Katalog

2 AĞUSTOS 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA l l i J V v l i ı U1VJX ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Nestte'den yeni kahvaltılık ürün • Ekonomi Servisi- Nestle, kahvaltılık gevrekler kategorisinde en önemli ürünlerinden ballı yulaflı Honey Nut Cheerios'u, Türk tüketicisine sundıı. Nestle Kahvaltılık Gevrekler Grubu Ürün Müdürü Ismail Bütün, Türkiye'de kahvaltılık gevrek pazannın 14 milyon dolar düşük olduğunu belirtti. Liman hizmetleri yanya indi • ANKARA (ANKA)- TCDD, özellikle karayollarında taşınan yüklerin demiryolu ve liman bağlantılı kombine taşımacılığına yönlendirilmesi amacıyla liman hizmeti ücretlerini dünden geçerli olmak üzere yüzde 50 oranında indirdi. Oto sektöründe bakım izni • BURSA (AA)-OYAK Renault ve TOFAŞ, yıllık bakım ve onanm çalışmalan nedeniyle yanndan itibaren 24 Ağustos'a kadar üretime ara verecek. TOFAŞ'ta3bin400'ü işçi yaklaşık 5 bin, OYAK Renault'da da 2 bin 8OO'ü işçi 3 bin 600 çalışan aynı tarihlerde yıllık izinlerini kullanacak. Arçelik de Maximum'lu oMu • Ekonomi Servisi - Türkiye Iş Bankası, "Maximum" kart anlaşmalı üye kuruluşlan arasına Arçelik ve Beko'yu da kattı. Anlaşma gereği, Iş Bankası kredi kartı sahipleri Arçelik ve Beko bayilerinden 12 aya varan taksitlerle alışveriş yapabilecek, yüzde 1 oranında Maxipuan kazabilecekler. Kopru ucretı zam rekoptmeni • Ekonomi Servisi - İstanbul'da geçen ayın zam rekortmeni, yüzde 25'likartışlaBoğaz Köprüsü geçiş ücreti oldu. Fiyatı yüzde 200 artan patates, yıllık bazda en çok zamlanan ürün oldu. Istanbul Ticaret Odası'nın açıkladığı temmuz ayı fiyat artışlanna göre, köprü ücretine yapılan zammı, biberdeki yüzde 14.5'lik, çaydaki yüzde 14'lük, elmiadaki yüzde 11.5'likartış izledi. Meksa ceza aldı • ANKARA(ANKA>- Sermaye Piyasası Kurulu, Meksa Yatınm Menkul Değerler'e 15.2 milyar liralık para cezası verdi. Meksanın kredili menkul kıymet. açığa satış ve menkul kıymetlerin ödünç alma ve verme işlemlerine ilişkin tebliğe aykın işlem yaptığı belirlendi. Akbank kar etti • İSTANBUL(AA)- Enflasyondan anndınlmış mali tablolara göre Akbank ilk yanda 489 trilyon lira net kar elde etti. Akbank Genel Müdürü Zafer Kurtul, ilk 3 ayda enflasyon ve faizdeki yükselişin yarattığı olumsuzluğun ortadan kalkmasının bankayı olumlu etkilediğini söyledi. Borç erteleme ve bazı kurumlarm değerinin altında satılmasının yolu açıldı ÖÖzelleştinneborcunaaf• Yeni düzenlemeyle ÖYK'ye, özelleştirme borçlan konusunda karar verme yetkisi tanınırken özelleştirilecek kuruluşların değer tespitlerindeki yöntem de üçten ikiye indirildi. ANKARA(CumhuriyetBü- rosu) - Hükümet, öncekı gün TBMM'de yaptığı düzenleme- lerle özelleştirmede yeni borç ertelemeleri ve yolsuzluklann yolunu açarken bazı kurumla- nn değerinin altında satılabil- mesine de olanak tanıdı. Yapılan düzenlemede, ba- kanlardan oluşan Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun (ÖYK), Özelleştirme Idaresi'nın borç- lan hakkında da karar verme yetkisi olduğu belirtilirken, ilk 2 ihalede sonuç alınmaması durumunda şirketlerin pazar- lık usulüyle satılabilmesine de übre fabrikaları ihaleye çıktı ANKARA (AA)- Özelleştinne Idaresi Başkanhğı, Istanbul Gübre Sanayü (IGSAŞ), Gemlik ve Samsun Gübre Sanayii AŞ'de bulunan kamu hisselerini blok olarak satışa çıkardı. Ihale için son başvuru taribi 17 Ekim 2003. ÎGSAŞ'nın yüzde 99.9854 hissesi, Gemlik Gübre Sanayü ile Samsun Gübre Sanayii'nin de yüzde 100 hisselerinin satışı," kapah zarf içinde tekBf almak ve görüşmeler yapmak sureüyk pazarhk" usulü ile gerçekleştirilecek. Geçici teminat bedelleri, ÎGSAŞ için 1 milyon 500 bin, Samsun Gübre için 1 milyon ve Gemlik Gübre içinde 2 milyon ABD Dolan olarak belirlendi. yasal kılıf kazandınldı. Dü- zenlemeyle özelleştirilecek şirketlerde "en az değer tespit çabşması" yapma zorunluluğu da 2'ye indiriliyor. TBMM Genel Kurulu'nda kabul edi- len tasanya göre getirilen dü- zenlemeler özetle şöyle: • Borç ertelenecek: ÖYK, Özelleştirme Idaresi'nin hak, alacak ve borçlan hakkmda karar alabilecek. Bu düzenle- me, ihale şartlannın ve dolayı- sıyla borç ödeme takvimleri- nin değiştirilmesi konusunda bakanlardan kurulu olan ÖYK'ye geniş yetki verdi. • Değer tespitinde yöntem azalacak: Özelleştirilecek ku- ruluşlann değer tespitinde, "uhıslararası kabul yöntemle- rinden en az üçünün uygulan- masuıT öngören hüküm de- ğiştıriliyor. Kabul yöntemleri- nin en az ikisi uygulanacak. • İki ihale sonra saüş ser- best: tki ihalede sonuç alınma- ması durumunda, özelleştiri- lecek kuruluşa ilişkin pazarlık yapılacak. thale komısyonu is- teklilerin teknik veya mesleki yeterlilik, mali güç, yönetim ve sorumluluk niteliklerini dikkate alarak kurumlan belir- lenen değerlerinin altında da satabilecek. • Aria ve AyceD'e yasal ze- min: Yasayla, Türİc Tele- kom'un özelleştirilmesi çerçe- vesinde hisse senedi ile değiş- tirilebilir sermaye piyasası araçlannın kullanımına imkân tanınıyor. Telgraf ve Telefon Kanunu'na bir geçici madde eklenerek Türk Telekom tara- fından kurulan GSM şirketi Aycell'in başka bir şirket ile birleşmesi konusunda kurum yetkili kılınıyor. • MilM Piyango'ya özeDeş- tirme volu: Milli Piyango Ida- resi'nin şans oyunlan faaliyet- leri ile düzenleme ve denetim faaliyetleri birbirinden aynla- rak şans oyunlannın lisansının ihale sonucunda en fazla 10 yıla kadar gerçek ve tüzelkişi- lere de\Tİne imkân tanınıyor. Böylece Millı Piyango Idare- si'nin şans oyunlanyla ilgili faaliyetlerinin lisans de\ri yo- luyla özelleştirilmesi müm- kün olacak; kamu sektörü bu alandan çekilerek düzenleme, izleme ve denetim görevi ya- pacak. • ÖzeUeştinneveHazinega- rantili borçlanma: Ödenme- yen özelleştirme borçlan ne- deniyle kaynak ihtiyacı sürek- li artan Özelleştirme Idare- si'ne de Hazine garantili borç- lanma olanağı getiriliyor. Yıllık üretim kapasitesi 40 milyon metre olan DEBA, ürettiği kumaşları dünyaya ihraç ediyor Zara'nm pantolonu Denizlfden • Banana Republic, Hugo Boss, Massimo Dutti, Doc- ker's, GAP, Zara, Tommy Hilfiger gibi dünyaca ünlü markalarla çalışan DE- BA'nin 2002 ihracat tutan 55 milyon dolar. EBRUERDOĞAN DENtZLİ - Denizli Basma ve Boya Sa- nayi iAŞ (DEBA) yıllık 40 milyon metre- lik üretim kapasitesiyle ürettiği kumaşla- rı ve pantolonlan dünyaya ihraç ediyor. Banana Republic, Hugo Boss, Massimo Duttı, Docker's, GAP, Zara, Tommy Hil- figer gibi dünyaca ünlü markalarla çalışan DEBA'nın 2002 cirosu 90 milyon dolar. DEBA Genel Müdürü Duru Güneri. yılda 4 miryon kadın ve erkek pantolonu ürettiklerini belirterek 1.5 yıl önce kendi koleksiyonlannı üretmeye başladıklarını söyledi. Jakarlı kumaşlann iplik üretüni de dahıl olmak üzere, satışa kadar her şe- yi kendi fabrikalannda yaptıklannı anla- tan Günen. "Ipük üretimimiz yalnız ja- karh ma&ar için geçertL Bunu yine gruba bağh fabrikanuzda yapıyoruz. Düz malsa ipüği devamhçafaşnğunız firmalardan ah- yoruz. Kalite kontroDerini yaptaktan son- ra da kumaşı üretiyonız" dedı. Desen dairelerinde çalışan 10 kişilik bir ekibın yarattığı 13 bin desenle, basma işlemı de yaptıklannı ifade eden Güneri, bu desenleri bazı fırmalara sattıklannı ve ev tekstüinde kendilerine ait Unique Art markası için kullandıklannı belirtti. Tür- kiye'nin iki yabancı firma tarafından onayh tek laboratuvanna sahip oldukla- nnı söyleyen Günen şöyle konuştu: "Bu laboratuvara 120 bin sterünükbir yatmm yapük. Kumaşın çekme, kopp._ mukave- Duru Güneri oin verdiği bilgiye göre, 1973'te kurulan DEBA'da 1540 kişi çanşıyor. 60 bin metrekare- Kk bir alanda üretim yapan şirket, İSO 500'de 2001'de 213'üncü iken, 2002'de 171'inci oldu. meti de dahü, her işlemi burada yapabüi- yoruz. tki yabancı firma tarafindan onay- lanması sayesinde. bu firmalann Türki- ye'de ürettikleri mallann laboratuvar ça- hşmalannı da yapıyoruz." 2003 başında, yıllık ciro hedefinı 95 milyon dolar olarak belirlediklerinı anla- tan DEBA Genel Müdürü Güneri, piya- sa şartlan ve dövız kurlanndaki düşüş nedeniyle bunun, 80-85 milyon dolar ola- rak gerçekleşeceğını söyledi. Yıl başın- da ciro hedefinı behrlerken dolar kuru- nu 1 milyon 900 bin lira olarak hesapla- dıklannı kaydeden Günen, "Diğer kuru- luşlar gibi yıl sonunda dolann 2 milyon ol- ması beklentimiz voktu. 2 mirvon lira ol- masını da istemiyoruz. Ama hiç olmazsa 1 mihon 650 bin lira olması bütün sana- yiihracaü nırahaüaür diyedüşünüyoruz" dedi. Türkiye'deki knzlenn, dünyada ya- şanan krizlerin bir uzantısı olduğunu be- hrten Güneri, dünyada, 2. Dünya Sava- şı'ndan beri en büyük ışsizliğin yaşandı- gını ifade etti. ERGÜN: 7 AYDIR ZAM YOK. FARK KAPATILMALI İşçi emeklisinden sosyaldevletçağnsı MİNE ZEYBEKOĞULLARI Açlık smınnın altmda kalan maaşlanna zam isteyen işçi emeklileri tepkili. Dul ve yetimlerle birlikte yaklaşık 3.5 milyon işçi emeklisi, maaşlanna zam yapıhnasuıı bekliyor. En son _ ocakta "Sosyal Destek ÖdemesP adı altuıda 75 milyon lira seyyanen zam alan işçi emeklileri, memur ve memur emeklılerine yapılan son zamdan sonra oluşan 116 milyon 400 bin liralık maaş farkının kapatümasını istiyor. işçi emekliliklerinin her geçen gün şikâyetlerinin artmasma karşın uzmanlar, yasa gereği • Enson ocakta 75 milyon lira seyyanen zam alan 3.5 milyon işçi emeklisi, maaşlanna zam yapılmasını bekliyor. zam oranlannın yıl sonunda değerlendırileceğinı dile getirdiler. Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyelerine konuyla ilgili bir mektup gönderen Türkiye işçi Emeklileri Dernegi (TlED) Genel Başkanı Kazım Ergün. "Sosyal devlet olmanın kuraDan vardır. Lafla sosval deviet ohınmaz" dedi. Prim gün sayılan ve sigortalılık süresi bakımmdan memur emeklileri ile aralannda fark bulunmayan işçi emeklilerine, söz konusu zam olduğunda "Sizin yasanız farkh" şeklınde yaklaşıldığını belirten Ergün, şöyle konuştu: 'Hükümet enflasyon konusunda gerçekçi rakamlar vermiyor. Benim emeklim daha evinde karpuz göremedL Türkiye'de her şey yetişecek ama benim emeklim yiyemeyecek." Zam konusunda seslerinin duyuhnasını isteyen emeklilerin talebini Başbakan ve Bakanlar Kurulu üvlerine ileten TtED"in göndeıdiği mektupta özetle şu ifadelere yer verildi: "İşçi emeklisi. dul ve yetimlerimizin 332 milyon ürada sabraenen taban ayiddan, dört kişilik bir ailenin Açlık Sının' olarak belûienen 453 nıilyon Hra rutanndaki beslenme standardının ancak yüzde 80.5'üıi karşıla>abUmektedir.' 1 AYGÜN: BANKA KOMÎSYONLARI DÜZENLENSİN Taksi3.5 müyon, JuMile 18 milyon lira ANKARA(ANKA) - Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkam Sinan Aygün, 10 milyar lirayı aşan ödemelerin banka kanalıyla yapıhnasuıı olumlu bulduklannı, ancak bankalann havale masrafîanmn burada önemli bir sorun oluşturduğunu söyledi. Aygün, bankalann 5 milyon 250 bin lirayla 18 milyon lira arasında değişen tutarlarda tahsil ettiği havale masraflannm, "ilkesiz ve oransız" olduğunu ifade ederek banka komisyonlanna bir düzen getirihnesini istedi. 10 milyar liranın üzerindeki ödemelerin bankalardan yapıhnası • ATO Başkanı Aygün, bankalann tahsil ettiği havale masraflannm 'ilkesiz ve oransız' olduğunu söyledi. düzenlemesindeki ilk çekincesinin bankalardan kaynaklandığını dile getiren Aygün, "sicflî bozuk bir bankacüık sistenünin. yasadan aküğı güçle halkın üzerinden hak edilmeyen oranlarda kazanç saglanması" olduğunu savunarak, "Mükeüef bankalann msafina kalacaksa %-ay haümize'7 diye konuştu. 15 bankanın Ulus şubelerinden 2 kilometre mesafedeki Kızılay şubelerine 1 milyar liralık havale yaptıklannı anlatan Aygün, bankalann 5 milyon 250 milyon lira ile 18 milyon lira arasında değişen oranlarda havale masrafı uyguladıklanna dikkat çekti. Aynı mesafeye taksi ile 3.5 milyon liraya gidilebildiğini söyleyen Aygün, banka şubeleri arasmdaki yürüme süresinin ise 10-15 dakika olduğunu vurguladı. Aygün, en yüksek havale masrafını 18 milyon lira ile Garanti Bankası'mn aldığını, İş Bankası'mn 16 milyon 800 bin lira ile ikinci, Yapı Kredi ve Dış Bank'ın da 15 milyon 750 bin liralık havale masrafıyla üçüncü su-ada yer aldığına işaret etti. tŞÇtNİNEVREINİlNDEN ŞÜKRAN SONER Kör KÖP Papmağım Gözüne Başbakan Erdoğan, AKP kurmaylan milletvekil- lerini gönülleri raha! tatile gönderiyor. Giderayak, sonuçlanndan bihaber sayısız anayasa ve yasa de- ğişikliği için parmak kaldırarak partilerine olan bağ- lılıklannı kanıtlamış oldular. Yetmedi, bir de boş kâ- ğıda imza attılar. AKP'nin bir ajansı boş kâğıda atı- lan imzalar için "Tezkere imzalan tamam" diye baş- lık artı. Meclis'i gerektiği anda toplantıya çağırmak üze- re alınan 110 imza, gerekirse ya Irak batağına as- ker göndeımek için tezkere ya da orman yağması affı ile ilgili anayasa değişikliginde kullanılacak. Ta- kıyye düzeninde heryol hak... Yollar ayrılınca eski liderlerine bile oyun oynanı- yor. Recai Kırtan, Kanal 7'deki yüzde 33 hissesi- nin, haberi olmadan elinden alındığı gerekçesi ile dava açıyor. Bütçe değişikliği tasansına son daki- kada konan bir ekle, Uzanlar'ın malvariığına el ko- nulması olanağını sağlayan yasal düzenleme hazır. Danıştay, kamu okullannın tebeşir, öğretmen, dershane, araç-gereç açığı trajik boyutlarda durur- ken yoksul çocuklara kolej olanağı paravanası al- tında ağırlıklı tarikat okullanna militan gönderme, arada kimi kolejleri ekonomik kurtarma operasyo- nunu iptal etmişti. Gerekçesi yayımlanmadan tati- le çıkış yasalan arasında yeniden bir yasa çıkanldı. AKP iktidan için hak, hukuk gibi kavramlar yok. Ümmet, himaye düzeni ile Türkiye Cumhuriyeti'ni yönetmekte diretiyorlar. Işlerine, iktidarlanna uy- gun düştüğünü düşündükleri her işi, deneme-ya- nılma yöntemi ile uygulamaya geçirmenin yollanna bakıyorlar. Meclis çoğunluğunun bu yolda yeterli olmadığı- nı hemen kavradılar ya.. Ne yapıp yapıp yerleşme- yi sağlayacak dış destek, büyük para gücü ile ye- rel seçimleri de kotarmak peşindeler... Uyum paketleri tamam da.. ABD, AB konusun- da, Irak'ta, Kıbns'ta önlerinde ciddi engel olarak gördükleri ordudan intikam almanın keyfinde. ABD, AB'nin önemli medyasında "Ordu siyasi otoritesi- ni yitirdi" türünden destek başlıklan atılryor. Tatil öncesi son olduğu ilan edilmiş AB paketi ile AB'ye ne kadar yaklaştığımız sorusuna yanıt ararsak yan- dık. "Aferin"\\, sırt srvazlayan sözler arasında kayna- yıp giden satır aralan gerçekleri yüzümüze vurmak- ta. Başbakan Erdoğan bile, "Heristedikleriniyap- tık" diye bilinen üslubu ile bir estirdikten sonra, "Ol- mazsa yeni bir paket gelir, onu da çıkannz" diye ağzından baklayı çıkanverdi. Bu arada AB'nin paketlerinde uyumda yol gös- terici komisyonlarda görev yapmış uzmanlann, bi- lim insanlanmızın açıklamalan çok çarpıcı. Uyum paketlerinde görüşlerine bile başvurulmamış. Ne- rede, hangi kaynaklarta işbirtiği içinde hazırlandığı belirsiz paketlerin içeriklerinde, AB'ye uyum kap- samı ile ilişkisi olmayan, AKP iktidannın önceliği pek çok düzenleme olduğu gibi, olması gereken ve yer almayan pek çok düzenleme de var. AB'nin gerçek demokratik ve sosyal devlet ilkelerine, Ko- penhag kriterlerine uyum hak götüre. Uyanık iktidar ekonomik kriterlerde önemli biröl- çü olan hukuka uygunluk, şeffaflık konulannda işi- ne geldiği gibi oynuyor. Kara parayı denetleyebil- mek adına 5 milyann üstündeki satışlann bankalar- dan geçirilmesi kriteri, kimi yakın sermaye güçleri- nin devreye girmesi ile son dakikada 10 milyara çı- kanldı. Arada emlak satışlannda kaçış da getirildi. Kamu İhale Yasası'nın içi boşaltıldı. İktidar keyfiliği için, daha önceki iktidariann şaibeli olmasına yol açan düzenlemelere dönüldü. Kamu mülklerinin tek elden satışının yolu aranıyor. özelleştirme ya- sası değişikliği ile, hem olmazsa olmaz koşullar da- raltılıyor hem de 3. ihale aşamasında en şaibeli, ağır zaranna satışa yol açılıyor... Orman yağması ile iktidan pekiştirecek paraya kavuşma güdüsü öylesine ağır basıyor ki.. Anaya- sa değişikliği oyiamasında, yeterli çoğunluk sağla- yamayan maddenin bir sonrakine eklenmesi, kar- şımilletvekillerininoyveımeyezorlanması, bir mad- de değişikliği ile referanduma giden yolun uzatılma- sı taktikleri ile iş bitmedi. Cumhurbaşkanı'nın yeni- den geri çevirmesi sonrasına ilişkin senaryolar ha- zır. Arada kent merkezlerindeki değeri yüksek okul binalannın, kamu mülklerinin satışı çerez, çantada keklik. Okul demekleri "Okulumu istiyorum" baş- lığı altında çok duyarlı, anlamlı bir kampanya baş- latmış olsalar da, bu ilkel yağmacı kültürie hoyrat- lıktan geri dönülmüyor. Bir de tatil sonrasına ilişkin önemli öncelikler var ki.. imam-hatip ve türban sorununda AKP iktidan, siyasal Islam adına kökten çözümlerin zamanının geldiğine inanıyor. Kamuoyu oluşturulması adım adım gerçekleştiriIiyor. Kimse kamu eğitiminin ka- litesinden, içeriğinden olumlu söz edemez. Ancak sooınlann çözümünde reform arayişlanndan uzak, ters yönde, AKP'nin kamu eliyle eğitim, 8 yıllık ke- sintisiz eğitim, üniversiteleri kökünden dinamitle- meyi, laikliği, bilim ilkelerini yikmayı amaçlayan ik- tidar uygulamalanna "Kör körparmağım gözüne" izin verilecek mi? soner@cumhuriyetcom.tr İzinsiz marka kullanımına engel Toyota'dan sahteciliğe savaş BURSA (AA) - To- yota araçlannm üreti- cisi Toyota Motor Corporation, sahte parça, izinsiz marka ve logo kullanımına karşı hukuki mücade- le başlattı. ToyotaSa'dan yapı- lan açıklamada, yurt genelinde kısa bir sü- re önce birçok yedek parçacı ve özel servise savcılık denetimınde yapılan baskınlarda. orijinal Toyota kutusu- na çok benzeyen am- balajlar içinde satılan sahte parçalara el ko- nulduğu ve bu parçala- n satan firmalara dava açıldığı belirtildi. Bu mücadelede, müşterilenn korun- masının amaçlandığı ifade edilirken sahte- ciliğin özellikle yağ, hava ve yakıt filtrele- ri, fren balatalan, bu- jiler, amortisörler, debriyaj setleri, piston ve segmanlar, akslar ve körükler, rot ve ro- tiller gibi hareketli ye- dek parçalarda yoğun- laştığı kaydedildi.