Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
İEKİM2004CUMA CUMHURİYET SAYFA
J b j J v U i l 1_JİVLI ekonomi(Scumhuriyet.com.tr 13
Belge hazırlanması olumlu karşılandı; ancak planlanan kaynak AB'ye uyumu sağlamaktan uzak
Tanma ilkkezstratejiTHY'nin halka arz oranı
açıklanacak
• ANKARA (reuters) - Hisselennin
bır bolümü halka arz edilerek
özelleştınlecek olan Türk Hava
Yollan'nda halka arz oranının 19
Ekim Salı günü açıklanması
bekleniyor. THY'nin bu yıl ıçinde
halka arzı içın geçen hafta danışman
fırma İş Yatınm Menkul Değerler
AŞ aracıhğıyla Sermaye Piyasası
Kurulu'na başvuru yapılmıştı. Bu
arada. hisselennin özelleştirilmesi
içın HC Istanbul Menkul Değerler,
Raiffeısen Investment A.G.-Tekinalp
Avukatlık Konsorsiyumu ile
danışmanlık hizmet sözleşmesi
imzalayan Ereğli Demir ve Çelik
Fabrikalan'na (ERDEMİR)
Lüksemburglu Arcelor'dan sonra
ABD'den US Steel'in de ilgi
duyduğu bıldirildi.
Deva Holding'de
yeniden yapılanma
• Ekonomi Servisi - Deva Holdıng
Satış ve Pazarlama Koordinatörü
Umur Südekan, Deva tlaç Grubu
Genel Müdürlüğü'ne atandı.
Endüstri yüksek mühendisi olan
Umur Südekan, on beş yıldır Deva
Holding bünyesinde yönetıcilik
yapıyor. Halİca açık olarak kurubnuş
ilk yerlı ılaç şirketi olma özelliğini
taşıyan Deva Holding A.Ş.'nin
kurumsal yönetim ilkeleri
çerçevesinde yapılan reorganızasyon
ile üretim, satış ve pazarlama
fonksiyonlan, daha rasyonel ve
dınamık bir yönetim modeline
kavuşturularak üretimde verimlilik
ve satışlarda artış amaçlanıyor.
Türkiye'nin en küçük
şofbeni üretildi
• Ekonomi Servisi - Şofben üreticisi
DemırDöküm, teknolojinin son
ürünü Compact şofbeni piyasaya
sunuyor. Bacalı ve hermetik olmak
üzere iki ayn modelde tasarlanan
Compact Şofben LPG ve doğalgaz
ile kullanılabilıyor. DemirDöküm
Genel Müdürü Melih Batılı, 7
güvenlik sistemine sahip olan
Compact Şofben'in en büyük
özelliğini, minimize edilmiş
boyutlanyla daha fazla sıcak suyu
daha ekonomik şekilde sağlaması
şeklinde açıkladı.
GM,12binkişiyiişten
çıkaracak
• Ekonomi Servisi - Dünyanın en
büyük otomobil şirketlerinden
General Motors (GM), 2006 sonuna
kadar Avrupa'daki işletmelerden 12
bin kişiyi ışten çıkaracak. GM'nin
Avrupa Dairesi Başkanı Frederick
Henderson, Rüsselsheim kentinde
yaptığı açıklamada, GM'nin söz
konusu karanndan en fazla Opel
otomobil şirketinin etkileneceğini
belirtti. Henderson, yıllık yapısal
harcamaların 2006 yılına kadar her
yıl yaklaşık 500 milyon Euro
azaltılacağını ifade ederek, işten
çıkarmalann yüzde 90'ının gelecek
yıl içınde gerçekleştirileceğini
kaydetti. GM'ye bağlı olan Opel
şirketinin Bochum'daki fabrikasının
en fazla etkileneceği ve buradan en
az 4 bin kişinin işten çıkartüacağı
belirtiliyor
Petrol fiyatları, krîtik
seviyelerde
• SÎNGAPUR(AA)-
Uluslararası borsalarda geçen gün
geç saatlerde yönünü tekrar
yukanya çevıren petrol fiyatlan,
kntık seviyelerde geziniyor. New
York Borsası'nda gün içinde bir
ara 54.17 dolara kadar çıkan ABD
hafıf petrolünün varili, son
işlemlerde geçen günkü
kapamşuun 11 sent üzeri olan
53.74 dolardan satıhyor. Londra
Borsası'nda aralık teslimi Brent
petrolü ise 50 dolar seviyesinin
üzerinde bulunuyor. Petrol İhraç
Eden Ülkeler Örgütü (OPEC)
Başkanı Pumomo Yusgiantoro,
petrol fiyatlanndaki yükselişin bu
ayın sonuna kadar devam
edeceğinı bildirdi.
Ekonomi Servisi - Tanma destek
konusunda ilk kez strateji belirleyen
Türkiye, 2006-2010 döneminde bu
alan için bütçeden, GSMH'nin yüz-
de Tinden az olmamak üzere kay-
nak ayıracak. Tanm Bakanlığı,
Devlet Planlama Teşkilatı ve Hazi-
ne'nin hazırladığı, Yüksek Planla-
ma Kurulu'nun ona-
• YPK'ye sunulan belgede bütçede en az GSMH'nin yüzde
1 'i kadar kaynak aynlması öngörüldü. Buna göre ortalama 280
milyar dolarlık GSMH'de, hükümetin, bütçeye 2.8 milyar
dolar tanm desteği ödeneği koyması gerekiyor.
ye nın
tanm
politi-
kalannı
ABye
uygun hale getirmesi açısmdan da
önem tasıyor. Strateji, Dünya Tica-
ret Örgütü platformunda yürütülen
tanm müzakerelerinde Türkiye'nin
bakış açısını da yansıtıyor.
Buna göre ortalama 280 milyar
dolarhk GSMH'de, hükümetin, büt-
çeye 2.8 milyar dolar tanm desteği
ödeneği koyması gerekiyor.
Uzmanlar, Türkiye için büyük
önem taşıyan tanm içın bir strateji
oluşturulmasını olumlu karşüamak-
la beraber aynlması planlanan söz-
konusu kaynağm AB'ye uyum için
yeterli olmayacağını belirtiyor. AB
Komisyonunun hesaplamalanna
göre Türkiye'nin bırliğe uyumunun
maliyeti 13.2 milyar Euro'ya mal
olacak. Aynı hesapta 2015 'te üyeli-
ğin tanmdaki maliyeti ise 16 ile 28
milyar Euro arasında olacak. Tanm-
da çalışanlann sayısının azaltılma-
sını isteyen AB'ye uyum için tan-
ma dayalı sanayinin geliştirilmesi-
nın zorunlu olduğuna dikkat çeken
uzmanlar, birliğin bu alana maddi
destek yapmayacağını göz önüne
alarak üreticinin perişan edileceği
kaygısını dile getiriyorlar. Uzman-
lar, aynca söz konusu Strateji Bel-
gesi'nde Türkiye'nin söz sahibi ol-
duğu ürünlerde ızlenecek koruma-
cı politikanın belirlenmediğine dik-
kat çekerek gerek Dünya Ticaret
Örgütü gerek AB müzakerelerinde
"bu stratejiyle yeterince sağiam du-
ramayacağT uyansını yapıyorlar.
Yasal bağlayıcılığı olmayan stra-
teji uyannca, tanm destek bütçesi-
nin yüzde 45'i DGD ödemeleri,
yüzde 13'ü fark ödeme uygulama-
İan, yüzde 12'si hayvancılık, yüzde
10'u kırsal kalkınma destekleri için
aynlacak. Diğer desteklere de yüz-
de 5'er pay aynlması öngörülüyor.
Türkiye Ziraatçılar Derneği
(TZD) Başkanı tbrahim Yetkm,
özetle "Tanmda çahşan sayısını
azaltın; tanm nüfusunu yüzde
35'ten 10'a indirin" talebınde bulu-
nan AB'nin bunun içın kaynak ta-
ahhüdünde bulunmadığını belirte-
rek bu talebin karşılanması için
Stratejı Belgesı'nde hedeflenen
kaynağın bunu karşılayamayacağı-
nı ifade etti.
Aile işletmeleri azalacakANKARA (ANKA) - AB Komisyo-
nu'nun hazırladığı Türkiye Etki Rapo-
ru'nda, düşük verimli aile işletmele-
rinde çalışanlann önemli bir kısmı-
nın, modernleşme ve yeniden yapı-
landırma çahşmalan nedeniyle baş-
ka sektörlere kaymak zorunda kala-
caklanna dikkat çekildi.
Komisyonun Türkiye Etki Rapo-
ru'nda, yaklaşık 79 milyon hektarhk Türki-
ye yüzölçümünün hemen hemen yansının
tanma aynldığı ve bunun yüzde 48 olan AB
ortalamasıyla uyumlu olduğu belirtildi. An-
cak raporda, Türkiye'deki tanm işletmeleri-
nin "sorunhı" yapısına dikkat çekildi. Tür-
kiye'deki yaklaşık 3 milyon tanm işletmesi-
nin, işletmecinın öncelikle kendi gereksini-
mini karşılama, daha sonra ürününü satma
amacını güden aile işletmelerinden oluştuğu-
na dikkat çekilen raporda, bu sayının 1991 'de
4 milyon olduğu da kaydedildi. AB'ye üye
25 üye ülkede tanm işletmelerinin sayısının
13 milyon olduğu belirtilen raporda, Türki-
ye'deki işletmelerin, yüzölçümü bakımın-
dan, 6 hektarlık ortalamayla AB'deki işlet-
melerin yaklaşık yan büyüklüğünde olduğu
ifade edildi.
7. Ar-Ge üssünü açan şirket, yeni yatırımıyla 2.5 milyon dolarlıkihracat hedefliyor
VestePden yine teknoloji atağı
İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Zorlu
Holding şırketlennden Vestel'in 7. Ar-Ge
üssü "Cabot Izmir", tzmır Teknoloji
Geliştirme Bölgesi'nde açıldı. Cabot
îzmir'ın açılış töreninde konuşan Zorlu
Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet
Nazif Zorlu, Vestel'in bu yatınmıyla
gelecek yıl için öngördüğü 2.5 milyar dolar
ihracat ve 1000 Ar-Ge mühendisi hedefine
hızla ılerlediğinı vurgulayarak "'Beviıı
göçünün önüne geçmeyi hedeffiyoruz. En
önemli değerimiz gençlerimize, bu
topraklar üzerinde iş olanağı yaratmak,
ülkeJerinde kalmalanm istiyoruz" dedi.
Vestel'in 1999'dadijitalleşmeyolunda
önemli bir yatınm yaptığını belirten Zorlu,
"Cabot'la 2004 sonunda 8 milyon dolar gelir
hedeffiyoruz. Bu rakamlan Cabot Lznıir'le
daha yukarüara çıkaracağız" dedı. Vestel
Şirketler Grubu Dış Ticaret Başkanı Turan
Erdoğan da dıjital ürün ihracatlannın 2004
sonu ıtıbanyla 550 milyon Euro'ya
çıktığını. toplam ihracat içinde dijital
ürünlenn yüzde 40' a ulaştığına dikkat
çekti. Vestel Ar-Ge Müdürü İhsan Alkun
da şirketincirosununyüzde3'tenfazlasını
Ar- Ge'ye ayırdığını belirtirti.
Dünya devlerine lisans sattyor !? P ! kentind
,e k
Tl u
,C a b o t
, y
^
fırmasını 2001 yıhnda saün alan Vestel, dıjital yazıhm
araşürma geliştirme çahşmalan yürüteceği üslerden yedincisini, tzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nün
(İYTE) l ria'daki yeıîeşkesinde yer alan Izmir Teknoloji GeKştinne Bölgesi'nde açü. Cabot, aralannda
Philips, Toshiba, JVC, Hitachi gjbi birçok tanınmışfirmayalisans saüyor. (Fotoğraf: YUSUF ÖZKAN)
TGEÜŞmKTE OLANPtYASALARIDEĞERLENDtRDl
Borç rekor düzeyde
Ekonomi Servisi - Financial Times
gelişmekte olan ülke
hükümetlerinin ve fırmalannın
aldığı borçlann rekor düzeye
ulaştığını yazdı. Gazetenin, geri
ödemelerin de çok az olduğu
belirtilen haberine göre
gelişmekte olan piyasalardaki
bono emisyonu geçen yıl 320.2
milyar dolar iken, bu yıl 331.4
milyar dolara çıktı. Analistler,
gelişmekte olan piyasalarda kredi
kalitesinin yükselmesine karşın
yüksek gelir getiren kredilerde
riskin sürdüğünü söylediler.
Gelişmekte olan piyasalarda Asya
krizinden beri bütçe ve mali
hesaplardaki açığın düşmesıne
karşın petrol fiyatlan ve küresel
ekonomideki yavaşlamanın bu
pıyasalar içın risk oluşturduğu
kaydedildi. ABD, Avrupa ve
Japonya'da bonolardaki düşük
geri dönüş oranlarının. yatınmcılan.
alternatıf kredi kaynaklan aramaya
yönelttiği belirtildi.
005 YILMDA DA DEĞlŞlKlJK YOK
Vergide indirhn hayal
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
- Hükümetle, IMF arasında bır
süredir yapılan görüşmelerde
sona yaklaşılırken ekonomi
bürokratlan, Kurumlar
Vergisi'nde yasa gereği
öngörülen 3 puanlık
indirim dışında. vergilerde
yapılacak indirimlerin
süpriz olacağım vurguluyor.
Konuya ilişkin bilgi veren bir
yetkili 2005'te vergilerde çok
ciddi indirimler yapılacağı
havasınm oluştuğunu ancak
bunun mümkün olmadığına
dikkat çekti. Yetkili. Kurumlar
Vergisi'nın yasal mevzuat gereği,
2005'te yüzde 33"ten yüzde
30"a indirilmesi gerektiğini
belirterek "Ama bunun
ötesinde, vergi getirlerini
düşürebüecek ciddi bir
indirimin yapdması şu an için çok
mümkün değü. Belki bir iki
kalemde oynama yapüabiBr ama
bu da sınırn olur" dedi.
NOTDEFTERİ
ZEKERÎYA TEMİZEL
Türkiye'nin AB Üyeliğini
Solcular Destekliyor
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun llerieme Ra-
poru'nun ayrıntıları su yüzüne çıktıkça, Türki-
ye'nin, uzun ince bir yola değil de, sonu görün-
meyen bir tünele girdiği anlaşılmaya başladı.
Komisyon raporunda, AB felsefesiyle bağdaş-
mayan koşullann yer aldığı, siyasi nezakete uyma-
yan ifadelerin kullanıldığı görüldü.
Bununla biıiikte, raporu düzenleyenlerin Türki-
ye'nin yoluna dizdikleri tuzakların doğuracağı so-
nuçlara takılarak karamsartık girdabında çırpın-
manın da anlamı yok.
Bir defa ekonomimizin AB rekabetine dayana-
bilecek bir güce ulaşması için atılan adımlarla de-
mokratik hak ve özgürlüklerin gelişmesi için ger-
çekleştirilen düzenlemeler asla boşadeğil. Bu dü-
zenlemeler çağdaş devlet olmanın gereği ve bu
yolda ilerieyen Türkiye'nin zaten yapması zorun-
lu olan düzenlemeler.
Kaldı ki AB'ye tam üyelik süreci herhangi birne-
denle kesilirse, bu da ekonomimizin felaketi ol-
maz. Türkiye AB'nin dışında kaldığı bunca yıl bo-
yunca, nasıl kalkınmasını sürdürdüyse, bundan
sonra da büyümeye ve gelişmeye devam eder.
Dünya ticaretindeki yerini, payını arttırarak sağ-
lamlaştırır.
önemli olan hükümetin, onur kırıcı koşullarla
müzakereye başlama yaklaşımını benimsememe-
sıdir. Başka hiçbir ülkeye dayatılmayan koşullara
evet dememesidir.
• • •
AB felsefesi ile bağdaşmayan koşullann llerle-
me Raporu'na yerleştirilmesinin nedeni, Türki-
ye'nin üyeliğine karşı çıkanlann tatmin edilmesiy-
miş.
Yani Türkiye'nin AB üyeliğine karşı olanlara açık-
ça; "Meraketmeyin, Türkiye'ye öyle koşullar da-
yattık ki bu süreç yıllarca sürecek. Böylece Tür-
kiye 'yikapının önünde tutacağız. Türkiye'nin san-
dalyesini kaldınp atmaktansa, sandalyeyi içeride
tutup Türkiye'yi de bir gün o sandalyeye otura-
cağı umudu ile kapının önünde bekletmek AB
için doğru stratejidir. Türkiye kapıdan uzaklaşır-
sa bu AB'nin yaranna olmaz" denildi.
Peki Türkiye'nin AB üyeliğine karşı çıkanlar kim,
destekleyenler kim?
Kaderin cilvesine bakın ki, Türkiye'yi AB'ye tam
üye yapmak için uğraşan hükümet muhafazakâr,
ancak Türkiye'nin üyeliğine karşı çıkanlar da Av-
rupa'nın muhafazakâriarı. Tam üyeliği destekle-
yenlerse Avrupalı solcular.
Avrupa'nın sosyal demokrat partileri Türkiye'nin
üyeliğinden yana. Yeşiller "Türkiye'nin Avrupa 'da
yeralmasıgerektiğine inandıklannı", "Türkiye'ye
açık ve net olarak tam üyelikperspektifi sunulma-
sından yana olduklannı" açıkça ifade edıyorlar.
1968 kuşağının ünlü solculanndan, Kızıl Dany la-
kaplı Daniel Cohn-Bendit, Avrupa Parlamento-
su'nda yaptığı konuşmada; "...ucu açık müzake-
re söylemleri bırakılmalı. Türkiye üye olmak için
burada ve çocuklanmızın Türkiye'yi AB'nin bir
parçası olarak görmelerini umuyorum " demekte-
dir.
Buna karşılık Türkiye'nin AB üyeliğini destekler
gibi görünen muhafazakâr partilerin liderleri ken-
di kamuoylanna; "Sizin istemediğiniz hiçbir şeyı
yapmayız" diyerek "referandum" kartını açmak-
ta, istediklerinin karşılanmaması olasılığına karşı
da "veto kartının ucunu" göstermektedir.
• • •
Peki sağcılar karşı çıkarken neden solcular Tür-
kiye'nin AB üyeliğini destekliyoriar?
Bu tavır sol düşünce ve sosyal demokrat felse-
fenin insan yaklaşımı ile doğrudan bağlantılı. Sol-
cular paylaşımdan yana; paylasacaklan insanm
dilinin, dininin, renginin önemi yok. Solcular aynm-
cılık yapmıyor.
Sınıfsal ve bölgesel uçurumlara, etnik-kültürel
ayrılık ve ayncalıklara, cinsiyet aynmcılığına sol
düşüncede yer yok. Onun için de insanlığın refa-
hını arrtıracak bir olanak yaratıldığında, herkesin
bundan yararianması için uğraşıyortar. Birileri ba-
zı olanaklardan yararlanırken bazılannı bunun dı-
şında tutmak soi düşünceye aykın.
Sol, kutsal olanı siyaset dışı tutmaktadır. Birey-
lerin kufsalına saygı duyarken hiçbir şekilde kut-
sala dayanarak siyaset yapmamaktadır. Bunun
için de inancı farklı olanlan dışlamak gibi ilkel ta-
vırlar sergilememekte, Türkiye'nin üyeliğine des-
tek vermektedir.
Avrupa süreci kimin neye hizmet ettiğini de öğ-
retecek galiba.
temizelCg cumhuriyetcom.tr
RTUK'ten Fon'a satış uyarısı
• İSTANBUL(ANKA) - Radyo Televizyon Üst
Kurulu Başkanı Fatih Karaca, Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonu'nun mülkiyetine geçen yayın
organlannı bir an önce elden çıkarması gerektiğini
söyledi. "Kamuda TRT'den başka, herhangi bir
radyo ve TV kuruluşunun olması doğru değil"
diyen Karaca, Fon'un elindeki yayın organlannın
satışının gecikmesinin RTÜK'ten kaynaklandığı
yönündeki görüşlere karşı olduklannı belirtti.
MALİYE YAŞAMINDAN /MUSTAFA PAMUKOĞLU pamukm (S superonline.com
Soru 1 - 2004yılından röbarenfon pa-
yı hesaplaması kalktı. Fakat 5228 sayı-
lı yasayla gider yazma olanağı geldi. Bu
giderieştirmeyi örneklerie açıklar mısı-
nız? (Ali ÖZALP)
Cevap 1 - 2003 yılı vergilendirme dö-
nemine ve 31.12.2004 tarihinden Önce
biten özel hesap dönemine ait gelir ve
kurumlar vergisi beyannamelerinde
mahsup yapma olanağı olan ancak 4842
sayılı yasayla yürüriükten kaldınlan ve
2004 yılı öncesi ödenen FON PAYLARI
gider olarak yazılabilecek.
örnek: Bir işletmenin 31.12.2003 tarihi
itibarıyla 193 hesap nolu Peşin ödenmiş
Giderter Hesabında 1.5 milyar TLfon payı
bulunsun. 2004 Nisan ayında verdiği ku-
rumlar vergisi beyannamesinde 2 milyar
TL Kurumlar Vergisi ödemiş olsun; bu du-
rumda 1.5 milyar lirayla karşılaştınlacak ra-
kam 2 milyar liranın yüzde 10'u olan 200
milyon liradır. Gider olarak indirilecek ra-
kam 1.5 milyar&OO milyon=1.3 milyar li-
radır. Buradaki 200 milyon 1.5 mil-
yar olarak çıksaydı gider olarak kay-
dedilecek bir rakam olmayacaktır.
Soru 2 - Yukanda verilen ömekteki
şirket 2004 yılında zarar veya matrah-
sız beyan yapmışsa ne olacak?
Cevap 2 -1.5 milyar liranın tamamı gi-
der yazılabilecektir. Hesaplanan vergi sıfır-
dır. 1.5 milyar-0=1.5 milyar liradır.
Soru 3 - Bu fon payı hangi geçici ver-
gi döneminde gider kaydedilebilecek?
Cevap 3 - Bu kanun maddesi
31.07.2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Demek ki kalan 2 geçici vergi döneminin
birinde kazançtan indirilmesi mümkün olan
dönemde ama her halükarda son dönem-
de gider olarak yazılabilecek.
Soru 4 - Geçen hafta devlet tahvili ve
Hazine bonolanyla ilgili istisnanın
31.12.2004 tarihinde sona ereceğini
yazdınız. Ancak 31.12.20O4tarihine ka-
dar ihraç edilme ve hesaplama şekli hu-
susunda daha belirgin açıklama yapar
Okuyucu Soruları
mısınız? (Münir DORUK)
Cevap 4 - Okuyucumuz yerinde bir ha-
tırlatma yapmış. Biz geçen hafta bu yıl so-
nunda bitecek istisnalara daha çok dikkat
çekmek istedik. Ancak bu konu çok önem-
li. 31.1 2.2004 tarihine kadar Hazine bono-
su ve devlet tahvili yatınmı yapacak kişile-
ri yakından ilgilendiriyor.
• Bir kere Gelir Vergisi Kanunu'nun ge-
çici 59. maddesi (eğer uzatılmazsa)
31.12.2004 tarihinden SONRA ihraç edi-
lecek Hazine bonosu ve devlet tahvilleri
kazançlanndan ISTlSNAuygulamasını kal-
dınyor.
• 31.12.2004 tarihine kadar İHRAÇ EDİL-
MİŞ bu menkul kâğıtlann kazançlan beyan
edilirken İSTİSNA UYGULANACAK.
• Kazançlann beyanı kazancın elde edil-
diği tarih 2004 yılı ise 2005 Mart, 2005 yı-
lında ise (1 yılı geçen vadeli kâğıtlar olabi-
lir) 2006 Mart ayında beyan edile-
cek ve istisna uygulanacak.
• Menkul kıymetlerin beyanıyla
ilgili gelir vergisinin 76. maddesi gereğin-
ce İNDİRİM uygulaması ve Gelir Vergisi
Kanunu'nun 86. maddesi dikkate alına-
cak. BU HÜKÜMLER YÜRÜRLÜKTE. Ya-
ni 31.12.2004 tarihinden sonra ihraç edi-
lecek Hazine bonosu ve devlet tahvilleri-
nin kazancı beyan edilirken de indirim ya-
pılacak; 86. madde dikkate alınarak be-
yan edilecek.
örnek;
Bir kişi 2004 Ekim ayında ihraç edilen bir
Hazine bonosundan 25 Aralık 2004 tarihin-
de 350 milyar lira kazanç elde ettiğini var-
sayalım.
Bu kişi, kazancını 2005 Mart ayında be-
yan edecektir. Kazancına istisna ve indirim
uygulanacaktır. istisna tutan
165.505.290.000, TL olarak belirienmiştir.
İndirim oranı yıl sonunda belirienecek. Or-
neğin yüzde_40 olsun. İstisna ve indirim dü-
şüldükten sonra kalan 44.494.710.000 li-
ra geçen yıl 12 milyar TL olan bu yıl ne ola-
cağı belli olmayan BEYAN SINIR TUTARI
ile karşılaştınlacak üstünde ise beyan edi-
lecek.
Soru 5 - Emekli bir doktorum. Ameri-
ka*ya gidip geliyorum. Uçak bilet bedel-
lerini vergi iadesinden düşebilir miyim?
(Dr. Semih ALPAR)
Cevap 5 - 01.01.2004 tarihinden
itibaren Gelir Vergisi Kanunu'nun müker-
rer 121. maddesi uyannca "ücretlerde ver-
gi indirimi" getirilmiştir. Buna göre bir üc-
retlinin kendisine, eşine ve çocuklanyla il-
gili EĞİTİM, SAGLIK, GIDA, GİYİM VE
IKAMET GİDERLERİ bu sisteme konu
edilecektir. Maliye Bakanlığı bu konuda
henüz detaylı bir sirküler yayımlamamıştır.
Ancak yasa hükmüne göre yorum yapar-
sak; sizin seyahatinizsağlıksebepleri veya
çocuğunuzun eğitimiyle ilgiliyse iadeye
konu olacaktır. Turistik amaç/ıysa sanınm
iadeye konu yapılmaması fjerekir.