Katalog

Cumhuriyet lmtiyaz Sahibi: CUMHURTVET VAKn adma İLHAN SELÇUK Genel Yaym Yönetmeni: tbrahim Yıldız # Yazıışleri Müdürü: SaBm A^pasfanĞSorumlu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara tstıhbarat: Cengiz \ ıldınm 9 Ekonomr Öz- lem Yüzak # Kültür Egemen Berköz# Spor Abdülkadir Yücelman • Makaleler Sanıi Ka- raören 9 Duzeltme Abdullab \azıcı # Bıl- gı-Belge. Edibe Buğra 9 Yurt Haberlerı. Meh- met Faraç # A\rupa Temsılcısı Gûra\ Öz Yayın Kurulu: tlhan Selçuk (Baş- kaıi). EmreKongar (Danışman). Orhan Erinç. Hikmet Çetin- kava, Şükran Soner, İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Musta- fa Balba\, Hakan Kara. •\nkaraTemsılcısı MustafaBalbıu AiatiııkBuhanN'o l25,Kat.4. Bakanlıklar Tel 419502OChat). Faks 419502" •tzmırTemsılcısr. S«rdar Kıak. H Zı\ a Bl\ 1352 S 2 3 Tel: 4411220. Faks. 4418"45 •AdanaTemsıicısı'.ÇetinYiğenoğtu.lnonuCd.HISNo-.l l.Tel 3b3 12 11. Faks 363 12 15 Antal>a Terrbilcısı Ahmet Onıçoğlu Cumhunıet Cad &0 5 Tel 0242 İ48OO5"1 Fax 2430509 Muessese Müdürü Erol E r k u t • Bilgı Işlem Ahmet Korulsan # Sa- tış Fazilet Kuza G e n e l M u d u r Tüla\ Mutlu Dölen • Müdür Yrd (Fınans i e Operasvonı Erhan Özdemir # Pazariaraa Dı- rekıoru Tüla> Tosua Tel 02 i 2 354 33 00 Faks 0212354 32 9" \ayıml*)ln: YenıGünHaber \jansıBa>m\eYayıncıl>k VŞ. Tüıioca&Cad. 30 41 Cagıfoilu '4.-M kanbul PK 24* - SAea %44? Falis ı0:i;ı51'85 95 Basfcı: Mert.e Gazete Dergı Basım Ya;.ıncılık San leTıc \S Bartaro, Buhnn V 125 Beştas- tst Dağraı 5IS Tel .O:i:ı;i205'i5ı2nhai) a: Merkez Dağmm Pazariarra San \eTıc \ Ş 20KASIM2OO3 Imsak:5.18 Güneş 6 50 Öele 11 5~ îkındı 14 27 Akşam: 16.51 Yatsr 18.16 Çin Seddfnde hatıra fotografi • Haber Merkezi - Çine bağlı Hainan Adası'nda düzenlenecek Dünya Güzellik Yanşması'na katılacak olan HOgüzel. yanşmaya hazırlanırken ülkenin tarihi ve kültürel mirasını tanıma fırsatı da buluyor. 6 Aralık'ta düzenlenecek yanşma öncesınde Pekin'i gezen güzeller, hem stres atıyor hem de birbirleriyle daha yakın ılişkiler kuruyor. Gittikleri her yerde hatıra fotografi çektiren kraliçe adaylannın prograrrunın belki de hepsi için en ilginç durak noktası, ülkenin dünyaca ünlü simgesi Çin Seddi'ydi - Dün, karlarla kaplı Çin Seddi boyunca yürüyüş yapan güzeller, objektıflere gülümsemeyı ilırnal etmedi. (AP) Jackson için tutuklana karan • LOS ANGELES (AA) - Pop yıldızı Mıchael Jackson hakkında cınsel taciz suçlamasıyla ilgili tutuklama karan çıkanldığj bıldirildı. Amerikan televizyon kanallannın habennde, tutukJama karannın Kalifornıya mahkemesi tarafindan alındığı belirtildi. Pohs, önceki gün, Santa Barbara kasabası savcılığırun verdiğı izinle, yıldızın evınde arama yapmıştı. Aramanın. 12 yaşında bir çocuğun Jackson'a karşı cınsel taciz suçlamasıyla ılgilı olduğu ileri sürülmüştü. 10 gramlık helikopter yapıkh • TOKYO (AA) - Japonlar, dünyanuı en küçük ve en hafıf uzaktan kumandalı helikopterini üretmeyi başardı Seiko Epson şirketi, 10 gram ağırlığındakı minik helikopterin, ileride doğal felaketlerden sonra "uçan fotoğraf makinesi" olarak kullanılabileceğini bildirdi. Şirket sözcüsü, "Helikopter. üzerine ihştinlmiş fotoğraf makinesi sayesinde felaket mahalli ya da ulaşılması zor bölgelerin üzerinde uçarak insan gözü görevi görebılir" dedi. Helikopterin ne zaman piyasaya sürüleceğı açıklanmadı. Yaşam süresi Z0 av arth • ANKARA (ANKA) - Türkıye'de kadınlann ortalama yaşam süresi, erkeklere göre daha fazla artarken artışlar Türkiye'dekd ortalama yaşam süresini de uzattı. Devlet tstatistik Enstitüsü verilerinden yapılan belirlemeye göre, 1993 yılında 66.8 yıl olan ortalama yaşam süresi, geçen yıl itibanyla 68.6 yıla yükseldi. Ortalama yaşam süresinde son on yıllık dönemde 20.4 aylıkbirartışyaşandı. 1993 yılında kadınlarda ortalama 69.3 yıl olan yaşam süresi, 2002'ye gelindiğinde 70.9 yıla yükseldi. Kadınlann ortalama yaşam süresinde son on yıllık dönemde 21.6 aylık artış oldu. Buna karşıhk, erkeklerin 1993 yümda 64.6 yıl olan ortalama yaşam süresi, 2002 yılında 66.2 yıla yükseldi. Evin reisi kadm • ANKARA (ANKA) - Türkiye'de evin reısliğine soyunan kadınlann sayısı giderek artıyor. Devlet tstatistik Enstitüsü verilerine göre, geçen yıl sonu itibanyla Türkiye'deki evlerin yüzde 12'sinde, evin reisi olarak kadın görünüyor. Aynı dönem itibanyla Türkiye'deki hanelerin sayısının 16 milyon 446 bin 645 olduğu dikkate ahndığında, evin reisinin kadın olduğu ailelerin sayısı 1 milyon 973 bin 597 olarak hesaplanıyor.Başka ifadeyle, Türkiye'de 2 miryona yakın ailede reisin kadın olduğu görülüyor. Türkiye'de aıle reisi olarak kadının gösterildiği hanelerin sayısı 1994'te yüzde 9.2 oranındaydı. Aynı yılda, Türkiye'deki hanelerin sayısı 13 milyon 382 bin 841 olarak sayıldı. Yarım milyondan fazlası korunmaya muhtaç, yalnız İstanbul'da 50 bini sokaklarda yaşıyor Çocukluklannıımuttular c MUSTAFAÇAKIR ANKARA-Çocuk Haklan Sözleşmesi'nin Birleşmiş Milletler'de (BM) kabul edildiği gün olan 20 Kasım tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de Dünya Çocuk Haklan Günü olarak kutlanıyor. Her yıl onlarca çocuğun sokağa itıldiği, tecavüze uğradığı, çalışmaya zorlandığı ocuk l akfi Çocuk Türkiye'de, "Çocuk Bilgi Haklan Okulu ve Ağı" kurulamadığı için Türkiye Çocuk korunmaya muhtaç Düşünce Makeö çocuklar hakkında kesin tarafindan "TüHdye verilere ulaşılamıyor. Çocuk Haklan AcU Çocuklara yönelik aile Eytem Plartı" içi cinsel suçlann haztriaıuk Planda, gizlendiği Türkiye'de herçocuğunyaşama sokakta yaşayan iyibaşlayabümesini çocuklann sayısının teminatalüna alan sadece tstanbul'da 40-50 anayasal bin arasında olduğu düzenlemelerin tahmin ediliyor. yapdması istendi. Türkiye'de kesin olmayan rakamlara göre 500 bin çocuk koruma sınınnın altında yaşıyoT. Korunma altına alınması gereken çocuk sayısının ise 3-4 milyon olduğu tahmin edılivor. Ancak devlet koruma altına alınan çocuklann 18 binine bakabiliyor. Türkiye'de birimler arasındaki kopukluk nedeniyle, korunmaya muhtaç çocuklann sayısı bilinemiyor. BM'nin 1994 yılında Türkiye'yi uyarmasına karşın bu konuda henüz önemli bir üerleme kaydedilemedi. BM 2000 yılında Türkiye den "Çocuk BOgi Ağı" oluşturmasını istedi. Bu sistem oluşturulabilseydi korunmaya muhtaç çocuklann takibi yapılabilecekti. Devletin yetersiz kalması nedeniyle bazı üniversite ve sivil toplum örgütleri "Çocuk Bilgi Ağı* oluşturuhnası amacıyla çalışmalannı sürdürüyor. Türkiye'de aile içi cinsel suçlar da gizleniyor. Uzmanlara göre, bu tür suçlar ya aile içinde kalıyor ya da yine aile tarafindan kabul edilmıyor. Türk-lş Çahşan Çocuklar Bürosu Müdürü Ozcan Karabuhıt Türkiye'de uygulanan sosyo- ekonomik politıkalar nedeniyle çocuklann sokaklarda çahşmak zorunda kaldıklannı söyledi. Sokakta çalışan çocuk sayısını tam olarak bilemediklerini belirten Karabulut, DtSK ve Hak-tş ile bırlikte tstanbul'da yaptıklan çalışma sonucu 2 bin çocuğu yatılı ilköğretim bölge okullanna yerleştirdiklerini bildirdi. FATURA HEP ONLARA CIKIYOR FİGEN ATALAY • • o Bugün Dünya Çocuk Haklan Günü. Dayak yiyen, istismara uğrayan, eği- timsiz, sağhksız. evsiz. aç. zellikle yoksul savaşlarda ölen, yarala- kesimlerde n a n - kımsesız kalan ço- cocuâa cuklann bundan haberi yönelikşiddet yok-Haberlenolsadade- ' Y ğışen bu" şey olmayacak a r t | y° r - onlar için. Çünkü hakla- Yurttaşlann n n ı kullanmalanna ızin korunmaya verilmeyecek. muhtaç çocukları Çocuk Vakfı Başkanı 0212 511 42 75 MustafaRuhiŞirin, "Tür- veya 183 Alo kiye'nin önceükli çocuk Çocuk Hattı' na '^«^ haklannı bikn ço- bildirmesi cuktoryetiştirmektir.Ço- isteniyor. cukbmha>^toiyibirl«ış- langıç yapabılmelen. bu- tün haklannı yaşayabil- meleri ile mümkündür" dedi. Gün yenne "çocukhığu ve çocuklan kutiamayT öneren vakıf başkanı, "So- nı sormayi öğretnıediğimi/çocuklar için her gün kendimize bir sonı sorahm. Hiç olmazsa her yıl, denizyıkha örneği gibi hayata iyi bir başlangıç yapan bir çocu- ğaöncühikedetim" önerisinde bulundu. Şinn, Türkiye'de çocuk haklan ihla- linin öne geçmeye başladığını, özellik- le yoksul kesimlerde anne-babalann- dan dayak yiyen çocuk sayısının arttı- ğını vurguladı. Vakıf başkanı şöyle de- vam etti: "Eğitimsiz,yoksul kesimlerde çocuğa yönelik şiddetartn. Bunun nedeni, Tür- krve'de yoksulluğun giderek derinleşi- yor ohnasL" SHÇEK tstanbul tl Müdürü Kahra- man Eroğhı da, tstanbul'a yoğun göç. çarpık kentleşme, nüfus planlamasına uyulmaması, ekonomik ve sosyal so- runlar. aile parçalanması gibi nedenler- le korunmaya muhtaç çocuklann sayı- sında artış olduğuna dikkat çektı. Gucci'de deprem var Ünlü modaevinin son 10 yılına şekil vereh tasartmcı Tom Ford ayrtlma karan aldı Çeviri Servisi - Gucci imzası taşıyan ürünlere son 10 yıldır şekil veren tasanmcı Tom Ford ve iş yönetimi alanındaki zekâsıyla mali durumu düzelten Domenko De Sole / ünlü modaevinden aynlacaklannı açıkladı. îkihnin, basın toplantısı yaparak Gucci 'nin sahibi Pinault-Printemps- Reudoute (PPR) şirketiyle yollannı ayırmalan moda dünyasında 1997'de Gianni Versace nın ölümünden sonra yaşanan "en büjük felaket" olarak yorumlandı. Time dergisinde yayımlanan yazıya göre 10 yıl önce iniş seyrinde olan Gucci, ikilinin gelmesiyle 200 milyon dolarlık kannı 3 miîyar dolara çıkardı. Neden göz yumdu? PPR bünyesine Yves Saint Lauren. Stella McCartney gibi markalan da katan ikilinin önceki hafta aynlması sonrasında şirket hisselerinde >aizde 5Tik düşüş gözlendi. Tom Ford, PPR Yönetim Kurulu Başkanı Francois Pinault'yla neden anlaşamadıklan konusunda, bir Çin atasözünü anımsatmakla (Aynı yatak farkh rûyalar) yetindi. Kulıslerde ise Pinaultnun Ford'u çok başanlı olmayan Yves Saint Laurent'in tasanmcıhğını bırakması konusunda zorladığı ve ikilinin PPR şirketinin Gucci'nin hisselerinin yüzde 100"ü de alsa aynlmakta kararlı olduğu konuşuluyor. 1999'da, LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton grubunun satın almak istediği Gucci hisselerinin yüzde 70'ini satın alarak modaevinin Fransız şirketin eline geçmesine karşı olan Ford ve De Sole'ye destek \ eren Pinaultnun ikilinin lesine neden göz yumduğu da merak konusu. Seyahat sigortası tatilde yaşanabilecek olumsuzluklan gideriyor Bayramı şeker gibi geçirmek için \XSUFÖZKAN tZMÎR - Turizmciler, şeker bayramı tatilinde yaşanabilecek olumsuzluklara karşı, joırttaşlara "seyahat sigortası'' yaptırmalan çağnsında bulundu. Türkiye Seyahat Acentalan Birliği (TÜRSAB), 8 güne kadar olan gezileri için yurttaşlardan 10.27 dolar isterken bununla olası kaza, hastahk, geri dönüş zorunluluğu gibi giderlerinin karşılanabıleceğini bildirdi. 9 günlük bayram tatılinin. özellıkle Mısır ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere yurtdışı tunzme ilgıyı arttırması, buralan ziyaret edecek olanlann seyahat güvencesi konusunu da gündeme getıriyor. TÜRSAB yetkililen, yurtdışına çıkacak olanlardan mutlaka acenteleriyle yapnğı sözleşmelerini yanında bulundurmalannı isterken aynca "voucher" adı verilen ve içinde ulaşım, konaklama bilgilerinin yer aldığı makbuzun da korunması gerektığım \Tirguluyor. Belgenizi saklayın Yetkililer, yurtdışına çıkacak olanlara şu uyanlan yapıyor: "Kimi zaman voucher belgesinde sadece konaklama bilgileri yer alır. Özeilikle ulaşun kendiniz tarafindan organize edihŞorsa bu belge, ilgili konaklama tesisine giriş yaparken size gerekh" olacak ve bir sureti tesise testim edilecektir. Acenteyle sözleşme imzaladı> sanız, mutlaka bir kopyası sizde kalsuı." Yetkililer. acentelik hizmetlerinin yapılmaması ya da yanm bırakılması durumunda tüketicinin zararlannın karşılanması için TÜRSAB Seyahat Güvence Paketi Poliçesi oluşturulduğunu anımsatarak bu bayram tatilinde yurttaşlann 8 gün için 10.27 dolar prim ödemelerinin haklardan yararlanmalan için yeterli olacağını bildirdi. Depremlerde can kaybı yok Iran, Filipinler ve Osmaniye sallandı Haber Merkezi - Filipinler'de 6.6, îran'da 4.6 ve Osmaniye'de 4 büyüklügünde deprem meydana geldı. tran'daki depremde 3 kişi yaralandı. 75 ev hasar gördü. Filipinler Yanardağ bılimi ve Sismolojı Enstitüsü'nden yapılan açıklamada, önceki gün akşam meydana gelen depremin merkezinm. Doğu Samar ilıne bağlı Borongan kasabasının 70 kilometre kuzeydoğusu olduğu belirtildi. Bölgedekı yetkililer henüz ellerinde can kaybı ve hasar meydana geldiğine ilışkm doğrulanmış bir bilginin bulunmadığını kaydettiler. Îran'da da 4.6 büyüklügünde deprem meydana geldi. Peyam Radyosu ve IRNA, depremin ülkenin orta kesimindekı tsfahan kentinin 180 kilometre güneyine düşen Semirom kentine bağlı Kame ilçesinde etkili olduğunu bildirdi. Depremde, ilk belirlemelere göre 3 kişi yaralandı. 75 ev ve elektnk şebekesi hasar gördü. Boğaziçi Üniversıtesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nden alınan bilgiye göre, dün saat 06.32'de, merkez üssü Osmaniye olan 4 büyüklügünde bir deprem meydana geldı. Depremde can ve mal kaybı olmadığı bıldirildi. Filistinli mülteci Husip Kuzey Kutbu'nda ramazan zor Dış Haberler Senisi -Filistinli mülteci Husip, kışın güneşin doğuşu ve batışının birbınne kanştığı Kuzey Kutbu yakınlanndaki tsveç Laponyası'nda yaşıyor. Husip. bölgeyi yeryüzü cennetine benzehyor. ama "Ramazan, baba ocağı topraklardaki gibi tat \ernıhor tabii" diyor. AEP ajansı. 13 yıldır Kuzey Kutbu'na yaklaşık 100 kilometre uzaklıktaki Arvidsjaur kasabasuıda arkadaşlan Halit, Ahmet \ e Zehra ile birlikte yaşayanHusip'ın öyküsüneyer \erdi. Soyadını söylemeyen Husip, güneşin 08.30 sulannda doğdugunu, 14.00 sulannda dabattığını, oruç tutmak için yerel saate değil, Kuzey Afrika saatine baktıklannı belirtiyor. Bu uzak kasabada gözleme yaparak geçındiğinı belirten Husip, "Ramazan yaza denk gebnce oruç çok uzun sürüyor. Güneşe bakacak olursanız sahurla iftar arası bir a> sürer" diyor. Halit ise "Ben Ortadoğu'da 45-50 derece sıcaklarda oruç tuttum. İftann çok geç saaderde yapddığı dönemlere tanık oldum" diyor. Hesap ayrıntılarını çalıyor Bu virüs hırsm Çe\ıri Servisi - E-posta kullanıcılan banka detaylannı öğrenip kötü amaçla kullanmak isteyenlerin ürettiği bir virüs tehdidiyle karşı karşıya. BBC'nin internetteki sitesinde yayımlanan habere göre "MimaiLJ" adı verilen virüs ilk olarak pazartesi günü Fransa'da görüldü. E-posta aracılığıyla bilgisayar kullanıcılanna ulaşan Windows \TTÜSÜ birçok ülkede öncelikli olarak internetteki alışverişlerde geçerli olan "PayPaT ödeme sisteminin adını kullanıyor. Kullanıcı, "çok önemli" notuyla "PayPaTin adresini taşıyan bir e-posta alıyor. Ve, bu mesajda, ödeme sisteminde hesabı bulunan, e-postanın gönderildiği kişinin hesabının kapatılmak üzere olduğu. kredi kartlan detaylannı bildırmesi gerektiği yazıyor. Bu mesaja inanıp banka detaylannı, dolayısıyla kimlık bilgılerini de yazanlann verileriyle yüklü miktarda para çekiliyor, kimlik bilgıleri kanunsuz işlerde kullanılryor. Üzmanlar, virüsü içeren e-postalann çoğunluğunun ABD'den gönderildiğine dikkat çekiyor.