Katalog

7 AĞUSTOS 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HJJvfJiıU1VJJ. ekonomi(5cumhuriyet.com.tr 13 İRKETLER • BOSCH, Eurosmart v e Euromaxx isimli iki kombi modelini tüketicilere sundu. Eski rnodellerinden daha küçük tasarlananan modeller, dar mekânlarda ev sahiplerine montaj kolaylığı sağlıyor. • NESTLE. Fortune dergisinin 2003 Dünyanın En Büyük 500 Şirketi değerlendirmesinde, 57.2 milyar dolarlık cirosuyla gıda ürünleri sektöründe birinci seçildi. MAKTIN LINDSTROM. Reklam Yaratıcılan Derneği'nin davetlisi olarak Türkiye'ye geliyor. Firma, yaptığı araştırmanın sonuçlanndan yola çıkarak etkin marka yönetiminin altın kurallannı anlatacak. • DESIGNERS GUILD'in sonbahar koleksiyonu, Kanepe Dekorasyon'un Levent Showroom'unda satışa sunuldu. Sonbahar koleksiyonunda ağırlıklı olarak gül motiflerinin yanı sıra çizgi desenli kumaşlar yer alıyor. • GLORIAJEAN'S COFFEES, Türkiye'deki 10. şubesini Beyoğlu- İstiklalCaddesi'nde açıyor. Glona Jean's Coffees, kahve çeşitlerinin yanı sıra salata, pasta. cheesecake, sandviç, dondurma çeşitleriyle hizmet veriyor. • ARISTON, yeni sepet tasanmlan ve akıllı yıkama programı, yeni bulaşık makinesi serisini pıyasaya sundu. Geniş iç hacmine sahip bulaşık makinesi sepetleri yüzde 30 daha fazla yükleme olanağı sağlıyor. • >IAXİ'de lOOmilyon ve üzeri market ahşverişi yapan herkes AIG Sigorta'dan 40 milyon değerinde ferdi kaza sigortası kazanacak. Kampanya 9-29 Agustos tarihleri arasında gerçekleştırilecek. • MAGGt. zeytınyağı eklenerek yenilenen tüketicilerin kolayca kulanabılmelenne olanak sağlayacak yeni ürünü Nestle Maggi Lezzetim'i satışa sundu. • ECZACIBAŞI, sağlık hizmetleri bünyesindeki Yenidoğan \e Anne Evde Bakım programı ile Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'ndan \ardım alanlara ve Yeşil Kart sahibi ailelere destek veriyor. ÖİB, Uzanlar'a ait Standart Kimya'nın şartlan yerine getirmediğini açıkladı PetkimihalesiiptalANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Özelleştirme tdaresi Başkanlığı (ÖİB), Uzanlar'ın sahibi olduğu Standart Kim- ya'ya verilen Petkim ıhalesinı "koşullar yerine getirilmediğr ıçin iptal etti. Baş- kanlık, Petkım'in özelleştirilmesinin ye- niden değerlendirileceğini belirterek iz- lenecek yol ve zamanlama konusunda daha sonra karar verileceğını kaydetti. Başkanlığın aldığı kararla, Uzanlar'ın Petkim ihalesi için verdiği 10 milyon do- larlık temınat da iptal edilerek idareye gelir olarak kaydedıldi. ÖİB'den yapılan açıklamada, Pet- kim'de yüzde 88.86 oranındaki ÖtB his- selerini alma hakkını kazanan Standart • Özelleştirme İdaresi Başkanlığ'ının aldığı kararla Uzanlar'a ait Standart Kimya'nın Petkim ihalesi için verdiği 10 milyon dolarlık teminat da iptal edilerek idareye gelir olarak kaydedildi. Kimya AŞ'nin, Özelleştirme Yüksek Kurtİlu'nun (ÖYK) 30 Haziran 2003 ta- rihli karannda belirtilen koşullan 30 gün- lük süre ıçinde yerine gerirmedığı kayde- dildi. Bu durumda, geçici teminatın irat (gelir) kaydedilerek ihalenin iptal edile- ceği karan alındığına dikkat çekilen açık- lamada şöyle denildı: "Bu noktadan sonra Petkim'in özefleş- tirilmesi, idaretarafindan aynnolı olarak yeniden degerlendirildikten sonra iziene- cek yol ve zamanlama konusunda karar veriİecek olup gelişmelere ilişkin kamu- oyuna bilgi verilecektir" Sanko-Zorlu ildnci ohnuştu Petkim'e ilişkin ihale süreci 20 Ocak 2003 tarihinde yayımlanan ılanla başlar- ken son tekJif verme tarihi olan 2 Nisan 2003 tarihi itibanyla 5 yatınmcıdan tek- lıf alınmıştı. 6 Haziran 2003 tarihinde gerçekleştınlen Petkim ihalesinde sözlü turlara Sanko Kimya Sanayi Ticaret AŞ'yle (Sanko-Zorlu ortak girişim) Standart Kimya AŞ kalmış ve Standart Kimya 605 milyon dolarlık tekhf vererek ihaleyı kazanmıştı. ÖYK, 30 Haziran ta- nhinde Petkim'deki idare hissesının, Standart Kimya AŞ'ye 605 milyon dolar bedelle satışını onaylamıştı. Ihaleyi ka- zanan Standart Kimya'nın Yönetim Ku- rulu Başkanı Kemal Uzan, 605 milyon dolarlık ihale bedelini vadeli ödeyecek- lerini açıklamıştı. Imar Bankasınm TMSF'ye deMrdilmesinin ardından, paralannı alamayan mudiler Zeytinburmı'nda tramvay yo- lunu bir saat trafığe kapattı. Polisin olaya müdahale etmesinin ardından mudiler tramvay yolunu boşaJtü. marzedeler yol kapattıtstanbul Haber Servisi- Imar Bankası'nın Tassarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) de\Tedılmesının ardından, parala- nnı alamayan mudiler tramvay yolunu bir saat süreyle trafiğe kapattılar. Önceki gece- den itibaren, Pamukbank Zeytinburnu Şu- besi önünde beklemeye başlayan mudiler. banka içensıne dahı gı- remediklerini belirterek, yaklaşık bir saat süreyle tramvaylann ça- lışmasınıengelledıler. Polisin mü- dahelesinin ardından mudiler tramvay yolunu boşalttı. Imar Bankası'nın 6 farklı şubesinde bu- lunan hesaplann Pamukbank Zeytinburnu Şubesı'ne aktanlması nedeniyle, mudiler ış- lemlenni yaptırmak ıçın önceki gece banka önünde sıra beklemeye başladılar. Ancak, bankanın içine dahi giremeyen yurttaşlar. saat 09.30 sıralannda slogan atarak, tramvay yoluna girdıler. "Hükümet istifa", "Kendi paramıa istrvoruz", "Hırsız KasımpaşalT, "Biz Tayyip Erdoğan, Cem Uzan yesin dhe biriktirmedik o paralarT şeklinde slogan atan yurttaşlar, tramvay yolunu boşalttılar. • Alaattin Eğri: Hükümet bu paralan vermenin yolunu bulsun veremiyorsa gitsin. • Suna Kayın: Biz buraya devlet garantisinde diye paramızı yatırdık, ama şimdi paramızı alamıyoruz. Bankadan 30 milyar lıra alacağı olan Ala- attin Eğri, önceki gece 11.00'de banka önü- ne geldiğıni belirterek. "6 şubenin hesabuu buraya aktarmışlar. Bu kadar saat bekledim, elime, 'hesap kayıtlannda sahte düzenleme- ninin yapıldığının anlaşılması üzerine para ödenmeyeceği ve benim de sahtecilikten ce- za alacağımf bildiren bir belge verdüer" de- di. Bankanın devlet garantisinde olmasına karşın hâlâ paralannı alamadıklarını da di- le getiren Eğn, "Hükümet bu paralan ver- menin yolunu bulsun veremiyorsa gitsin. Hakka, adalete inanıyorlarsa, ço- cuklanmın hakkı olan bu parayı verirler" dıye konuştu. Mudiler- den Suna Kayın da, önceki hükü- metler döneminde, bankalann TMSF'ye devredilmesinin ardın- dan, mudılerin paralannı alabil- diklerini anımsatarak, şöyle konuştu: "Biz buraya devlet garantisinde diye paramızı ya- ardık. ama şimdi paramızı alamıyoruzT Öte yandan TMSF, îmar Bankası mudıle- nnin, belgelerini, ağustos boyunca cumar- tesi günlen de yapabileceklerini hatırlattı. ZÎRVE1-7EYLÜUDE Bilişim sokağa iniyor Ekonomi Servisi - Tür- kiye Bilişim Derneği (TBD) taranndan yapılan Türkiye Bilişim Haftası- Bilişim 03, bu seneki et- kinliklere "her şe>- insan için" ana konseptıyle ha- zırlanıyor. 1 -7 Eylül tarihleri ara- sında düzenlenecek bili- şim haftası kapsamında, çeşıtli etkinlik ve eğitim- lerle bilişim kültürünü va- tandaşla buluşturmayı he- defleniyor. TBD Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Aktepe, Beyoğlu tstıklal Caddesi'nı "biUşim cad- desi yapmayı planladıkla- nnı, cadde üzenne vatan- daşlann bılışım teknoloji- lennden faydalanabile- cekleri şekilde kiosldann yerleştirileceğini, böyle- ce vatandaşhk numarası, trafik ceza puanı gibi ki- şisel bilgilere ulaşabile- ceklerini söyledi. Etkinlikler çerçevesin- de hafta boyunca Istildal Caddesf nde, e-resim, si- ne-bilişim , HOBl-lişim ve bilişim tarihi sergileri kurulacak. Eğitim toplantılannda ise ilgili vatandaşlara eğitmenler taranndan ağ güvenlıği, Photoshop ile grafik tasanm, WEB ta- sanm temelleri, XML gi- bı konularda 4 günlük eğitim sunulacak. Gümrüklerde devlet eliyle yolsuzhık İLHANTAŞCI ANKARA - Gümrük MiLıeşarlığı, Bakanlar Kurulu karanna aykın olarak çıkardığı bir tebliğle devleti 16 milyon dolarlık (yaklaşık 23 trilyon lira) gelir- den yoksun bıraktı. Bakanlar Kurû- lu'nun 3 yaşından büyük kara araçlan- na vergi muafıyerini kaldıran karanna karşm, Gümrük Müsteşarlığı, hukuki dayanaktan yoksun Gümrük Genel Teb- liğî ile muafiyet uygulamasmın sürdü- rülmesinin yolunu açtı. Gümrük müfettişlerince hazırlanan ve Başbakanlık Teftiş Kurulu'na da ulaştı- nlan raporda, yasal dayanaktan yoksun tebliğin uygulanması sonucu, kac^kçı- lık olayımn da ötesinde 3. ülkelerden ge- len araçlardan tahsil edilemeyen vergi ve milyonlarca dolarlık döviz kaybına yol açıldığı \> urgulandı. Raporda. "yaş şar- üna uymamas nedeni ile araçithal etme- leri mümkün ohnayan binlerce kişinin her birine ithal etme firsaü" sunulduğu- na işaret edildi. Gümrük Başmüfettişi MehmetÇakır, Abdurrahman Demir ile Gümrük Mü- fetrişi MehmetSağlam ın hazırladığı ve TBMM Yolsuzluklan Araştırma Komis- yonu'na da ulaştınlan raporda, devletin "göz göre göre" uğrahldığı milyonlarca dolarlık zarar, gözler önüne serildi. In- celemeye konu tebliğde, dönemin Güm- rük Müsteşan Ramazan Uludağ ile Gümrükler Genel Müdürü Fethi Şahin Horoz'un imzası bulunduğu belirtildi. Zarann mali boyutu şöyle: • 3 Şubat 2003 günlü 2747 sayılı ya- zıya göre, Ankara Bedelsiz Ithalat ve Naklihane Gümrük Müdürlüğü'ndetah- sil edilemeyen gümrük vergisi, KDV toplam tutan 401 milyar 441 milyon li- ra (gecikme faizi, zammı hariç); ithalat- lardan doğan döviz kaybı ise 13 milyon 656 bin dolar (yaklaşık 20 trilyon lira). • Yeşilköy Ötomotiv Öıtisas Gümrük Müdürlüğü'nde tahsil edilemeyen güm- rük vergisi, KDV'nin toplam tutannın gecikme faizi hariç yaklaşık 60 milyar li- ra, dövizkaybınında815bin dolar(l.l trilyon lira) olduğu 24 Ocak 2003 günlü 988 sayılı yazıdan anlaşıldığı belirtildi. • İzmir Gümrük Müdürlüğü'nün 4 Şubat 2003 günlü 80031 sayılı yazısına göre ise, bu müdürlükte, 17 milyar lira- lık vergi kaybı, 1 milyon 199 bin dolar (1.7 trilyon lira) döviz kaybı oldu. • Gebze Ötomotiv îhtisas Gümrük Müdürlüğü'nün müfettişlere ulaştırdığı 27 Ocak 2003 tarihli yazıdan, bu idare- de tahsil edilmeyen vergi tutannın 9 mil- yar 420 milyon lira, döviz kaybının da 95 bin 957 dolar (140 milyar lira) oldu- ğu anlaşıldı. İşsizlik artıyor Almanya'da işsizlerin sayısının temmuz a\ında haziran ayına göre 94.500 artarak 4 mihon 352 bine ulaşnğı bildirildi. Nürnberg kcntinde bulunan Federal Çalışma Dairesi'nin Yönetim Kurulu Başkanı FÎorian Gerster bugün yaptığı açıklamada, işsizlerin sa> ısının bu yınn temmuz ayında, 2002 yıhnın temmuz a\ma göre de 305 bin arttığını söyledi İstihdam piyasasında bekJenen düzelmenin henüz gerçekleşmediğini ve ekonomik durgunluğun istihdam piyasasını zorladığını ifade eden Gerster. buna rağmen reform yasalannın etkisinin gittikçe hissedilir hale gcldiğini belirtti Fransa AlstomopefBsyonu Ekonomi Senisi - Fransa. enerji ve nakliye devi. 75 bin çalışana sahip Alstom şirketinı iflastan kurtarmak için harekete geçti. Fransa'nm hızlı TGV trenlerinin yapımcısı olarak da bilinen şirketin 600 milyon Euro'su sermaye arttınmı olmak üzere toplam 2.8 milyar EuroTuk bir mali anlaşmaya vararak borçlanndan kurtulması gerekiyor. Şırketten yapılan açıklamada, Fransa hükümetinin, şirketteki yüzde 31.5'lik hissesini koruyacağı ve sermaye arttmmınm yansını karşılayacağı bildirildi. Daha önce şirketteki hisselerini bırakmayı planlayan hükümetin karannın nasıl değiştirdiğine ilişkin bir açıklama yapılmadı. Ancak, Avrupa Birliği'nin büyük istihdamına karşın. kurtarma planını onaylamadan önce aynntılanyla incelemek istediği ifade edildi. Kurtarma planı uluslararası bankalardan 6 yıl boyunca 1.3 milyar Euro almmasım da içeriyor. Fiyatlar coştu Çeşitli ülkelerdeki yeni terörist saldınlara dair endişeler ve Irak'ta petrol arzına Uişkin kaygj, petrol fiyatlannın Irak savaşından bu yana en yüksek düzeye çıkmasma neden oldu. Londra Borsa'sında Brent türü ham petrolün varil fiyaö 51 sent artışla 30 dolar 44 sente, Amerikan Batı Teksas türü ham petrolün varil fıy^ü da 53 sent artışla 32 dolar 75 sente çıkü. Fiyatlann yükselişinde, Petrol Ihraç Eden Ülkeler îeşküatTnın (OPEC) üretinü arttırnıama hatta genekirse kısmadaki kararlılığı da etkili oldu. Ham petrol üretim kapasitesi günde 1.2 milyon varile indi. İŞÇENİNEVTIENİINDEN ŞÜKRAN SONER Ekonomi Tıkırındad) IMF ile yapılan anlaşma sonunda 11 milyar do- larlık borç ödemesi ötelendi. Yazfiyatlanndan kay- naklanan enflasyon bu ay da düşük çıktı. Müjdeli ihracat, üretim artışı haberleri yayılıyor. Ekonomi tıkınnda gidiyor havası basıldıkça basılıyor... Gerçi ötelenen borç olsa olsa ÂKP iktidannın gü- nünü kurtanyor. llerde ödenecek borçlara güya mantıklıfaizlerleekleniyor. IşiniçindebirdelMF'nin müjdesinin nedenine ilişkin yorumlar var. Jestin ABD'nin istediği Irak bataklığına asker gönderme ile doğrudan ilişkisi sorgulanıyor. Bush yönetiminin şahinler kanadından açık söz- lü senatör Mark Stevan, Birand'ın söyleşisinde olayın adını koymuş. ABD'Iİ askerlerin öldürülme- sinin Vıetnam sendromu, elbette Bush iktidarının sonu anlamına geleceğini çıtlatmış. Her Amerika- lı asker ölümünün ABD içinde savaş karşıtlığını pompaladığı gerçeğinden hareketle, yerine Türk askerinin konulmasının çok önemli olduğunun al- tını çizmiş. Televizyonlann ana haberlerinde mikrofon tutu- lan vatandaşlar, resmi istatistiklerde enflasyonun düşmesini inandıncı bulmuyorlar. Onların yaşam gerçeğinde fiyatlar durmadan yükseliyor, yaşam giderek zorlaşıyor, ücretliler gözle görülen bir hız- la yoksullaşıyorlar. Ücretlinin geçim düzeyini ölç- meye yarayan tüm araştırmalarda artışlar var. Fiyat istatistiklerine ölçü alınan ürün kalemleri- nin halkın yaşamında yeri olan ürün kalemleri ile ilişkisi yok. Bir de iktidann, yetkisinde olan kalem- leıie oynayarak istatistikleri yanılttığı savlanıyor. Günahı boyunlanna, hile yoksa bile istitastiklerde fiyatlann inmesi, ama bizim yaşamımızda çıkma- sı gibi bir çelişki yaşanıyor. En azından ücret artış- lan, gelirier, fiyatlann artışının altında kaldığı için kit- leler durmadan ve hızla yoksullaşıyor. Üretim, ihracat kalemleri artıyor, ancak serma- ye örgütleri, iktidar kaynakları bile üretim, ihracat artışının istihdama, ücretli çalışan sayısına yansı- dığını söyleyemiyorlar. İşsizlik krizden sonra, bu yıl, son aylar boyunca da artmaya devam ediyor. On- lar nedenini gelişen teknoloji, üretimde işçi sayısı- na olan gereksinimin düşmesi olarak açıklıyorlar. Gerçek neden ise ağızlara alınmıyor. Yaşamak- ta olduğumuz trajediyi sendikalar bile dillendirmi- yorlar... Işletmeler, kendileri bu faiz düzeni içinde yatınm yapmadıklannı her fırsatta açıklıyorlar. Ka- muda yatınm ise zaten IMF programlan gereği tümden yasak. Teknoloji yenilenmiyor ki, daha yüksek üretim ve ihracat durumunda bile, modern teknoloji sayesinde anlamlı sayılarla işçi düşüşü gerçekleşsin. Ne mi oluyor? Kriz bahane edilen çağdaş kölelik düzeninde, iş- çilik maliyetleri durmadan aşağı çekiliyor. Aynı iş- çiye eskiden birkaç işçinin birden yaptığı işler yük- leniyor. Kendinize, çevrenıze bir baksanıza. Gün- de kaç saat çalışılıyor? Hafta sonu tatilleri yapılı- yor mu? Fazla mesailere ne oldu? Ücret artışlan ne âlemde. Benim çevremde, odalardan da araş- tırmış olarak rahatlıkla genelleyebiliyorum, mühen- dis-mimarlar günde ortalama on saatin üstünde, ayda en fazla bir gün izin almış olarak mesaisiz kö- lelik koşullannda çalıştınlmaktalar. Beğenırlerse, ortalıkta işsiz mühendis-mimar çuvalla. Bankacılar özel krizi bahane, vur abalıya olmuş- lar. Turizmciler eskiden beri vicdansızdırlar. Kayıt- sız çalıştırma kural, kayıtlısı sigortanın tabanından. Büyük sanayide kala kala bir-iki yüz bin sendikalı işçi kalmış. Sigortalı çalışanlar bile yannın çok al- tında. Medya kuralsız, kayıtsız, keyfi çalıştırmanın örnek, model oluşturma alanı... Türkiye'nin gidişinden çok hoşnut iç-dış odak- lar çok değişik nedenler, hesaplarla Erdoğan hü- kümetine tam destekte, tam gaz gidiyorlar. AKP iktidan bu dört çengi destekle sarhoş, tek yanlı ik- tidar uygulamalannda giderek atak.. Sonbaharda türban, imam hatip sorunlarına kökten çözüm, Meclis'te mutlak çoğunluk, iktidan pekiştirecek yerel seçim hazırlıklan yapılıyor... Başbakan Erdoğan evınin komşusu bakkala, manava, düğün olmaktan çıkanlıp şova dönüştü- rülen oğlunun nikâhının davetiyesini dağıttığı için halkçı oluyor. Çocuklannın tümü Amenka'da eği- tim görüyor, yaşıyor olmalan, eşlerin türban şov defile giysiler içinde, saltanat içindeki yaşamının, hangi paralaıia sağlandığı, 17 yaşındaki türbanlı gelinin de Amerika'ya gönderileceği..vs., v.s atla- nıyor. Doktor, mühendis, mimar, bankacı, öğretmen, işçiler. kara para kazanmanın yolunu bulamamış- larsa, kölelik çalışma düzeninde yoksulluk değil, açlık sınırına doğru sürüklenirlerken birileri için ekonomi tıkınnda(!) gidiyor. soner@cumhuriyet.com.tr. Elektrikte tarife tartısması Güler yine Babacan ile çelişti AiNKAR.\ (Cumhuri- yet Bürosu) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, elektnkte bölgesel tarifeye kaynak bulununca geçileceğini söyleyen Devlet Bakanı An" Babacan la da çelişti. Enerjide bölgesel tarife çalışmalannın sürdüğü- nü söyleyen Güler, "Ma- Byede ilgüi çahşmalan yıl sonuna kadar tanıamla- yacağız'' dedi. Güler, elektrikte "biH- gesel tarife" olarak bili- nen uygulamanın aslının »tarifefarkhhğı" olduğu- nu söyledi. Güler, sağlık- lı bir maliyet yapısı ol- masım istediklerini, bu yüzden tarife farklılığı üzerinde çalıştıklannı \iirguladi. Bakan Güler, bor ma- denleri ve uç ürün üreti- mi konusunda açıklama- larda bulundu. Bor re- zervlerinin yüzde 64'ünün Türkiye'de bu- lunduğunu ammsatan Güler, "Özel sektör tem- silcileriyie yol göstennek, karşüıklı sinerji y^arat- mak için bir araya geldik. Borda 9 uç ürün konu- sunda fızibilite hazuia- dık, bunun 3'ünü Etibor yürütecek, 6 tanesini ise özel sektörün Ugisine sun- duk" diye konuştu. Botaş temsilcileriyle Rus Gazexport temsilci- leri arasında doğalgaz alımına ilişkin teknik dü- zeyde çalışmalara da dün başladıklannı açıklayan Bakan Güler."Rusya'dan üç ayn anlaşmayia üç ay- n fiyattan doğalgaz ah- yorduk, bunlann hesap- lan yapıhyor. Avrupa'da en uygun fıyatlaria gaz alacağız. Daha önce ko- nuyla ilgili karar Mec- lis'ten geçtiği için bizim görüşümüz, yine değişik- likieri Meclis'egetirip bfl- gi vermek, gerekiyorsa oylamaktir." dedi.