı Lütfii Kırayoğlu, AKP'nin,
19 Mayıs'a alternatif şölenıyle ilgili Bursa'da-
ki gelişmelerin TürkiVe'nin nereye götürül-
mek istendiğinin de göstergesi olduğunu söy-
tĞNELl FIRÇA ZAFER TEMOÇtN
lerigibikutlanmayacak" sözle-
riyle ilgili olarak "İkridardaki-
lerin söyledikleri değil, yapnkla-
rı önemlidir. Yaptıklarıysa kay-
gı verici. 19 Mayıs'a gölge dü-
şürmeye çalışıyorlar. Artık yo-
ğurdu üfleyerekyemeye başladık.
29 Ekiın'ler, 23 Nisan'lar, 19 Ma-
yıs'lar bilinçli yurttaşlanmız ta-
rafindan yıllardır coşkuyla kut-
lamyor. Kimse ulusal egemenlik
gününün coşkusunu engelleye-
nıez" dedi.
'Eğitimi bozdular'
Yurtla kııllanıa coşkusu sürüyor
Iktıdarın "özgürlük" söylemi
altında eğitim ve öğretım bü-
tünlüğünii bozduğunu kayde-
den Gazalcı, şunları söyledi:
"Nisan ayı içinde Kutlu Doğum
Haftası birçok ilde törenlerle kut-
landı. Sayın Bakan eğtthne dinin
kanşmasına izin wriyor.Buna öz-
gürlük diyor. Ama özgüıiük söy-
lemi altında eğitim ve öğretimin
bütiinlüğünün bozulmasına yol
açıyor."
Milli Eğitim bakanlarının ge-
leneksel olarak 19 Mayıs tören-
lerinde yer aldığını belirten Mus-
tafa Gazalcı, "Törenekatıhpka-
tılnıanıak tercih meselesidir, Ba-
kan Bey katıhnamayı tercih et-
ti" dedi.
ledi. CHP, tşçi Partisi
faa-i Hukuk Derneği
AKP'nın binlerce ba;
provaların yapıldığı /
, ADD, ÇYDD, Müda-
Bursa şubesi yöneticileri,
rağının asıldığı ve genel
ıtatürk Stadı'nın önünde
yaptıklan açıklamayljı AKP'yı eleştirdıler.
Haber Merkezi-19 Mayıs Ata-
türk'ü Anma ve Gençlik ve Spor
Bayramı, tüm yurtta çeşıtli etkın-
liklerle ve coşkuyla kutlanıyor.
Ipsala'dan dün başlayan ve An-
kara'da 19 Mayıs Perşembe günü
sona erecek olan Geleneksel Ata-
türk'ü Annıa ve Barış Koşusu'nda
atletler Taksim Meydam'na ulaş-
tı. Koşuiçın Taksim Meydaru'nda
düzenlenen törenın ardından at-
letler Boğazıçi Köprüsü'nden ge-
çiş yaparak koşuya devarn etti.
19 Mayıs Atatürk'ü Anma,
Gençlik ve Spor Bayramı tören-
lerinde Cumhurbaşkanı Ahmet
Necdet Sezer'e sunulmak üzere,
Samsun'dan yola çıkan Sevgi Bay-
rağı, Kaysen-Nevşehiril sınınn-
da düzenlenen törenle Nevşehır-
lı atletlere teslım edildi.
lzmir'de kutlamalar saat 9.00'da
başlayacak. Saat 17.30'da Hava
Eğitim Komutanlığı Baııdosu Kıb-
rıs Şehitleri Caddesi'nde, Büyük-
şehır Beledıye Bandosu da Konak
Meydanı'nda konser verecek. tZ-
DOB ile TOBAV Gençlik Koro-
su, pazar günü saat 18.00'de El-
hamra Sahnesi'nde "19 Mayıs
Gençlik KonserPni sunacak.
Samsun'da önceki gün "Festi-
val Yürüyüşü'" düzenlenerek baş-
layan kutlamalar, 25 Mayıs'a ka-
dar sürecek. Açık hava konserle-
ri, ışık gösterilerı, yanşma, pa-
nel, konferans, sergı, tiyatro, şıir
dinletisi, defile ve çeşıtli spor fa-
alıyetlennin yer aldığı kutlama-
lar kapsamında Türk Hava Kuv-
vetleri akrobası timi Türk Yıldız-
ları da bır gösteri yapacak. Ata-
türk için 19 Mayıs akşamı Cum-
huriyet Meydanı'nda, doğum gü-
nü pastası kesılecek.
'Her gün 19 Mayıs değü'
Eğıtim-Sen Genel Başkanı
AlaaddinDinçerde, Bakan'ın 19
Mayıs törenlerinde yurtdışında
olacağına işaret ederek "Her
gün 19 Mayıs değil, bakanıını/ın
19 Mayıs kutlamalarmda ülke-
mizde olmasını isterdik" dedı.
Dinçer, "Eğitim- Sen'in kapat-
ma davasının gündemde olduğu
bugünlerde ben uluslaraıası bir
toplantıya katılmaktansa örgü-
tümün başında olnıayı tercih
ederim" diye konuştu.
NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr
Nuh Mete Yüksel'i aıtıımsar mısı-
nız? Önüne her geleni neredeyse
"vatan hainliği"y\e suçla/acak kadar
kalemi keskin bir savcıydı. Gece yarı-
sı insanları gözaltına aldırır, tam anla-
mıyla sürüm sürüm süründürürdü.
Her yere yetişir, "devletın milleti ve
ülkesiyle bölünmez bütünlüğü"r\ür\
militan savunucusu olur, parti kapat-
ma iddianamelerinin en keskin imza-
cısı olarak öne çıkardı. Bir gece yarısı
85 yaşındaki Mihri Belli'yi Istan-
bul'dan gözaltına aldırıp Ankara'ya
getirtmiş, günlerce emniyet koridor-
larında beklettikten sonrîı serbest bı-
rakmıştı.
Kimileri onu çok sevm şti. Bu sev-
ginin arkasında "Oh olsun, şu haini
de susturdu" gibi otoriter duygular
yatıyordu. Onun devlet içinde birta-
kım destekçileri olduğu pir gerçekti.
Zamana ve zemine uygun işler yapa-
rak ilgi çekiyordu. Herkes gibı bir gün
o da emekli oldu. Bu arada bazı kötü
niyetliler onun bazı hayal kadınlarıyla
pornografik fotoğrafların basına da-
Bir Nuh Mete Yüksel Vardı
ğıttılar. Tıpkı Zekeriya Beyaz'a yap-
tıklan gibi ondan intikam aldılar. Ben-
ce en masum eylemlerinden birisiydi
bu fotoğraflarda yer alan etkinlikleri.
• • •
Hukukçunun intikamı farklı oluyor.
Istanbul Barosu eski Başkanı Doç.
Dr. Yücel Sayman da Nuh Mete
Yüksel'in gadrine uğrayanlardandı.
Nuh Mete Yüksel, Bergama'da altın
madeni arayan şirkete karşı mücade-
le eden köylüleri destekleyen avukat
Yücel Sayman'ı bir iddianame ile
mahkûm etmek istedi.
Savcı Yüksel, avukat Yücel Say-
man'ı "casusluk"\a suçladı. Daha
doğrusu Sayman'ı "gizli suç örgütü
oluşturmak" suçundan mahkûm et-
tirmek istedi. iddianamesinde "etki
casusluğu, legal casusluk" gibi ifa-
deler kullandı. Bır dönem, bu tür id-
dialarda bulunmak âdet haline gel-
mişti.
Bu dava, sonunda Yücel Say-
man'ın beraatıyla sonuçlandı. Iddı-
alar fos çıkmıştı. Ancak, Savcı Yük-
sel amacına bir anlamda ulaşmış, ül-
kenin en büyük barosunun başkanını
uzun süre "casusluk" gibi bır suçla-
mayla töhmet altında bırakmıştı. Bu-
nu da Türkiye Cumhuriyeti Devleti
adına yapmıştı.
Yücel Sayman bir hukukçu olarak
bu haksızlığın peşine düşmeye karar
verdi. Savcılar da sonunda bırer hu-
kuk insanıydı ve keyiflerine göre ıddi-
anameler yazıp insanları suçlaya-
mazlardı. Bu tür keyfiliklerin de bir
yaptırımı olmalıydı.
•••
Beraat karanndan sonra Yücel
Sayman, kendısini casus gibı göster-
diği gerekçesiyle Savcı Nuh Mete
Yüksel hakkında tazminat davası aç-
tı. Beyoğlu Asliye 2. Hukuk Hâkımli-
ği, "Savcılık görevini yerine getirir-
ken bu işi yapmıştır. Eğer bir kusur
varsa, bu kusurun doğurduğu taz-
min yükümlülüğü idareye aittir. Bu
nedenle dava doğrudan Nuh Mete
Yüksel aleyhine açılamaz" diyerek
davayı reddetti.
Yücel Sayman işin peşini bırakma-
dı. Savcıların soruşturma yetkilerini
aşarak, insanları zan altında bıraka-
cak ithamlarda bulunmamalarının bir
yaptırımı olmalıydı. Bu amaçla Yargı-
tay'a başvurdu ve savcıların böyle
yapmaları halinde kişisel sorumluluk-
larının da olması icap ettiğini vurgu-
ladı.
•••
Yargıtay, Yücel Sayman'ı haklı bul-
du. Nuh Mete Yüksel'in de böyle
haksız suçlamalarda bulunmaması
gerektiğine hükmetti. Böylece Yargı-
tay içtihadıyla savcıların bu tür haller-
de tazminat sorumluluğu olduğunu,
güçlü deliller olmadan dava açmaları
durumunda karşı davayla karşılaşa-
bileceklerinı ifade etmiş oldu. Bun-
dan böyle savcıların da özellikle siya-
si muhaliflere yönelik iddianamelerde
daha dikkatli ifadeler kullanmaları,
nasılsa muhaliftir ne yapsam yeridir
havalarına girmemeleri gerekiyor.
••*
Nuh Mete Yüksel, bır dönemin
sembolü olan savcılardan birisiydi.
Zaman değişiyor, yargıya yaklaşım
demokratikleşiyor. Nuh Mete Yüksel
anlayışı da tarihe karışıyor.
Yücel Sayman da ilginç bir centil-
menlik göstererek şunları söylüyor:
"Amacım savcının kamuoyu önünde
benden özür dilemesi. Amacım
onun ceza alması, hapse girmesi,
tazminat ödemesi değil. Kamuoyu
önünde özür dilerse ben bu dava-
dan vazgeçerim."
Nereden nereye? Nuh Mete Yük-
sel, başkalarının hapse girmemesi
için Yücel Sayman gibi davranır mıy-
dı? Nuh Mete Yüksel'in cevabını me-
rak ediyorum.
Aras Cargo'dan ESAS'lı hizmetler
n
GUNAYDIN KARGO
2 kg.'a kadar olan gönderilerinizi,
Türkiye'nin her noktasına, ertesi
sabah en geç 10.00'a kadar
ulaştırıyoruz.
Üstelik yalnızca 15 YTL'ye...
iYDIN KARGO HİZMETİ BELLİ ŞEHİRLF.R İC'N GEÇfRt.lDİR.
Daha ayrıntılı bilgi için size en yakın şubemize başvurabilirsiniz.
2KGA
KADAR
0216 538
www.arasca
ARAS CARGO, BİR ARAS HOLDİ
55 55
go.com4G KURULUŞUDUR
aras\önem taş/r~
GLOBALPOLİTİKÜLTÜR
ERGİN YILDIZOĞLU
Bataklıkta İki Yıl
Bush, "mission accomplished" (görev başarıl-
dı) pankartı önünde kameralara poz verdiğinden
bu yana iki yıl geçti. İki yılda yaşananlar "görevin"
başarılması söyle dursun, ABD'nin Irak'ta askeri
ve ahlaki bir bataklığa saplanmış, Robert Fisk'in
deyişiyle bir "pislik kültürünün" yerleşmiş olduğu
görülüyor.
Başarı üstüne başarı (!)
Bağdat'ın fethi büyük bir "başarıydı", ama Irak
halkı işgalcileri çiçeklerle karşılamak yerine, silah-
lanıp direnmeyi seçti. ABD'ye göre bu direnenler,
kılıç artıkları, umutsuz Baas partisi kadrolarıydı.
Geçici yönetim kuruldu. Şimdi, Irak halkı gelece-
ğe umutla bakacak, direniş gerilemeye başlaya-
caktı. Direniş güçlenmeye yayılmaya, Amerikan
askerleri, Irak halkı ölmeye devam etti. Sad-
dam'ın iki oğlu öldürüldü. Şimdi direnişin beli
mutlaka kırılacaktı. Direniş güçlenmeye, yayılma-
ya, Amerikan askerleri, Irak halkı ölmeye devam
etti. Sonra Saddam yakalandı. Işte şimdi direnişin
sonu gelmişti; artık mutlaka gerileyecekti. Direniş
güçlenmeye, yayılmaya, Amerikan askerleri, Irak
halkı ölmeye devam etti. Bu sırada ABD yeni
Irak'ın ordusunu kurmaya başladı. Kısa sürede
yeni ordunun personel sayısı 150 bine ulaştı. Bu
da büyük bir "başarıydı". Ancak Felluce savaşları
sırasında görüldü ki, Iraklı askerlerin çoğu, ya ka-
çıyor ya da silahlarını Amerikalılara çeviriyorlardı.
Felluce başarıyla dümdüz edildi. Ama aynı anda
direniş Felluce'den üç kat büyük bir kent olan
Musul'u ele geçiriyor, uzun süre elinde tutabiliyor-
du. Seçimler de büyük başarıyla gerçekleşti. Yeni
hükümet kuruldu. Artık Irak halkının bir umudu
vardı. Direnişin ise gidecek bir yeri yoktu. Artık
mutlaka gerileyecekti. Yeni hükümet kurulduktan
sonra direniş güçlenmeye, gelişmeye devam etti.
İki ayda 600'den fazla can aldı. Üstelik, şimdi da-
ha örgütlüydü, daha iyi silahlanmıştı, zırh delici
mermilerı, çelik yelek giyen, gece dürbünü taşı-
yan savaşçıları da vardı (The Daily Telegraph).
Üstelik ölümüne savaşıyorlardı (New York Ti-
mes, 13/05)
Nisan sonunda yanlışlıkla açıklanan bir Penta-
gon "değerlendirme raporu", savaşın gerçeğine
ışık tuttu: Temmuz 2004-Mart 2005 arasında işgal
güçlerine yönelik 15 bin 527 saldırı gerçekleşmiş.
Kasım 2004 - 12 Mart 2005 arasında yalnızca
Bağdat'ta 3 bin 306 saldırı söz konusu. Aynı dö-
nemde, Irak'ın en stratejik yolu olan Bağdat Ha-
vaalanı yolunda 135, yaklaşık günde bir saldırı
gerçekleşmiş (Nevvsvveek, 11/05). İşgal güçleri
bırakın Irak'ı denetim altına almayı, Bağdat Hava-
alanı yolunu bile denetleyemiyorlardı!
ABD stratejik analiz uzmanları bu "direnişi an-
lamıyor", arkasındaki mantığı "bir türlü kavramı-
yor", çözümleyemiyor, karşı bir taktik geliştiremi-
yor. "Bu direniş Vietnam Savaşı'na da benzemi-
yor" (International Herald Trubune, 16/05).
Pislik diz boyu
Halen Irak'ta 140 bin-150 bin arası ABD askeri
personeli var. Irak savaşının maliyeti 300 milyar
doları geçti. ABD savunma bütçesi 440 milyar
dolara (dünyanın diğer ülkelerinin askeri harca-
malarının toplamına eşit bir büyüklüğe) ulaştı.
Irak, tarihin gördüğü en büyük yolsuzlukların, hır-
sızlıkların toprağı haline geldi. Savaşın bittiği
açıklandıktan bu yana 1600 Amerikan askeri öl-
dü, yaralı sayısı 10 bini geçti. Iraklı sivillerin ka-
yıplarına ilişkin kesin bir veri yok ama güvenilir
kaynaklar 100 bini geçti diyorlar.
Tüm bunlara karşın Irak'ta kitle imha silahları
bulunamadı. Saddam'la El Kaide arasında,
Irak'la 11 Eylül saldırıları arasında bir ilişki yoktu.
Bush ise 11 Eylül saldırganlarının ülkesinin kralıy-
la el ele resim çektirmeye devam ediyordu.
Irak savaşı, "terorizmle savaş", askeri iflasların
yanı sıra ahlaki bir çürümeye de yol açtı. Işkence
resmi sorgulama yöntemi haline geldi. CIA'nın,
Suriye, Mısır, özbekistan gibi işkencenin olağan
sayıldığı ülkelerden taşıdığı zanlılar, yağda kızar-
tılarak, suda haşlanarak, elektrik verilerek, cop
sokularak, öldürene kadar dövülerek sorgulanı-
yorlardı (The Independent 08/05). Ebu Garip ve
Guantanamo isimleri dünya halklarının belleğine
kazındı. llk köle gemilerinin ABD sahillerine ulaş-
masından, Doğu Hindistan Kumpanyası'nın özel
ordular kurmasından bu yana sömürgecilerin
gaddarlığında bir azalma yoktu.
Ancak dünya artık o dünya değil. Bu savaş,
bugün bizzat ABD askerlerinin midelerini bulan-
dırıyordu. Asker kaçaklarının sayısı 5 bin 133'ü
geçti, askerden ayrılanlara danışmanlık yapan
"Gl Right Hot Line" (asker hakları telefon hattı)
Geçen yıl 30 binden fazla başvuru almış. Buna
karşılık ABD ordusu yeni asker yazmakta zorlanı-
yordu, kayıt oranları hedeflerin yüzde 30 gerisine
düştü (The Independent, 16/05), gençleri aske-
re yazılmaya ikna etmek için uygulanan taktikler
toplumda infial yaratmaya başladı. Evet, ABD'nin
imparatorluk hamlesi başarıdan başarıya koşma-
ya devam ediyor...
ergin.yildizogluCagmail.com
MÎLLETVEKİLÎ ÎSTÎYOR
MHP'nin hedefi
Güneydoğu
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Doğu ve Gü-
neydoğu Bölgesi'nde bazı aşiretlerin son
zamanlarda MHP'ye katılması dikkat çe-
kerken; MHP, Diyarbakır başta olmak üzere
Güneydoğu'dan milletvekili çıkarmayı he-
defliyor. 3 Kasım 2002 seçimlerinde bölge-
deki oyunu arttıran MHP, ilk genel seçim-
lerde Diyarbakır başta olmak üzere Doğu il-
lerinden milletvekili çıkarmak istiyor. MHP
Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Şandır,
bölgede MHP'ye katılımlar olduğunu belir-
terek Diyarbakır îl Başkanlığı'nın bu konu-
da iyı çahştığını söyledi. Bölgede MHP'nin
DEHAP'a alternatif hale geldiğini belirten
Şandır, "Orada çok ciddi bir MHP tabanı
oluştu. Bölünme ve parçalanma ihrimalin-
den ralıatsız olan herkes MHP'ye gehyor.
Birlik ^e beraberliğin yanuıda olan herkes
MHP saflanna kaülıyor" diye konuştu.