Katalog

24 EYLÜL 1999 CUMA CUMHURİYET SAYFA H i i v t j i ^ l U İ Y U L / ekonomif« cumhuriyet.com.tr 13 Kurulda yasadışı gecflune • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Bankalar Yasası'na göre en geç 23 Eylül 1999 ta rihinde oluşturulması gereken Bankacılık Dûzenleme ve Denetleme Kurulu'nun oluşumunu hükümet, ABD gezisı sonrasına bırakarak yasal zorunluluğa uymadı. Başbakan Bülent Ecevit, kurumlara aday bildrrimleri için verilen sürenin dolmasına, pek çok kişinın ismi gündeme getiriliyorolmasma ve siyasi çekişmeler yasandığı iddialanna karşın üst kurulun ABD gezisi dönüşünde oluşturulacağını söyledi. TÜRKKBYT'ten hasar açıklaması • ANKARA (AA)- Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği (TÜRKKENT) Yönetim Kurulu, Marmara depreminde, Türkkent'e üye kooperatiflerin ürettikleri 42 bin konutta hiçbir hasara rastlanmadığını bildirdi. TÜRKKENT'ten yapılan yazılı açıklamada, kendilenne üye kooperatiflerin konut ûretimine geçmeden. konut alanlannın zemin etütlerinin yaptınldığı belirtilerek, lzmit, Yalova, Çınarcık ve Avcılar'da daha önce üretilmiş konutlann hasar görmemesinin Türkkent için onur kaynağı olduğu kaydedildı. Avrasya Bconomi Zirvesi • Ekonomi Servisi - Marmara Grubu Vakfı taraftndan düzenlenen "2. Avrasya Ekonomi Zirvesi", 5-7 Ekim tarihleri arasmda Istanbul'da yapılacak. Orta Asya'daki Türkçe konuşan devletlerle Türkiye arasındaki ilişkilen geliştirmeyı hedefleyen arvenin açıhşını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel gerçekleştırecek. AKUT ile EMAK temsılcilennin de bulunacağı zirveye Türkiye ve Orta Asya ülkelerinden hükümet yetkilileri, ABD Hazine Bakanlıği, Dünya Bankası. Jsrail Devlet Bakanlığı, Avrupa Birhği, Avrupa Konseyi ve BM'den üst düzey yetkililer gözlemcı olarak katılıyor. ORÜS'ün özelleştirilmesi • BOLU(AA)-0rman Orünleri Sanayii A.Ş. (ORÜS) Genel Müdür Yardımcısı Ekrem Bekâr, özelleştirme kapsamındakı ORÜS'ün, kalan 4 fabrikasının satışının yakinda gerçekleştirileceğıni söyledi. Kurumun tarihsel gelişimi hakkında bilgi veren Bekâr, 23 fabrika ve I satış mağazasıyla orman ürünleri sanayii sektöründe dev bir sektör haline gelen ORÜS'ün, elde kalan 4 fabrikasının da özelleştirilerek sektörden tamamen çekilmeye hazırlandığını kaydetti. Zengmle yoksul arasma köprü • Ekonomi Servisi - ABD'nin sanayileşmiş ülkelerle, gelişmekte olan ülkeler arasmda diyalog mekanizması olacak 20 ülkenin yer alacağı yeni bir uluslararası gnıp kurmak amacıyla çalışmalara başladığı bildirildi. Yeni uluslararası grubun temelinin hafta sonunda Dünya Bankası ile 1MF arasında yapılacak görüşmelerde atılacağı belirtildi. ABD Hazine Bakanı Lawrence Summer, yeni oluşumun sanayileşmiş G-7 grubunun üyeleriyle coğrafl ve ekonomik önemlerine göre seçilmiş 13 gelişmekte olan ülkeyi bir araya getirecek 20 ülkeden olusacagını belirtti. Oluşturulacak grubun gelecekte olabilecek küresel ekonomik krizlenn etkilerinin azaltılmasına yardımcı olacak mekanizmalar arayışının ürünü olduğu kaydedildi. Servis aracı işletmeciliğindeki başıboşluk ve yüksek fiyatlar, velileri çileden çıkanyor Okul servislerinde soygıın • 50 trilyon liralık pazar hacmine sahip servis piyasasından pay kapmaya çalışan işletmeciler, yasal boşluklardan da yararlanarak parayı ödeyen velilerle değil, okullarla anlaşma yapıyorlar. Hemen her okulda servis hizmeti için ihaleye çıkıhyor, ancak iş yine her yıl aynı firmaya veriliyor. FATMA KOŞAR Hemen her yıl yüzde 1 00'e va- ran oranlarda artan eğitim gider- lerinin altında ezilen velileri, ser- vis aracı işletmeciliğindeki "bo- sıboşluk" çileden çıkanyor. Ki- lometreye göre belirlenen yüksek servis ücretleri, çocuğunu devlet okullanna gönderen aileleri güç durumda bırakırken, özel okul öğrencilen velileri de. servis iş- letmecisi firma ile okul idaresi- nın "işbirliğiyle*\ "sojuluyor". Yıllık ücretleri 1.5 milyar ila 4 milyar lıra arasında değişen ozel okullarda. okul idaresi, "okul aik birliği ya da koruma dernek- leri" aracılığıyla servis ışletme- cisi fırmalarla sözleşme yapıyor. Ancak, velilerin. yüksek miktar- da para ödedikleri servis firma- lanyla yapılan sözleşmeleri gör- mesi bıle mümkün olamıyor. He- men her okulda servis hizmeti için ihaleye çıkılıyor. ancak iş yi- ne her yıl aynı fîrmaya venliyor. Yasalara göre, servis hizmetini alan taraf olarak fırmayı beğen- medikleri halde degıştirme hak- lan olan velıler, bu haklannı da kullanamıyorlar. 50 trilyon liralık pazar olduğu belirtilen servis piyasasından pay kapmaya çalışan işletmeciler, ya- sal boşluklardan da yararlanarak parayı ödeyen velilerle değil. okullarla anlaşma yapıyorlar. Bu durum, hem okul hem de servis firmasının lehine bir durum ya- ratırken veliler, iki tarafın "çıkar birfiğjne uygun" yapılan anlaşma- lar altında eziliyor. Veliler. söz ko- ^ 9 T t -l Ücretler cep yakıyor Veliler, yeni dönemle birlikte tırmananjivatlar karşısında şaşkrna dönüyor. tstanbul 'da, Servis Aracı tşletmecileri Odası 'nın belirledıgi ve 30 Aralık 1999 tanhine kadar geçerli olacak tarifeye göre 3 kilometre için 15 milyon 800 bin, 5 kilometrelik mesafe için 18 milyon 500 bin, 10 kilometre için 25 milyon 300 bin, 15 kilometrelik mesafe için 31 milyon 600 bin ve 20 kilometrelik mesa/e için de 36 milyon 850 bin liralık ücret ödenecek. Ankara da ise servis ücretleri biraz daha düşük. Ankara Senis tşletmecileri Odası 'nın belirledigi tarifede. 3 kilometrelik mesafe için 12 milyon 500 bin lira, 6 kilometrelik mesafe için 15 milyon 500 bin lira. 10 kilometre için de 18 milyon 500 bin lira ücret öngörüldü. 10 kilometreden daha uzun mesafeler için ise her kilometre için 150 bin lira ücret ödenecek. nusu anlaşmalar. bu alanı duzen- leyen "Servis Araçlan Hizmet YönetmeliğTne" "uvgunhalege- tiriküğT ıçın herhangı bıryere bas- vuruda bulunarak hakkını da ara- yamıyor. Devlet okullan ile özel okul- larda uygulanan tarifeler arasın- da da uçurum oluşuyor. Özel okul öğrencisi velisi Necla Coşar'ın yaşadıklan velilerin mağdunye- tinı gözler önıine seriyor. Coşar, çok uğraştığı halde firmayla oku- lun yaptığı sözleşmeyi alamadı- ğını belirterek şunlan anlatıyor: "Ankara Turizm adlı firma, Anadotu lisesinde okuyan çocu- gum ile An Koleji'nde eğitim gö- ren çocuğumu taşryordu. Aynı fir- ma taşıdığı halde özel okula giden çocuğum için 10-15 milyon lira daha fazla verivorduın. Okulda bunu açıkiayacak yetkili bulama- dım. Firmaya da elinizde sözleş- me olmadığı için gidemiyorsunıız. Firmaya ihtamame çektim. Yine de sözleşmeyi alamadım." Fırmalar ile okullann söz konu- sututumu4077 Sayılı Tüketici Ya- sası'na da aykın bulunurken Mil- li Eğitim Bakanhğı'nm (MEB) 1992"de yayımlanan "Servis Araç- lan Hizmet Yöneöneliği "nde de- Türkiye kotalan zorluyorEkonomi Servisi - ABD'nin Türkiye'ye uyguladığı tekstil kotalannın yeniden düzenlenmesine ılişkin görüsmeter sürerken, tekstilciler kısıtlamanın tamamen kalkmasını istiyorlar. Türkiye'nin yüzde 1.5"lik pay aldığı ABD pazanna daha fazla ihracat yapmak istediklerini dile getiren tekstilciler, sektördeki sorunlann çözümü için kotalann gevşetılmesinın yetmeyeceğini dile getiriyorlar. Kotalann kalkması durumunda 2 milyar 700 milyon liralık ihracat yapma imkânının doğacağı belirtıliyor. Kotalann gevşetılmesi durumunda ılk yıl için 300-400 milyon dolarlık ihracat imkânı beklenıyor. Tekstilciler, kendilenne yapılacak en büyük kolaylığm 5 yıllık serbest tıcaret anlaşmasıyla sağlanabileceğını kaydederek "Tekstil ve giyim sektörünü ayırmak gerekiyor. ABD'ye tekstil ihracatınıız cıizi. anıa giyim ihracafimız çok yüksek" değerlendırmesmı yaparak şunlan söylüyorlar "Kotalar kalkarsa ABD tekstili batacak değiL AB ülkeierine kota tıygulanmıyor. ABD neden bunlan göz önünde bulundurmuvor." ğişiklik yapmak üzere çalışma yaptığı belirtiliyor. Ankara Ser- vis Aracı Işletmecileri Odası Baş- kanı Kubilay Cengiz Nergiz, ve- lının taraf kabul edılmesine iliş- kin yasal çalışmalann sürdürül- düğünü söyledi. Nergiz, Dernek- ler Yasası'na göre okul bünye- sindeki demeklenn tican faaliyet- lerde bulunmasının_yasak oldu- ğunu anımsatarak "OzeJ okullar- da odalann tarifelerine uyma zo- runluluğu var. MEB'in onlan da denetlemesi gerekiyor" dedi. Okullarda servis hizmetini he- men her yıl aynı firmalann aldı- ğına dikkat çeken Eğitim-Sen 2 No'lu Şube Başkanı Alaaddin Dinçer de "servis ştrketieri ara- smda da mafyavari ilişküer otdu- ğunu" bildirdi. Dinçer, firmala- nn kendi aralannda bu pastayı paylaştıklannı ifade ettı. Özel Okul Öğrencilen Velile- ri Derneğı Başkanı SerdarKara- beyoğlu. Eğıtim-Sen, veli der- neklen ve servis işletmecileriy- le bir araya gelerek toplantı dü- zenleyeceklerini bildirdi. Bakanlık yeniden inceleyecek Aktaş aşamasında • Danıştay Idari Dava Daireleri Genel Kurulu'nun verdiği son kararda, kamu hizmetinin gözetilmediği belirtilen hususlar yeniden gözden geçirilecek. Ekonomi Servisi - Is- tanbul Anadolu yakasın- da. keyfı ve kamu yaran- nı göz ardı eden uygula- malarıyla bilınen Aktaş Elektrik'le ilgilı Danış- tay'ın "yurütmeyi durdur- makarannın" uvgulana- cağı bildirildi Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakanlığı Enerji tşle- n Genel Müdürii Musta- fa Mendilcioğlu, Aktaş Elektrik Ticaret AŞ ile ya- pılan sözleşmelere ilişkin olarak açılan davayla ıl- gili olarak Danıştay tdari Dava Dairelen Genel Ku- rulu'nun verdiği son karar- da, kamu hizmetinin gö- zetilmediği belirtilen hu- suslann yeniden gözden geçınlerek gereğınin ya- pılacağını söyledi. Borsa Başkanlığı'nın talebi üzerıne Mustafa Mendilcıoğlu'nun ımza- sıyla iMKB'ye gönderi- len açıklamada, Aktaş Elektrik'ın Bakanlar Ku- rulu'nun karan ile 16'ncı görev bölgesinde 30 yıl süre ile görevlendirildiği, daha sonra Bakanlık ile Aktaş Elektnk arasında görev verme sözleşmesı imzalandığı anımsatıldı. 'Kamu yaran gözetilmedi' Açıklamada. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası'nın. "Aktaş Elekt- rik'in Bakanlık ile imza- ladığı İmtiyaz Sözleşmesi. TEDAŞile imzaladıgı tşiet- me Hakkı DevirSözleşme- si ve TEAŞ ile inualadığı Enerji SanşAnlaşması'ıun iptali ve yürütiilnıcMnin durdurulması" istemıyle Danıştay 10. Daıresi'nde dava açtığı belirtildi. Söz konusu dava süre- cınde alınan kararları an- latan Mendilcioğlu. Da- nıştay Idari Dava Daırele- n Genel Kurulu'nun son karannda kamu yarannı göz ardı eden hususlar tes- pıt edıldiğını belirterek şunlan söyledi: "Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kuru- lu'mın 24Ağustos 1999 ta- rihH karan ik,Aktaş Elekt- rik'in hukuken geçersiz kabul edilen görev verme sözieşmesinin imza tarihi olan 24 Kasım 1989 tari- hinden 1997 yılına kadar geçen süre zarfında fiilen yürüttüğü kamu hizmeti dolayısıvlaolanyükümlü- lüklerini yerine getiriş bi- çimi hakkmdaki açıkîa- malar çerçevesinde dava konusu işlemlerin tesisi st- rasında kamu yararımn gözetilmemiş olduğu so- nucuna vararakyürütme- nin durdurulmasına ka- rar vermiştir. Bilindiği gi- bi 30% sayıb yasaya göre görevlendirme >etkisi Ba- kanlar Kurulu'na ait olup, halen Aktaş Elektrik ile U- gili Bakanlar Kurulu ka- ran yürürlüktedir. Danıştay İdari Dava Da- ireleri Genel Kurulu'nun verdiği son kararda, ka- mu hizmetinin gözetilme- diği belirtilen hususlar yeniden gözden geçirilerek gereği yapılacakdr." Çâğlâyân, ABD garantili tahvil önerisinden utanç duyduğunu söyledi ASO Başkanı sert konuştuANKARA (AA) - Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan, ABD Hazi- nesi garantili tahvil çıkanlması önerisinden utanç duyduğunu belirterek "Biz ne Meksi- kahyız, ne Arjantanliyiz, ne İsrailliyiz. Tür- kiye'nin böyle bir garantiye ihtiyacı yok" de- di. Çağlayan, Türkiye'nin geleceğine ve eko- nomisine ipotek koymaya hıç kımsenin hak- kı bulunmadığını ifade ederken, bunun kar- şılığında Türkiye'nin ne tür tavizler verece- ğini sordu. ASO Başkanı Zafer Çağlayan, ABD Hazinesi garantıli tahvil çıkarılmas! önerisinin hangi amaç ve niyetle ortaya at- tıldığını anlamadığını. Türkiye'nin ciddi bir ülke olduğunu ve Türk insanının da şereflı ve onurlu olduğunu kaydederek bu öneriden utanç duyduğunu söyledi. Egemenlik hakkından vazgeçmek Çağlayan, ABD Hazinesi garantili tahvıl- lerin karşılığında Türkiye'nin bazı egemen- lik haklanndan vazgeçmesınin söz konusu olup olmadığını sorarken, "Türkiye Kıbns'ı mı verecek, Türkiye Ege'den mi yoksa başka bir şeyden mi vazgeçeçek? Bunun bedetini biz nasıl ödeyeceğiz?'' dedi. ABD Merkez Bankası'nın, normal faizle- rinin altında bir faiz oranını Türkiye için be- lirlemesinin de mümkün olmadığını kayde- den Ankara Sanayi Odası Başkanı Zafer Çağ- layan, Türkiye'nin böylesi bir uygulamaya ih- tiyacı bulunmadığmı, aynca bu uygulamanın Türkiye'nin gelecekteki tüm borçlanmalan- nı sıkıntıya sokaca- ğını söyledi. Böylesi bir uy- gulamanın başla- tılması halinde. ar- tık tüm yabancı fi- nans kuruluşlan- nın Türkrye'nin dış borçlanmasmda ABD Hazinesi garantisi istemeye kalkacağmı da kay- deden Çağlayan. "Bundan sonra bir kuruş borçlanamazsınız ve egemenlik haklannızı kaybedersiniz. Bu, Türkiye'nin gelecekteki bütün borçlanmalannı sıkıntıya sokar ve Tür- ' ABD Hazinesi garantili tahvil çıkanlması önerisinden utanç duyuyorum. Biz ne Meksikalıyız. ne Arjantinliyiz, ne İsrailliyiz. Türkiye'nin böyle bir garantiye ihtiyacı yok. llle bir şey istenecekse ABD, Irak'a uygulanan ambargoyu kaldırsın. Tekstilde gümrük vergileri, Italya, Fransa, Ingiltere seviyesine indirilsin. 5 kiye artık dışandan borçianamaz" dedi. Çağlayan. yeni kaynak yarat- mak için ille de ABD'den bir şey is- tenecekse, her şeyden önce Irak'a uygulanan ambargonun kaldınlma- sının istenmesi gerektiğini kaydetti. Tekstiideki gümrük vergileri ABD'nin Türkiye'ye tekstilde uy- guladığı gümrük vergilerinin Italya, Fransa ve Ingiltere seviyesine indi- rilmesmin de istenebileceğine dikkat çeken Çağlayan, "Çünkü tekstilde bize tanınan kotalan yüksek güm- rük vergileri nedeniylezaten dolduraınıyoruz. Bizim ürünlerimiz diğer ülkelerinkinden da- ha pahalıya geldigi için satış kabiliyeti de aza- lıyor. Türkiye'ye bu konuda bir haksızlık ya- pılıyor"dedı. aktaş elektrik ten ABONELERIMIZE DUYURU Elektrik arızalarını günün 24 saati 186 no.'lu telefona bildirebileceğiniz gibi, Voltaj düşüklüğü, Yanmayan sokak lambaları, Kaçak ihbarları ve benzeri tüm şikayetlerinizi aşağıdaki direkt telefonlarımıza; (0216) 445 58 43 - 445 38 53 361 70 72 veya (0216) 384 29 60'dan dahili 306-307-308-309-310 telefonlarımıza bildirebilirsiniz. KAMUOYUNA VE ORTAKLARIMIZA ^ DUYURU Haksız rekabetin diğer adı: Promosyon Basındaki "haksız rekabet" konusunu okurken, birden vergi yoluyla bazı basınımıza sağla- nan büyük "vergi avantajı" ve bunun sağladığı "haksız reka- bet" ortamı aklıma geldi. Temel işlevi toplumun bilgilen- dirilmesi ve aydınlatılması olan basınımızda son zamanlarda gö- rünen ftyat düşüklükleriyle. bu gazetelerimize promosyon yo- luyla sağlanan "vergi avantajla- n" arasında korkunç bir ılişki var. Işte açıklaması! Vergi yasalarımızdaki çarpık düzenlemeler ile promosyon ve- ren basın kuruluşlarına akıl al- maz "vergiavantajlan" sağ\anmş- ken, promosyon vermeyen gaze- telerimize hiçbir avantaj sağlan- mamıştır. Promosyon veren ga- zetelerse sağlamış olduklan avan- tajlannı tekelci bir zihniyetle da- ha yüksek kârlar elde etmek üze- re kullanmakta, gitgide gazete- cilikten uzaklaşmaktadırlar. Asıl gazetenin dışında promos- yon veren kuruluşlara tam anla- mıyla "KDV muafîyeti" tanınmış bulunmaktadır. Maliye Bakanlığı- mızın yayımlamış bulunduğu 50 Seri Numaralı KDVTebliği ile ga- zetelerin yanında promosyon ola- rak verilen ürünlere KDV uygulan- mayacağını düzenlemiştir. Bu uygulama diğer satıcılar karşısında tam anlamıyla "hak- sız rekabet" ortamının doğma- sına neden olmuştur. Çünkü, alı- cılargereksinimleri bulunan tele- vizyonu yüzde23 KDV öde- yerek normal birsatıcıdan ahnak yerine, hıç KDV meden bir gazeteden al- makla daha başlangıçta yüzde 23 kazanmaktadıriar. Böylece, gazeteler vergi yasa- lannın tanıdığı "vergi avantajlan" promosyon yoluyla yüksek ta- lepler yaratarak asıl ışlevlerinden gitgide uzaklaşmakta, diğer "ti- cariişletmelerin" faaliyet alanla- nna girmek yoluyla yüksek kâr- lar elde etmektedirler. KDV iadesi! 50 Seri Numaralı KDV Tebliği ile promosyon uygulayan gaze- telerimize bir ayncalık daha tanın- mıştır. O da, promosyon ürünle- rinin gazeteden yüksek olan KDV'sinin gider ya da maliyet ya- zılmak yoluyla kârdan ındirilme- si ve ödenecek vergiden düşü- rülmesidir. "Vergi reformu" de- i nilen yasa ile uygula- maya konulmuş olup ilk kezbuyılın (1999 yı- lının) sonunda uygula- nacaktır. KDV Yasası'nın değiştinlen 29. madde- sinin 2. fıkrasında 'Ga- zeteler tarafından veri- len promosyon ürünlerine ilişkin KDV'nin, gazetenin KDV'sinden yüksek olması durumunda;yük- sekolan tutaröncelikJe ındirim ko- nusu yapılacaktır. Indirim konu- suyapılamayan sözkonusu KDV, artıkgiderya da maliyet olarak iş- lenmeyerek, yıl sonunda başvu- ru üzenne ılgiligazeteye KDV ia- desi olarak ödenebılecektir." Promosyon veren gazetelerimi- zetanınan bu vergi ayncalıklan pro- mosyon vermeyip sadece bilgi veren gazetelerimiz arasında yaratılan bu durum "haksız rekabet" değil de nedir? TEAŞ ile Şirketimiz arasında 25.02.1999 tarihinde imzalanan mahsuplaşma ile ilgıii anlaşma tutanağının 4. Maddesinde "4. Bu tutanaktaki prensipler taraf Yönetim Kurullarınca kabul edilip onaylanmasından sonra taraflarca karşılıklı olarak açılmış olan tüm davalar geri çekilecektir." denilmektedir. Mevcut davalar aşağıdakilerdir. Enerji Bedeli Davası (Marmarabank): Ankara 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 1994/731 Temyiz aşamasında olup buna rağmen ödeme yapılmıştır. Aktif Enerji Bedeli Davası: Tutarı: 393.938.802.125.-TL. Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 1993/937 Temyizde Şirket lehine bozulmuştur. Reaktif Enerji Bedeli Davası : Tutarı : 504.333.484.838.-TL. Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 1993/964 Temyizde Şirket lehine bozulmuştur. İştirak Bedeli Davası : Tutarı : 68.384.403.692.-TL. Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 1993/1192 Duruşma tarihi 27.10.1999 Son günlerde basında yer alan muhtelif haberlerden dolayı bu açıklamaya ihtiyaç duyulmuş olup, aynca hiçbir kurum ve kuruluşa borcumuz bulunmamaktadır. Saygılarımızla duyurulur.