Katalog

KASIM 2002 CUMA CUMHURİYET SAYFA JİiJvl_/I ı \_f 1VJJ. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 EtiAKiminyum'da modernizasyon • SEYDİŞEHİR(AA)-Konya'nın Seydışehir ılçesınde kurulu Eti Holdıng'e bağlı Seydişehir Alüminyum AŞ'nin modernize edilmesi ıçın Rusya"ya giden heyet, Petersburg'dakı Vami Proje Enstıtüsü'yle protokolde anlaşıldığını bildirdi. Heyet, projenin yüklenicilik bölümüyle ilgili olarak da Promeksport firmasıyla görüşecek. IFC'den Akbank'a kredi • Ekonomi Servisi - Akbank, Dünya Bankasının özel sektörü geliştirme kolu International Finance Corporation (IFC) ile toplam 200- 240 milyon dolarlık uzun vadeli proje finansmanı kapsamında, ilk aşama olarak 55 milyon tutannda bir kredi anlaşması imzaladı. 7 yıla kadar vadeli proje finansmanı kapsamında IFC. Akbank'ın ihraç edeceği uzun vadeli tahvillere garantı sağlayacak. ÖTV'de indirim tatebi • NEVŞEHtR(AA)-Türkıye Petrol Ürünleri Sendikası (PÜtS) Yönetim Kurulu Üyesi Musa Ertaş. perrol ürünlerinden alınan vergi oranlannın indirilmesinin ekonomide canlanma sağlayacağım bildirdi. Ertaş, vergi gelirlerinin yüzde 20'sini oluşturan perrol vergilerinin vatandaşı her alanda olumsuz etkilediğini belirterek alınan Özel Tüketim Vergisi'nde (ÖTV) indirim yapılmasının ülkedeki işsizlik ve hayat pahahhğını azaltacağmı ve üretimi arttıracağını kaydetti. Ramazan indipimi başlıyor • tSTANBUL (AA) - Yaklaşan ramazan için bu yıl da hipermarketler indirimli fıyatlarla satışa sunduklan özel paketler hazırladılar. Migros, CarrefourSA, Gima ve Tansaş zengin ürün çeşitleri ve içinde her türlü ürünün bulunduğu paketleriyle ramazan sofralannda yer almayı planlıyor. Beyaz soğana büyük ilgi • KONYA(AA)- Özellikle mide- bağırsak kanserine karşı iyi gelen ve yüksek tansiyon ile kalp hastalığı tehlikesini azaltan beyaz soğan. fıyatı normal soğana göre 4 kat fazla olmasına rağmen büyük ilgi görüyor. Adapazan ve Balıkesir çevresinde yetışen beyaz soğan yeni tanınmasma rağmen son günlerde meyve-sebze reyonlannda yetıştirilemeyen tek ürün. TV'lere rekabet cezası • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Rekabet Kurulu, atv, Kanal D ve Star TVnın de aralannda bulunduğu 5 şirkete rekabet kurallanna aykın da^andıklan gerekçesiyle 14.2 miiyar ile 1.1 trilyon lira arasında değışen tutarlarda ceza verdi. Söz koijusu televizyonlann bağlı bulunduğu şirketlerin, BÎMAŞ AŞ aracılığıyla, kendilerine ait reklam yerierinin fiyatlannı rekabeti ortadan kaldıracak biçimde ortak belylediklerine dikkat çekilen açıdamada, şirket yönetimindeki baa ısimlere de idari para cezası verldiği belirtildi. Bahçıvan'dan yeni ürün • Haber Merkezi - Bahçıvan Gıda, "dıümli beyaz peynir'" ve "dilimli prank ambalajlı kaşarpeynin"ni tületıcmın kullanımına sundu. Bahçıvan Gıda Genel Müdürü Erdal Batçıvan, 46 yıldır piyasada oldidannı behrterek 9O'lı yıllann başndan beri üretimde olan Lüieburgaz fabrikalannda yaptıklan en on teknolojik yatınmla güçlerini 2 kitına çıkardıklannı söyledi. BMPdan çalışana destek • Ikonomi Servisi - Elektrik Mvnendıslen Odası (EMO), AKTAŞ Elestnk'e ait hızmetlerin TEDAŞ'a deA-edilmesiyle TEDAŞ çalışanı halae gelen 2 bın 206 çalışanın kaco sorunlannın bir an önce çözimesini ve çalışanlann iş gurvmcesinin sağlanmasını istedi. Yajılan açıklamada, AKTAŞ'ın kanu>adevnnin ardından kayıp kaçık oranlannın düştüğü. vermiılığin arttığı ifade edilerek "Ajcakçahşanlann geleceklerindeki belrsızlık karşılanndaki en önemli sorıadur" denildi. Seçim masraflan için YSK 60 trilyon lira ödenek alırken, partiler neredeyse 100 trilyon lira harcadı Genel seçimetrilyonlaraktıLEYLA ÇE\İK - SERDAR ESEMJ Erken Genel Seçimin 3 Kasım'da ya- pılmasına karar verilmesiyle bir yandan başlayan kampanya harcamalan, diğer yandan devletin yapacağı harcama bazı iş kollannın yüzünü güldürdü. Sıyasi parti- ler helikopterli, konserli, bayraklı kam- panyalar için 100 trilyon liraya yakın har- cama yaparken, devlet 60 tnlyon lirası se- çım masraflannda kullanılmak üzere Yük- sek Seçım Kurulu'na (YSK), 90 trih/on li- rası da partilere venlmek üzere 150 trilyon lira harcama yaptı. Başta reklam ajanslan olmak üzere, afış, pankart, broşür ve benzeri doküman- lan basan matbaacılar, organizasyon ve ulaşım şırketleri boyutu triryonlara ulaşan siyasi partı seçim kampanyalannın pasta- sını paylaşıyor. Mali kayrıaklann büyük- lüğü oranında etkili olan seçim kampan- yalan kapsamında, kimi partiler yemekli- konserli mıtınglerle meydanlan doldurur- • Siyasi partiler helikopterli, konserli, bayraklı kampanyalar için 100 trilyon liraya yakın harcama yaparken, devlet 60 trilyon lirası seçim masraflannda kullanılmak üzere YSK'ye, 90 trilyon lirası da partilere verilmek üzere 150 trilyon lira harcama yaptı. ken kimileri de sadece broşür, afış ve pan- kartlarla yetinmek zorunda kalıyor. Partilerin kampanya faalıyetlerini, ke- sinleşmemış harcama kalemlerini şöyle özetlemek mumkün: • DSP: Gazete ilanlan, afışler, seçim otobüsü, 4 ilde gerçekleşen gençlik şöle- ni gibi kalemler için 15 trilyon hra aynldı. •ANAP: Pankart, afış, gazete ilanlan, pano reklamlan, taşıt araçlan, miting ve benzeri seçım gıderleri için yaklaşık 10.5 tnryon lira harcanacağı belirtildi. •AKP: Kampanya faaliyetleri, Hazine yardımı ve üyelerden alınan paralarla 10 trilyonu bulan bütçeden karşılanacak. • MHP: 81 ile toplam 2.5 trilyon ak- tanldığmı betirten parti kaynaklan genel merkezın yaptığı bayrak, afış, broşür har- camalannı henüz netlik kazanmadığı ge- rekçesiyle açıklamaktan kaçındılar. t/ CHP: Toplam harcamadan 5 trilyo- nu ilan afış bayrak ve benzeri dokümanın basımına giderken 1.5 tnlyon ise illere ak- tanldı. 1 tnlyon reklam için kullanıldı. 1/ SP: 6.3 trilyonluk Hazine yardımının tamamına yakınının kullarulacağını belir- ten yetkililer, her birimin kendi bütçesını hazırladığıru kaydettiler. • \TP: Bayrak, afış ve benzeri dokü- manlann basımı için 60 miiyar harcandı. Sayısı 3.5 mılyonu bulan bu dokümanlar tüm illere dağıtıldı. • DEHAP: Genel bütçenin 1.5 tnlyon olduğu, il merkezlennin aynca harcama- larda bulunabıleceklen belirtildi. • tP: Harcamalar 3 trilyonluk bir büt- çeden finanse ediliyor. • LDP: Harcamalan 250 miiyar civa- nnda olan partı aidat, bağış ve adaylann katkılanyla finanse edihyor. • YP: Seçim için 1 trilyon 900 miiyar devlet yardımı alan parti, miting düzenle- meden yaklaşık 500 miiyar lira harcama- yı öngörüyor. • ODP: Parti afiş, pankart, seçim bil- dirgesi, haftalık seçim gazetesı, broşür gi- bi harcamalar için ekimin üçüncü haftası itibariyle yaklaşık 75 miiyar hra harcama yaptı. Toplam harcama 100 miiyar lirayı geçmeyecek. • TKP: Afış, bildıri, gazete, broşür ve seçim bıldirgesi gibı dokümanlar için yak- laşık 50 miiyar lira harcandı. • Genç Parti (GP): Çeşitli yayın organ- lannda 300 milyon dolar harcama yapıldı- ğı ileri surüldü ancak, parti yetkılileri seçim harcamalan hakkında bilgı vermediler. ÇİN'DE MAM'IN KAPİTALİZMLE TANGOSU Çin'in kimya \e tanm gnıbu, 16yıllık maziye sahip Transfar'ın 150 çalışanı Marksist düşün- ceyi, nasıl daha iyi, verimli kapitalist olunabileceği konusunda kullanıyor. Marksist düşünce Ue kapitalist bir şirket yönetiminin, personel eğitiminin birleşririlmesi çataşmalan sonucu bazı çok iyi fikirier ortay a çıktı. Transfar, Çin'in tekstil bovalan pazannın yüzde 30'unu kontrol edi- yor. Hangzhou'da şirkete ait seralarda sıcak iklimlere özgü büyük yapraklı ve çiçekli bitkiler yerişririliyor. Çin karakterii sosy alizm akınunı savunan şirket yetkilUeri, "Kapitalizm. geknek- sel Marksizmi geliştiriyor ve zenginleşririyor" diyor. (Fotograflar- AP) PARLAMENTOYA BEŞ PARTİ GlRStN DEİK: Üç aydır seçim ekonomisi uygulanıyor BALIKESİR (AA)Dış Ekonomik Ilişkiler Kurulu (DEÎK) İcra Kurulu Başkanı Rona Yırcah, parlamentoya 4-5 partinin girmesinde fayda gördüklerini söyledi. Türkiye'nin ekonomik. siyasal ve AB ile ilişkiler açısından kritik bir süreçten geçtiğini, ekonomik sorunlann hiçbirinin halledilemediğini ifade eden Yırcah. son üç aydır seçim ekonomisi uygulandığını savundu. Yırcah, Türkiye'nin 2001 yılı sonunda 125 katrilyon lira olan iç borcunun. Eylül 2002 sonu itibariyle 145 katrilyon liraya, 115 miiyar dolar olan dış borcunun ise 127 miiyar dolara yükseldiğini kaydederek, "İç ve dış borçta önemli bü yümeler var. Bunun. 2002 yıh içinde EMFden ahnan paralarla döndürüldüğü düşünülürse. önümüzdeki yıl hem iç. hem de dış borcun döndürülmesinde önemli zorluklar olacakur. Hartgi hükümet geiirse getein, ekonomik sorunlara çare bulnıaya çahşırsa çalışsın altı a>dan. bir yıldan önce netice alamaz" dedı. Türkiye'nin önünde ekonomik konular dışında Irak, Kıbns ve A\xupa Birliği konulannda sorunlan bulunduğunu anımsatan Yırcah, 12-13 Aralık tarihlerinde gerçekleştirilecek Kopenhag Zirvesi'nde siyasi ve nihai kararlann alınacağına dikkati çekti. KOBİ 2002 ULUSAL KALİTE ÖDÜLÜ Israrlı çalışma Genpar'a kalite getirdi Ekonomi Servisi - KOBl kategorisinde 2002 Ulusal Kalite Ödülü'ne layık görülen Genpar Otomotiv'in Genel Müdürü Erhan Ergün, ödülü inançlı ve ısrarlı bir çalışma sonucu sağlanan başanyla kazandıklanm söyledi. Ergün, Gebze'ye bağlı Şekerpınar Beldesi'ndeki fabrikada düzenlediği basın toplanhsında, 10 yıl önce General Motors'a yedek parça hizmeti vermek için kurulan Genpar'ın 1997 yılı sonunda Doğuş Holding Otomotiv Grubu'nun Völkswagen grup markalanyla çalışma karan almasıyla yeniden yapılanma sürecine girdiğini belirtti. Geçen yıl Kalite Ödülleri için başvuruda bulunduklannı ancak saha ziyaretine dahi kalamadıklannı hatırlatan Ergün. "Kaider'den aldığımız raponı çok etkin kuOandık ve yapüğımız iyileştirmelerle bir yıl gibi kısa bir zaman sonra ödülü aldık" dedi. Ergün ödüllerin hedef değil araç olduğunu vurgulayarak, "Asıl misyonumuz bir hedefe doğnı koşmak değil, bunlan araç olarak göriiyonız. Önemli olan grup şirketleriyle, çahşanlarla bu edinimi paylaşmak, aidiyet duygusunu arttırarak kalite bihncini yaymak ve motrve obnaktu*." dedi. Enerji Bakanı Zeki Çakan: Gerekli anlaşmaları yaptık Türldye doğalgaz ihraç edecek Çakan, Hazar petrollerinin naklinde Türkiye'nin önemine dikkat çekti. ZX)NGULDAK (AA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zcki Çakan, "Avrupa'ya doğalgaz ih- raç etnıe konusunda gereken bü- tün hazırtıklan yaparak, muta- bakatlan bakanlar seviyesinde imzaladık" dedi. Bakan Çakan, dünyada bütün ülkelerin en önemli meselesinin enerji olduğuna, bu nedenle Ha- zar petrol ve doğalgazının Avru- pa'ya nakledilmesı konusunda Türkiye'nin çok önemli bir ko- numda bulunduğuna dikkat çe- kerek, "2005 yüında 50 milyon ton petrol Ceyhan'a akacak. Türkiye'nin 1 yilda rükettiği pet- rol ve ürünleri 31 milyon ton. LT- kemize 50 milyon ton petrol gel- diğhıde 200-300 milyon dolar ge- çiş ücreti alacağız. Aynca, orada BOTAŞ taşınıa hizmeti verecek, 40 yıl bu hizmeti vereceğine da- ir anlaşmalar imzaladık. Avnı- pa"\ a doğalgaz ihraç etnıe konu- sunda gereken bütün hazırhkla- n yaparak mutabakatlan ba- kanlar seviyesinde imzaladık. Başta Yunanistan olmak üzere, Bosna Hersek, Macaristan ve Avusturya ile ilgili gereken ha- zırhklanmızı yaptık'" dedi. Çakan, bir gazetecinin "Yerel yönetimlerden park ve sokak a> - dınlatması ücretlerinin ahnması konusundaki geuşmeler"le ilgili sorusuna, "Belediyelerin önü- müzdeki yıldan itibaren park ve sokaklan aydınlarma ücretlerini ödemesi gündeme gehnişti An- cak, yerel yönetimlerin ekonomik zorlukiçinde obnalanndan dola- vı bunu ödeyenıevecekleri aşikâr. Bu konudaki gerekli degişikfikta- raftmdan teklif edilerek yapıla- cak" şeklinde yanıt verdi. Çakan, Çatalağzı Termik Sant- rah'nm (ÇATES) 2003 yılında daha fazla kapasite ile çalışaca- ğına dikkati çekerek, "2002 v> hnda 1 miiyar 500 milyon küovat saat enerji üreten ÇATES'i, 2003 yılında 1rniryar940 milyon kilo- vat saat enerji üretebilecek şeldl- de planladık. Böylece, Türkiye Taşkömürü Kurumu'ndan 200- 300 bin ton daha fazla kömür ah- nacak" dedi. Çakan, aynca, Ereğli ilçesin- deki tersanenin çağdaş şekle dö- nüştürülmesiyle en az 5 bin kişi- lik istihdam yaratılmasının söz konusu olacağını belirtti. PARTİLERİN YAKLAŞIK SEÇİM HARCAMALARI 15 trilyon A 10,5 trilyon 10 trilyon 10 trilyon 7,5 trilyon 2,5 trilyon f) 6 trilyon^ 3 tnlyon 1,5 trilyon Açıklamad|_ Açıklamadı 500 miiyar 250 miiyar 150 miiyar 150 miiyar 60 miiyar 50 miiyar 75 miiyar (**) 0 : sadece 81 ile dağıtılan para C): 30 Ekım'e kadar hazine yardımı öncesı. • Çalışma Bakanı Nejat Arseven, "Yeni gelen hükümet, kararnameyi ortadan kaldıracak tasarrufa gitmez" dedi. KAYNAĞI VE ORANIBELİRSİZ Emekli zamım onaylandı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşka- nı Ahmet Necdet Sezer, SSK ve Bağ-Kur işçi emek- lisine zam yapılmasını öngören kararnameyi onay- ladı. Seçime 5 gün kala imzaya açılan kararnamey- le "görevlerini" yaptıklarını sa\Tinan Çalışma Baka- nı Nejat Arseven, "Yeni gelen hükümet, kararname- yi ortadan kaldıracak tasarrufa gitmez" dedi. İşçi emeklilenne "miktan betti olmayan oranda zam" yapılmasını öngören kararname, Cumhurbaş- kanı Sezer tarafından dün onaylanarak yayımlan- mak üzere Başbakan- ^ lık'a gönderildi. Karar- nameyle, işçi ve me- mur emekli leri. arasın- daki uçurumun küçül- düğünü belirten Çalış- ma Bakanı Arseven ise, "Memurlara yapdan maaş iyfleştirmesi sonu- cunda^ Bağ-Kur'a bağ- lı bir emekli 208 milyon 397 bin lira, SSK'ye bağh bir emekli ise 1İ4 milyon 435 bin Kra, me- mur emekfisinden eksik maaş ahr duruma geldi. Bir kesimi memnun ederken diğer bir kesi- min var olan mağduri- yetkrinin daha da art- masımn önlenmesi gerekiyordu, biz de bunu gerçek- leştirdik" diye konuştu. Hükümetin seçimlere 3 gün kala Çankaya Köş- kü'ne gönderdiği kararnamenin kesinlik içerdiğini de belirten Arseven. "Devlette devamhhk vardır. 3 Kasım seçimlerinden sonra ohışacak hiçbir hükümet, emekrikrimizle ilgili olarak 57. hükümetin aldığı bu karan ortadan kaldıracak bir tasarrufa gitmez" dedi. ÖZTRAK'TAN ERDOĞAN'A MESAJ: Otelemeye gerek yok ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hazine Müsteşan Faik Oztrak, 3 Kasım seçimleri öncesinde başta AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere siyasilere önemli mesajlar verdi. Kaliteli büyümenin sağlanması durumunda, "otelemeye" gerek kalmayacağını belirten Öztrak, faiz dışı fazla hedefiyle oynanmaması gerekriğini kaydetti. Oztrak, IMF'nin kasım ayı içinde vermesi gereken 1.6 miiyar dolarlık kredi düimini de 2002 yılı içinde beklemediklerini açıklarken "Bu program rayında ilerliyor. Yeni bir programa ihtiyaç yok. Finansman ihtiyacı, bu program içinde karşılanmah" diye konuştu. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nce düzenlenen "Borçlanma Düıamikleri" konulu panele katılan Hazine Müsteşan Faik Öztrak, ekonomik programın geleceği ve Türkiye'nin borç ödemelerine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Hazine Müsteşan Öztrak'ın verdiği mesajlar ana hatlanyla şöyle: \/ OzeDeşdrme genri yok sayıhyor: Yaprığımız projeksiyonlarda, 2003 yılında özelleştirmeden elde edilen geliri sıfır olarak öngörüyoruz. Böyle bir yaklaşım sergilememizin temel nedeni, muhafazakâr davranmak istememiz. •" Otelemeye gerek yok: Ekonomide sağlanan büyümenin niteliği önemlidir. Ancak kaliteli büyümeyi sağlayabiliyorsanız, doğru yolda ilerliyorsanız otelemeye falan gerek yok. • Program rayında, yeni programa gerek yok: [MF'nin destek verdiği program kendi rayında ilerliyor. •" Hazine, Maüye'den ayn ohnah: Son dönemde, Hazine'nin Maliye Bakanlığf ndan ayn ohnası nedeniyle sıkıntılann arttığı yönündeki tartışmalar tekrar alevlendi. Ancak bağımsız ve özerk borç yönetimlerinin oluşrurulması, mali disiplinin sağlanması için de önemli bir gösterge"ıiteliğinde.