Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYBk CUMHURİYET 10 KASIM 2003 PAZARTESİ
HABERLER
MTO'tfrı
sanaltatHcat
• tstuıbul Haaber Servisi
- Türkive'nin ev
sahıpbğınde dLüzenlenen
"AlliedActio*ı2003"
adlı sanal tatbâkatın
açılış löreni dün Harp
Akademileri
Komutanlığı Atatürk
Harp Oyunu Simülasyon
ve Kültür Merkezi'nde
yapıldı. 'NATO'nun
karşılaşabileceği bir
krize karşı cevap
operasyonu" olarak
gerçekleştıril&eek olan
tatbikat ıle NATOnun
komuta kontrol
sistemlerinin denenmesi
ve personele egitim
venlmesi amaçlanıyor.
34 ülkenin 2 bin
personeliyle katılacağı,
gerçek bır olaya
dayandınlmayan,
bilgisayarda simülasyon
olarak yapılacak
tatbikatın gerçek tek
kısmı Izmirde yapılacak.
Birdal tekrar SDP
• ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu) -
Sosyalist Demokrasi
Partisi(SDP) 1. Olağan
Kongresi, dün Şato
Yazar Düğün Salonu'nda
yapıldı. Kongrede
yapılan seçimlerde
Genel Başkan Akın
Birdal, geçerli 207 oyun
tamamını alarak yeniden
genel başkanhga
getirildi. Birdal,
kongrede yaptığı
konuşmada, partisinin
sosyalizmin bir parçası
olduğunu. aynca
sosyalizmin
eksikliklerini eleştirerek
yeni yapılandırmalar
peşinde koşacaklannı
bildirdi.
Istanbul'da
korsan gösteri
• tstanbul Haber Servisi
- Beyoğlu Dolapdere
Caddesi üzerinde
toplanan yaklaşık 50
kişilik grup izinsiz
gösteri düzenledi. Terör
örgütü PKK.TCADEK ve
Abdullah Öcalan lehine
sloganlar atan grup,
Bilgi Üniversitesinin
önüne ve caddenin bazı
yerlerine molotof
kokteyller attı. Grup,
polisin olay yerine
yaklaşması üzerine ara
sokaklara girerek
dağıldı.
Erdoğan, Güzel'i
riyaret ettî
• ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu) -
Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan, Hasan Celal
Güzel'i tedavi gördüğü
Hacettepe Üniversitesi
Hastanesi'nde ziyaret
etti. Başbakan Erdoğan,
hastaneden aynlırken
gazetecilerin sorulan
üzerine Güzel'i daha iyi
gördüğünü söyledi.
Hasan Celal Güzel'in
rahatsızlığının ne
olduğunun sorulması
üzerine Başbakan
Erdoğan, "Şu anda tam
teşhisi bilemiyorum.
Doktor arkadaşlardan
öğrenirseniz daha
isabetli olur" dedi.
Özden, Kamu Yönetimi Temel Kanunu tasansının anayasaya aykın olduğunu söyledi:
'Devleti şiıketleştiriyorlar'Yekta Cüngör özden'den tasarıya eleştirller:
'Anayasa değişmeden bu tasannm yasalaşması olanaksızdır'
'Tasanda, devletin tekliği. ulusun birliği ilkeleri göz ardı edilmiştir'
'Tasan, Cumhuriyet'in yapısına, içeriğine, ilkelerine açıkça aykındır'
IŞIKKANSU
Yekta Güngör Özden
KESK'ten uyarı
ANKARA - Emekli Anayasa
Mahkemesi Başkanı, CDP Ge-
nel Başkanı Yekta Güngör Öz-
den, AKP hükümeti tarafindan
hazırlanan Kamu Yönetimi Te-
mel Yasa Tasansı'nın anayasa-
ya aykın olduğunu belirterek
"Anayasa değişmeden bu tasan-
nın yasalaşması olanaksızdır"
dedı.
Özden, AKP iktidannın, dev-
letin temelüıi, dayanaklannı, ni-
teliklerini, iç ve dış gelişmeler-
le özellikle göz ardı ederek bir
tasan hazırladığını belirtti. Ko-
nuyla ilgili sorulanmızı yanıtla-
yan Özden, tasannın sakıncalı
yanlannı şöyle özetledi:
• Tasanmn bölümleri, ilgili
olduklan anayasa kurallan yö-
nünden ayn ayn ele alınmalıdır.
Kimiyle ilgili anayasal dayanak,
özel madde bulunmaması, ay-
kınlık olmadığını göstermez.
Genel kurallar yönünden değer-
lendirme yapılır. Örneğin, yo-
netimin bütünlüğü ve işleyişi
yönünden aynntılan belirlenecek
aykınlıklar vardır. Devletin sos-
yal ışlevinin dışlanırcasına özel
kesime brrakılması da bunlar-
danbiridir.
• Tasan ile kamu hizmetle-
rinden yararlanma "obnaldara''
bırakıhyor. Devlet, devlet yeri-
ne şirket anlayışına geçiliyor.
Karşılıksız ulusal ve sosyal hiz-
metler, ticari amaca bağlanınca
olanaklar ölçüsünde yararlan-
ma eşitsizliği getirecektir. Bu da
anayasanın kanun önünde eşit-
liği düzenleyen 10. maddesine
aykınlık oluşturur.
• Merkeziyetçiliği azaltma
adı altında yürütülen çalışmalar
çoğulcu- katıluncı kurallar, ku-
Kamu çalışanı
tasarıya karşı
eylem yapacak
HAKANDtRtK
BERGAMA- Kamu çahşanlan, "Kamu
Yönetimi Yasa TasansTna karşı, "işyeri işgatine
hazırlanryor'" Bergama'da yapılan "Kamu
Çahşanlan KurultayTna katılan KESK Genel
Başkanı Sami Evren, "AKP hükümeti geri
adım atmazsa, işyerlerini işgal edeceğiz ve terk
etmeyeceğiz'' dedi.
Bergama'da yapılan Kamu Çalışanlan
Kurultayı, memurlann güçbirliğine sahne oldu.
KESK Genel Başkanı Sami Evren ve Eğitim-
Sen Genel Başkanı Alaaddin Dinçer'in de yer
aldığı kurultaya geniş katılım sağlandı.
Memurlar, Bergama buluşmasında, sıkıntılaraıı
dile getirirken, genel grev söyleminde
bulundular.
Sami Evren, AKP'nin gündeme getirdiği ve
reform diye nitelediği tasannın, uluslararası
sermayenin Türkiye'ye dayatması olduğunu
vurguladı. AKP'yi uluslararası sermayenin
tetikçisi olmakla suçlayan Evren, sözlerini
şöyle sürdürdü: "Tasannın yasallaşnıası
durumunda nun kamusal alan, özel şirketlerin
kâr alanına dönüşecek. 65 milyon insanı
müşteri olarak tarumhyorlar. Çahşanlan, şirket
manüğma göre kâr anlayışı doğruhusunda
isuhdam etmek istiyorlar. Bu tasan, uluslararası
sermayeyle birtikte halka saldmdn*.
Püskürtmek için tüm demokratik güçlerle
birlikte omuz omuza vererek mücadeie
edeceğiz. Tasanyı geri çekmezJerse, işyerlerini
işgal edeceğiz. Asla da terk etmeyeceğiz.
Gerekirse genel grevie durduraca^z." Evren,
birlikte mücadeie ıçin DÎSK, TÜRK-tş ve
HAK-Iş genel başkanlanyla görüştüğunü
ancak sadece DlSK'ten olumlu yanıt aldığını
da sözlerine ekledi.
Dikensiz gûl bahçesi
Kurultayda konuşan Eğitim-Sen Genel Başkam
Alaaddin Dinçer de, tasannın ticari boyutuna
dikkat çekerek sermayeye dikensiz gül bahçesi
sunulmak istendiğini belirtti. Dinçer,
emekçilerin hak arama eylemleriyle alay
edercesine açıklamalarda bulunan Başbakan
Erdoğan'ın. emeğiyle geçinen tüm kişilerden
özür dilemesi gerektiğini söyleyerek "Bu
eylemler Başbakan'ın karizmasmı çiziyor.
Eyiem yapan, hak arayan herkesi işsizuk
sopasryla terbiye etmeye çahşryor. Ama yanhş
yolda" diye konuştu.
Sıvas'ta imza kampanyaa
Sıvas'ta Selçuk Parkı'nda toplanan KESK
üyesi bir grup ise Kamu Yönetimi Reformu
Yasa Taslağı'na karşı imza kampanyası başlattı.
KESK Şubeler Platformu Sıvas Dönem
Sözcüsü Elif Karadeniz yaptığı basın
açıklamasında, yasa taslağının geri çekilmesi
gerektiğini ifade etti.
Kayseri'de YOK'üprotesto
Kayseri'de, YÖK'ü protesto eden 2O'ye yakuı gösterici gözalüna ahndt Kayseri
Gençfik Derneği üyesi oiduklannı söyleyen bir grup gösterici, Cumhuriyet
Meydanı'nda basın açıkuunası yapmak istedL İzinsiz olduğu gerekçesryle potism
dagılmabmnı istediği gruptakikr, acıklama yapmakta ısrar edince, gözatona
aundı. "YÖK'e hayır" sloganı atan göstericfler, pofis minibüsüne bindirflerek,
Emniyet Müdürtüğü'ne götürüldü. Gruba destek vermek için eylemin yapıiacağı
alana gelen Emeğin Partisi (EMEP) Kayseri Ü Başkanı Mehmet Kıhnç ile parti
yönetkisi Hasan Daşgm da gözalüna ahndı. (Fotoğraf: AA)
rumlar düzeni, gerçek çağdaş
demokratik yapıyı değil, tekel-
ci sermaye ağu-bğuıı, özelleştir-
me savurganlığını, yeni yetki-
lerle donatüan Başbakanyoluy-
laçoğunluk diktasını, gizlenme-
ye çalışılaa, takıyyelerle kadro-
laşmaya direnilen dinsel örgüt-
lenmeyi anlatmaktadır.
Sevr'i yenileme çabası
• Tartışılan tasannın, kendi-
sini izleyecek öbür taslaklarla
birlikte anayasaya uygunluğu
öncelikle gözetilmek durumun-
da olan bir metindir. Anayasa-
nın ikinci maddesınde öngörü-
len cumhuriyetin değişmesi öne-
rilemez nitelikleri, bu tasanyla
büyük ölçüde değişmiş olacak,
bunun yanında ulusal egemen-
lık, eğitim birliği, denetim işle-
vi, yönetimin bütünlüğü
ve işleyiş biçimi, yıkıma
yakın sarsıntıya uğraya-
caktır. Bu ilkeleri yansız,
gerçekçi ve içtenlikli bi-
çimde ele alıp tartışarak
biçımlendirmeden. çağ-
daş içerikleriyle ve ülke
gerçekleriyle anayasaya
yerleştirmeden yasayla dü-
zenlemek değişik sakın-
calargetirebilecektir. Içer-
de etnik veköktendinci te-
rörün, dışarda Sevr'in ye-
nilenmesine çalışan Lo-
zan'ın intikamı peşindeki
devletlerin birleşen çaba-
lan Türkiye Cumhuriye-
ti'nin zayıflamasını, kulla-
nılmaya daha elverişli du-
ruma düşürülmesini amaç-
lamışhr. Devletin tekliği,
ulusun birliği ilkeleri de
göz ardı edilmiştir.
• Tasandaki en sakın-
calı bölümün öğrenim bir-
liği ilkesini yıkacak biçim-
de ulusal eğitim hizmeti-
nin yerel yönetimlere bı-
rakılmasıdu-. Bunun ana-
yasaya aykınlığını görme-
mek olanaksızdır. Ulusal
Kurtuluş Savaşı'ylakaza-
nılan cumhuriyet, cumhu-
riyetle edinilen değerler
yüalmak, yitirilmek tehli-
kesiyle karşı karşıyadu".
Belediye başkanlarıyerel seçimler içinyetkilerinin artmasını istiyor
AKPTiier karnuyu istiyor
BÜLENTSARIOĞLU
ANKARA - AKP yönetimi, 7 böl-
gede yapılan yerel yönetim toplan-
tılanyla seçime dönük strateji sap-
tarken, yerel idarecilerin istemleri-
ni de beİirledi. AKP'li belediye baş-
kam ve meclis üyelen, yerel seçimi
kazanmak için Hazıne arazileri, Köy
Hizmetleri, DSİ ve Kara-
yollan müdürlükleri dahıl
olmak üzere birçok kamu
olanağının belediyelere ak-
tanlmasını istiyor. AKP'nin
tstanbul, Kütahya, Kayse-
ri, Trabzon, Kahramanma-
raş, Adapazan ve Nevşe-
hir'de belediye başkanlan,
il genel meclisi üyelen, be-
lediye meclisi üyeleri, milletvekille-
ri, il ve ilçe başkanlanyla düzenle-
diği yerel yönetim toplantılannın
sonuç raporu Merkez Yürütme Ku-
rulu'na sunuldu. Yerel seçim strate-
jisine kaynak ohnası için AKP Ye-
rel Yönetimler Başkanlığı'nca top-
lanan ve gelecek döneme ilişkin po-
litikalarda belirleyici olması tasarla-
nan istemler ana hatlanyla şöyle:
• SSK borçlan ile ilgili düzenle-
me çok kötü. Altından kalkılabile-
cek uygun bir ödeme planı yapıhna-
sı için konu yeniden değerlendiril-
sin.
• tller Bankası paylan seçimlere
kadar kesilmeyerek belediyelere ya-
tınm imkânı sağlansın.
• AKP'li yerel yöneticiler, 'özel idare
başkanının vali olmamasını, büyük belediyelerin
küçüklere kaynak aktarmasına olanak
tanınmasını, DSl ve Karayollan'nın belediyelere
devrini, Hazine arazilerini ve bürokraside daha
fazla kadrolaşmayı' istiyor.
• Bakanlıklarca yapılacak yar-
dımlarda önceki 5 yıllık haksızhk-
lan giderecek biruygulama yapılsın.
• Özel idarelerin başı vali olma-
malı, risk alabilen bir seçilmiş ol-
malı. Yapı denetim kurullan sade-
ce rant paylaşıyor. Bu işi belediye-
ler yapmah.
• Seçim öncesinde büyük bele-
diyeler bir mevzuat değişikliği ile
küçük belediyelere nakdi yardım
yapmah. Bu şekılde seçimi rahat ka-
zamnz.
tf Kamu kurumlanndan olan ala-
caklanmız borçlanmıza mahsup edil-
sin. Köy Hizmetleri, DSl, Karayol-
lan Genel Müdürlüğü gibi kurum-
lar yerel yönetimlere devredilsin.
• Bürokraside AKP ağır-
lığı halen yok, hızlı bir şe-
kılde bu değişim yapılsrn.
tller Bankası kesintisi geri
verilsin.
»/ Şaibeli nüfus sayımı
yapılan yerlerin nüfusu ye-
niden sayılabilir mi?
• Mevcut belediye per-
~~~^~ soneli sözleşmeli olmalı.
Çiftçi Malları Koruma Başkanlı-
ğı'na yerel yönetimler bünyesinde bir
yer veribneli.
• Başkanlann araçlannı kullan-
malan suç olmamalı. Reform yapı-
lmcaya kadar Hazine arazilerinin sa-
tışı durdurulmalı. Köyler, altyapı ve
planlama itibanyla belediyelere bağ-
lanmalı.
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr
Ayfar sonra yeniden Diyarbakır'da-
yım. Diyarbakır, ülkemizin önemli kent-
lerinden. Geride bıraktığımız çatışma
dönemının acısını en çokçekenler Diyar-
bakırtılardı. Burası aynı zamanda Kürt
küftürünün, Kürt dilinin en geliştiği kent-
lerden. Diyarbakır, acılı günlerinin ardın-
dan şimdi sanat ve edebiyata ilişkin et-
kinlikler yaşıyor. Ülkemizin önde gelen
yazarlan, sanatçılan, edebiyatçılan, nes-
samlan, şairleri, tiyatroculan, akademis-
yenlen kendi alanlannda konuşmak, bu-
rada atölye çalışmalan yapmak ama-
cıyla Diyarbakır"a geliyoriar. Çok ilgili bir
kitleyle karşılaşmanın mutluluğunu ya-
şıyorlar.
Işte bu kentte, bu kez Diyarbakır Kül-
tür ve Sanat Festivali'nin üçüncüsü ya-
pıldı. Bu kez konu başlığı "EdebiyatGün-
terTydi. Aynı etkinliklerin en önemli alt
başlıklanndan birisi ise "Ortadoğu Ede-
biyatı ve Çok Kültürlülük Konferansı"
ydı. Bu etkinliğe çevre ülkelerden ve Av-
rupa'dan önemli Kürt edebiyatçılan ve
edebıyat araştırmacılan katıldılar.
Kürt edebiyaö, Kürt mitolojisi, çevre ül-
Diyarbakır'da Edebiyat Günleri
kelerdeki dillerle Kürtçe arasındaki etki-
leşımler, Türkiye'de, Suriye'de, Kafkas-
lar'da Kürt edebiyatı, Kürt şiiri, Kürt ede-
biyatında çocuk, sözlü yazılı edebiyat
ilişkisi, Arapçayazan Kürtler, Iran'da Kürt
romanının tarihi, Isveç kaynaklarında
Kürt ımajı gibi birçok konu uzmanlar ta-
rafindan tebUğlerie diie getirildi, tarbşma-
larda ele alındı.
Bu uzun tartışmalann sonunda bir de
çeşitli ülkelerden uzmanlann katılımıyla
bir sonuç bildirgesi hazıriandı. Bu sonuç
bildirgesinde şu görüşler öne çıktı: "Or-
tadoğu'da dörtayn devletin smırtan için-
de yaşayan Kürtler, sayı ve önem itiba-
nyla o toplumlann ikinci halklan olup
nesnel olarak bu toplumlan etkileyen
birkonuma sahiptir. Konferansımız, yü-
rüttüğü tartışmalar sonucunda, Kürt
edebiyatının henüzgideremediği önem-
li sorunlan olduğunu tespit etmiştir. Bu
sorunlardan en önemlisi, Kürtlehn de-
ğişikdevletlerin sınıhaniçinde bulunma-
lanndan kaynaklanan, o ûlkelerin farklı
alfabelerini (Latin, Arap ve Kiril) kullanı-
yorolmalandır. Bu durum, farklı devfet-
lerin sınıhan içinde yaşayan Kürtlerin
edebiyatlannın yakınlaşmalannı güçleş-
tiren bir faktördür."
•••
Diyarbakır'da edebiyat konuşuluyor.
Sunye'den, Irak'tan, Iran'dan gelen ya-
zariar, çizerler ilk kez geldikleri Diyarba-
kır'da mutlu görünüyorlar. Ben, surlann
çevresini merak ediyordum. Diyarbakır
Belediye Başkanı Feridun Çelik, keyif-
le surlann çevresini nasıl temızledıklen-
ni anlattı. Akşam yemek masasında Di-
yarbakıriı dostlarım Tabipler Odası Baş-
kanı Necdet Ipekyüz, Diyarbakır Baro-
su Başkanı Sezgin Tannkulu, eski DEP
milletvekili Avukat Sedat Yurttaş, Di-
yarbakıriı şair Hicri Izgören'le geçmişi
geleceği konuşuyoruz. Herkesin yüzün-
de umut var. Geçmiş acı günlerden söz
ediyoruz, nerelerden nerelere gelındiği-
nı görüp, iyimseryorumlaryapıyoruz.
Eski bir Diyarbakırlı Mıgırdıç Mar-
gosyan, çocukluk günlerinin Diyarba-
kır'ını anlatıyor. 11 yaşmdayken bir oyun
yüzünden nasıl karakolagötürüldüğünü
bizımle paylaşıyor. Hilmi Yavuz, felse-
fe ve şiir konuşması yapmak için geldı-
ği Diyarbakır'ın geçmişiyte bugününü
karşılaştınyor.
Bu arada Belediye Başkanı Feridun Çe-
lik, edebiyat günlerinde yaşanan ger-
ginliği anlattı. Sırf uzmanlann katıldığı
bir toplantıya akademısyenler dışında
kimse alınmayınca polisle düzenleyicı-
lerarasındatarttşmaçıkıyor. Polis ıçerı-
ye girip çekim yapmak istiyor, görevliler
izin vermeyince bir itiş kakış yaşanıyor.
Polis ilk kez, "Mahkeme karan getir" dı-
yen kişilerin isteğini kabul edip savcılı-
ğa başvuruyor, savcılık da polisin bu ta-
lebine cevap vermiyor. Böylece, polisin
isteğinin tersine uzmanlann katıldığı top-
lantı, polise kapalı yapılıyor.
Bu durumdan hoşlanmayan polis bu
kez DGM'ye başvurarak soruşturma
açılmasını istiyor. Soruşturma gerek-
çesini de şöyle açıklıyoriar: Osman
Ocalan geçen^ünlerde bir çağn yapa-
rak Abdullah Ocalan için herkesin bir
şeyleryapmasını istemişti. Siz de bu et-
kinliği bunun için mi yaptınız, kasetleri
inceleyeceğiz. Şimdi kasetler incele-
nerek bu saptanacakmış.
Sonuç olarak Diyarbakır'dasorunlar
henüz bitmiş değil. Ancak herkesin or-
tak saptaması, artık yaşamın buralar-
da normale döndüğü. Halk yaşamını
yeniden kuruyor ve yeniden birgergin-
lik yaşamak istemiyor. Irak'ın kaderi bu
bölgeyi ne kadar ilgilendiriyor? Kuzey
Irak'taki gelişmelerGüneydoğu'yu na-
sıl etkiler? Kafalarda bu konuda deği-
şik sorular var. Biz de bu sorulan bura-
daki insanlara sorup öğrenmeye çalış-
tık.
Diyarbakır suriannın çevresi çok gü-
zel olmuş. Parklar, dolaşma mekânla-
nyla, eski tarih yeni yüzüyle ortaya çık-
mış. Emeği geçenlerin ellerine sağlık.
2000'Lİ YELLARDA
ERDAL ATABEK
Sevgili Atatürk...
'Türkiye Cumhuriyeti'r\\ hangi koşullarda kur-
duğunu anlamaya çalışıyoruz. O yanıp yıkılmış ül-
ke, dağrtılmış ordu, yenilmiş bir imparatortuktan ge-
ri kalan 13 milyon umutlannı yitirmiş insan.
Işte o koşullarda, dimdik ayakta duran, gözünü
gelecege cesaretle diken, her koşula 'değişecek,
düzelecek, her şeyi biz yeni baştan yapacağız' di-
yen çelik iradeli Mustafa Kemal.
Etrafındaki kimısi kendıni geçmişten kurtarama-
yan, kimisi uzağı iyi göremeyen, kimisi neyin nasıl
olacağını kestiremeyen ama hepsi de sana güve-
nen arkadaşlarınla savaşı kazandın, yeni bir tarih
yazarak, anadili yeniden keşfederek, ülkeyi yeni-
den yapılanma sürecine sokarak yeni bir insanla
yeni bir ülke yarattın.
Biz seni anlamaya çalışıyoruz, seni anlamanın çok
kolay olmadığını biliyoruz. Ama şimdi sensiz ge-
çen yıllar birbirine eklenerek 65 yıl geçti.
65 yıl az değil, bıraktığın ülke de çok değişti. Se-
nin 1923 ile 1938 arasında geçen on beş yılda
yaptıklannın üzerinden dört on beş yıl geçti, faz-
lası da var.
Sevgili Atatürk;
Köy çocuklannı eğitmek istemiştin, onları mü-
hendis, doktor, hukukçu, idareci yapmak istemiş-
tin. Gösterdiğin yolda Köy Enstitüleri açılmıştı. Kur-
duğun halkevleri de kültür merkezleri olarak halkı
eğitiyordu. Eğitime, ekonomiye, yönetıme, tarıma,
endüstriye yönelmiştin. Anadile dönüş, Türklerin
uygarlıklanna ilişkin çalışmalar, gelecege dönük
projeler, uygar giyim, uygar alfabe, uygar takvim
gibi basit görünen ama senden sonra hiçbiri ya-
pılamayan sayısız işler.
öyle bir on beş yıl ki, şeyhlerin, mollalann, ha-
cılann, hocalann ürkütücü egemenliğini yıkıp ak-
la, bilime dönüşün sağlandığı 'Türk rönesansı 'nın
yıllan. Okullar bitirip üniversitelere giren, Avrupa'ya
yollanan köy çocuklan, kent çocuklan. Bütün dün-
yada saygınlık uyandıran bağımsızlık yıllan, kişilîk
ve karakter anıtı büyük bir lider.
Bu efsane gibi yıllann üzerinden dört on beş yıl-
dan fazla zaman geçti sevgili Atatürk. İnsan sanır
ki bütün bu hamleler dörde katlandı da Türkiye ar-
tık bir dünya devleti oldu.
Evet, Türkiye bir dünya devleti oldu da bağım-
sız kalamadı, Amerika'nın uydusu durumuna gel-
di, Avrupa kapısının da gedikli nöbetçısi.
Köy Enstitüleri kapatıldı sevgili Atatürk, imam ha-
tip okullan açıldı. Köy çocuklan yerine imamdan
doktor, hatipten avukat yetişmeye başladı. Bir
imam da başbakan oldu. İmam hatip okullannı bi-
tirenler kaymakam, vali, emniyet müdürü olabilsin-
ler diye üniversiteye girme haklan verildi.
Arabalann arkasına 'egemenlik Allahındtr' söz-
leri yazılarak yollarda dolaşıldı. Türkçe ezan Asrap-
çaya daha önceden çevrilmişti, sonra da adım
adım dine bağlı kurallar yürürlüğe konmaya baş-
ladı. Başını örtenler çoğaldı, okullara, devlet da-
irelerine 'başı örtülüler neden giremiyor?' diye ül-
kenın demokratik olmadığı tartışmalan başlatıldı.
'Çarşafa girme özgürtüğü' gibi akıllann pek alma-
dığı yeni özgüriükler ortaya çıktı.
'En hakiki mürşit ilimdir' diyen anlamlı sözlerin
üniversitelerin kapılarına yazıldı ama toplumun
mürşitleri gene hocalar, hacılar olmaya başladı.
Siyaset senın aramızdan aynlmandan bir süre son-
ra şeyh eli öpmeyle yürütülmeye başladı. Seni dil-
lerinden düşürmeyen iktidar sahipleri senin yap-
tıklannı sessizce ortadan kaldırmaya çalıştılar.
Bugün, üstüne titrediğin ülken epeyce değiş-
miş durumda sevgili Atatürk.
Bilmediğin, duymadığın da iyi oluyor, yoksa te-
pen atardı da topunu bilmem ki ne yapardın?
Soyguncular, yalancılar, talancılar, harisler, dar
görüşlüler ortalığı kaplamış durumda. Halkımızın
ya aklı ermiyor ya gücü yetmiyor ya da aldatılma-
ya doymuyor ki birbirinden beter iktidarlan seçip
başına getiriyor. Bu gidişle yakında pek ışık da gö-
rülmüyor. Görünen ışık senin yaktığın meşaleden
geliyor.
Biz mi sevgili Atatürk?
Biz aklın yolunda, bilimin ışığında yolumuza de-
vam ediyoruz. Kararlıyız, toplumun geleceği için
görevlerimizi yapıyoruz. Bildiğimiz gibi, bildiğimiz
yönde, bildiğimiz güçlerle birlikte.
Sen merak etme. Ülkemiz bugün çok iyi durum-
da değil ama senin çizdiğin yolun ne denli aydın-
lık, ne denli doğru olduğu her gün daha iyi görü-
lüyor.
1920'lerden daha çok gücümüzsün.
Ufkumuz hep seninle aydınlanıyor.
Seni bu doğum gününde de hep birlikte selam-
lıyoruz.
Diyarbakır ve istanbul
DEHAP'ın banş
eylemi olaylı geçti
DÎ\'ARBAKIR/tS-
TANBUL (Cumhuri-
yet) - Diyarbakır'da ba-
nş zinciri oluşturmak
isteyen DEHAP'lı gru-
ba polis müdahale et-
ti. Ölaylarda 6 kişi ya-
ralandı.
Banş zinciri oluştur-
mak için Ben u Sen
burcu önünde toplanan
yaklaşık 2 bin DE-
HAP'lı polisin dağıl-
malan yönündeki uya-
nsı üzerine oturma ey-
lemi yaptı. Grup adma
basın açıklaması yapan
DEHAPII Başkanı Fı-
rat Anh, "AB sürecine
girilen bugünlerde bu
gibi engeDeme ve u> gu-
lanıalan kınıyoruz.
Burçlarda özgüriüğün
ve barışın bayraklan
dalgalanacak. Bu top-
raklardabanş kazana-
cak" dedi.
Açıklamanın ardın-
dan güvercinler uçu-
ran kitle. alkışlarla da-
ğılmaya başladı.
Polisin alkış yapıl-
mamasına yönelik uya-
nsı üzerine yüriiyüşe
geçen gruba polis mü-
dahale etti. Olaylar sı-
rasında 6 kişi yarala-
nırken, 2 kişi de gözal-
tma ahndı.
Istanbul'da ise Kadı-
köy Iskele Meyda-
nında toplanan DE-
HAP üyesi yaklaşık 20
kadm, Imralı'da ömür
boyu hapis cezasını çe-
ken terör örgütü eleba-
şısı Abdullah Öcalan'ın
serbest bırakıhnası ta-
lebiyle zincirli eylem
yaptı. Eyleme müda-
hale eden güvenlik güç-
leri, grubu polis mini-
büsüne bindirerek gö-
zaltma aldı.