Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
31 TEMMUZ 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
ABDÜLCANBAZ TURHAN SELÇUK
İSTAN3UL
EFENDÎSİ
ABDÜLCANBAZ
1
HA3İ KUIKDS
KACSHAIAHI
KîSIM
TSKMÎIİ
BÎKDEN
(CAR.ÂLTlNP4fCALfv
H5
PAΣ£LE*-E BfNî/yp?
" ••- PEÖİLMî UVlHA?
Atatürk Barajrnın yanı başmda enerji sıkıntısı çeken Urfa köylüleri isyan etti
GAP'takiderinçatlak
D
evlet hem
ülkenin
eneıji
gereksinimi hem de
tanma açılmayı
bekleyen toprakJara
su getirme uğruna
GAP için 16 milyar
dolar harcadı. Oysa
1975'tetopraksızlık
uğruna yürüyüş
yapan Harranlılar
şimdilerde su ve
elektrik sıkıntısı
nedeniyle polisle
çatışıyor. AKP
iktidannın
seyretmekle
yetindiği bu
gelişmeler ülkenin
prestij projesi
GAP'taki dramı ve
derin çatlağı
büyütüyor.
1975'T£N GÜNÜMÜZE - Harranlılar 1975 yüuıda toprak reformu yapılmaa için yüriimüştü. Aradan 20 yüa yaian zaman geçti anıa l rfaülann sıkıntısı
bitmedL 21 Temmuz'da TEOAŞ Şanlıurfa Müessese Müdürlüğü'nün camlannı loran Sherekli üreticDere polis, göz yaşarücı gazla müdahale etti.
MEHMET FARAÇ
De^ letin 32 mılyar dolarlık bir
proje olarak planladığı GAP'taki
çarpıklıklar, Harran'ın yüzyıllar
boyu suya hasret kalan
toprakJanndaki çatlaklar kadar
dennleşıyor... 16 milyar dolarlık
bir harcamayla Fırat, Harran
Ovası'nın dibine getirilmişken
venmli topraklardan 50 kilometre
uzaklıkta Atatürk Barajı
Türkrye'ye enerji üretirken,
GAP'ın merkezinde köylülerin su
ve elektrik sıkıntısı çekmesi
toplumsal eylemlere dönüşüyor...
GAP'ı hükümet programında 1
satırla geçıştiren AKP iktidan,
Türtaye'nın prestij projesinın
göbeğınde yaşanan rezaleti
seyıetmelde yetinıyor.
Bundan tam 20 yıl önce GAP'ın
henüz aduıdan söz edilmemişken
topnk reformu isteyen
Hananlılann 1975'te Urfa
cadüderinde "Kahrobun, bizlere
topnk vermevip maym tarlalanna
gön<terenler" diye pankart açması
unuutmuyor...
Davulun sesl kulafclarda
197"de Urfa tünellerinın temeli
atıluten yöre insanının umuda
kansan coşkusu da göz önünden
gitrnT.or... Zorlu bir sürecin
ardıcian 1994'te Fırat Nehri 50
kıloretre uzaklıktan Urfa
tüne^n aracılığıyla Harran
Ova^'na akıtıldıgında çalınan
iavun sesi hâlâ kulaklarda
;ınlror... Oysa Fırat'ın ilk
IarrL=5inın çatlak topraklara
lüşıresininin üzerinden 10 yıl
»eçnesine karşın bölgenin
oruian büyüyor. Israil'in
j A I a toprak kapattığı iddialan
oplınu huzursu7 ederken
'iîin.5!Z sulama nedeniyle
jzlaan arazi oranı 30 bin hektan
şıya Tüm bunlann yanı sıra
ölgean 836 bin hektarlık verimli
valîraıda, 10 yıl içinde sulu
ıruEaçılabilen arazi oranı 168
in fettan geçmiyor.
urttas çare arıyor
)95:en sonra GAP'ı bir kenara
în kndarlann aymazlığının,
Türkiye Cumhuriyeti'nin umudu
olan bu entegre kalkınma
projesindekı aksaklıklan ileride
nasıl bir toplumsal tepkiye
dönüştürebıleceği
kestirilemiyor... Ancak öfkeye
dönüşen gelişmeler GAP'ta
ileride büyüyebilecek sıkıntılan
haber vermeye yetiyor...
Fırat Nehn, Harran Ovası'nın
ortasından akarken çevredekı
ilçeler, kanaletlerin yapımırun
tamamlanmasını ve GAP
sulamalanndan yararlanmayı
istiyor. Ancak beklenen bir rürlü
gerçekleşmiyor... Tnlyonlan
duble yollara harcayan AKP
ilçeleriyle diğer verimli ovalarda
açtığı 10 binden fazla sondaj
kuyusundan umut bekliyor.
Carpıklık
Bölgede üreticilerin sondajla
sulamaya çalıştığı arazi oranı
140 bin hektan aşıyor. Ne yazık
kı GAP'taki çarpıklık bir kez
daha ortaya çıkıyor. Son olarak
1985'te yenilenen enerji tesisleri
yoğunluğu kaldıramıyor. Sık sık
elektnk kesiliyor, trafolar ve
sondaj motorlan yanıyor...
Pamuğunu sulayamayan borç
batağındaki binlerce üretici
polis ekiplerinin müdahalesiyle
karşılaşıyor. Üretici
temsilcileriyle görüşen Kocatepe
çare bulmaya çalışıyor...
15 Temmuz'da Şanlıurfa'nın
Viranşehir ilçesinde Hükümet
Konağı önünde toplanan
üreticiler. buradaki orurma
eyleminın ardından AKP ilçe
binasını taşhyor. Polisle
çatışmaya giren üreticiler daha
sonra Siverek-Viranşehir yolunu
trafiğe katapatıyor. Köylüler
adına konuşan Işıldar Köyü
Muhtan Mustafa Alkan "Perişan
haldeviz. TEDAŞ ilgilenmryor.
GAP merkezinde su ve elektrik
"TT 7"rfa Tüneli'nin temeli 2 Nisan 1977'de
/ / dönemin Başbakanı Süleyman Demirel
V-/ tarafından atılıyordu. Tünelin açılışı ise
1 Nisan 1995'te yapıldı. Fırat'ın ilk damlasının
çatlak topraklara düşmesininin üzerinden 10 yıl
geçmesine karşın bölgenin sorunlan büyüyor.
Israil'in GAP'ta toprak kapattığı iddialan toplumu
huzursuz ederken bilinçsiz sulama nedeniyle
tuzlanan arazi oranı 30 bin hektan aşıyor.
iktidan, kanaletleri inşa
ettirmiyor, ödenek sıkıntısı
sulama projelerini aksatıyor.
îktidardan umudunu kesen
köylüler başlannın çaresine
bakmak zorunda kalıyorlar. Bu
durum bölgede ne yazık ki
eskiye dönüşe neden oluyor:
Sondaj sulaması... Fırat'ın
sulanndan yararlanamayan yöre
insanı, Türkiye'ye enerji üreten
50 kilometre uzaklıktakı Atatürk
Barajı Hidroelektrik Santralının
gücüne güvenerek Viranşehir,
Siverek, Hılvan ve Akcakale
çaresizliğin girdabuıda
boğuluyor... Bu girdabın GAP'uı
merkezinde, Fırat Nehri ve
Atatürk Barajı'nın yanı başında
oluşması ise köylülerin yüreğine
bir yumruk gibi inmekten öteye
gidemiyor...
Sabır tiikenlyor
12 Temmuz günü tanmsal
sulamada yaşanan enerji
sıkıntısına çözüm bulmak
amacıyla Vali Şükrü Kocatepe
ile görüşmek isteyen köylüler
yok" diye feryat ediyor.
Viranşehir Kaymakamı Yalçm
Yılmaz, bir gün sonra yaptığı
açıklamada, 15 köyde yaklaşık
70 bin dekarlık pamuk ekili
alanın elektrik sorunu nedeniyle
sulanamadığına dikkat çekiyor...
21 Ternmuz günü ise eylem Urfa
kent merkezine sıçnyor...
TEDAŞ Şanlıurfa Müessese
Müdürlüğü'nün camlannı kıran
Siverekli ürericilere polis, göz
yaşartıcı gazla müdahale ediyor,
4 köylü rutuklanıyor.
TEDAŞ yetkilileri, abonelerden
tahsil edilmesi gereken 580
trilyon lira alacağuı 300 trilyon
lirasının tanmsal sulamaya ait
olduğunu açıklıyor. Sondaj
motorlan nedeniyle hatlara fazla
yüklenme olduğunu, trafolann
yetersizliği sonucunda enerji
sıkıntısı yaşandığını behrten
yetkilıler, günlük 4 saatlık
kesintınin ağustos ayı sonuna
kadar süreceğinı söylüyor.
Bölgede elektrik kesıntisinin
yarattığı öfke, yeni trafolann
devreye sokulacağı yolundakı
acıklamalarla dızgınlenmeye
çahşılıyor.
Celecek yıl ne olur?..
Şanlıurfa Zıraat Odası Başkanı
Halil Dolap. bölgedekı enerji
sorunuyla ılgili üç kez
Başbakan'la görüştükJerini,
ancak kökJü çözüm
bulunamadığını anlatıyor. Dolap,
GAP ovalannda yaşanan
çarpıklığı şöyle sıralıyor:
"Harran, Akcakale ve Urfa kent
merkezinin bir bölümü GAP
sulanndan yararlanabfliyor.
Şanti\eler kapaülnıış, sulama
kanaİlan 10 yıldır biririlemryor.
Haburyolunun kuzeyinde
sulama tesLsi yok. Viranşehir,
Siverek ve Hiİvan bölgesi bu
nedenle Fırat suyunu alamıyor.
Devlet Fırat'ın sularuıı GAP'ın
merkezinde taıialara
taşıyanuyor. Üreticiler 50 milyar
harcayarak 250 metrelik sondaj
kuyulan açı>or. Ancak enerji
şebekeleri sondaj motoıiannın
yükünü kaldıramıyor, üretici
pamuğunu sulayamıyor. Sonra
da köylü ayaklamyor."
Dolap, sorunun gelecek yıllarda
da yaşanmaması için acil çözüm
istiyor. Güneydoğu'daki 11 kenti
kapsayan GAP'ta projeler rafa
kaldınldığı için üreticinin girdiği
çıkmaz derinleşiyor...
Harranlılann toprak uğruna
yürüyüş yapmasının üzerinden
geçen 30 yılın ardından
köylülerin elektrik sıkıntısı
nedeniyle polisle çatışması tarihi
tekerrür ettiriyor... Varlık içinde
çekilen yokJuk, Urfa'nm
kavurucu sıcağmda isyana
dönüşüyor.
GEÇMIŞTEN
GELECEĞE
ORHAN ERİNÇ
Spora Adanmış
Bir Hayat...
Spor denince büyük çoğunluğun aklına hemen
futbol geliyor.
Futbolun henüz bir ticaret ve sanayi aracı olma-
dığı süreçte de böyleydi. Şimdi, ekonomik açıdan
bakıldığında tavan yapan bir durumu var.
Milyonlarca taraftan olduğu bilinen ya da öyle
iddia edilen spor kulüplerinin futbol dışındaki dal-
lardaki takımlan sankı birer üvey evlat.
Amatörce görev yapan yöneticilerin uzunca ol-
mayan bir süreden beri sporu yalnız tican açıdan
değerlendiren ve kâretmeyen bölümün kapatılma-
sını isteyen işadamları gıbi davranmalan yaygın-
laşmaya başladı.
Üç büyük kulübün şirketlerinin hisse senetleri-
nin Istanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB)
alınıp satılır olması paydaşlara karşı böyle bir yü-
kümlülükyaratmış olabilirama, rtiraf edelim ki ku-
lüplerin bilinen cemaziyülevvelleri de böyleydi.
Yıllar önce de voleybol ve basketbol şubelerini,
gideri gelirini karşılamıyor diye kapatmaya niyet-
lenen nice yönetici gelip geçti. Hatta gelip de gö-
rev başında olan yöneticıler bile var.
Spor topluluğu, nedense futbola öncelik verip
ayncalık tanımayı tercih ediyor.
Belki de futbol alanlarının 70 bine yaklaşan se-
yirci kapasitesi olanlan, böylesine bir ilgiyi gerek-
li kılıyor.
Ne kadar gizlenebılirse gizJensin, insanın gen-
lerinin biryennde saklı duran şıddet eğilımini, spor
görüntüsü altında havalarda uçusan tekmeler ara-
cılığıyla tatmin etme niyetınin de futbola yaklaşı-
mın yoğunluğunda katkısı olabilir mi dersiniz?
Belki de Spor Müsabakalannda Şiddeti ve Dü-
zensızliği önleme Yasası'nın çıkanlmasını tetikle-
yen görüntüler de bu kapsamda sayılabilir.
• • •
Ata sporu olarak nitelendirilen güreşin kıspetli-
si ve yağlısı Kırkpınar'la kimi festivallerde ve gele-
neksel köy düğünlerinde izleniyor.
Yağsızı ise karakucak güreşlerine gönül vermiş
yerleşim yerlerinde ağır basıyor.
Minder güreşlerinde ise 4O'lı, 50'li yıllann fırtına
takımlan yerine yetenekli bırkaç güreşçi ile yetin-
mek zorunda kalıyoruz.
Futboldan sonra en revaçta olan spor dalı bas-
ketbol. Onu da voleybol izliyor. Uluslararası are-
nada hem takım olarak hem de tek tek sporcular
düzeyinde sağlanan başanlar bu dallara olan ilgi-
yi arttırıyor. Ancak bu sporlann genelde spor sa-
lonlarında yapılabilir olması, seyirci sayılannı sınır-
lıyor. Ve hıçbırsporkulübü statlan ile övündüğü ka-
dar övünebıleceği bir spor salonu yapmaya niyet-
lenmiyor.
• • •
Sporun voleybol ve basketbol dallanna ilişkin özel
tarihlerı ile olimpiyat felsefesinın gelişmesıne ışık
tutan bir kitap yayımlandı.
Geçen yıl 24 Temmuz günü yitirdiğimiz Türkiye
Milli Olimpiyat Komrtesı Başkanı Sinan Erdem'in
anılan "Adanmış Bir Hayat" adıyla çıktı.
öğrencilik yıllanna da değinen Erdem, 1947 yı-
lında Beyoğlu Spor Kulübü lisanslı voleybolcusu
olarak başladığı spor yaşamını, seçkin bir spor
adamı olarak noktaladığı günün kısa bir süre ön-
cesine kadar tatlı bir dille anlatıyor.
Spor tarihimizin bilinmeyen yanlanna ışık tutan
kitap, "fairplay" olarak anılan spor efendiliğini de
Sadi Gülçelik in özverisini anlatarak yansıtıyor.
Kitap, Dünya Kitaplan'nın Anı dizisinden çıkmış.
Sanınm basına, basketbola, voleybola ve olim-
pizm felsefesine gönül vermiş ustamız Nezih De-
mirkerrt'in ruhu da mutlu olmuştur.
[email protected].
KOOP-C'den Duyuru
Kooperotifimizin düzenlemiş olduğu Tavla ve Satranç
Turnuvası bu hafta ve bunu izleyen her hafta pazar
günleri saat: 14'deyapılmaya devam edecektir.
Çanta 'daki Kır Kahvemizdeyapılan Turnuva,
katılmak isteyen herkese açıktır.
ÖnemliNot: (tsteyenler voleybolya da basketbol
maçlart dayapabilirler.)
KOOP-C
Yönetim Kurulu
Özel otosuyla gıdemeyecekler ıçırt Pazar günü saat:
12 OO'de AKSf önünden araba kaldınlacaktır.
31 Temmuz • 20.00
Böyükçekmece/ Kültürpark Anfitiyatro