Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 16 EYLÜL 1998 ÇARŞAMR
12 KULTUR
G. Amelio Büyük Ödül'ü kazanırken W Beatty'ye tüm meslek yaşamı için 'Altın Aslan' verildi
"Altuı Aslan
9
Italya'da kaldı
VECDİSAVAR
YENEDİK - Pazar gecesi so-
nuçlanan 55. Venedik Film Fes-
tivali'nde ödüllerin dağılımı bek-
lentilerinıiz doğrultusunda oldu.
Bu yıl. çok 'önemli' bir fılmle kar-
şılaşmadığımızı. ödüllerin beş
film arasında dagilmasını bekle-
diğimizı söylemiştik. Izieyici-
Ierden tam not alan Kusturica,
"Kara Kedi, Ak Kedi" ile ikinci
Altın Aslan'ını alamadı ama, En
lyi \"önetmcn Ödülü olan 'Gü-
miiş Aslan'm sahıbi oldu.
Iranlı Muhsin MakmalbaFın
"Sessizlik"i ise bır 'teselli' ödü-
lü niteliğindeki 'Altın Ceylan'
ödülü ile yetinmek zorunda kal-
dı. Festivalin fa\orilennden Eric
Rohmer'e de "Sonbahar İVIasa-
UTilmı ile EnİyiSenaryoÖdü-
lü verildi.
Büyük Ödül 'e aday olabilece-
gi sö> leneıı \e gerçekten de fes-
tivalin 'en iyi'leri arasında yer
alan Amelio \e Beatty ise birer
'Altın Aslan'la döndüler Vene-
dik'ten.
Büyük Ödül'ün bir Italyan fil-
mine bu yıl Yenedik'te gösteri-
len en iyi Italvan filmi olan Gi-
anniAmefio'rıun "BöyleGühıyor-
lardı~ya verilmesi sürprizolma-
dı. Festivalde on vıldır bir Ital-
yan filminin Altın Aslan kazan-
mamiş olma.sı. jüri başkanınm
bir İtalyan olması (Ettore Sco-
la). Italyanların sinema yazan
Kültür Bakanı Walter Veltro-
ni'nin ftalyan sinemasının fesli-
\alden önenılı bir başan kazan-
masını çok arzuladığı. hatta ya-
kın dostu Scola'yı telefonla ara-
dığı. bu nedenle 'Altın Aslan'ın
Amelio'ya gideceği kulıslerde
yoğun biçimde tartışılıyordu za-
ten. Ama, gene de bu sonucu po-
litık bir nedene bağlayıp. Arae-
lıo'nun hakkını yememek gerek.
Tüm filmlerinde toplumsal
gerçekçi bir çizgiy i sürdüren ve
klasik bir sinema dılini büyük
bir ustalıkla kullanan Amelio,
"BöyleGülüyorlardrda. Italyan
toplumunun 50'lerden 60'lara
uzanan değişim sürecini. bu sü-
reç içinde yoksui İtalyan halkı-
nın çektiği sıkintılan ve her şe-
ye karşm gülümsemesini. umut-
lannı yitirmediğini anlatıyor.
Türkive'deki festnal izfeyici-
lerinin "Açık Kapılar", "Çocuk
Hırsızlan"gibi filmleri iletanı-
dığı Amelio'nun aldığı bu ödül.
yeni biryapılanma veatılımsü-
reci içine giren ttalyan sinema-
sına taze bir kan getırmese de bu
sinemanın uluslararası piyasa-
daki dağıtını şansını olumluyön-
de etkıleyebilir.
Amerikan poiitikasuıa
bir bakış
Venedıkte bu yıl Amerikan
sinemasının yıldızı parlıyordu.
Spielberg'in son yapıtı ile açılan
festivalde gösterilen çok sayıda
Amerikan filmi arasında. War-
ren Beatty'nin "Buh*orth~ü ger-
çekten de bir Altın Aslan'ı hak
ediyordu. Ama. büyük Ödül'ün
Amelio'ya verilmesi kararlaştı-
nlınca. belli ki yeni bir ödül icat
etmek zorunda kalmıştı jüri. Böy-
lece Beatty. 'tüm meslek yaşamı
için' bir 'Altın .Aslan'la ödüllen-
dirildi.
Sinemaya Elia Kazan'ın
"SplendorontheGrass"fi'mi ile
oyuncu olarak giren. Arthur
Penn'in "Bonny ve Chde"ının
ortak-vapımcısı olan. Hal
Ashby'nın "Şampuan"ıntn se-
naryosunu yazan. ilkyönetmen-
lik denemesi "Heaven Can Wa-
it"le Oscar adayı olan. ikinci fil-
mi "Reds"le on iki dalda aday
olup, En lyi Yönetmen Oscan'nı
• Gianni Amelio, "Böyle Gülüyorlardı"da Italyan toplumunun 50'lerden 60'lara uzanan toplumsal
değişim sürecini, bu süreç içinde yoksul İtalyan halkının çektiği sıkıntılan ve her şeye karşın
gülümsemesini. umutlannı yitirmediğini anlatıyor. Venedik'te bu yıl Amerikan sinemasının yıldızı
parhyorduAVarren Beatty'nin "Bulvvortrfü gerçekten de bir Altın Aslan'ı hak ediyordu. "Tüm
meslek yaşamı için" Altın Aslan'la ödüllendirilen Beatty, Amerikan sistemini eleştirmek üzere yola
çıkıp ciddi tavizler veren nice yönetmenden çok daha iyisini gerçekleştirmiş.
On yıl aradan sonra gelen başan
Kültür Servisi - 55. Venedik
Film Festivah. pazar gecesi dü-
zenlenen törenle sona erdi. Festi-
valin en büyük ödülü olan *Alnn
Arslan""ı on vıJ aradan sonra ılk
kez bir Italyan fılmi; Gianni Ame-
lio'nun yöneıtiğı "Böyle
Gülüyorlardr (Cosi Ridevano)
aldı. Filmde. Sicilyalı ıki erkek
kardeşjn yaşadığı göç trajedisi ko-
nuedilivor.
Ödül törenine Robert De Niro.
Jim Carrey. Tom Hanks Michael
Douglas. Melanie Grifllth gibi
Hollyvvood'un ünlü snnaları da
katıldı. Ödül gecesine ve festiva-
le Hollyuood'dan çok fazla ünlü
Amelio'nun büvüködülii alan filmi: "BövleGülüvorlardı".
ısim katıimasına rağrnen ABD yalnızca iki
başan eldeettı. "Enİyi ErkekOyuncu Yol-
pi Kupası Ödülü" Anthony Drazanın yö-
nettiğı 'Hurhburh' adlı filmdeki rolüyle
Sean Penn'e gittı. Kısa süre önce babasmı
yitiren Penn ödül gecesine katılamadı. Po-
îitıkacılan eleştıren "BuİMortrTadlı filmin
vönetmeni \e başroi oyuncusu WarrenBe-
atty ısesınemayakatkılarındandolayı "Ya-
şam Boyu Başan Ödülü"ne layık görüldü.
55. Venedik Film Festhalı'nın onurödül-
lerini ise sağlık problemlen \üzünden fes-
tivale katılamayan Sophia Loren \e Polon-
\alı yönetmen Andrei\\ajda aldı
Ünlü Fransız o\ uncu Catherine Deneu\e
de Nicole Garcia'nın vönettiğı "Vendom
Me>dam" adlı filmdeki rolü> le "En lyi Ka-
dın Chuncu Ödülü"ne değer bulundu.
Festi\alde bü\ük ılgi gören "Emir Kus-
turica'ya ise "KaraKedi. Ak Kedi" adlı fil-
mivle 'En lyi Yönetmen Gümüş Arslan
Ödülü" \erildı "Enİ>iSenanoÖdülü"nü
Fransız yönetmen EricRohmer "Sonbahar
Masalı"(Conted'aııtomne)adlı filmiyleal-
dı. Altın Arslan Ödülü'nü kazanan Cosi Ri-
devano'daki bajansındandolayı LueaBigaz-
zi've "En İ>ıGöriintü \önetmeniÖdülü"
\erildi.
"Jüri Özel Ödülü"ne Lucian Pintüie'nin
vönettiği ve bır çiftçı ile genç bir kızın aş-
kın; anlatan "Terminus Paradis"değer bu-
lundu.
"En İyi Kısa Film Ödülü'nü
Tann for Tann adlı filmle Emil
Stang Lung: "Marcello Mastro-
ianni-İ mit Veren O\uncu Ödü-
lü"nü. Franeesca Arehibugi'nın
\ önettiği "L'Alberodellepere" ad-
lı filmdeki rolü\le 15 yaşındaki
Niccolo Senni: "En Iyi Film Müa-
ğiÖdülü"nü "Lenube""adlı film-
le Gerardo Gandini: "Başbakan-
hkÖzelÖdülü"nü "SessizUik " ad
lı filmivle Iranlı yönetmen Muh-
sen Makmalbafaldı.
İtalyan yönetmen Ettore Sco-
la'nın başkanlığındaçalışan jüri. bu
yıl ağırlıklı olarak Avrupa filmle-
rinı ödüledeöerbuldu. Ettore Sco-
la ve Şilili vazar LuisSepuKeda ödül töre-
ni gecesi vaptıklan açıkJamadajürinin üç fil-
min arasından Altın Arslan'a layık olanı
seçtiğini belirttiler. Gianni Amelio'nun fil-
minin yüzde 100 güncel bir yapıt olduğu-
nu. derin politik anlamlar içerdiğini \e her
şeyden önemlisi zor biryapıda çekildiğini
söylerken Emir Kustunca'nın filmini gör-
sel bir şölen olarak nitelendirdi iki jüri üye-
si. Avrıca karar verilırken fazla tartışılma-
dıâını da sözlerine eklediler.
Festival başkanı FcliceLaudadioıseyap-
tığı sürpnz açıklamada festival kapsamm-
daki yanşmalann çok fazla olduğıınu söy-
ledi ve ilende bu kapsamın daraltılması ge-
rektiğini vurguladı.
kazanan sonraki filmi "Dick
Tracy" ile de Oscar'a yedi dal-
da ada> gösterilen VVarren Be-
atty'ye bir kariver ödülü \erilme-
si oldukça mantıklı.
Beatt)1
,1996Kaliforni>aeya-
let seçimlerinde Demokrat Par-
ti'den ada> olan bir senatörün.
Ja\ Bulvvorth'ün. içıne düştüğü
bunalım sonucu, intihara karar \e-
rerek. kendisini öldürtmek için
bir kiralık katil tutmasının. ama
karşısına çıkan 68 kuşağından
zenci biraile kjzına tutularak ha-
vata yeniden sanlmasınm, bu sü-
reç içinde de Amerikan politı-
kasının ipliğini pazara çıkarnıa-
sının öj'küsünü anlamor "Bul-
worth" adlı filmınde.
"Buhvorth". Amerikan sine-
masının bu güne dek gerçekleş-
tirdıği en başanlı "politikfars'lar-
danbiri. Alabildığinecesur. ger-
çekçi. bır o kadar da eğlendirici.
Amerikan politikasının yalana
\ e gözboyacılığa dayalı temelle-
rinı. politika-sermaye. med\ a üç-
lüsü arasındaki çirkin pazarlık-
lan gözlerönüne seren Beany. fil-
min başrolünde de en az vönet-
menliği kadar başanlı.
Göriintü yönetmeni Vittorio
Storaro da Beatty ile çok iyi bir
işbirliği kurmuş. Sonuçta, orta-
ya söyleyecek sözü olan dört
dörtlük bir seyirlik çıkmış.
Beatty, filminde Amerika'da
Demokrat politikacılarla Cumhu-
rnetçiler arasında pek fazla bir
nitelik farkı olmadığıru, tüm aday-
lann en zengin olan toplumun
yüzde 20'sini temsil ettiklerini
sövlüyor. lrkaynmcılığı\esınıf-
sal sömürünün altını özenle çi-
zen Beatty, filminde doğrulan,
yaşamla ölümün arasında bırçıl-
gınlık krizine kapılan kahrama-
nına söyletiyor. (Normal koşul-
larda hangi politikacı bunlan söy-
ler. dercesine.)
Böylelikle. çok ciddi gerçek-
leri anlatan (örneğin, bir sahne-
de BuKvorth. birtelevizyon söy-
leşisinde herkesin donup kalma-
sına neden oluyor: "Nesöyleme-
mi istiyorsunuz? Sizi de bizide ay-
nı adamlar finanse etmiyor
mu?..."
Bütün bu ciddi laflan. son de-
rece eglendirici bir üslupla akta-
nyor Beattj. Çıldıran -ya da ak-
lı başına gelen- Bulvvorth, ko-
nuşmalannı "rap"ritmindeyap-
maya başlıyor! Bu değişimin iki
nedeni var: Ölümün soğuk nefe-
sini ensesinde hissetmesi -kira-
lik katille yaptıgı anlaşmayı bir
türlü iptal edemiyor- ve de aşkın
sıcaklığınınyüreğinisamerme-
si... Bizim politikacılanmız da
aşka düşiip. şarkı söylemeye, ger-
çekleri bir bir sa>ıp dökmeye
başlarlar mı bir gün acaba. ne
dersiniz? (Bence. bu rol Yıldırım
Aktuna'ya yakışırdı.)
Beatty'nin. bu gerçekçi öykü-
yü. 'masal' kalıplan içinde anlat-
ması filmin önemini azaltmıyor
bana kalırsa. Tam tersine etkisi-
ni arttınyor.
Basın toplantısında Amerikan
politikasım "gülünç" olarak ni-
telendiriyordu Beatty: "En aklı
başındaki politikacılann bile. $e-
çim kampamalarını finanse et-
tirebilnıek için ne tavizler\erdik-
lerini bir bilseniz..."
Ödülü, Beatty adına alan Sto-
raro. yönetmenin Avrupalılara
teşekkürlerini ve Amerikan si-
nemasırun yaptığı kötülükler için
özürlerini iletiyordu. Beatty.
Amerikan sistemini eleştirmek
üzere yola çıkıp. ciddi tavizler
veren nice yönetmenden çok da-
ha iyisini gerçekleştirmiş.
Ve diğer ödnlfer
55. Venedik Film Festivali'nin
oyunculuk dalındaki ödülleri
(Volpi Kupalan) ise Fransız \e
Amerikan sineması arasında pay-
laştınldı. NieoleGarcia'nın "Ven-
dome Meydanı"ndaki başanlı
kompozisyonu ile Catherine De-
neuve En Ki Kadın 0>uncu se-
çilirken. Anthony Drazan'ın
"Hurl>burh"sindeki rolü ile Se-
an Penn En lyi Erkek Oyuncu
oldu.
Göriintü yönetmenliği dalında-
ki ödül. İtalvan yönetmen Fran-
eesca Archibugi'nin "ArmutAğa-
cı" filmindeki çalışmasıyla Lu-
ca Bjgani'nin. En lyi Müzik Ödü-
lü ise Solanasın "Buluf'unun
müzikJenni >apan Gerardo Gan-
dini'nin oldu.
Romen yönetmen Lucian Pin-
tilienin "Son Durak Cennet"
adlı filmi ile Jüri Özel Ödülü'nü
kazandığı festivalde. çok sayıda
kuruluş da kendi oluşturduğu
jürilerle ödül dağıttı. Yan ödül-
ler arasında en önemlisi. Ulus-
lararası Sinema Yazarlan Fede-
rasyonu (F1PRESCI) Ödülü'nün
sahibi. yanşmaya katılmadığı
için -festival yönetmeni Lauda-
dio.bunun nedenini. filmin çok
geç tamamlanmış olmasına bağ-
lıyor- jürinin ödüllendiremedi-
ği son derece düzeyli ve etkile-
yici filmi "Barut Fıçısı" ile Yu-
goslav yönetmen Goran Paskal-
ye\iç oldu. Iskoç oyuncu (bu yı 1
Cannes'da En İyi Erkek Oyun-
cu seçilen) Peter Mullan ise ilk
filmi "Yetimler" ile "Pierrot
Ödülü"nü kazandı.
DEFTVE GÖLGESİ
TURGAY FtŞEKÇt
Öfke
Vecihi Timuroğlu, Yazıntmızdan Portreier (Ba-
şak Yayınları 1991) adlı kitabında Salâh Birsel'den
söz ederken, "Zaten ona göre sanat, biröfkenin
ürünüdür. Öfkesi olmayan kimse, sanatyapamaz"
diyor.
Ardından da bu düşüncesini şöyleaçıklıyor: "Sa-
natçı kendisiyle sürekli çatışan kişidir. Çatışmanın
gerekçesi de şudur: Toplum, kendisiyle sürekli
çatışma halindedir, insanın kendisiyle çatışması var-
dır. Sanatçı bunlar arasında denge kurarken tû-
müyle çatışmak zorunda kalır... Ofke bu denge-
nin terazisidir."
Salâh Birsel'in bu düşüncelerinden nerede söz
ettiğine başta Şiirin llkeleri olmak üzere bendeki
kitaplarını karıştırdımsa da rastlayamadım.
Konunun yazın ürünlerine yansıyışı "öfke bal-
dan tatlıdır" deyişini anımsatırcasına tatlı, yanı sı-
ra da önemli.
Sanırım ikiye ayrılıp bakılabilir.
Birincisi, öfkenin anlatımı için yazılan yapıtlar.
Bunlar içinde kimileri vardır, öfke sanat yapıtının
önüne geçer neredeyse sövmeye vartr. Dışandan
gelen bir öfkedir bu, yapıtla yeterince bütünleşe-
mez. Nâzjm Hikmet'ın, Hasan Hüseyin'in kimi
şiirleri böyledir. Ben böylesi şiirlere çok yakınlık du-
yamam.
Öfke en başanlı anlatımını Metin Eloğlu'nun şi-
irlerinde bulmuştur bence.
Istakozun üstüne maydanoz ekiyorlar
Bu öğlen Ali'yle dalaştık
Ali çerkeztavuğu yiyor ben niye yemeyeyim
Kaldır önümden şu kapuskayı ("Köroğlu")
yada
Ense köküne vur bir odun
Yüzükoyun kapaklansın deyyus
Insanını hor gördüğü
Somununu haraca kestiği
Bağımsızlığına diş bilediği
Şu toprağı öpsün. ("Toprak")
Burada doğrudan, şairin kendi hayatındaki öf-
ke, yapıtına yansımaktadır. Ancak bu öfke top-
lumsal bir hesaplaşmanın da anlatımıdır. Bu çizgi
sonraki yıllarda Can YüceTde görkemli btryeni pat-
lamayla gelişti.
Şiir fenerimle de baktım, son çığlık!
Aşk yokmuş sizde beş paralık!
Gidiyorum ben boşçakallar
Sıçmışım ortalık yerinize
Kıçımın fosforuyla aydınlanın siz artık
("Kibar Hırsızın Türküsü")
Öfkenin öteki dışa vuruş biçimi ise sanatçtnm için-
deki öfke duygusunn ürününe yansırken dönüş-
mesiyle ortaya çıkar.
Melih Cevdet Anday tanıdığım şairier içinde
en öfkelilerdendir. Gelgelelim, şairin kişiliğini sa-
ran bu öfke şiirlerde ve denemelerde tat kazanır.
Iğneleye iğneleye durulmaz kalemi. Vururken gü-
lümseyen bir öfkedir onunki. - • ^'
Memet
Hazineler içindesin
Bu toprağın altında ne var ne yok
Kömür bakır altın demir
Hepsi senin, hepsi senindir
Çıkar çıkarabildiğin kadar
Ne çıkanrsan
Hepsi benimdir. ("Hazinelerİçindesin")
Yazının başında söylenmek istenen, sanatçının
kendısine ve dünyaya karşı diri kalmasını sağla-
yacak bir iç öfke.
Bu "içten yanmalı motor"a sahip olan sanatçı,
yaratıcılık enerjisiyle yol verecektir yaratılanna.
Günümüzde kendisiyle ve toplumla hesapJaş-
mayı değil. satışla yaygınlaşmayı öne alan sanat-
çılann çokluğundan mı ne, "öfke"n\n yokluğunu du-
yuran bir yavanlık ve tatsızlık içinde değil miyiz?
İstanbul Devlet liyatrolan'nda
faıgifiz yönetmen
• Kültür Servisi-İstanbul Deviet Tiyatrolan,
çalışmalannı mayıs ayından beri Ingiliz tiyatro
yönetmeni Laurence Till'le birlikte >-ürütüyor.
British Council'in desteği ile gerçekleştirilen
projede Till. Peter Shaffer'in yazdığı 'Karanlıkta
Komedi' adlı oyunu Devlet Tiyatrosu oyunculanyla
birlikte sahneleyecek. Konusu karanlıkta
geçen. ancak aydınlıkta oynanan ve sınıf
çatışmasını yansıtan oyunun prömiyeri
6 Ekim'de İstanbul Devlet Tiyatrolan Oda
Tiyatrosu'nda yapılacak. Tiyatro çalşımalan ve
idaresi alanında eğitim gören, Manchester'de
Contact. Sheffield'de Crucible tiyatrolannda
çalışan Till. 1991 yıhndan beri Bolton'da Octagon
Tiyatrosu'nda sanat yönetmeni ve yönetmen olarak
görev alı>or. Sahnelediği oyunlann bazılan ile
Ingiltere Sanat Konseyi ile Manchester ve Bolton
Evening News ödüllerini kazanan Till, Bölgesel
Tiyatro ödülüne de aday gösteriliyor.
' Y a h y a K e m a l , C u m h u r i y e t Ş a i r i n i n Y a l n ı z A d a m O l a r a k P o r t r e s i ' K Ü L T Ü R # Ç Î Z Î K
'Hep kendigök kubbesialtında.
K A M İ L M A S A R A C I
Yah>a Kemal, Lozan'da Celal Bayar ile, 1923.
Kültür Senisi-Yapı Kredi \edat \edim Tör Mü-
zesi. ölümüniin 40. yılında ^'ah^•a Kemal'i bır arşi\
sergisi\le anıvor. "\ah\a Kemal. Cumhuriyet Şa-
irinin Yalnız Adam Olarak Portresi' başlıklı sergi.
}Q Evîül tanhine dek açık kalacak. Sergiye ilişkin
katalog da Yapı Kredı Kültür Sanat Yayıncılık ta-
rafından vavımlandı.
Şairle ılgıli önemli belgelerı bir ara>a getırmek
ve onu \enı kuşaklarla buluştunnak amacıv la dü-
zenlenen sergide. Yahva Kemal Enstitüsü arşivı ve
Yapı Kredi arşnınden derlenmiş. şaire ait el vaz-
malan. bır bolümü gün ışığına çıkmamış. mektup-
lar. şiir taslakları \e kışısel eşyalar ver alıyor. Ser-
gi. Kemal'in hem edebi\atçı-şair kişıliğinin. hem
de yaşamının bir bütün olarak izlenmesinı sağlı> or.
Sergide ver alan parçalar, şairin çocukluğundan
başlayarakgençliğı. Paris'te geçırdiği yıllar. İstan-
bul Üniversitesi'ndeki hocalığı. miiletvekilliğı. dip-
lomatlığı ve Park Otel'de valnız geçen son vılları-
nı belgelıyorlar. Sergi. Kemal'in kendi sesınden şi-
irleri eşliğınde ziyaret edıliyor.
\'apı Kredı Kültür Sanat Yayıncılık. sergiye iliş-
kın bir de kataloe yavımladı. Katalogda Ahmet
Hamdi Tanpınar. llhan Berk,Güven Turan. \ ılnıaz
Karakoyunlu \e Sami Banarlı'nın Yahya Kemal'i
farklı kimlıklenyle ırdeledikleri yazılar yer alıyor.
Kataloğunaçılış yazısında.yapıtlarıylagelenek
\e yenilığin buluşabileceğini göstermiş. çağdaş
Türk şiirinin toplum tarafından en fazla benımsen-
mişveyüceltilmiştemsilcisi olarak gösterilivor Ke-
mal.
'Yahya Kemal'eHürmet' başlıklı yazısında Ahmet
Hamdi Tanpınar. "Yahya Kemal, edebiyatımızın
pek az >etiştirdiği büv ük üstatlardan. mürşitlerden-
dir. Onun sohbetinidinleme>enJer, vaşadığımızde\-
rin en mucizelilezzetierinden birini tatnıamışdemek-
tir. Ben. ancak Vâhya Kemal'i dinledikten sonra sö-
zün esrarengiz ve jaraücı kudnetini anladım" söz-
leriyle anlatıyor şairi ve şöyle noktalıyor yazısını:
"Biz, ilk hızınıı/j aldıyımı/ bu ocağın sönmediğine
eminiz \e şairimizin ana toprağa dönüşünün mesut
meyvelerini bu emniyetie beklhoruz."
Tanpınar'ın yazısını Turan'ın 'Örnekbirroman-
tikoJarak Yahya Kemal' başlıklı yazısı ızliyor. Tu-
ran yazısında Kemal'in yaşamı hakkında bilgiler
veriyor ve Yahya Kemal şıirinin dinamiklerini ir-
deliyor. 'Musiki Dünyamızda Şair Yahya Kemal'
başlıklı yazısına Kemal'in 74. doğum yıldönümü
nedeniyle düzenlenen bir kutlama toplantısından ve
o toplantıya ait anıîardan söz ederek yazısına baş-
layan Karakoyunlu. şairin musiki ile olan ilışkisini
şöyle anlatıyor: "Yahya Kemal'e göre bir sanatçı-
nın kendini görevli ve sorumlu gördüğü ilk hedef,
yaşamın kendinde >arolan \ekolayca ortaya çıkma-
yan tutkulan kavravıp. bunu kişisellikten ulusalb-
ğa, hatta orenselliğeulaştırnıaktır. Bu evrensellik
musiki sanatının inıkân >e ilhamlan ile tnplumda-
ki potansiyelleri. temel ahlak\eestetikdeğerlereuy-
gunbiryasam gerçeğinedönüştürmektir.YahyaKe-
mal buna' ibda'(güzelşeyyaratma) kn ılcımı di\or."
İlhan Berk ise katalogda '\ahya Kemal' başlıklı
şiiriyle yer alıyor: "»İşteenyenielbiselerinigiynıiş,
en yeni bojıuıbağıııı takmış >eortadan ayırmış saç-
lannı. (bih'yor ki birfotoğrafçınınönünde duruyor-
dur) / Yıne biliyoruz fotr şapkalı yelekli. cep saatii
ve bastonlu. / Bastonlu çünkü elini \ermeden güle-
rek gececektirCumhuriyetadlı köprüden7Hep ken-
di gök kubbesi alünda ve hep şapkası elinde....".
Nîhad Sami Banarlı 'Yahya Kemal Nasıl Çab-
şırdı'başlıklı yazısında ise, Kemal'in şiir yazarken
geçirdiği evreleri ve çalışma sistemini anlatıyor
Katalogda, Kemal'in şiirleri de yer alıyor.