Katalog

27 ARALIK 2001 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA SAGLIK GUNUN ADAMI DÎMİM EVı' BufcASi. LtYLÂHANıM KARAK KARAKTER.SİZLIK OLAN •• •• TURHAN SELÇUK HAR£K£r GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHAN ERtNÇ GOZLUKLU SAMİ'NIN HARIKULÂDE KMRTMÂLARI î>OK£p. PARTİ5İKEMI PAYETliJlNIZ?., Yine Tütiin Üzerine Büyüklerimiz, evden ayrılacağı için üzülen gelinlik kızlar gibi. Hani ağladığı görülünce yapılan "Istersen gitme, kal" önerisine "Hem ağlarım, hem giderim" yanıtını verenler örneğine benzer bir durum. Bir yandan "özerk kurumlara sahip olamıyonız" diye yakınılıyor, öte yandan da yeni özerk kurumlar oluşturuluyor. Son somut örnek "Tütün, Tütün Mamulleri ve AlkollüIçkilerDüzenlemeKurumu". Sayın Cumhurbaşkanı tarafindan Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne lade edilen ve tasarı olarak yeniden gündeme getırilen yasanın, Türk tütüncülüğünün idam fermanı olduğuna daha önce değinmiştik. Belki faydası olur diye konuyu bir kez daha bilimsel birincelemeden alıntılaryaparaktazelemek istedik. Araştırma, Ağustos 2001 'de TEMA Danışmanı Mahir Gürbüz tarafindan hazırlanmış. Gürbüz'ün Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) kapsamındaki Ziraat Mühendisleri Odası'nın geçmiş dönem başkanlarından biri olması, araştırmanın niteliği konusunun da birgöstergesini oluşturuyor. Türkiye'de tütün tarımı ile uğraşan 581 bin 543 aile var. Tarım ailesi büyüklüğünün 56 kişi olduğu dikkate alınırsa 2 milyon 600 binle 3 milyon 200 bin kişinin geçimini tütüne bağlamış olduğu görülüyor. Üretıci ailelerın dağılımı da sayı ve oran olarak şöyle: Ege: 307 bin 244 / yüzde 52.Ö. Marmara: 10 bin 549 / yüzde 1.8. Karadeniz: 93 bin 309 / yüzde 16. Doğu: 25 bin 756 / yüzde 4.4. Güneydoğu: 144 bin 658 / yüzde 24.8. Ulusal tekeli kaldırarak, tütünculüğümüzü uluslararası tekelin güdümüne sokma amacının gerekçelerinden biri, yabancı kaynaklı tütünlerin üreticileri ve üretiminin sayılarından da ortaya çıkıyor. Bütün propagandalara karşın Tekel'in 2000 yılı kayıtlarına göre Virginia ve Burley tipı tütün tarımının 3 bin 183 hektarlık alanda, 5 bin 073 aile tarafıdan yapılmakta olduğu görülüyor. Bu sayılar toplam tütün ekim alanının yüzde 1.3'üne, toplam tütün üreticisi aile sayısının da yüzde 0.8'ine eşit. Bu sayılar aynı zamanda, yeni yasa ile getirilecek kısıtlamanın özellikle yerlı tütünlerimizin üretimini engelleyeceğinin de bir kanıtını oluşturuyor. Bir başka kaygıyı da Doğu ve Güneydoğu illerindeki üretici aılelerin gelecekleri oluşturuyor. Bu bölgelerdeki toplam 170 bin 461 ailenin yasadan doğrudan etkilenecekleri ortaya çıkıyor. Silahlı kuvvetlerin, terör belasını engelledikten sonra bölgenin ekonomik açıdan kalkındırılması gerektiği ve bu görevin de sıyasilere düştüğünü açıklamalarının üzerinden yıllar geçti. Üzülerek belirtelim ki bu kapsamda bir arpa boyu yol alınmadı. Bu aymazlık yetmiyormuş gibi yasa ile 170 bini aşkın ailenin geçim kaynağı tehlikeye atılmış oluyor. Araştırma, tütün tarımından çıkarılacak ailelerin geleceklerini garanti altına almak için yasaya konulan soyut maddelerin gerçekleşme olasılığının da hiç denecek kadar az olduğunu gösteriyor. Söz konusu ettiğimiz rapor 49 sayfa, ama yerimiz bu kadar. Artık söz Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda. oerincfr'cumhuriyet.com.tr Doç. Kültegin Ögel, varoşlardaki balitiner kullanımına dikkat çekerek aileleri uyardı: Üyuştunıcu patlaması Rakamlar ne diyor? SOSYAL ETKİ En çok esrar kullanılıyor Uyuşturucu madde kullanımı ile ilgili olarak Türkiye'de en son 1998 yılında 15 ilde yapılan SAMAY 98'e göre ise ülkemizdeki durum şöyle: • Yüzde 22 devamlı sigara kullanıyor. • Haftada en az bir kez alkol kullanma oranı yüzde 9. • Yaşam boyu en az bir kez esrar kullanımı yüzde 0.5 ile 4 arasında değişmektedir • Yaşam boyu uçucu madde kullanımı oraıu yüzde 8.8. • öğrencilerin yüzde 58'i rakı, cin, votka gibi içkilere ulaşabilmeyi kolay buluyor. • En sık klıniğe başvuranlar, eroin kullanan kişiler. Ikinci sırada uçucu maddeler, üçüncü sırada ise kokain kullananlar geliyor. Van dışındaki bütün illerde en çok kullanılan madde esrar. Van'da ise eroin kullanımı fazla. Uçucu maddeler daha çok küçük yaştaki ve ailesi olmayan sokak çocuklan tarafindan kullanılıyor. Madde kullanımı ve satışında genelde eski ve sosyoekonomik düzeyin düşük olduğu semtler öne çıkıyor. Işsidik ve suçu arttınyor • Toplumsal Çevrc: Ybksulluk, yüksek işsizlik, uygunsuz evler, suçun fazla olması, azınhk olmak, kültürel olarak aşağılanma, ırkçı aynm, madde kullanımının yüksek olması. • Aile Çevresi: Çocuk istisman ve ihmalin olması, aile içi strcsın fazla olması, geniş ve kalabahk aile ler, düşük eğitim düzeyine sahip ebeveynler, aile içi şiddet, parçalanmış aileler, baskıcı ya da ilgisız aile. • Yapısal Yatkınlık: Sigara, alkol ve diğer maddeleri kullanan ebeveynlerin olması, nörolojik ya da diğer doğumsal hastahklar, fiziksel özürler, öğrenme güçlükleri. • Ergenlik Dönemi Sorunlan: Okul başarısızlığı, şiddet içeren davranışlarda bulunma, içe dönüklük, erken korunmasız cinsel ilışki, ruhsal sorunlar, işsizlik korkusu. GENÇLER BİLGİSİZ Doç. Kültegin Ögel, ebeveynlerin çocıığa ıııudcl olacağını belirterek madde kullanımı konusunda gençlerin bilgisiz olduklan için konuyu önemsemediklerine dikkat çekti. SAADETUSLU Uzmanlar, ülkemızde görnıezden gelinen madde bağımlıhğının, önlcm alinmaması durumunda her an patlama gösterebılecegı uyansında bulundu. Doç. Kültegin Ögel, bütün dünyada uyuşturucu kullanımının bırden patladığına dikkat çekerek Türkiye için deriskinbulunduğuna dikkat çekti. " Uyuşturucu madde kullanımı Türkiye'nin gündemine bir giriyor, bir çıkıyor. 1 chBkenin herkes farkmda, ama iyi niyctli çabalann tck bir cksiği var, o da bilgL. Hedefimiz yolun sonunu görmek degiL, yolda yürümek..." Psıkiyatr Kültegin Ögel, uyuşturucu bağımlıhğı ile ilgili hazırladığı 4 kitaplık eğitinı serisinin önsözünde bu görüşlere yer veriyor. ögel, bulunabilirlik ve toplum tarafindan kabul edılebilırlik nedenıyle en çok içılen maddenin 'sigara' olduğunu söyledı. Madde kullanımının genelde sigaranın ardından uçucu maddeler, esrar, kokain ve eroin olarak devam ettiğini belirten Ooç. ögel, gençlenn bilgisiz olduklan için konuyu önemsemediklenne dikkat çekti. Madde bağımlıhğının düzgün bir artış eğilımi izlediğini de belırten Kültegin Ögel asıl sorunu ise şöyle aktanyor "Bütün dunyada patlama birden oldu. Türkiye'de de böyle bir patlama olacaktır. Şu anda varoşlarda çok yoğun balitiner kullanımı var. Bunlar zamanla diğerlerini de kullanacak. Yapdacak bir şeyler varsa şu an olnıah. " Toplumda en sık düşülen hatalardan birinin de "Esrar hağunlılık yapmaz" görüşü olduğunu anınısatan Kültegin Ögel, "Esrarhemruhsal hem furîksel bağımlılık yapar. Aro sigaranın yapügı tüm van etkileri de yapar" uyansında bulundu. Süphe varsa Çocuklarının uyuşturucu kullandığından şüphelenen ebeveynlerin önce oturup düşünmeleri gerektiğini vurgulayan Ögel şu önerilerde bulundu' "Hemen çocukla konuşubnamaII Bir stratejigdiştirilmeli. Önce aileler konu hakkında bilgi edinsinler. Sonra çocuklanna 'Senin uyuşturucu kullandığından şüphe ediyoruz' desinler. Doğrudan 'Sentedavı olmalısın' demek ters tepebilir." Yetişkinlere öneriler • Çocuğunuzla konuşun, onu dinlemeyi öğrenin... • Onun kendini iyi hissetmesini sağlayın... • Ona iyi örnek olun... • Ona ısrarlar ile başa çıkmasını ögretin... • Bir sorunla karşılaştığımz zaman ne yapacağınızı önceden belirleyin... • Sosyal ve kişisel becerilerini geliştirmesine yardımcı olun... • Ona bireysel davranabilmeyi ve hayır diyebümeyi öğretin... • Sorumluluk verin... • ödüllendirin... ı«ı«««uı 8.ULUSURARASI ZZ, »>ıı İSIANBUL CAZ FESTIUALI • tstanbul HaberServisiHamileliğin en sık karşılaşılan sorunu olan düşük, aşıyla tedavi edilebiliyor. FertıJın Kadın Sağlığı Merkezi'nin Profilo Kültür Merkezı'nde düzenlediği "Tekrarlayan Düşükler" konulu halk toplantısında konuşan Op. Dr. Murat Taşdemır, babadan alınan kandan elde edilen lenfosit aşısının yüzde 85 oranında başan sağladığını söyledi. Çeşitlı nedenlere bağlı olarak gelişen düşüklerin görülme oramnın yüzde 1540 arasında değiştığını vurgulayan Taşdemır, hastalığın kendini "vajinal kanama, kasık agnsı ve kramp, gebeliğe bağlı belirtilerin ortadan kaybolmasf' ile gösterdiğine dikkat çekti. I S T A N • U L BÜYÜKŞEHİR ••LfOİYESİ KOCBANK BEDEN SAĞLIĞI VE RUH SAĞUĞI PsikologProf.Dr.ZuhaJ Baltaş, çiftlere beden sağlığı için tek, nıh saglıgı için beraber uyumalanm önerdi 'EpsteinBarr' virüsü • CHICAGO (AA) Multipl skleroz hastalığına, dudaktan öpüşmeyle geçen "EpsteinBarr" virüsünün neden olduğu belirlendi. Harvard Üniversitesi'nde multipl skleroz hastası 144 kadın ile sağlıklı 288 kadın üzerinde yapılan araştırmada, 18 hasta kadının kan örneklerinde 'EpsteinBarr' virüsüyle ilgili antikorlara yüksek oranda rastlandı. Bu kadınların, kanlarında antikorlara rastlanmayan kadınlara göre 4 kat daha fazla multipl skleroz hastalığı riski altında bulunduğu kaydedildi. RENAULT Istanbul Kültür ve Sanat Vakfı, 2001 yılı Kurumsal Sponsorları'na teşekkür ediyor. Bu ılan Cumhurıyet Gazetesı'nın katkılarıyla yayınlanmıştır Cumhuriytt tSTANBUL (ANKA) Uyumlu birliktelikleri olan çifllerin birlikte uyumalannın ruh sağlığı açısından olumlu etkileri olduğu belirtildi. Psikolog Prof. Dr. Zuhal Baltaş, sağlıklı bir uykunun hem beden hem de ruh sağlığı için çok önemli olduğunu bildirdi. Uyku ile ilgili çok sayıda araştırma yapıldığına dikkat çeken Baltaş, tek veya eşle birlikte uyumanın uyku hıjyenı açısından farklı sonuçlar doğurduğunu vurguladı. Baltaş, açıklamasını şöyle sürdürdü: u Uyku sorunu olmayan ve uzuıı yıllar birlikte uyumaya alışık çiftlcr, uyku laboratuvannda birlikte ve ayrı uyutularak incdenmişveçiflferinavnuvuduklarındadelta uykulannın arttıgL, ancak rem uykula Tek mi çift mi? rmın azakbğı görülmüştür. Ddta beden sağlığL, rem ise ruh sağlığı için gereklidir. Bu nedcnle bcraberliklerinden hoşnut çiftier beden sağlığı için tek, ruh sağuğı için birlikte uyumaudır." Zuhal Baltaş, iyi bir uyku için dikkat edilmesi gereken kurallardan bazılannı şöyle sıraladı: • Dinlenmış ve iyi bir gün yaşamak için ıhtıyacınız olduğu kadar uyuyun. • Düzenli olarak egzersiz yapmak, uzun sürede uykuda derinleşmeyi sağlamaktadır. • Gürültülü çevre koşullan uykuyu bozmaktadır. Bu nedenle gürültülü çevre koşullarında olanlann yatak odalannı sesten anndırmalan gerekmektedir. Durmuş yine Okuyan'a çattı • ANKARA (ANKA) Umut Vakfı'nın düzenlediği Sağlık Zirvesi, Sheraton Oteli'nde dün başladı. Zirveye katılan Sağlık Bakanı Osman Durmuş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan'a göndermelerde bulundu. SSK'lılenn tamamına gerçek sağlık hizmetının verilmediğını, tetkik yapılmadığuu ileri süren Durmuş, burada sadece reçete yazıldığını söyledı. Okuyan'ın SSK'de kuyruklann yok edıldığıne ılışkin açıklamalaınra alaycı yaklaşan Durmuş, özel sağlık kuruluşlanna hastaneden çok otel gibi çahştığını, gece fenalaşan hastaya müdahale edecek ekibinin olmadığını ıfade etti.