Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İırıtivazSahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erinç
# Genel Yavın Koordınatorü Hikmet
Çetinkav a t Yazıışlen Muduru İbrahim
Yıldız • Sorumlu Mudıir Fikret İlki/
# Haber Merkezı Müdurır Hakan
Kara 9 Gor^el Yönetmen Fikret Eser
Istıhbarat CengizVıldırım#Ekonomı Özlem
V tuak 9 Kultur Handan Şenköken A Spor
\bdülkadir Yücelman # Makaleler Sami
Karaörcu 9 Duzeltme Abdullah Yazıcı 9
Fotoğraf Erdoğan Köseoğiu 9 Bügi-Belge
Edibe Buğra 9 Yurt Haberlen Mehmet Faraç
Yayın Kunılu tlhan Stiçuk
(Başkanı. Orhan Erinç, Oktav
Kurtböke. Hikmet Çetinkav a.
Şükran Soner, Ergun Balcı.
tbrahim \ üdız, Orhan Bursab.
Mustafa Balbav. Hakan Kara.
Ankara TemMİcrsı.MustafaBalba> Atanuk Bul\an
No- 125.Kat:4. Bakanlıklar-Ankarâ Tel 4195020(7
hat), Faks:41950279LzmırTemsılcısı Serdarkızık.
H ZıvaBK 1352 S 2 3 Tel.4411220. Fak* 44191 P
9 AdanaTemsılcısı. Çetin Yiğenoğlu, tnonüCd. 119
S No: 1 Kaf 1, Tel 363 12 11. Faks 363 12 15
Viuduru Cstfin Vkrocn •
Koordmaıör \hmet Konüsan 0 Muha*
»*e Bülenı Vener*ldart Hüseyin
Gıirer • I,letme ÖDder Çelik • Bıigı.
tşlon Nail l u l 0 Bılgısayar Sıaem
Mürü\« Çikr • Saüş Kazikt Kuza
MEDYA C: • Yoneum Kunılu
Başkanı - Genel Mudur Gûlbin
Erduran • Koordınator Reha
Işıtman # Genel MudûrYaıdımcısı.
Sevda Çob»n Tel. 514 01 53 -
51395 80-Î138460-61,Faks. 5138463
V av ımtavan *e Basan: Venı Oun Haber Aıansı, Ba^ın ve Yayıncılık A Ş
Tırkovaiı Cac 3--41 Cağalcglu 34334 Isl PK 246 Islanbul Tel (0 212) 512 05 05 ı20 hatl Faks tO 212ı 513 55 95
6ŞUBAT1999 tmsak: 5.35 Güneş: 7.04 Öğle: 12.25 Ikindı: 15.07 Akşam: 17.33 Yatsı: 18.56
Colons'ın
oyuncaklanı
• Haber Merkezi -
Benettonun yayımladıgı
Colors dergisi son
sayısında çocuklann
dünyasına gırerek
'oyuncaklan ele aldı.
Oyuncaklarla kunılu bu
gizemli dünyanın kimı
zaman çok tehlıkelı
olduğunu sa\ unan Colors.
küçük bır kıza armağan
ettiğımiz Barbie bebeğın.
\alnizca oyuncak değil,
"san saçları. pembe ruju.
ojeli tırnaklan \e mini
eteği" ıle onun kendisini
bılınçsizce özdeşleştirdiğı
bır model olduğunu iddıa
edıyor.
Barış Manço
parkı
• ANKARA / İSTANBUL
(Cumhuriyet) - Geçırdiği
kalp krızı nedenıyle
yaşamını yıtıren ünlü
sanatçı Banş Manço'nun
ismı. Çankaya Yıldız'da
yapılan bir parka verilecek
Ankara Büyükşehir
Beledivesi'nden yapılan
yazılı açıklamada. Belediye
mecli*>inin 11 Şubat'taki
toplantısında Manço'nun
isminın bır parka venlmesı
yönünde öneri getinleceğı
belırtildi TCDD Basın-
Yayın ve Halkla flişkiler
Müşavirlıği'nden yapılan
açıklamada, Banş Manço
ile Kurtalan Ekspres'i
yaşatmak ve dünyaya
tanıtmak amacı>la
Romanya. Bulganstan.
Slovakya. Çekoslovakya.
A\usturya ve Bulganstan"ı
kapsayan 11 günlük tur
düzenlendığı belırtildi.
Hasner Anadolu
turnesine çıkıyor
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Ankara Ekin
Tıyatrosu. Nâz\m
Hıkmet'ın yaşamı ve
yapıtlarından yola çıkılarak
hazırlanan ""Hasret" adlı
oyun ile Anadolu nımesine
çıkacak. Haluk Işık'ın
yazdığı, Rüştü Asyalı'nın
yönettiği '"Hasret". Nâzım
Hikmet'ın Bursa
Hapıshanesı'nde geçırdıği
yıllan temel alarak
yaşamının değişik
bölümlenni. anılardan.
kışilerden ve ürünlennden
yola çıkarak işliyor
Kamil Sönmez'in
sağlık durumu
• İstanbul Haber Servisi -
ASır zatürree teşhısıyle
Özel Acıbadem
Hastanesı'ne kaldınlan
sanatçı Kamil Sönmez'in
sağlık durumunun
cıddiyetını koruduğu.
belırtildi. Bu arada bir
radyoda yayımlanan
•"Kamil Sönmez öldü"'
haberi tepki yarattı
Çoruh Vadisi üzerinde yapımma başlanan barajlar, sosyal, ekonomik ve ekolojik sorunlara yol açacak
Hidroelektrik enerjide çevre duyarsızhğı
CENGİZYILDIRIM
Yıllardır çevre düşmanı enerjı
kaynaklanna alternatif olarak sa-
vunulan hıdroelektrik santrallar.
akarsu vadilenndeki doğal ve kül-
türel çevre değerlen gözetilmeden
planlandığı için çevreye duyarsız
yatınmlararasındayer almaya baş-
ladı.
Türkiye'nin ikinci GAP'ı olma-
ya aday Çoruh Vadisi'nde yapımı-
na başlanan barajlarla birlikte gün-
deme gelen "acii sorunlar'' için
bir araya gelen sivil toplum örgüt-
leri. yerel yönetimler ve siyasi par-
tilerin il örgütleri "çözüm yoUan-
nı" ve "Yeşil Çoruh Projesi"ni
(YÇP) tartışmaya açtı.
Çoruh Vadisi üzerinde bir süre
önce yapımına başlanan ve Türki-
ye'nin elektrik eneıjisine önemli de-
recede katkıda bulunacak baraj-
lar; önceden planlama olmadığı
için sosyal. ekonomik ve ekolojik
sorunlan da beraberinde getirdi
Yeşil Artvın Derneğı'nın gınşimı
• Yeşil Artvin Demeği Başkanı Necati Altun, Çoruh üzerindeki Deriner
Barajı'nın inşa edilmeye başlanmasıyla birlikte halkın sıkıntılannm arttığını, ancak
çözümün sürekli ertelendiğini söyledi. Altun, bölgedeki sıkıntılan çeken insanlar
olarak sorunlara çözüm aradıklannı belirtti.
sonucu bir araya gelen Artvın'de-
ki sivil toplum örgütlen, yerel yö-
netimler, siyasi partılenn ıl örgüt-
leri. ODTÜ'den Doç. Dr. Çetin
Göksu'nun öncülüğünde hazırla-
nan "YeşU Çoruh Projesi"m yaşa-
ma geçirmek için tartışmaya baş-
ladı. Yeşil Artvin Derneğı Başka-
nı Necati Altun, Çoruh üzerinde-
ki Deriner Barajı'nın inşa edilme-
ye başlanmasıyla birlikte halkın
sıkıntılannm arttığını. ancak çö-
zümün sürekli ertelendiğini söyle-
di. Altun, bölgedeki sıkıntılan çe-
ken insanlar olarak sorunlara çö-
züm aradıklannı belirtti. Necati
Altun, Çoruh Vadisi'nde 10'ubü-
yük olmak üzere 30'u aşkın hid-
roelektrik santral \ apılacağım be-
lirterek sorunlan özetle şöyle sıra-
ladı:
* Anayollar günde >aklaşık 6 sa-
at kapanıyor ve bu durum, ekono-
mik ve ticari büvük sıkınulara yol
açıyor. İstimlak bedelleri odendi.
ancakyerieşim içinyer gösterilme-
dL halkyazgısıyla baş başa bırakıl-
dı. Bölgede vapılacak çok sayıda
barajın getireceği sosyal, ekono-
mik, tarihsel ve ekolojik olumsuz-
luklar bugûne dek biümsel yön-
temlerle araşünlmadı. Artvin'de-
Id kiiltürel miras tespit edilmedi ve
bugüne dek bu konuda çakşma ya-
pılmadı. Baraj projek'ri kapsanun-
da çoksay ıda köv. bir ilçe tamamen
sular ahında kalacak olmasına kar-
şın bu }erteşimierdeki binlerce in-
samn nerede. nasıl vaşayacagı be-
lirsizdir. Bötge; dogası. insanı ve
kültürü ile Türkiye'nin en ilginç \e
zengin yörelerinden birisidir. Dev-
tetin ihmal ettiği bu görevieri yeri-
ne getirmesinin zamanı gelmiştir.
GAP'tan sonra ikinci büyük ener-
ji merkezi olarak öngörülen Ço-
ruh Vadisi.nükleersantrallara kar-
şıen ciddi alternatiflerden birisidir.
Bu açıdan da bölge değerlendirtt-
meüdir. Çoruhbötgesi,Türkiye'nin
Kafkaslar'a açılan kapısı niteliğin-
dedir. Srratejik önemi. uluslarara-
sı kapı olma özelliği dikkate alına-
rak gerekli yatınmlar yapümah-
dırr
Yeşil Çoruh Projesi
Bölge halkının geleceği ve pro-
jenın önemı dikkate ahnarak soru-
nun çözümü için GAP benzeri öl-
çülerde Yeşil Çoruh Projesi'nın
hayata geçirilmesi için önerilerha-
zırlandığını anlatan Altun.bu öne-
rilen de şöyie özetledi:
• Yapdacak çahşmalarçokyön-
lü ve karmaşık olmasına karşuı
birbirinden bağımsız gerçekleşti-
rüecekçahşmalannyaratacağı ka-
os önlenmeli.
' • Proje bir bütün olarak ele
ahnmalı ve uygulanmau. Sorum-
luluk. koordinasyon, yönlendir-
* me,aynlanparanınsevkveidare-
si için özerk bir yönetim birimi ku-
rulmalı.
• Bu örgûtün amacu devlet ve
verelbirimler tarafından önerilen
ve hedefleri saptanan ilkeler doğ-
ruhusundaÇoruh l^DJesi'niıı plan-
lanmasını ve gerçekkşnnhnesini
sağtamak olmalı.
• Özerkörgiit, barajlann yaputı
süresi içüıde çevreye \erilecek za-
rarlan asgariye indirmek. süreçle
ilgili değerlendirmeleri \apmak,
orta>a çıkan sorunlan gidermek
için aktif ve etkin olmalı.
• Çağdaşlaşmay ı hedefalan Ço-
ruh Projesi. bir ömek olarak de-
ğerkndirflmeti.
Çamlıhemşin Doğasını Koruma Cirişimcileri
Fırtına Vadisi için
mektuplu kampanya
ASUMAN ABACIOĞLU
İZMtR - Çamlıhemşin Fırtına Vadi-
sı'nde yapımına başlanan hidroelektrik
santralına karşı "mektup kampanyasr
başlatıldı. Çamlıhemşin Doğasını Koruma
Girişimcileri tarafından Türkiye genelin-
de yurttaşlara gönderilen mektupta, yöre-
deki doğa tahribatınm yalnızca Çamlıhem-
şinlilenn değil hızla kırletilen dünyanın
sorunu olduğu vurgulandı
"Sevgili Doğa Dostu" diye başlayan üç
sayfalık mektupta. Çamlıhemşin Fırtına
Vadisi'nde yapımına başlanan Dilek Gü-
roluk Hidroelektrik Santrah'nm temeli-
nin. ÇED raporunun onaylandığı 26.6.1998
günü, dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz
tarafından atıldığı anımsatılarak projenın
durdurulması içm 205 Çamlıhemşinlinin
Trabzon tdare Mahkemesi'nde dava açtı-
ğı bıldirildi. Mektupta şöyle denildi:
'"Fırnna Vadisi Ekosistemini ve Fırtına
Deresi'nin kollanıu oluşturan Hala-Palo-
\it-Hemsindereteritünellere aluıacak. Ha-
la ve Paknit dereleri %e vadiler tamamen
susuz bırakılacak,derelerdeki sucul>aşam
tamamen sona erecektir. Endemik bir tür
olan ve Kanada'da koruma altında bulu-
nan DereAlasuKunduzw diğer taüısu can-
ulannın yaşamı tamamen sona erecektir.
Toplam 16.5 kilometre uzunluğunda. 4^
metre çapında açılacak rünellerden çıka-
cak450-500bin metreküp hafriyat dereya-
taklanna\eçokazolandüzlükalanlara dö-
külecektir. Tahnıini 50-60 bin ağaç kesile-
cektir. kesilmektedir. Tüneller için 5_vıl bo-
yunca toplam 535 ton dinamit paüatüa-
caktır. Vadide, çokbüyük heyelanlar me>-
dana gelecektir. \'adi üzerinde 15-17. yiiz-
yıllardan kalma toplam 9 tarihi taş kemer
köprü bulunmaktadu*. Altından coşkun vc
tertemiz dereler akmaktadır. Altından su
akan köprüler işlevini vitireeek. öksüz bı-
rakılacaktır.*'
Mektupta. sorunun yalnızca Çamlıhem-
şınlilere aıt olmadığı vurgulanarak
u
Cze-
rinizc düşeniyapmamzumudu 3e" dıye çağ-
nda bulunuldu.
Alınan kararlar
Göç önlenmeli
Yerel yönetimler. sivil toplum kuruluşlan. siyasi
parti il başkanlanrun ortaklaşa gerçekleştirdiği top-
lantıda Yeşil Çoruh Projesi'nin yaşama geçirilmesi
için alınan kararlar özetle şöyle:
• Gftçü önlemek için yeni toplu konut alanlan be-
HrienmelL yeni iş olanaklan sağlanmah.
• Çahşmalar siyasi aynm gözetmeden sürdürül-
melı.
• Baraj sulan altında kalacak Yusufeli ilçesi için
yeni yerleşim alanı belirtenerek altyapı çauşmalan-
na başlanmah.
• İstimlak bedellerinin ödenmesi sağlanmah.
• Hopa tünelinin yapdması sağlanmah.
• Arrv in'de üretilen orman ürünlerini işlemek için
yeni küçük işletmeler açılmalı.
• Sanayi sitesinin yeri belirtenerek altyapı çalışma-
lanna başlanmah.
• llin sorunlan Artvin'de tartışılmalı.
• Bütünbuçahşmalarbir komitetaranndan yönetfl-
meli.
e-posta : tan (a prizma. net. tr
Ankara
750 İngilizce
öğretmeni
almacak
ANK.A.RA (Cumhuriyet
Biirosu) - Ankara Milli E|i-
tım Müdürlüğü. 750 sözleş-
meli İngilizce ögretmenı ala-
cağını bıldırdı
Ankara Mılh Eğitim Vlü-
dürlüğü tarafından dün yapı-
lan yazılı açıklamada. İngi-
lizce öğretmenlennın 8-28
Şubat tarihleri arasında gö-
revlendırileceğı du>iiruldu.
Görevlendirmenın ılçe mil-
lı eğıtım müdürlüklerinde
yapılacağı kaydedılen açık-
lamada. başansız olan v e be-
lırtılen hükümlere u)Tnayan
öğretmenlenn sözleşmelen-
nin feshedilecegi bildinldı.
Açıklamada. İngilizce dıl
öğreticilerinin yetkı ve so-
rumluluklannm öğretmen-
lenn ders verme yetkı ve so-
rumluluklanyla sınırlı oldu-
ğu. dev let memurlan ıle öğ-
retmenleri bağlayan yaptı-
nmlardan sorumlu oldukla-,
n kaydedildı.
Son 10 yıl içinde silahlı çabşmalarda 2 milyon çocuk öldü. 6 milyoıı çocuk yaralandı ya da sakat kaldı.
Çocuklann oylan barışa...
FİGEN ATALAY
Dünyada yaklaşık 300 bin çocuk, ye-
tişkinlenn sav^lannda çarpışıyor. Yal-
nızca son 10 yıl içinde silahlı çatışma-
larda ikı milyon çocuk öldü. altı mil-
yon çocuk ciddi biçimde yaralandı ya
da kalıcı biçimde sakatlandı.
UNlCEF'inhazırladığı "DümaÇo-
cuklannın Durumu 1999" adlı rapo-
ra göre. son 10 yıldaki çatışmalarda 12
milyon çocuk evsız, 1 milyonu aşkın
çocuk anasız-babasız kaldı ya da ai-
lelerinden aynldı ve 10 milyon kadar
çocuk da psikolojik sarsıntı geçırdi.
Rapora göre, gerilla savaşının
1980'den bu yana çoğu kadın ve ço-
cuk olmak üzere tahminen bir milyon
insanı yerinden ettiği ve çocuklann
çatışmalar içinde yer almaya zorlan-
dıkları Kolombıya'da. "Çocuklann
Banş Hareketi", v aklaşık 13 milyon
insanı harekete geçırdi. Hareketın ama-
cı. barış \e sosyal adalet için aktıf bi-
çimde çalışarak ülkedeki şiddeti sona
erdirmek.
1996 yılının ekim ayında yaşlan 8
ile 18 arasında değişen yaklaşık üç
milyon çocuk özel bir referandumda
oy kullandı. Oy veren çocuklar, 1989
Çocuk Haklanna Dair Sözleşme'de
yer alan. kendilen için önem taşıyan
konularda görüşlerinı duyurma hakkı-
nı kullandılar.
Çocuklann oylannı banşa vermele-
rinden bir yıl sonra 10 milyon yetiş-
kın. çocuklann yolunu izledı. Yerel
düzeyde ve illerde yapılan seçimler
sırasmda kullanılan özel bir ov pusu-
lasında. "barışuı ve sosyal adaletin te-
sisL yaşamın korunması. her tür şid-
detin reddi ve Çocuklann Banş Hare-
keti'ne saygı gösterilmesi*' ıstendi. Ko-
lombıyalılar, bu oy pusulası aracılı-
ğıyla. vahşete son verilmesi, insanla-
n koruyan uluslararası hukuka saygı
gösterilmesi ısteğınde bulundular. Bu
oylann kullanılmasından üç gün son-
ra Cumhurbaşkanı ErnestoSaînper. ül-
kesinin çocuklanyla yetışkınlerinin
ısteğıne yanıt vererek, 18 yaşından
küçük çocuklann askere alınmasına
son verildiğini açıkladı.
Ancak, Kolombıya'da çocuklar ana-
babalannın izni olduğu takdirde gene
askere almabiliyorlar. Ülkenin kamu
sözcüsünün 1996 yılında yayımladı-
ğı raporda, kimi gerilla birliklerinin
yüzde 30'a varan bır bölümünün ço-
cuklardan oluştuğu belirtilıyor.
Sierra Leone
Küçükleri
kaçınp
seks kölesi
yapıyorlar
DışHaberlerServisi-Si-
erraLeone'ninbaşkenü Fre-
etovvn'un geçen ay Birle-
şik Devrimci Cephe (RUF)
militanlan tarafından işgal
edilmesi sırasmda, isyan-
cılann seks kölesi ya da sa-
vaşçı olarak kullanmak üze-
re sayısız çocuk kaçırdıkla-
n ortaya çıktı.
Görgü tanıklan ve aileler,
yetkililere çocuklann is-
yancılar taraftndan silah zo-
ruyla kaçınldığını bildirdi-
ler. Sierra Leoneli bir anne,
isyancılann bir gece evini
basarak 10,14 vc löyaşia-
nndaki kızlannı silah zo-
ruyla götürdüklerini, kaçı-
nlmalanndan bir gün son-
ra en küçük kızınm teca-
vüz edilmiş bir halde eve ge-
ri getirildiğini, en büyük kı-
zının ıse artık komutanlar-
dan binnın kansı olduğunu
ve eşyalannıntoplandığını
söyledi.
tsyancılar tarafından ka-
çınlan bir görgü tanığı ise
AFP muhabinne yaşlan 8
ve 10 arasında değişen oğ-
lan çocuklarının işyancı
kamplanna götürülerek bir
süre çeşitli işlerde çahştınl-
dıklannı. sonra da silah al-
tına ahndıklannı söyledi.
Tanık, kız çocuklannın da
seks kölesi olarak kullanıl-
dığını belirtti.
Genç kızlara anne baba-
lannın gözü önünde tecavüz
edildiği ve bu sırada anne
babalann silah zonıyla al-
kış tutmak zorunda bırakıl-
dığı olaylarbildiğini söyle-
yen Sierra Leoneli sosyal
danışman Sallimatu Davies
bazı babalann ise kızlany-
la cinsel ilışkiye girmeye
zorlandıklannı duyduğunu
söyledi.
RUF isyancılarının silah
altına aldığı çocuk asker-
lerin kesın sayısının bilin-
mediği, ancak Birleşmiş
Milletler Çocuk Fonu'nun
(UN1ÇEF) bu sayıyı 3 bin
olarak belirlediği bıldirili-
yor.
MESELA DEDIK ERDAL ATABEK
Oeçımlerde kullanılacak "parmak
»3 boyası
r
Hindistan'dangetınlmış.
Oy kullanan seçmenin parmağına
bu boyadan sürülüyor, başka bır yer-
de o\ kullanması da önlenmiş olu-
yor. Aslında ınsanlann yaptıklan iş-
lerde bır yerlerinın boyanması iyi
bır yöntem olabilir. Küçüklüğümüz-
de annekr \ alan söyleyen çocukla-
nnın dıhne kırmızı biber sürerdi.
Çocuk bır süre şışip kırmızıya bo-
yanmış dilıyle dolaşırken "Yalan
söylemenin kötü bir şey olduğunu"
unutmazdı. Eğerböyle yanlışbirşey
yapanın orasına bo> a sürme yönte-
mi uygulansa hiç değilse toplumsal
bir uyan bıçimine sahıp olurduk.
Ama hiç değilse seçimlerde nerele-
rimiz boyanıvor. bir bakalım.
Parmağın boyanması iyi...
Parmağın boyanması iyi de yeter-
lı değil Seçmenlerin oy kulla-
nan elının bütünü boyanmah. Son-
radan verdiğı oy dan pişman olup da
•'Nasıl oldu da oyunıu böyle kullan-
dım? Keşke eüm kınlsav dı da o> ver-
meseydim'" diyen seçmen sa>ısı sa-
nıldığından çok daha fazla. Bizim
millet tuhaftır. önce gidıp oyunu ku-
zu gibi kullanır. sonra da vakınıp
"Ah ne ettim de şunlara oy verdim"
diye döv ünür.
Siz sanırsınız ki artık o oy verdik-
lerinı desteklemeyecek. Bir de bakar-
sınız ki gene onlann peşınde koşup
duruyor. Arkasından atıp tutar, yüz-
lennı gördü mü sırtına ahp gezdinr.
Eğer siz şaşınp da "Nedenböyieyap-
öğınr sorarsanız. "Neolaeak,öbür-
lerinin bir farkı mı var?~ dive v anıt
Seçimde Nereniz Boyanacak?alırsıruz. Işte parmağın, daha ıyısı elın
boyanması \atandaşa çok yerınde
bir uyan olacaktır Boyalı el, hiç de-
ğilse bir süre "Bak, iyice bak, işte
sen bu elinle oyunu verdin de mem-
leketi bu hale getirdin*
1
anlamını ta-
şıyacaktır Hoş.tekbaşınaelneyap-
sın? Seçmen kımi seçeceğine ölçüp
bıçerek karar vermedikten sonra el
ne yapsın? Bir kılo fasulyeyle bir
torba pinnce oy veren seçmemn eli
ne yazar? Neden böyle oluyor der-
senız...
Seçmenin gözü de
boyanıyor...
/
şte asıl boya burada kullanıhyor.
Seçimlerde kullanılan çeşitli "göz
boyalan" var kı kimısı Amerika'dan
geliyor. kimisi Arabistan'dan. Bo-
yalar oralardan geliyor ama makya-
jı yapanlar yerlı sanatçılanmız. Bu
ışte öyle ustalaşmışlar ki seçım sı-
rasında seçmenin gözlerini boyuyor-
lar, seçimlerden sonra da gözden
sürmeyı çekiyorlar. Bizim seçmen-
ler de bu boyalan fark etmedikleri
için boyalı gözlerle gidip gidıp oy-
lannı kullaruyorlar. Seçmeni en çok
etkileyen boyalar Amerikan malı
pembe göz boyası. Bu boyayla göz-
leri boyanan seçmen "İşte artık ben
de çok paralar kazanıp Amerikau-
largibi yaşavBcağını, oralara gidip ge-
leceğim, hatta Miami'de e\ bile ala-
cağım
1
" diye hayaller kuruyor. "Ben
yapamasam da çocuğum yapacak"
diye seviniyor.
Bunlann hiç binni yapamasa da bır
şişe kola alıp kafasına dikiyor, çocu-
ğuna hamburger yediriyor. Bu göz bo-
yasımn bir özelliği de seçimlerden
sonra çıkmaması. Boyanın ömrü çok
uzun, kimilerinde öteki seçime ka-
dar sürüyor. Artık iş biraz da boya-
cılann hünerinde. Bayan makyajcı-
lann bu işte biraz daha hünerlı olduk-
lan bilınıyor Arabistan sürmesi de
çok revaçta. Bu sürmeyi bır kere çe-
ken artık her şeyi süzüm süzüm sü-
züyor. Sürmeyi gözüne çekenler sü-
ründüğünü bile unutuyor, kendini
cennete erken tanfeyle gitmiş sayı-
yor. Sürmenin meraklısı çok. kimi-
leri de sıraya girip, "Aman, benim
gözüm de sürmesiz kalmasın" dıye
yalvanyor. Sağ taraftakiler bu göz bo-
yası ışinde çok ustalaşmışlar, sol
y andakiler pek acemı. Onlar da göz
boyamak işinde yaya kaldıklan için
ne yapacaklannı bilemiyorlar. Sol-
dakiler göz boyamayı sevmıyor. seç-
mene "Sen gözlüğunü değjştir" di-
yorlar ama seçmen göz boyasına alış-
mış. çoğunun başı sağa bakıyor.
Sözler de boyalıdır,
dikkat...
Oözler de boyalı oluyor. çok dik-
i 3 katli olmalı. Sözün ne demeye
geldiğini anlamak için boyasını ka-
zımak gerekiyor. Diyelim kı sıze bir
partici **ha\atı ucuzlatacağız" diyor.
Boyayı kazıyıp "ücretleri düşürece-
ğiz, zam falan bekkmeyin" dediği-
ni anlamanız gerekiyor. "Memleket
kalkınacak" dedikleri zaman "yeni
otoyollar vapılacak, epeyce \nrgun
var" dendiğı anlaşılmahdır. "Çevre-
nizigüzelleştireceğiz'' denirse, kaldı-
nmlar gene sökülüp takılacak, ara-
da da trilyonlarbirilerinin cebine gi-
recek demektİT. "tşsizükönlenecek*'
dendiği zaman partıcmin geniş sü-
lalesine yeni kadrolann açılacağını
şıp dıye anlamahsınız. "Memleketi
çetelerden kurtanyoruz" dendığin-
de karşı tarafın çetesinin üzenne gi-
dileceği sonucu çıkanlmahdır. Me-
rak etmeyin. kimse kendi çetesine do-
kunmaz. tşte böyle
u
sözboyalan"nı
dikkate ahp konuşulanlan dinlemek
gerekiyor. Ama bizim vatandaşımız
hem deneyimlidir, hem dayanıklı-
dır. Ne seçimler görmüş geçirmiştir,
buna da dayanır. merak etmeyin.