Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 18 NİSAN 2002 PERŞEMBE
DIZI
POKTRE/ISTANBULÜNlVERSlTEStHUKUKFAKOLTESlOĞRETtMÜYESl PROF. DR. MEHMET SEMİH GEMALMAZ
SedatSimavi ödüllü bir bilim adamı
2001 yılında
'Turkıye'de Olum
Cezası(1920-
2000)' adlı esenyle
Sedat Sunavı
Sosyal Bılımler
odulunu alan Prof
Dr Mehmet, Semıh
Gemalmaz 1959
yılında Sıvas'ta
doğdu Ilkve
^ , ^ ortaoğrenımını
Prof. Gemalmaz B u r s a d a
tamamladı Yuksekoğrenımını İstanbul
Ünıversıtesı Hukuk Fakültesı'nde
bıbrdıkten sonra, Ocak 1986-Aralık 1989
dönemınde lU Sıyasal Bılgıler
Fakultesı'nde Araştırma Gorevlısı olarak
çahştı. 1989'da Doktor, 1991'de Doçent,
1997'deProfesoroIdu Prof Gemalmaz,
Şubat 1998-Hazıran 1998 dönemınde
Avrupa Guvenlık ve îşbırlığı Teşkılatı,
Tacıkıstan Mısyonunda Hukuk îşlen
Görevbsı ve Hazıran 1998-Ekım 1998
dönemınde ıse AGlT, Bosna ve Hersek
Mısyonunda însan Haklan îşlen Görevlısı
olarak gorev aldı Daha once, Ocak 1996-
Aralık 1997 dönemınde Istanbul Barosu
Insan Haklan Merkezı Başkanlığı ve
kurucu uyesı olduğu Istanbul Ünıversıtesı
Insan Haİdan Araştırma ve Uygulama
Merkezı'mn 1996-Aralık 1997 evresınde
Mudür Yardımcılığı görevlerını yûruttu
Gemalmaz, avukat olarak Istanbul
Barosu'na kayıtlıdır Prof Gemalmaz'ın
yayımlanan kıtaplan The
Instıtunonalısation Process of the Turkısh
Typeof Democracy A Polıtıco-Jundical
Analysıs of Human Rıghts, Turkıye'de
Basın Ozgurluğu Me\zuatı (Dr O Doğru
ıle bırlıkte), Ulusahisru Insan Haklan
Hukukunda Işkencenın Onlenmesı,
Amenkan tnsan Haklan Sözleşmesı
Bağlamında Lahn Amenka'da Insan
Haklan, Ulusalusru Insan Haklan
Hukukunda Olağanüstü Rejım
Standartlan, Ulusalusru tnsan Haklan
Hukukunda Yaşam Hakkı ve Işkence
Yasağı, Ulusalusru Insan Haklan
Hukukunda ve Tûrk Hukukunda
Olağanustu Rejım Standartlan, Temel
Belgelerde Insan Haklan Maddı Hukuk,
Temel Belgelerde Insan Haklan Usul
Hukuku 1 Temel Belelerde Insan Haklan
Usul Hukuku U. Anayasada Olağanüstü
Rejım-Demokratıkleşmede Sıvıl Toplum,
Avrupa Insan Haklan Komısyonu
Kararlan UJ Türkıye'run Demokrası
Sorunu, UlusaMstu Insan Haklan
Hukukunun Genel Teonsıne Grnş, Avrupa
Insan Haklan Komısyonu Onunde Turkıye
I Kabul Edılebılırlık Kararlan, Avrupa
Insan Haklan Komısyonu Önunde Turkıye
II. Nıhaı Raporlar, a) Insan Haklan
Belgelen (Bolgesel Sıstemler), b)
Ulusalustü Insan Haklan Belgelen
(Uluslararası ve Bölgesel Sıstemler), a)
Turkıye'de Ölum Cezası (1920-2000) Cılt
I Zıhnıyet, Infazlar, Mevzuat, Yargı ve
Sıyaset b) Turkıye'de Olüm Cezası (1920-
2000) Cılt II Infaz Kararlan/Kanunlan ve
Mechs Tutanaklan
Türkiye, 15 Ağustos 2000'de Uluslararası Medeni ve
Siyasal Haklan Sözleşmesi'ni imzalamış olmasına
karşın, bunu onaylamayan nadir ülkelerden biri.Ölümve
yaşam arasındakianlaşma
Türkiye ve
dünyaga
Prof.Dr. Mehmet Semih Gemolmoz
• Çok uzun zamandan
bu yana, Medeni ve
Siyasal Haklan
Sözleşmesı'ne taraf
olmamak, Evrensel însan
Haklan Bıldirisi'nde
düzenlenen ilke ve
standartlara karşı durmak
şeklinde algılanmakta ve
bu işlemı yapmayanlar, en
temel insan hakJanna
saygı göstenneye ilişkin
olarak uluslararası
yükümlülük
üstlenemeyecek denli
'özürlü devletler'
muamelesi görmektedirler.
Genel olarak "yaşam hakkı''. ozel
olarak "ölüm cezasmın kaldınJması"
hakkında hukumler ongoren ınsan
haklan sozleşmelen açısmdan, Mart
2002 tanhı ıtıbanyla tablo şudur
BM belgelerl
Medeni ve Siyasal Haklan
SÖZİeşmeSİ: İO 12 1948tanhh
Evrensel tnsan Haklan Bıldınsı'nın,
çerdığı "birinci kuşak/temel hakla-
nn" genışletılmış bır kataloğunu
duzenleyen v e bunlara saygı goste-
-ılmesı ve ıhlal edılmemesı gozetı-
•nını sağlayacak denetım mekanız-
•nası eklenmış halıne karşılık gelen,
Jluslararası Medeni \e Siyasal
haklan Sözleşmesı (MSHS),
16 12 1966 tanhınde kabul edılmış
ve 23 3 1976 tanhınde yururluğe
gırmıştır Mart 2002 tanhı ıtıbany-
ia, MSHS'ye taraf bulunmayan dev-
let sayısı çok azdır Başka deyışle,
Junya olçeğındekı toplam 185 dev-
letın ezıcı çoğunluğu, MSHS'yı
onaylamışhr Orneğın 1 1 2000 tan-
M ıtıbanyla toplam 144 devlet.
\1SHS tarafı durumdaydı
i 08 2002 tanhı ıtıbanyla ıse taraf
ievlet sayısı 148'e ulaşmış bulun-
naktadır
Çok uzun zamandan bu yana,
VISHS'ye taraf olmamak, Evrensel
Insan Haklan Bıldınsı'nde duzenle-
jen ılke ve standartlara karşı durmak
,eklınde algılanmakta ve bu işlemı
/apmayanlar, en temel ınsan haklan-
ja saygı gostermeye ılışkın olarak
ıluslararası yukumluluk ustlenerneye-
xk denlı "ozuriu devleder" muame-
esı gormektedırler
Turkıye, bu sozleşmeyı 15 Ağustos
1000 tanhınde ımzalamasına karşın,
'oaylama ışlemını henuz yapmamış
nılunan mahdut sayıdakı devletler-
kn bındır Avrupa Konseyf nın ve
tyrupa Bırlığı'nın uyesı butun dev let-
a, MSHS'nın tarafıdırlar Ote yan-
TABLO 1
Medeni ve Shasal Haklan Sözleşmesfnin, ölüm cezasınıo kaldınlraasına
ilişkin İkinci Seçmeli Protokolüne Taraf Devletler
Taraf Doletler
4vustralva
\vusfurva
Azerbavcan
Belcıka
Bosna ve Hersek
Bulganstan
Cape \erde-Yeşılburun \dalan
Kolombıva
Costa Rıca
Hırvatistan
Kıbns * **"
Danunarka
Ek\ator
Fınlandıya
Gurcıstan
Almanya
\unanıstan
Macanstan
Ldanda
tıianda
Italya
Lihtenştayn
Lüksemburg
Matta
Monaco
Mozambık
Namıbya
Nepal
HoOanda
\em Zelanda
Norveç
Panaraa
PbrtekE
Romanya
Şevsel Adaları
Sknak Cumhuröeti
SJovenva
İspama
İs\eç
Isvıçre
Eskı )ugosla> Makedoma
Cumhuroeû
Turkmenıstan
Birleşik KrallıkBûyük Bntama
\eKuze\ Irlanda
Lrugua\
\ enezuella
Yugoslaua
(01/03/2002 tarihi itibariyle)
Y üriirlöğe
gırme tarihi
11791
2693
22 499
8 3 99
16 6 2001
101199
19 82000
4 1197
5 698
12196
10999
24.5.94
23 5 93
11791
22 699
181192
5897
24594
IP91
189 93
14 5 95
10399
12 5 92
29 3 95
28 62000
211093
28 295
4
11 791
11
7
91
5 1291
21493
11791
11791
15 3 95
229 99
11694
11791
11791
16 9 94
26495
11 1 2000
1012 99
214 93
22 5 93
3 92001
Ona>
belgesinın
alınma tarihi
2 10 90
23 93
22199
812 98
16 3 2001
10899
19 5 2000
5897
5698
12 10 95
10999
242 94
23 2 93
4491
22 3 99
18 8 92
5 5 97
24 2 94
2491
18693
14 2 95
1012 98
12 2 92
29 12 94
28 3 2000
217 93
28 1194
6 98
26 3 91
22 2 90
5991
21 193
P1090
2729]
15 12 94
22 699
103 94
11491
11590
16694
26195
11 12000
1012 99
21193
22 2 93
6 92001
İmza
tanhi
8491
12790
7
9 2000
11399
14290
13 2 90
13 2 90
13290
30191
13 2 90
13 2 90
4225
4227
4 3 98
9890
222%
13 2 90
13 2 90
15 3 90
22 9 98
14 9 93
232 90
13290
4242
31399
13 2 90
16 90
Sım
421
422
423
424
425
426
4.2 7
428
4.2 9
4210
4211
4212
4213
4 2 14
42 15
42 16
42 17
4218
4219
4220
4221
4222
4223
42 24
4226
4228
4229
4230
42 31
42 32
4233
42 34
4235
42 36
4237
4238
4239
4240
4241
4243
4244
4 2 45
4246
Yandaki
tabloda dünya
ölçeğinde
toplam 46
devletin,
MSHS/îkinci
Seçmeli
Protokolü'ne
taraf olduğu
görülmektedir.
Tablonun ilk
sütununda yer
alan ve koyu
renkte
gösterilen
devletler,
Avrupa
Konseyi (AK)
üyesidirler.
HemAK
üyesi olan
hemde
BM'nin
MSHS/îkinci
Seçmeli
Protokolü'nün
tarafı bulunan
devlet sayısı
31 'dir.
da, bazı çevrelenn bıhsızhkten degıl-
se herhalde bılınçlı olarak yaptıklan
yanıltıcı açıklamalann tersıne, ABD
ve Japonya da MSHS'nın tarafı dev-
letler arasındadır
MSHS (Madde 6), yaşam hakkını
düzenlemekte v e fakat olum cezası ıs-
tısnasına yer vermektedır Ancak. şu
onemlı ozellığe ışaret etmek gerekır kı
aynı maddede, olum cezasının venl-
mesım \e uvgulanmasını çerçevele-
yen kayıtlamalar da ongoruhnuştur
Olum cezası venlebılmesı ıstısna-
sına getınlen kayıüamalar arasında, bu
cezanuı sadece "çok ciddi/ağır suç-
lar" ıçın, adıl ve usulune uygun yar-
gılama hakkının butun guvencelenne
tam olarak nayet edılerek (MSHS,
madde 14 gereklenne uygunluk) ve-
nlebüecek olması, af ya da cezanın ha-
fıfletılmesını talep hakkının herkoşul-
da tanınması, suç ışleme tanhınde 18
yaşından kuçuk olanlara bu cezanın
\ enlememesı. hamıle kadınlann olum
cezasının ınfaz edılememesı gıbı un-
surlar yer almaktadır
MSHS madde 4'e gore, taraf dev-
letler, "ulusun yaşamını tehditeden ka-
musal tehlike ortaya çıktıgı ve bunun
varügı resmi olarak ilan edildiği za-
nıan, sozleşmeçerçevesindeki vıiküm-
lülüklerindefl sapnıa teşkâedenonlem-
leri (.„) alabilirler" Ancak, bu haller-
de bıle, aykın onlemlere konu kılına-
mayacak haklar v ardır v e yaşam hak-
kını duzenleyen (madde 6) bunlar ara-
sında sayılmıştır O halde, olum ceza-
sı ıstısnası ıçın getınlen \ e yukanda
sıralanan kayıtlamalar, ıstısnaı rejım-
lenn varlığı ve uygulanması donem-
len ıçın de geçerlıdır
MSHS'nin ikinci seçmeli pro-
tOkOlÜ: MSHS 'nın, olum cezasının
kaldınlmasını amaçlayan ılancı seç-
mehprotokolu, 15 12 1989 tanhınde
kabul edılmış ve 11 7 1991 tanhınde
yururluğe gırmıştır
Turkı>e, MSHS'yı onaylamadığı
ıçın, bu belgenm olum cezasının kal-
dınlmasını amaçlayan ıkıncı seçmeli
protokolune de taraf değıldır Zıra,
protokolun onaylanmasının onkoşu-
İu, sozleşmenın onaylanmış olmasıdır
Madde l'e gore, "Bu protokolun
tarafı bir devletin vargı yetkı alanın-
da, hiç kimsenjn olum cezasıinfaz ed3-
meyecektir. Her bir taraf devlet, ken-
diyargı >etki alanmda. ölüm cezasının
kaldınJması ıçüı gereklı rum onlemJe-
ri alacakür."
*\ncak, ıkıncı seçmeli protokol, "ba-
nş zamam-savaş zamanı" ıkıcılığıne
yer vermektedır Bu belgeye taraf
olanolabılecek devletler, ısterlerse
savaş zamanında ışlenen suçlar ıçın
ohım cezasını sakh tutabıürler, ama ba-
nş zamanı bakımından bu cezayı kal-
dırmayı ustlenırler Nıtekım, madde
2 1 'e gore, taraf devletler, "savaş sü-
resince işlenen çok ciddi niteükh aske-
ri suçlar için verilecek olum cezası
mahkûmivetinin savaşzamanındaırv-
gulanması"na daır bır çekınce koya-
bılırler
Usttekı hukmun, AİHS/Protokol
No 6'dan farklı olan yonune dıkkatı
çekmek gerekır MSHS'Tkıncı Seç-
meli Protokol bakımından cevaz ve-
nlen olum cezası ıstısnası, munhası-
ran, (ı) "savaş zamanında işlenen" v e
(ıı) "çokciddiniteliktTûlan (ııi) "as-
kerisuçlar" ıçın tanınmaktadır O hal-
de, savaş zamanı on şartı gerçekleş-
mış bıle olsa, her suç ıçın olum ceza-
sı yrne de venlemeyecektır Her şey-
den once. işlenen suçun, "askerisuç"
olması zorunludur Bu da yetmez, pro-
tokol çerçevesınde her asken suç ıçuı
olum cezası v enlmesı mumkun değıl-
dır, bu asken suçun "çokciddi niteKk-
B" olması gerekır Halbukı, AlHSPro-
tokol No 6"da olum cezası venlebıl-
mesı ıstısnası, ıçınde bulunulan du-
rumşartzaman bağlamında, "savaş
zamanında" ışlenenlenn yanı sıra
"yakın savaş tehlikesi halinde" işle-
nen suçlar bakımından da ongorul-
muştur Demek kı MSHS/Tkıncı Seç-
meh Protokolü'nün ıshsna alanı, pro-
tokol No 6'mnıstısnaalanından da-
ha dardır
Bır dığer onemlı unsur. ıkıncı seç-
meli protokolun, savaş zamanında çok
cıddı nıtelıklı asken suçlar ıçın ven-
lebılecek olan olum cezası mahkûmı-
yetının "sadece savaş zamanı içinde"
ınfaz edılmesıne ımkân \ erdığıdır In-
faz zamanı açısından, AlHS Proto-
kol No 6,açıkbırnormongormemış-
tır Bununla bırlıkte, gerek doktnn ge-
rekse ılgıh hukumlen yorumlayan
sozleşme organlan ıçtıhatlan dıkka-
te alındığnıda, AİHS/Protokol No 6
çerçevesınde de tıpkı MSHS Tkıncı
Seçmelı Protokol gıbı ınfazın, olum
cezası venlebılmesı ıstısnası tanınan
hahn geçerh bulunduğu zaman dılı-
mı ıçınde mumkun olabıleceğı sonu-
cuna vanldığı gorulecektır Dolayı-
sıyla bır devlet, "savaş suresince jşle-
nen çok ciddi luteükti askeri suçlar" şek-
lındekı ıstısna kategonsınde olum ce-
zasına mahkûm ettığı bır hukumluyu,
o ısOsnanın kendısı bakımından geçer-
hlıgını uluslararası hukuk usullen çer-
çevesınde resmı olarak bıldınp tescıl
ettırdığı zaman dılımının sona erme-
sınden sonra, ınfaz edemeyecektır
çocuk Haklan Sözle$mesi:
BM belgelen arasında 18 yaşından
kuçuk kışılen "çocuk" sayan ve suç
ışleme tanhınde 18 yaşından küçûk kı-
şılere olum cezası venlmemesını'ın-
faz edılmemesını duzenleyen belge-
lerde bulunmaktadır Buna ılışkın te-
mel belge, BM Genel Kurulu tarafın-
dan 20 Kasım 1989 tanhınde 44 25 sa-
yıh kararılekabul edılerek ımza, onay
ve kahluna açılmış ve 2 Eylul 1990
tanhınde yururluğe gırmış bulunan
BM Çocuk Haklan Sözleşmesı'dır
Turkıye, Çocuk Haklan Sozleşme-
sı'nıonaylamışvetarafolmuştur Tur-
kıye, bu sozleşmeyı 14 Eylul 1990 ta-
nhınde ımzalamışür Turkıye, 9 Ara-
lık 1994 tanh v e 4058 sayılı "Çocuk
Haklanna Dair Sozleşmenin Onav-
lanmasmm L vgun Bulunduğu Hakkm-
da Kanun"u çıkartmıştır, (RG ,
11 12 1994, s 22138) Turkıye soz-
leşmeyı onay belgesını 4 4 1995 tan-
hınde BM Genel Sekreten'ne depo
etmıştır ve bu tanhten ıtıbaren sozleş-
me Turkıye bakımından yururluğe
gırmıştır Bılındığı uzere, Turk hukuk
duzenınde olum cezasına ıhşkın mev -
zuatta, 18 yaşın altındakılere olum
cezası venlmesi/ uygulanması husu-
suna cevaz vermeyen hukumler bulun-
maktadır Burada teknık bır sorun,
olum cezasının hıç venlemeyecek ol-
ması halı ıle olum cezasının venlıp yaş
şartı nedenıyle ınfaz edılemeyecek,
dolayısıyla ozgurluğu bağlajıcı ceza-
ya çevnlebılecek olması arasındaki
farklılıktır Bırçok dev letın ceza mev -
zuatında, suçu ışleme tanhınde 18 ya-
şından kuçuk olanlara, daha en baş-
tan olum cezası venlemeyeceğı duzen-
lenmıştır
YARIN: Avrupa Konseyi
belgelerl
PERŞEMBE
ORHAJN BURSALI
Yazanmız Orhan Bursalı yıllık ıznını kullan-
dığından yazılanna bır sure ara vermıştır
GÖRÜŞ
Prof. Dr. TURKKAYA ATAOV
Veneziiella'da Neter Oluyop?
15'ıncı yuzyılın en sonunda Venedık kokenlı bır
Avrupalı "fatıh"\n Venezuella adını taktığı bu ulke, za-
manla petrol uretımınde OPEC ıçınde uçunculuk ye-
nnı alınca, bunun siyasal sonuçları da kuşkusuz ola-
caktı Şu sırada OPEC te Genel Sekreterlık ıskem-
lesını de gunde 2 5 rmılyon vanl ham petrol ureten
bu ulke doldumnaktadır Uzun sure kahve uretımın-
de en on saftaydı, ama bugun petrol endustnsı eko-
nomının belkemığıdır Tum kuzey Ispanyol Amenka-
sı'nın bağımsızlıkakımının onderı Simon Bolivarda
buralıdır ve Venezuella bu yorede ınsan haklanna en
saygılı ülkelerden bındırama, Başkan J. V. Gomez'ın
son yılı olan 1935'e değın uzun otonter yonetım do-
nemlen de yaşamıştır
11 Nısan'da bır darbe oldu ve halk oyuyla ıkı kez
seçılmış olan Başkan Hugo Çavez, bılınmeyen bır
yone zorta goturuldu Darbecıler ıstıfa ettığını ılen
surmuşlersede hıçbır belge gosteremedıler Yurur-
luktekı 1999 ve daha oncekı 1961 Anayasası'na go-
re, ıstıfa etmış olsa bıle, yazılı karann Congreso Na-
aonal'de, yanı ulusal medıste kabulu gerekırdı O
zaman da yenne Başkan Yardımcısı D. Cabello ge-
çecektı O da ıstıfa etse, sırada meclıs başkanı var-
dı Darbecıler Venezuella Anayasası'nı ve Amenka-
lılar-arası Demokratık Şartfnı çığnedıler Anayasal
duzenın çokuşuyle bırlıkte, 1976'da mıllıleştınlmış
olan petrolun yonetımı de darbecılerle ışbıriığı ıçın-
dekı grupların elıne geçtı İlk ış Kuba'ya açılan mus-
luğu kapamak oldu Bu arada, bır grup da başkent
Karakas'takı Kuba Buyukelçılığı'nı muhasaraya al-
dı Dıplomatık ılışkılen duzenleyen Viyana Antlaşma-
lan çıgnenerek bınanın su, elektnk yıyecek ve dış dun-
yayla bağlantıları kesıldı
Lâtın Amenka'da darbe Amerıkan desteklı olur
Ya VVashıngton'da kotarılır ya da oradan korunur Ne
var kı Çavez 15 Nısan'da kendıne bağlı asken guç-
lerce La Orçıla adlı Karayıpler adasından kurtarılın-
ca Mıraflores Koşku ndekı gorevıne dondu Darbe-
nın yaJnız 48 saat surmuş olması Beyaz Saray'ı mem-
nun etmedı Çavez Amenkan yonetımını eleştırmış,
Kuba ıle ılışkılen normalleştırmış, gunumuz kuresel-
leşmesıne dırenen başkentlerden Havana, Bağdat
ve Trablus'a gıtmış ve Afganıstan'a asken mudaha-
leye karşı çıkmıştı
Ama Çavez gen donunce, ıç polıtıkada hava de-
ğıştı Darbeyı desteklemış olanlar kendılerını bu de-
mokrası-karşıtı eylemden artık uzak tutuyorlardı Dar-
becılerın başkan adayı olan Tıcaret Odalan Federas-
yonu (Fedecamaras) yonetıcısı P.C. Estagna bıle
tavnnı hemen değıştırdı Çavez'ı devırmek ıçın yuru-
yuş ve asken mudahele oneren işçı Federasyonu lı-
den C. Ortega da anayasadan yana olduğunu açık-
ladı Eskı muhalıflerden televızyoncu J. D. Blanco
programına bukez "Bıenvenıdo, Senor Presıden-
te'"(Hoşgekjınız,Sayın Başkan) dıyebaşladı Çavez'ın
onunde ıhtıramla eğılen Beledıye Başkanı A. Pena
da daha ıkı gun once ona karşı gostenler onermıştı
Daha sonrakı raundu kımın alacağı kesın olarak bel-
lı olmaz Ancak, anayasal başkanı ortadan kaldırarak
ıstıkrar sağlanmaz Bıze duşen Bolıvar geleneğıne
sahıp çıkmaktır Bırçok çevre ulkesı, Bağlantısız Ul-
kelerörgutu ve 77'ler Grubu'nun tavn temelde budur
Tutuklu ve hükümlü yakınları
Sezer'e 'üç kapı
üç kilit' çağnsı
ANKARA (Cumhu-
ri>et Bürosu) - Insan
Haklan Derneğı (IHD)
Genel Başkanı Hiisnü
Öndül başkanlığındakı
tutuklu ve hukumlu ya-
krnlan Çumhurbaşkanı
Ahmet >ecdetSezer dea
barolann "üç kapı, üç
kflft" onensmın bır kez
daha değerlendınlmesı-
m sağlamasmı ıstedıler
Öndul ve berabenn-
dekıler Çankaya Koş-
ku'ne gıderek ıstemle-
nnı ıçeren dılekçe ıle 6
buı 700 ımzanın bulun-
duğu dosyayı mzamı>e-
dekı gorevlılere teslım
ettıler Dılekçede, F tıpı
cezaev lennın uygulama-
ya geçılmesı ıle bırlıkte
hukumlu v e tutuklular-
dan 90'ının olduğu,
400'den fazlasının da ha-
fizasını yıtırdığı ya da
sakat kaldığı behrtıldı
Adalet Bakanı Hik-
met Sami Türk"un açık-
lamalanna gore. 64 tu-
tuklunun olum orucu e> -
lemını surdurduğune
dıkkat çekılen dılekçede,
Adlı Tıp Kurumu'nca
cezaev lennde bulunma-
lannın yaşamsal tehlike
oluşturduğu rapor edıl-
mesıne karşın Çeza Usu-
lu Muhakemelen Yasa-
sı'nın399 maddesıge-
rekçe gostenlerek bu tu-
tuklulann tahlıve edıl-
medıklen kaydedıldı
Ankara, tstanbul, Iz-
mır ve Antalya baro baş-
kanlannın "üç kapı üç
]otit* onensım tutuklu
v e hukumlülenn benım-
sedıklen v e destekledık-
len anımsatılan dılekçe-
de. "Avrupa Işkenceyi
Onfenıe Komitesi'nin de
nitelediğigibiFtipJceza-
evlerinde' fülı tecnt sıs-
temf uvgulanmaktadır.
Tecridin kaldınlnıası
mümkündür. Sistemi
doğuran devletpoGtika-
sının değiştirilmesi ge-
rekmektedir" denıldı
Çatalca Elbasan Köyü'nde
Dünya'ya yaşgünü armağanı
21 Nısan 2002 Pazar gunu saat
10 OO'da Taksım ve Kadıkoy'den
otobusler kaldırılacaktır
Uçurtmanızı almayı unutmayınız.
Etkinliğimiz dileyen herkese açıktır ve
ücretsizdir.
Lütfen rezervasyon yaptırınız.
ÇEKUL - ÇEVRE VE KULTUR DEĞERLERİNİ
KORUMA VE TANITMA VAKFI
0 212 249 64 64
www cekulvakfı org.tr